Το μυστικό ενός «βαρετού ιδιωτικού υπαλλήλου και σωστού μέθυσου» που ίσως ταράξει τον κόσμο της τέχνης

Το μυστικό ενός «βαρετού ιδιωτικού υπαλλήλου και σωστού μέθυσου» που ίσως ταράξει τον κόσμο της τέχνης Facebook Twitter
Δεν είναι έργο του μυστηριώδη καλλιτέχνη (άλλωστε κανείς, εκτός απ' τον Ιόλα, δεν είδε ακόμα κάποιον πίνακά του), αλλά ο Μυστικός Δείπνος του Andy Warhol, εξαιτίας του οποίου ο Ιόλας ανακάλυψε ένα ακόμα σπάνιο ταλέντο
1

Μοιάζει με ιστορία που θα άξιζε να γυριστεί σε κινηματογραφική ταινία:

Το 1986 ο κορυφαίος Έλληνας γκαλερίστας και σημαντικός συλλέκτης έργων μοντέρνας τέχνης Αλέξανδρος Ιόλας συναντιέται για μία ακόμη φορά με τον Andy Warhol στο Factory του δεύτερου, στη Νέα Υόρκη. (Ένα χρόνο μετά θα ήταν και οι δύο νεκροί.)

 

Εκεί ο Ιόλας γνωρίζει κάποιον του οποίου το πραγματικό όνομα δεν γνωρίζουμε ακόμα και σήμερα, ο οποίος δεν ήταν εικαστικός -τουλάχιστον επισήμως- και βλέπει τα σχέδιά του. Εντυπωσιάζεται και θέλει να κάνει διάσημο τον άγνωστο καλλιτέχνη, θέλει να του κάνει μια έκθεση για την οποία θα συζητούσε όλος ο κόσμος της τέχνης. 

 

Δεν το κάνει ποτέ (αφού ο θάνατος τον προλαβαίνει) και ο άγνωστος καλλιτέχνης αποφασίζει να μην εκθέσει ποτέ τη δουλειά του. Λίγο πριν πεθάνει όμως, πράγμα που έγινε πριν από μόλις δέκα ημέρες, αλλάζει τη διαθήκη του και αποφασίζει να χαρίσει όλα τα έργα του στον συνεχιστή του Ιόλα και στενότερο συνεργάτη/βιογράφο του, τον Νίκο Σταθούλη.

Το LIFO.gr μίλησε με τον κύριο Σταθούλη, σύμβουλο τέχνης και πρόεδρο του Ιδρύματος Ιόλα (Fondation privée des Amis d'Alexandre Iolas) και τον συνεργάτη του Ιδρύματος, επιμελητή εκθέσεων, σύμβουλο προσωπικών συλλογών και συντηρητή ιστορικών κτιρίων Μάξιμο Στεργίου προσπαθώντας να εκμαιεύσει πληροφορίες για τον καλλιτέχνη του οποίου έργα δεν έχει δει κανείς πλην του Ιόλα - ούτε καν ο μοναδικός κληρονόμος του άγνωστου καλλιτέχνη Ν. Σταθούλης που μας γνωστοποίησε ότι θα περάσει κάποιος καιρός μέχρι να καταλογογραφηθούν τα έργα και να σταλούν απ' τις ΗΠΑ στην Αθήνα. 

Τα στοιχεία που συλλέξαμε είναι τα εξής:

F.V.

Ημερομηνία γέννησης: 11 Νοεμβρίου 1969

Ημερομηνία θανάτου : 19 Ιουλίου 2016

Τόπος γέννησης: Γενοβα, Ιταλία

Τόπος θανάτου: Νέα Υόρκη

Ο F.V. γεννήθηκε σε ένα χωριό έξω από την Γένοβα της Ιταλίας. Μεγάλωσε μέσα σε συντηρητικό περιβάλλον με την μητέρα του. Στην ηλικία των 4 χρόνων, έχασε τον πατέρα του σε ατύχημα.

Σε ηλικία 15 ετών εγκαταλείπει το σπίτι του σε μια προσπάθεια απαγκίστρωσης από το βαθιά συντηρητικό, Καθολικό σχολείο στο οποίο φοιτούσε.

Στις αρχές Ιουνίου του 1984, φτάνει στη Νέα Υόρκη κι η πόλη του δίνει τη δυνατότητα να εκφράζεται με ελευθερία, πράγμα που τον σοκάρει και τον ενθουσιάζει από την πρώτη στιγμή. Το πρωί εργάζεται στη λαχαναγορά του SoHo και το βράδυ μεθάει στα μπαρ της εποχής. Εκεί αρχίζει να γνωρίζει ανθρώπους της τέχνης και το ταξίδι στο μαγικό αυτό κόσμο αρχίζει...

 

Μεθάει με τον Keith Haring, τον Jean Michel Basquiat και άλλες προσωπικότητες που διασκέδαζαν στο στούντιο/γραφείο του Andy Warhol, το ονομαστό Factory. Εκεί κάνει κρυφά και τα πρώτα του σχέδια/σκίτσα βρίσκοντας για πρώτη φορά το δικό του τρόπο έκφρασης.

Το 1986 γνωρίζει τον Αλέξανδρο Ιόλα ο οποίος βρισκόταν στο Factory για να δει την πορεία του "Μυστικού Δείπνου", του περίφημου έργου που έφτιαξε ο Warhol, μετά από παραγγελία του Ιόλα, για να παρουσιαστεί σε έκθεση στο Μιλάνο, απέναντι από τη Santa Maria delle Grazie, όπου βρισκόταν το αυθεντικό αριστούργημα του Ντα Βίντσι. 

Ο κρυφός καλλιτέχνης, που τα πρωινά εργαζόταν στη λαχαναγορά του SoHo, εμπιστεύεται τον Ιόλα, και δε χάνει την ευκαιρία να δείξει, για πρώτη φορά, τα έργα του, σε έναν άνθρωπο που θαύμαζε και εκτιμούσε βαθιά.

Ο Ιόλας εκπλήσσεται από τα έργα και του υπόσχεται πως θα του κάνει την πρώτη του έκθεση και πως σύντομα όλοι θα μιλούν για αυτόν. Έπειτα ο σπουδαίος γκαλερίστας και συλλέκτης επιστρέφει στην Αθήνα όπου αρρωσταίνει βαριά και έπειτα από λίγο καιρό βρίσκεται ξανά στην Νέα Υόρκη (όχι όμως για κάποια έκθεση αλλά δυστυχώς για να αφήσει την τελευταία του πνοή). 

 

Ο F.V πέφτει σε βαριά κατάθλιψη πιστεύοντας πως μαζί με τον Ιόλα πέθανε και η οποιαδήποτε πιθανότητα αναγνώρισης του έργου του.

 Για χρόνια δεν ζωγραφίζει απολύτως τίποτα.

Κλείνεται στον εαυτό του και σύντομα γίνεται αλκοολικός.

 

Το μυστικό ενός «βαρετού ιδιωτικού υπαλλήλου και σωστού μέθυσου» που ίσως ταράξει τον κόσμο της τέχνης Facebook Twitter
O Αλέξανδρος Ιόλας με τον Άντι Γουόρχολ και τον Νίκο Σταθούλη στο "Factory", Νέα Υόρκη, 1985.
 

Το 1993, o F.V. ερωτεύεται έναν Αμερικανό. Η σχέση αυτή του δίνει τη δύναμη να αφήσει το αλκοόλ και υπό άκρα μυστικότητα 6 χρόνια μετά να πιάσει και πάλι το πινέλο. Επί χρόνια δημιουργεί χωρίς σταματημό, όμως κανένας γκαλερίστας δεν τον εμπνέει τόσο ώστε να του δείξει τη δουλειά του. Για χρόνια εργάζεται ως ιδιωτικός υπάλληλος για το βιοπορισμό του. Όμως το πάθος του για την τέχνη παραμένει αμείωτο.

 

Η σχέση του περνάει κρίση, και το 2003 τελειώνει οριστικά. Από εκείνη τη περίοδο και μετά δημιουργεί τα πιο εντυπωσιακά του έργα και συνεχίζει να ζωγραφίζει ακατάπαυστα. Επηρεασμένος από τους πρώτους καλλιτέχνες  που γνώρισε και είχε ως πρότυπα σε όλη την διάρκεια της ζωής του φτιάχνει έργα με χαρακτηριστικό στοιχείο το δικό του ανθρωπάκι το οποίο ίσως να αποτελεί και το πορτραίτο του.

 

Φτάνουμε στο σήμερα. Σε ηλικία 46 χρόνων εμφανίζει καρκίνο στο συκώτι, και λίγους μήνες μετά, τον Ιούλιο του 2016 αφήνει στην οικία του στην Νέα Υόρκη την τελευταία του πνοή. 

Έργα του δεν παρουσιάστηκαν πότε.

Άφησε όμως μια διαθήκη στην οποία μοναδικός κληρονόμος και συνεχιστής του έργου του είναι ο στενότερος συνεργάτης - βιογράφος του Ιόλα, του ανθρώπου που εμπιστεύτηκε όσο κανέναν άλλο, ο Ν. Σταθούλης.

Περιμένοντας τους προσεχείς μήνες να δούμε επιτέλους τα έργα του F.V. για να καταλάβουμε γιατί εντυπωσίασαν τόσο πριν από 30 χρόνια τον Ιόλα, παρουσιάζουμε σε αποκλειστικότητα στο LIFO.gr την τελευταία του επιστολή, με την οποία επικοινώνησε με τον, ανυποψίαστο μέχρι τότε, μοναδικό κληρονόμο του στην Ελλάδα.

Το μυστικό ενός «βαρετού ιδιωτικού υπαλλήλου και σωστού μέθυσου» που ίσως ταράξει τον κόσμο της τέχνης Facebook Twitter
Πορτραίτο του Ιόλα από τον Άντι Γουόρχολ
 

Τα τελευταία λόγια του F.V.:

"Νίκο, εσύ είσαι ο άνθρωπος που ο Αλέξανδρος Ιόλας πίστεψε πως μπορείς να τον κρατήσεις αθάνατο. Ο μοναδικός άνθρωπος που είδε και σεβάστηκε τα έργα μου ήταν ο Αλέξανδρος Ιόλας. Και τώρα με το πλήρωμα του χρόνου μπορώ να σου εκμυστηρευτώ αυτές τις πληροφορίες.

Δυστυχώς κανείς σ' αυτήν τη πόλη δεν είναι όπως ήταν εκείνος. Το μόνο που μπορώ να κάνω είναι να τον ακολουθήσω, και με την σειρά μου να εμπιστευτώ και εγώ εσένα.

Τα 236 έργα μου. Τα πάθη μιας ολόκληρης ζωής αποτυπωμένα πάνω στους καμβάδες μου. Μαζί με τα έργα θα βρεις και τον catalogue raissone. Μόνο σου ζήτω μια χάρη.  Ποτέ μην αποκαλύψεις το πραγματικό μου όνομα. Θέλω όλοι να θυμούνται τον F.V ακριβώς όπως έζησε: Έναν βαρετό ιδιωτικό υπάλληλο και ένα σωστό μέθυσο. Όσο για εσένα, που ξέρεις όλη την αλήθεια, σου ζήτω να κάνεις παγκοίνως γνωστό το έργο μου.

Και ξέρεις κάτι... ονόμασέ με Azazel.

Άλλωστε όλοι έχουμε έναν δαίμονα μέσα μας.

Αυτός με βασάνιζε σ' όλη μου τη ζωή. Μπορεί να πάρει επάξια και τη δόξα μου.

Νίκο σε φιλώ, και να θυμάσαι μην αφήνεις του δαίμονες να σε καθυποτάξουν. Είναι μαρτύριο η ζωή του καλλιτέχνη.

Καλό ταξίδι

Azazel..." 

2 Ιουνίου 2016, Νέα Υόρκη

Και η ιστορία συνεχίζεται...

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ