Μήπως το παράκανε η Μπιενάλε της Αθήνας με τον «κανιβαλισμό» της νεοφασιστικής εικονογραφίας;

Μήπως το παράκανε η Μπιενάλε της Αθήνας με τον «κανιβαλισμό» της νεοφασιστικής εικονογραφίας; Facebook Twitter
Front Deutscher Äpfel, “How to become a nationalist popstar” (2018)
1

Όπως «επεισοδιακά» ξεκίνησε, κάπως έτσι ολοκληρώθηκε χθες η φετινή Athens Biennale που είχε τον γενικό τίτλο «ΑΝΤΙ» και σύμφωνα με τους επιμελητές της, επιδίωξή της ήταν «να προκαλέσει την εμπειρία της αμφισημίας, της πόλωσης, των αντιδιαμετρικών οριοθετήσεων που ενσωματώνει το ΑΝΤΙ... προσκαλώντας καλλιτέχνες, και άλλους πολιτιστικούς παραγωγούς, να δημιουργήσουν καταστάσεις και να καταλάβουν μηχανισμούς που μιμούνται, παραμορφώνουν, συστρέφουν ή μεγεθύνουν τις θεατρικές σκηνές της σύγχρονης ζωής... Το ANTI εμφανίζεται συχνά μεταμφιεσμένο ως μια παν-αποσχιστική φαντασίωση επιστροφής σε κάποια μορφή αυθεντικής, εθνοτικής, καλά ριζωμένης, διάφανης κοινότητας...»

Κάποιες όμως από τις μεθόδους και τις στρατηγικές που υιοθέτησαν οι διοργανωτές είτε παρεξηγηθήκαν είτε εξελήφθησαν ως βαθύτατα προβληματικές και εν τέλει αντιδραστικές από παρατηρητές, κριτικούς αλλά και συμμετέχοντες εικαστικούς. Ο χορός των καταγγελιών, των αποχωρήσεων, των παρεξηγήσεων ξεκίνησε πριν ακόμα η έκθεση ανοίξει τις πύλες της στο κοινό στα τέλη Οκτωβρίου.

Ήταν ο εικαστικός και συγγραφέας Luke Turner αυτός που είχε ανοίξει τότε τους ασκούς του Αιόλου με ανοιχτή επιστολή του στην οποία εξέθετε την απόφασή του να μποϋκοτάρει τη διοργάνωση και να αποσύρει τη συμμετοχή του, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη συμμετοχή καλλιτεχνών που είχαν υποστηρίξει ή υπερασπιστεί αντιλήψεις της «εναλλακτικής δεξιάς» σε διάφορες εικαστικές κοινότητες.

Μήπως το παράκανε η Μπιενάλε της Αθήνας με τον «κανιβαλισμό» της νεοφασιστικής εικονογραφίας; Facebook Twitter
Daniel Keller και Jacob Hurwitz-Goodman, “The Seasteaders Plan B”

Και πριν από δύο μέρες, ενώ η διοργάνωση βάδιζε προς τη λήξη της, δημοσιεύτηκε στην πλατφόρμα Hyperallergic – φόρουμ σκέψης για την σύγχρονη τέχνη με έδρα τη Νέα Υόρκη - η επιθετική ανταπόκριση από την Αθήνα του Dorian Batycka – επιμελητή και κριτικού τέχνης με τακτική αρθρογραφία σε αντίστοιχα μέσα.

Τίτλος του μακροσκελούς άρθρου ήταν «Η Μπιενάλε της Αθήνας σατιρίζει επιπόλαια την αισθητική της Εναλλακτικής Δεξιάς [Alt-Right]», ενώ στην εισαγωγή σημειώνεται ότι «στην Αθήνα, η φετινή Biennale προτείνει μια κριτική του ουμανισμού, του Μαρξισμού, του καπιταλισμού, των πολιτικών ταυτότητας και των πάντων ανάμεσα σ΄ αυτές τις κατηγορίες, αποτυγχάνει όμως να αναζητήσει πραγματικές λύσεις...». Και παρακάτω:

«...Σύμφωνα με τους διοργανωτές, η φετινή έκδοση αποτελεί μια «ευκαιρία να αναδειχτούν οι αξίες μας». Αξίες που όπως φαίνεται, που επιζητούν την υπερταύτιση με εικόνες, ιδέες και πολιτικές της ακροδεξιάς και ξεχειλίζουν από έναν σκόπιμο και επιδερμικό «LOL μηδενισμό»...Όπως για παράδειγμα το έργο της ομάδας Front Deutscher Äpfel που θυμίζει τις '80s πρακτικές των Laibach και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες και πιο σύνθετες εγκαταστάσεις της Biennale και μιμείται με ακρίβεια τις οργανωτικές δομές και το μιλιταριστικό ύφος του φασιστικού εξτρεμισμού τον οποίο υποτίθεται σατιρίζει».

Μήπως το παράκανε η Μπιενάλε της Αθήνας με τον «κανιβαλισμό» της νεοφασιστικής εικονογραφίας; Facebook Twitter
Το ερώτημα / σλόγκαν του Quenton Miller “Are You Dying? Are You Marxist?” σε στάση λεωφορείου στη Σταδίου.

Μεταξύ άλλων έργων που παρουσιάστηκαν στην έκθεση, ο συντάκτης αναφέρεται και στο μοναδικό έργο που είδαν ενδεχομένως και άνθρωποι που αγνοούσαν εντελώς το πλαίσιο του. Πρόκειται για το ερώτημα / σλόγκαν "Are You Dying? Are You Marxist?" του Quenton Miller που εμφανίστηκε ως διαφημιστική βιτρίνα σε στάσεις λεωφορείου έξω από τα διάφορα venues της διοργάνωσης στη Σταδίου. Πίσω από αυτό το διπλό ερώτημα υπάρχει ολόκληρη αφήγηση, ο Batycka πάντως το εξέλαβε ως τρολάρισμα εις βάρος των αποκαλούμενων «πολιτισμικών μαρξιστών» και όσων γίνονται στόχος σε διάφορα online φόρουμ επειδή απλά υποστηρίζουν τις μειονότητες:

«Ενώ η στρατηγική της υπερταύτισης σαν αυτή που υιοθετεί η Μπιενάλε της Αθήνας μπορεί να είχε νόημα πριν από 40 χρόνια» καταλήγει στην πολεμική του ο συντάκτης του Hyperallergic, «θεωρώ ότι είναι εντελώς ακατάλληλη για να ανταποκριθεί στην επείγουσα μετασχηματιστική δυναμική που απαιτείται από την τέχνη σήμερα. Εκθέσεις που εξακολουθούν να μεταχειρίζονται τέτοιες τακτικές καταλήγουν να κάνουν άστοχη χρήση ενός σημειωτικού σαμποτάζ που απειλεί τα ανθρωπιστικά θεμέλια πάνω στα οποία λειτουργούν εδώ και δεκαετίες τα προοδευτικά κινήματα».

― Π.Κ.

 

 

Εικαστικά
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η ενέργεια και η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης πέταξε τον Πλάτωνα σε ένα escape room για την Μπιενάλε

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο συναρπαστικός εξπρεσιονισμός του Ζορζ Ρουό 

Εικαστικά / Ζορζ Ρουό: Ο μεγάλος λησμονημένος του εξπρεσιονισμού

Ο Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης συνδέθηκε με τα κινήματα της μοντέρνας τέχνης στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά ξεχάστηκε μετά τον θάνατό του. Μια έκθεση με σημαντικά του έργα τον επαναφέρει στο προσκήνιο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

σχόλια

1 σχόλια