Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
0

Στις 6 Ιουνίου ξεκινά η έκθεση "Cézanne Drawing" στο ΜοΜΑ που είναι η πρώτη που συγκεντρώνει και προβάλλει μια μεγάλη σειρά σχεδίων του Πολ Σεζάν, δίνοντας μια νέα εικόνα τόσο για την πολυπλοκότητα της καλλιτεχνικής του πρακτικής και την αφοσίωσή του στη μελέτη των Παλαιών Δασκάλων όσο και την ολοκληρωμένη προσέγγισή του στην οικοδόμηση της μορφής.

Από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα, «ο πατέρας όλων μας», όπως τον αποκαλούσαν ο Ματίς και ο Πικάσο, επηρέασε όσο λίγοι την εξέλιξη της τέχνης, ξεπέρασε τον ιμπρεσιονισμό και αμφισβήτησε τελικά όλες τις συμβατικές αξίες της ζωγραφικής του αιώνα του ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του έμεινε αφοσιωμένος στη σπουδή των έργων του σαν πεισματάρης οραματιστής. Τα σχέδιά του, αποκαλύπτουν το εύρος της δημιουργίας του και τα περισσότερα από αυτά δεν παρουσιάστηκαν ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής του - ελάχιστα μόνο αναφέρθηκαν στην αλληλογραφία του- και ανακαλύφθηκαν μετά τον θάνατό του.

Η έκθεση στο ΜοΜΑ ,παρουσιάζει περισσότερα από 250 έργα με μολύβι και ακουαρέλα που σπάνια εμφανίζονται στο κοινό, δίπλα σε μεγάλους και γνωστούς του πίνακες προκειμένου να εμφανίσει τις συνδέσεις αλλά και να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο το σχέδιο επηρέασε το σύγχρονο όραμά του για τη ζωγραφική.  

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια.

Τα έργα που έχει φιλοτεχνήσει ο Σεζάν στη διάρκεια της ζωής του και έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τις 2.000. Σχεδίαζε επίμονα, καθημερινά σε τετράδια ζωγραφικής, σε φύλλα εργασίας, με μολύβια και κάρβουνα ενώ στο χαρτί δοκιμάζει και τις χρωματικές διαβαθμίσεις και τη φωτεινότητα της ακουαρέλας και του χρώματος αναπτύσσοντας τα έργα του ενώ εξερευνά το φως, το βάθος και το χρώμα.

Επιστρέφει ξανά και ξανά στα ίδια θέματα, σε αντικείμενα που βρίσκονται στο τραπέζι του σπιτιού του, αντικείμενα της οικιακής ζωής, νεκρές φύσεις αλλά και τις φιγούρες της γυναίκας του και του γιού του, τοπία καθώς και τη θέα από το αγαπημένο του Mont Sainte-Victoire, εκεί που οραματίζεται τις φανταστικές ζωγραφικές του αφηγήσεις.

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια. Το θαύμα του φυσικού κόσμου, τα όρια του χρώματος, η διαφάνεια του φωτός, η τολμηρή προσέγγιση στην ανθρώπινη φιγούρα παρουσιάζονται με τον πιο εύγλωττο τρόπο.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η Αποθέωση του Delacroix, 1878-80 (ολοκληρώθηκε αργότερα). The British Museum, London © The Trustees of the British Museum

Ο Σεζάν ήταν εραστής της πειθαρχίας που επιβάλλει το σχέδιο. Είναι ο τρόπος που μελετά τα μεταγενέστερα έργα του, ο ευέλικτος τρόπος να συλλαμβάνει ακόμα και την κίνηση των αντικειμένων. Προτιμούσε να εργάζεται σε εσωτερικούς χώρους, χρησιμοποιώντας μολύβια για να δημιουργήσει φωτοσκιάσεις και ευκρινείς γραμμές.

Οι μελέτες που κάνει και τα σκίτσα που γίνονται από μολύβια αναμειγνύονται με ακουαρέλα που οι συντηρητές των έργων θα βρουν αναλύοντας τα προκειμένου να ρίξει νέο φως στις εργασιακές του πρακτικές, καθώς στο παρελθόν η προσοχή είχε σχεδόν αποκλειστικά εστιαστεί στο έργο του με λάδια. Και φυσικά για να αναδειχθεί η ρίζα της τεχνικής του ικανότητας, με μέσα φτηνά και προσιτά όπως το μολύβι και το κάρβουνο, ίχνη και του οποίου βρέθηκαν και σε ανάλυση των ελαιογραφιών του, πριν δουλέψει τους καμβάδες του με τις παχιές, βαριές πινελιές, δημιουργώντας την πολύ χαρακτηριστική υφή των έργων του.

Τα σχέδια του Σεζάν τον καθοδηγούν στην οριστική του σύνθεση και πολλά από αυτά σχετίζονται με τους τελικούς του πίνακες, επομένως είναι πολύ εύκολο να επαληθευτούν ως δικά του έργα. Τα σχέδια δεν αφορούν μόνο τη φύση αλλά και τα συγκινητικά πορτρέτα που δημιούργησε για τα μέλη της οικογένειάς του που μας δίνουν  τη δυνατότητα να κατανοήσουμε όχι μόνο αυτό που βρίσκεται στο μυαλό του καλλιτέχνη, αλλά και τα πρόσωπα και τα στοιχεία της καθημερινότητάς του.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Λουόμενοι (Baigneurs). 1885–90. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY

Ο Σεζάν υπήρξε ένας από τους παραγωγικούς ζωγράφους, καθώς στη διάρκεια της ζωής του φιλοτέχνησε περίπου χίλιους πίνακες και με την πρωτότυπη τεχνική του έκανε ένα μεγάλο βήμα μετά τον ιμπρεσιονισμό που καθόρισε τη ζωγραφική και επηρέασε όσο κανένας άλλος τους ζωγράφους του επόμενου αιώνα.

Ο πρωτοπόρος στη χρήση του χρώματος και της προοπτικής, στη δομή του θέματος και στην προσθήκη γεωμετρικών στοιχείων που επηρέασαν του Κυβιστές και τους Φωβιστές των επόμενων δεκαετιών, με τα σχέδιά του ανοίγει ένα παράθυρο στην πρακτική του και στον τρόπο με τον οποίο εξερευνά και προσεγγίζει τολμηρά και εύγλωττα τα όρια της ζωγραφικής που μένουν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο και φτάνουν μπροστά μας για να τα επανεξετάσουμε ως αυτόνομα, σπουδαία έργα.  

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Φύλλωμα (Étude de feuillage). 1900–04. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Mont Sainte-Victoire (La Montagne Sainte-Victoire vue des Lauves). 1902–06. The Museum of Modern Art, New York. Gift of Mr. and Mrs. David Rockefeller. Φωτο © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Ερμής, περ. 1890. The Museum of Modern Art. The Joan and Lester Avnet Fund © 2021 The Museum of Modern Art, Imaging and Visual Resources, Φωτο: Peter Butler
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η κ. Σεζάν ράβει (Madame Cézanne cousant), περ. 1880. The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, London. Princes Gate Bequest
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με μπλε δοχείο. 1900-06. Pencil and watercolor on paper, 18 15/16 × 24 7/8″ (48.1 × 63.2 cm). The J. Paul Getty Museum, Los Angeles
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Αυτοπροσωπογραφία και μήλο (Autoportrait et pomme). 1880–84. Pencil on paper, 6 13/16 × 9 1/16″ (17.3 × 23 cm). Cincinnati Art Museum. Gift of Miss Emily Poole. Bridgeman Images
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με κομμένο καρπόυζι (Nature morte avec pastèque entamée). c. 1900. Fondation Beyeler, Riehen/Basel. Beyeler Collection. Φωτο: Peter Schibli
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδές και πορτρέτα του γιου του καλλιτέχνη (Études et portraits du fils de l’artiste). 1877–78. The Albertina, Vienna
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Βράχια κοντα στο Château Noir (Rochers près des grottes au-dessus de Château Noir). 1895-1900. Ιδιωτική Συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Πανωφόρι σε καρέκλα (Veste sur une chaise). 1890-92. Ιδιωτική συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδή κρανίου (Étude de crâne). 1902-04. Henry and Rose Pearlman Foundation The Henry and Rose Pearlman Collection / Art Resource, NY. Φωτο: Bruce M. White
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης πέταξε τον Πλάτωνα σε ένα escape room για την Μπιενάλε

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο συναρπαστικός εξπρεσιονισμός του Ζορζ Ρουό 

Εικαστικά / Ζορζ Ρουό: Ο μεγάλος λησμονημένος του εξπρεσιονισμού

Ο Γάλλος ζωγράφος και χαράκτης συνδέθηκε με τα κινήματα της μοντέρνας τέχνης στις αρχές του 20ού αιώνα αλλά ξεχάστηκε μετά τον θάνατό του. Μια έκθεση με σημαντικά του έργα τον επαναφέρει στο προσκήνιο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «λίστα Τραμπ» και τα «απαράδεκτα έργα τέχνης» οδηγούν σε μια άλλη Αμερική

Εικαστικά / Tο μένος του Τραμπ για το Smithsonian: Λογοκρισία, ρατσισμός, λίστες με «απαράδεκτα» έργα

Με στόχο το μεγαλύτερο συγκρότημα μουσείων και ερευνητικών κέντρων στον κόσμο, ο Τραμπ επιχειρεί να ασκήσει έλεγχο και λογοκρισία σε έργα τέχνης και στο περιεχόμενο εκθέσεων, κατηγορώντας το Smithsonian ως «woke» και απειλώντας με περικοπές της χρηματοδότησής του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Εικαστικά / Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Μια από τις πιο εξέχουσες συλλέκτριες στην Ευρώπη, η οποία έχει αφήσει το αποτύπωμά της και στην Ύδρα, αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή σουρεαλιστικής και μεταπολεμικής τέχνης που στεγάζει στο σπίτι της στο Λονδίνο -τη μεγαλύτερη αυτού του είδους- σε μια δημοπρασία-ορόσημο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ