Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
0

Στις 6 Ιουνίου ξεκινά η έκθεση "Cézanne Drawing" στο ΜοΜΑ που είναι η πρώτη που συγκεντρώνει και προβάλλει μια μεγάλη σειρά σχεδίων του Πολ Σεζάν, δίνοντας μια νέα εικόνα τόσο για την πολυπλοκότητα της καλλιτεχνικής του πρακτικής και την αφοσίωσή του στη μελέτη των Παλαιών Δασκάλων όσο και την ολοκληρωμένη προσέγγισή του στην οικοδόμηση της μορφής.

Από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες του 19ου αιώνα, «ο πατέρας όλων μας», όπως τον αποκαλούσαν ο Ματίς και ο Πικάσο, επηρέασε όσο λίγοι την εξέλιξη της τέχνης, ξεπέρασε τον ιμπρεσιονισμό και αμφισβήτησε τελικά όλες τις συμβατικές αξίες της ζωγραφικής του αιώνα του ενώ μέχρι το τέλος της ζωής του έμεινε αφοσιωμένος στη σπουδή των έργων του σαν πεισματάρης οραματιστής. Τα σχέδιά του, αποκαλύπτουν το εύρος της δημιουργίας του και τα περισσότερα από αυτά δεν παρουσιάστηκαν ποτέ κατά τη διάρκεια της ζωής του - ελάχιστα μόνο αναφέρθηκαν στην αλληλογραφία του- και ανακαλύφθηκαν μετά τον θάνατό του.

Η έκθεση στο ΜοΜΑ ,παρουσιάζει περισσότερα από 250 έργα με μολύβι και ακουαρέλα που σπάνια εμφανίζονται στο κοινό, δίπλα σε μεγάλους και γνωστούς του πίνακες προκειμένου να εμφανίσει τις συνδέσεις αλλά και να αποκαλύψει τον τρόπο με τον οποίο το σχέδιο επηρέασε το σύγχρονο όραμά του για τη ζωγραφική.  

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια.

Τα έργα που έχει φιλοτεχνήσει ο Σεζάν στη διάρκεια της ζωής του και έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα ξεπερνούν τις 2.000. Σχεδίαζε επίμονα, καθημερινά σε τετράδια ζωγραφικής, σε φύλλα εργασίας, με μολύβια και κάρβουνα ενώ στο χαρτί δοκιμάζει και τις χρωματικές διαβαθμίσεις και τη φωτεινότητα της ακουαρέλας και του χρώματος αναπτύσσοντας τα έργα του ενώ εξερευνά το φως, το βάθος και το χρώμα.

Επιστρέφει ξανά και ξανά στα ίδια θέματα, σε αντικείμενα που βρίσκονται στο τραπέζι του σπιτιού του, αντικείμενα της οικιακής ζωής, νεκρές φύσεις αλλά και τις φιγούρες της γυναίκας του και του γιού του, τοπία καθώς και τη θέα από το αγαπημένο του Mont Sainte-Victoire, εκεί που οραματίζεται τις φανταστικές ζωγραφικές του αφηγήσεις.

Η πρακτική της σχεδίασης, όπως έγραψε ο ίδιος, του δίδαξε «να βλέπει καλά» και η έκθεση των σχεδίων του είναι ένας τρόπος να αντιμετωπίσουμε τις συνθέσεις του μέσα από τα δικά του μάτια. Το θαύμα του φυσικού κόσμου, τα όρια του χρώματος, η διαφάνεια του φωτός, η τολμηρή προσέγγιση στην ανθρώπινη φιγούρα παρουσιάζονται με τον πιο εύγλωττο τρόπο.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η Αποθέωση του Delacroix, 1878-80 (ολοκληρώθηκε αργότερα). The British Museum, London © The Trustees of the British Museum

Ο Σεζάν ήταν εραστής της πειθαρχίας που επιβάλλει το σχέδιο. Είναι ο τρόπος που μελετά τα μεταγενέστερα έργα του, ο ευέλικτος τρόπος να συλλαμβάνει ακόμα και την κίνηση των αντικειμένων. Προτιμούσε να εργάζεται σε εσωτερικούς χώρους, χρησιμοποιώντας μολύβια για να δημιουργήσει φωτοσκιάσεις και ευκρινείς γραμμές.

Οι μελέτες που κάνει και τα σκίτσα που γίνονται από μολύβια αναμειγνύονται με ακουαρέλα που οι συντηρητές των έργων θα βρουν αναλύοντας τα προκειμένου να ρίξει νέο φως στις εργασιακές του πρακτικές, καθώς στο παρελθόν η προσοχή είχε σχεδόν αποκλειστικά εστιαστεί στο έργο του με λάδια. Και φυσικά για να αναδειχθεί η ρίζα της τεχνικής του ικανότητας, με μέσα φτηνά και προσιτά όπως το μολύβι και το κάρβουνο, ίχνη και του οποίου βρέθηκαν και σε ανάλυση των ελαιογραφιών του, πριν δουλέψει τους καμβάδες του με τις παχιές, βαριές πινελιές, δημιουργώντας την πολύ χαρακτηριστική υφή των έργων του.

Τα σχέδια του Σεζάν τον καθοδηγούν στην οριστική του σύνθεση και πολλά από αυτά σχετίζονται με τους τελικούς του πίνακες, επομένως είναι πολύ εύκολο να επαληθευτούν ως δικά του έργα. Τα σχέδια δεν αφορούν μόνο τη φύση αλλά και τα συγκινητικά πορτρέτα που δημιούργησε για τα μέλη της οικογένειάς του που μας δίνουν  τη δυνατότητα να κατανοήσουμε όχι μόνο αυτό που βρίσκεται στο μυαλό του καλλιτέχνη, αλλά και τα πρόσωπα και τα στοιχεία της καθημερινότητάς του.

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Λουόμενοι (Baigneurs). 1885–90. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY

Ο Σεζάν υπήρξε ένας από τους παραγωγικούς ζωγράφους, καθώς στη διάρκεια της ζωής του φιλοτέχνησε περίπου χίλιους πίνακες και με την πρωτότυπη τεχνική του έκανε ένα μεγάλο βήμα μετά τον ιμπρεσιονισμό που καθόρισε τη ζωγραφική και επηρέασε όσο κανένας άλλος τους ζωγράφους του επόμενου αιώνα.

Ο πρωτοπόρος στη χρήση του χρώματος και της προοπτικής, στη δομή του θέματος και στην προσθήκη γεωμετρικών στοιχείων που επηρέασαν του Κυβιστές και τους Φωβιστές των επόμενων δεκαετιών, με τα σχέδιά του ανοίγει ένα παράθυρο στην πρακτική του και στον τρόπο με τον οποίο εξερευνά και προσεγγίζει τολμηρά και εύγλωττα τα όρια της ζωγραφικής που μένουν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο και φτάνουν μπροστά μας για να τα επανεξετάσουμε ως αυτόνομα, σπουδαία έργα.  

Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Φύλλωμα (Étude de feuillage). 1900–04. The Museum of Modern Art, New York. Lillie P. Bliss Collection. Φωτο: © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Mont Sainte-Victoire (La Montagne Sainte-Victoire vue des Lauves). 1902–06. The Museum of Modern Art, New York. Gift of Mr. and Mrs. David Rockefeller. Φωτο © 2021 MoMA, NY
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Ερμής, περ. 1890. The Museum of Modern Art. The Joan and Lester Avnet Fund © 2021 The Museum of Modern Art, Imaging and Visual Resources, Φωτο: Peter Butler
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Η κ. Σεζάν ράβει (Madame Cézanne cousant), περ. 1880. The Samuel Courtauld Trust, The Courtauld Gallery, London. Princes Gate Bequest
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με μπλε δοχείο. 1900-06. Pencil and watercolor on paper, 18 15/16 × 24 7/8″ (48.1 × 63.2 cm). The J. Paul Getty Museum, Los Angeles
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Αυτοπροσωπογραφία και μήλο (Autoportrait et pomme). 1880–84. Pencil on paper, 6 13/16 × 9 1/16″ (17.3 × 23 cm). Cincinnati Art Museum. Gift of Miss Emily Poole. Bridgeman Images
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Νεκρή φύση με κομμένο καρπόυζι (Nature morte avec pastèque entamée). c. 1900. Fondation Beyeler, Riehen/Basel. Beyeler Collection. Φωτο: Peter Schibli
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδές και πορτρέτα του γιου του καλλιτέχνη (Études et portraits du fils de l’artiste). 1877–78. The Albertina, Vienna
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Βράχια κοντα στο Château Noir (Rochers près des grottes au-dessus de Château Noir). 1895-1900. Ιδιωτική Συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Πανωφόρι σε καρέκλα (Veste sur une chaise). 1890-92. Ιδιωτική συλλογή
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Σπουδή κρανίου (Étude de crâne). 1902-04. Henry and Rose Pearlman Foundation The Henry and Rose Pearlman Collection / Art Resource, NY. Φωτο: Bruce M. White
Η μαγεία των σπουδαίων σχεδίων του Πολ Σεζάν στο φως του 21ου αιώνα Facebook Twitter
Paul Cézanne. Δάσος, 1904–06. Ιδιωτική συλλογή
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ