Η «Γέφυρα του Bατερλό»: Η ιστορία ενός αριστουργήματος του Μονέ που δημοπρατείται

Η Γέφυρα του Bατερλό, ένα αριστούργημα του Μονέ σε δημοπρασία και η ιστορία του σπουδαίου έργου Facebook Twitter
Claude Monet, Waterloo Bridge, effet de brouillard (1889-1903). Oil on canvas. 25⅞ x 39⅝ in (65.7 x 100.2 cm). Christie’s, New York.
0

Μία από τις πιο σημαντικές απόψεις του Λονδίνου, που έχει ζωγραφίσει ο Μονέ, βγαίνει σε δημοπρασία τον Μάιο και είναι η πρώτη φορά εδώ και τριάντα χρόνια που έργο αυτής της σειράς που ζωγράφισε ο ιμπρεσιονιστής ζωγράφος είναι προς πώληση.

Το φθινόπωρο του 1899, ο Μονέ επέστρεψε στο Λονδίνο για να ζωγραφίσει «μια σειρά από τις ομίχλες του Λονδίνου» και «μερικά εφέ της ομίχλης στον Τάμεση». Ήδη από τη δεκαετία του 1880 ο Μονέ ξεκίνησε να ζωγραφίζει σειρές πινάκων, όλων βασισμένων σε ένα κοινό θέμα, το οποίο όμως απέδιδε κάθε φορά με διαφορετικό τρόπο ή με διαφορετική τεχνοτροπία.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι πίνακές του, που απεικονίζουν τον προσωπικό του κήπο, στην οικία του στο Ζιβερνί. Είχε ήδη ταξιδέψει στη Μεσόγειο, γεγονός που τον ενέπνευσε για τη δημιουργία μιας σειράς τοπίων. Στα ταξίδια του στο Λονδίνο ήθελε να αιχμαλωτίσει με τα χρώματά του πώς επηρεάζει το νέφος της πόλης το φως του ήλιου.

Όταν έφτασε στο Λονδίνο για πρώτη φορά το 1899, στο αποκορύφωμα της καριέρας του, γοητεύτηκε από τις γέφυρες Charing Cross και Waterloo που έβλεπε από το παράθυρό του. Μάλιστα οι επιστήμονες κατάφεραν το 2010 να εντοπίσουν το ακριβές σημείο όπου βρισκόταν ο διάσημος ζωγράφος την ώρα της δημιουργίας του πίνακα Η Γέφυρα του Βατερλό. Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξαν και συνέδεσαν, αρχεία της κίνησης του ήλιου, χάρτες του Λονδίνου από τη Χαρτογραφική Υπηρεσία του στρατού και ιστορικά μετεωρολογικά δεδομένα, κατάφεραν να εντοπίσουν το σημείο στο μπαλκόνι του πέμπτου ορόφου του ξενοδοχείου «Σαβόι», όπου στάθηκε ο Μονέ για να ζωγραφίσει. 

Ο Μονέ, σε αντίθεση με άλλους ζωγράφους, αντιλήφθηκε με διαφορετικό χρώμα, με λεπτές αποχρώσεις του μπλε, του λιλά και του ροζ, το υδάτινο τοπίο και τον ουρανό, και κάποτε είπε: «Το Λονδίνο δεν θα ήταν μια όμορφη πόλη. Είναι η ομίχλη που του δίνει το υπέροχο εύρος».

Ο Μονέ, παρόλο που δεν χρησιμοποίησε ένα τυπικό γκρίζο χρώμα για να απεικονίσει το νέφος του Λονδίνου, αιχμαλώτισε την αντίθεση των φυσικών φαινομένων και την ομίχλη πάνω από τον Τάμεση, με τη βιομηχανική έκρηξη της εποχής, δείγματα της οποίας αποτελούν οι καπνοδόχοι και οι ατμομηχανές.  

Η διάσημη σειρά των έργων του Μονέ δημιουργήθηκε από το 1899 έως το 1901, όταν ο καλλιτέχνης πραγματοποίησε τρία ταξίδια στο Λονδίνο. Από τις σειρές έργων που φιλοτέχνησε εκείνη την εποχή, η σειρά Waterloo Bridge είναι η μεγαλύτερη. Με τους εκτεταμένους ουρανούς και τις μεγάλες εκτάσεις κυματισμού νερού και αντανακλάσεων φωτός, τα έργα συγκαταλέγονται επίσης στα πιο ορατά και εκφραστικά της σειράς.

Ο Μονέ, σε αντίθεση με άλλους ζωγράφους, αντιλήφθηκε με διαφορετικό χρώμα, με λεπτές αποχρώσεις του μπλε, του λιλά και του ροζ, το υδάτινο τοπίο και τον ουρανό, και κάποτε είπε: «Το Λονδίνο δεν θα ήταν μια όμορφη πόλη. Είναι η ομίχλη που του δίνει το υπέροχο εύρος». Αυτό ακριβώς το εφέ της ομίχλης (effet de brouillard) του χάρισε μερικά από τα αριστουργήματά του, στο οποίο κατάφερε να συνδυάσει την αρμονία του χρώματος και τα οράματά του για τη σύνθεση.

Το έργο που βγαίνει σε δημοπρασία ήταν ένα από τα πρώτα που μπήκαν σε αμερικανική συλλογή, αυτή της ποιήτριας Έιμι Λόουελ που κέρδισε το Πούλιτζερ το 1926.

Η Γέφυρα του Bατερλό, ένα αριστούργημα του Μονέ σε δημοπρασία και η ιστορία του σπουδαίου έργου Facebook Twitter
Τον πίνακα αγόρασε το 1904 η Αμερικανίδα ποιήτρια Έιμι Λάουελ. Φωτο: Harvard University

Με εννέα καμάρες η περίφημη γέφυρα, από τις πιο διάσημες της πόλης, ρίχνει πληθώρα σκιών και αντανακλάσεων στα νερά του Τάμεση.

Συνδέοντας το κέντρο της πόλης με τα εργοστάσια της νότιας όχθης, η γέφυρα αποτέλεσε διάσημο θέμα για τους καλλιτέχνες από το άνοιγμά της το 1817. Περιγράφεται από τον γλύπτη Αντόνιο Κανόβα ως «η ευγενέστερη γέφυρα στον κόσμο», ενώ ήταν το θέμα σε πίνακες των Τζον Κόνσταμπ και Γουίλιαμ Τέρνερ. Το δίδυμο έργο του Μονέ «Waterloo Bridge, effet de brouillard» στεγάζεται τώρα στο Μουσείο Ερμιτάζ.

Ο καλλιτέχνης δούλευε ταυτόχρονα σε πολλούς καμβάδες, μετακινούμενος μεταξύ των έργων, καθώς ο καιρός της πόλης άλλαζε συνεχώς, λούζοντας τα θέματά του με διαφορετικό φως. Σε μια επιστολή στη σύζυγό του Αλίς Οσεντέ εξέφρασε την ανησυχία του για την εξαιρετική ευαισθησία του φωτός στο Λονδίνο, που άλλαζε από την ομίχλη και τον καπνό, διαρκούσε μόνο πέντε λεπτά και μπορούσε να τον τρελάνει.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του οίκου Christie's, «αυτός ο πίνακας επιχειρεί το αδύνατο, την απεικόνιση της ομίχλης που παρασύρεται στον Τάμεση ένα πρωινό και έχει όλα τα χρώματα σε μια μαγική συμφωνία».

Η Γέφυρα του Bατερλό, ένα αριστούργημα του Μονέ σε δημοπρασία και η ιστορία του σπουδαίου έργου Facebook Twitter
Claude Monet, Houses of Parliament, London (1900-1901). The Art Institute of Chicago

Μετά από τρία ταξίδια στο Λονδίνο, ο Μονέ επέστρεψε στο σπίτι του στο Ζιβερνί για να ολοκληρώσει τους πίνακές του, που τους έβλεπε ως ενιαίο σύνολο 100 έργων, και παρουσίασε 37 από αυτά στη Galerie Durand-Ruel, στο Παρίσι τον Μάιο του 1904.

Τον πίνακα αγόρασε η Έιμι Λάουελ, μια διακεκριμένη Αμερικανίδα, προστάτιδα των τεχνών στις αρχές του αιώνα, που είχε γοητευθεί από την ευρωπαϊκή ζωγραφική, και απέκτησε το έργο μετά την έκθεση στην Galerie Durand-Ruel, το 1904. Το Λονδίνο ενέπνευσε και τη Λάουελ καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής της και μερικά από τα καλύτερά της ποιήματα έχουν ως θέμα τους τον Τάμεση.

Σήμερα, οι περισσότεροι από αυτούς τους πίνακες της σειράς του Μονέ στεγάζονται σε μεγάλα μουσεία, από την Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης στην Ουάσινγκτον ως το Μουσείο Τέχνης του Ντένβερ.

Στο Art Institute of Chicago, το οποίο κατέχει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του Μονέ που υπάρχουν εκτός Γαλλίας, μέχρι τις 14 Ιουνίου παρουσιάζεται η έκθεση Monet and Chicago, ενώ στη Βοστώνη παρουσιάζεται η έκθεση Monet and Boston: Lasting Impression που θα διαρκέσει μέχρι τις 28 Μαρτίου, με έργα από τα 25 τελευταία χρόνια της ζωής του ζωγράφου. 

Η Γέφυρα του Bατερλό, ένα αριστούργημα του Μονέ σε δημοπρασία και η ιστορία του σπουδαίου έργου Facebook Twitter
Άλλη μια άποψη της Waterloo Bridge, 1903.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ