«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε

ΔΕΥΤΕΡΑ «Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές τους εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε Facebook Twitter
0

Μια έκθεση στο Art Institute of Chicago βυθίζεται στα τεράστια αρχεία των διάσημων Ιαπώνων καλλιτεχνών ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής «ουκιγιόε», Κατσουσίκα Χοκουσάι και Ουταγκάβα Χιροσίγκε. Η έκθεση με τίτλο Fantastic Landscapes συγκεντρώνει έργα που δημιουργήθηκαν από αυτούς τους καλλιτέχνες που επηρέασαν τη Δύση για τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να αντιληφθούν το τοπίο στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις καινοτόμες χρήσεις του χρώματος.

Ουρανοί στο χρώμα του ροδάκινου, χλοώδεις εκτάσεις σε χρώμα κιτρινοπράσινο Σαρτρέζ, επιφάνειες σε πρωσικό μπλε σηματοδοτούν μια ευρύτερη μετατόπιση στο σχήμα. Σήμερα, σε αυτό το ζευγάρι των καλλιτεχνών αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό η παγκόσμια γοητεία των ιαπωνικών εκτυπώσεων.

Τον 19ο αιώνα, η ιαπωνική χαρακτική είδε δύο ταυτόχρονες τάσεις: μια εντατικοποίηση στη χρήση του χρώματος και την αύξηση της δημοτικότητας της απεικόνισης των τοπίων.

Αξιοποιώντας αυτές τις δύο τάσεις, οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Ξεκινώντας με την ευρεία χρήση της χημικής χρωστικής του πρωσικού μπλε τη δεκαετία του 1830, τα τοπία είναι τόσο ζωντανά όσο η φαντασία των καλλιτεχνών. Λαμπροί μπλε καταρράκτες, λόφοι από νεφρίτη, αποτέλεσαν μια νέα παλέτα για τον φυσικό κόσμο, όπως απεικονίζεται στην έντυπη μορφή τους. Η δημοτικότητα σειρών, όπως οι Thirty-six Views of Mount Fuji και οι One Hundred Famous Views of Edo, έκαναν αυτές τις εικόνες να ταξιδέψουν στην Ευρώπη και στην Αμερική όσο ποτέ πριν.

Ο Κατσουσίκα Χοκουσάι δημιούργησε περίπου 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία και πλήθος ξυλόγλυπτων. Το μεγαλύτερο έργο του αποτελούνταν από 4.000 σχέδια σε 14 τόμους και δημοσιεύτηκε το 1814. Ήταν, επίσης, ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές παιχνιδιών του 19ου αιώνα.

Από το 1880, η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το ιμπρεσιονιστικό κίνημα, δέχτηκε τις επιρροές του Χοκουσάι. Ο Κλοντ Μονέ απέκτησε 23 έργα του, που διακοσμούν το σπίτι-μουσείο στο Ζιβερνί της Νορμανδίας. Επηρέασε επίσης τους Ντεγκά, Τουλούζ-Λοτρέκ, τη γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ και τον συνθέτη Ντεμπυσί. Ο Βαν Γκογκ εμπνεύστηκε την «Έναστρη Νύχτα» από το «Μεγάλο Κύμα» του Χοκουσάι.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Plum Garden at Kameido (Kameido Umeyashiki),” από τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago

Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) και ξεκίνησε ένα σώμα εργασίας που του προσέδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία, αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά τον θάνατό του. Ήταν την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεών του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας.

Την επόμενη περίοδο, που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (Ο γέρος άντρας που τρελαίνεται για την τέχνη). Την περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι και άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.

Η καλλιτεχνική φήμη του Χιροσίγκε εδραιώθηκε το 1833-1834, όταν δημιούργησε τη σειρά 53 σταθμοί του Τοκάιντο. Η σειρά που περιείχε λεπτομέρειες για τα αξιοθέατα στα 490 χιλιόμετρα του δρόμου του Τοκάιντο, μαζί με ανέκδοτες διηγήσεις ταξιδιωτών, έγινε ανάρπαστη την εποχή εκείνη.

Κατάφερε να κυριαρχήσει στην τέχνη αφισών τοπίων και να δημιουργήσει μία καινούργια τάση στην Ιαπωνία, με τα μικρού μεγέθους ταξιδιωτικά έργα του. Το 1856 εργάστηκε με τον εκδότη Ουόγια Εϊκίτσι και εφηύρε μια νέα τεχνική ζωγραφικής, τόσο με τη διαβάθμιση των χρωμάτων που χρησιμοποιούσε στα έργα του όσο και με την προσθήκη της χρωστικής μίκα που τους έδινε μια ιριδίζουσα, παραμυθένια όψη. Επίσης χρησιμοποίησε πρώτος κόλλα, που αναμείγνυε κατάλληλα με τα χρώματα, ώστε οι χρωματικές απεικονίσεις του να διαθέτουν μια πιο φανταχτερή διάσταση. Το έργο του 100 διάσημες απόψεις του Έντο, που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του, φημίζεται για αυτές ακριβώς τις χρωματικές αρετές.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Yamashiro Province: The Togetsu Bridge in Mount Arashi (Yamashiro, Arashiyama Togetsukyo)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “The Back of Mount Fuji Seen from Minobu River (Minobugawa Urafuji),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Shirasuka: Shiomi Slope (Shirasuka, Shiomizaka)—No. 33, από τη σειρά “Fifty-three Stations of the Tokaido (Tokaido gojusan tsugi),” also known as the Reisho Tokaido. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Amida Falls in the Far Reaches of the Kisokaido (Kisoji no oku Amidagataki)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Kirifuri Falls at Mount Kurokami in Shimotsuke Province (Shimotsuke Kurokamiyama Kirifuri no taki)", περ. 1833. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, No. 32: Seba. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “A Mild Breeze on a Fine Day (Gaifu kaisei),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Awa Province: Naruto Whirlpools (Awa, Naruto no fuha)”, 1855. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Oumayagashi, απόπ τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, People Crossing an Arched Bridge (Ariwara no Narihira) from the series “One Hundred Poems as Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki)”. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, Poem by Dainagon Tsunenobu, from the series “One Hundred Poems Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki). © The Art Institute of Chicago
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αριστουργηματικής ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Εικαστικά / Η εξαίρετη ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου παρουσιάζει την έκθεση «Μεταξύ ουρανού και γης. Σύγχρονη Ιαπωνική Χαρακτική» με 51 σύγχρονους Ιάπωνες χαράκτες να δείχνουν τη δουλειά τους μέσα από την εξέλιξη μιας μακράς παράδοσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

12 διαμάντια από την έκθεση «Από τον Μονέ στον Πικάσο» και η ιστορία τους

Εικαστικά / 12 διαμάντια στην έκθεση «Από τον Μονέ στον Γουόρχολ» και η ιστορία τους

Από τα 84 έργα που φιλοξενεί η έκθεση, επιλέξαμε αυτά στα οποία αξίζει να σταθούμε, καθώς περιηγούμαστε στην ιστορία, στον πλούτο και στην περιπλοκότητα των κινημάτων της τέχνης τα τελευταία 130 χρόνια.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Εκθέσεις Δεκέμβριος 2025

Εικαστικά / Ο Δεκέμβρης έχει εκθέσεις που δεν χάνονται

Η έκθεση «Από τον Monet στον Warhol», που άνοιξε πριν από λίγες μέρες, δικαίως μονοπωλεί το ενδιαφέρον μας, όπως και το αφιέρωμα στο έργο της Λίλα ντε Νόμπιλι. Η λίστα μας όμως δεν εξαντλείται σε αυτές τις δύο!
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δυο τιτάνες της ζωγραφικής, δυο μεγάλοι αντίπαλοι στην Tate Britain

Εικαστικά / Τέρνερ και Κόνσταμπλ: Δύο μεγάλοι ανταγωνιστές συναντιούνται ξανά

Για να τιμήσει τα 250 χρόνια από τη γέννησή τους η Tate Britain εξερευνά με μια έκθεση-ορόσημο τις αλληλένδετες ζωές τους και αυτό που τους ένωνε πάνω απ' όλα, την ανεξάντλητη πηγή ομορφιάς και έμπνευσης που είναι η φύση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Η Chryssa συνέδεσε την αρχαία μορφή και απλότητα με τη σύγχρονη τεχνολογία»

Εικαστικά / «Η Chryssa συνέδεσε την αρχαία μορφή και απλότητα με τη σύγχρονη τεχνολογία»

Με αφορμή τη δωρεά του αρχείου της στο ΕΜΣΤ, μέσα από πλήθος τεκμηρίων και σημειώσεων, ξαναδιαβάζουμε το έργο μιας σπουδαίας καλλιτέχνιδας της πρωτοπορίας και αναζητάμε εκ νέου την προσωπικότητά της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο κόσμος του Ανδρέα Βουτσινά ζωντανεύει ξανά σε μια σπάνια εκθεση

Εικαστικά / Ο κόσμος του Ανδρέα Βουτσινά ζωντανεύει ξανά σε μια σπάνια έκθεση

Σπάνια αντικείμενα, έργα τέχνης, memorabilia, φωτογραφίες, αφιερώσεις και μία μικρή αναπαράσταση του σπιτιού του χαρισματικού ηθοποιού, δάσκαλου και σκηνοθέτη στο Παρίσι έχουμε την ευκαιρία να δούμε στην έκθεση «Εγώ, ο Ανδρέας Βουτσινάς» που ξεκίνησε μόλις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Η Λίλα Ντε Νόμπιλι έχτισε περιοχές θαυμάτων, ρομαντισμού και τρυφερότητας»

Εικαστικά / «Η Λίλα Ντε Νόμπιλι έχτισε περιοχές θαυμάτων, ρομαντισμού και τρυφερότητας»

Μια έκθεση για τη θρυλική ζωγράφο, σκηνογράφο και ενδυματολόγο εμβληματικών παραστάσεων όπερας και θεάτρου ανοίγει στην Αθήνα χάρη στη μοναδική συλλογή του Ερρίκου Σοφρά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ορόσημο της σύγχρονης τέχνης και της γκέι ορατότητας: Ο πίνακας του Χόκνεϊ που έπιασε τα 44 εκατομμύρια

Εικαστικά / Ορόσημο της ζωγραφικής και της γκέι ορατότητας: Ο πίνακας του Χόκνεϊ που έπιασε τα 44 εκατομμύρια

Πριν από λίγες μέρες ο οίκος Christie’s δημοπράτησε το πρώτο από τα διπλά πορτρέτα που δημιούργησε ο μεγάλος Βρετανός καλλιτέχνης στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
THE LIFO TEAM
Ο Λάζαρος Ζήκος ήθελε να χαρίζει τα έργα του

Εικαστικά / Ο Λάζαρος Ζήκος ήθελε να χαρίζει τα έργα του

H έκθεση «Tα εικονο-όργανα του Λάζαρου Ζήκου» μάς θυμίζει τον ανήσυχο, ευφάνταστο καλλιτέχνη που έφυγε νωρίς, ξανασυστήνοντας τα ανατρεπτικά, ευφυή, παιγνιώδη, σκοτεινά και ενοχλητικά πολλές φορές έργα του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ευγενία Βερελή αφηγείται ιστορίες που κάνουν την τέχνη μαγεία

Εικαστικά / Τα «μαγικά» κεραμικά της Ευγενίας Βερελή συνομιλούν με το έργο του Αλέκου Φασιανού

«Στις εξιστορήσεις της ζωής σου συχνά ανταποκρίνομαι με ρίγη» λέγεται η έκθεση της νεαρής εικαστικού που λαμβάνει χώρα στο Μουσείο Αλέκου Φασιανού. Το χάσμα του χρόνου εξαφανίζεται και ένας γόνιμος διάλογος ξεκινά ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα γλυπτό ζωντανεύει το «άγνωστο» λατομείο του Φιλοπάππου

Εικαστικά / Ένα γλυπτό ζωντανεύει το «άγνωστο» λατομείο του Φιλοπάππου

Ο Αλέξανδρος Τζάννης δημιουργεί σε μια ερειπωμένη κατασκευή στον λόφο του Φιλοπάππου ένα έργο στο οποίο αποτυπώνονται μέρη από τα κλαδιά του φυτού που βρίσκεται διάσπαρτο στον λόφο, «μεταφρασμένα» σε σίδερο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόρτζιο ντε Κίρικο: «Η μοντέρνα τέχνη δεν αρέσει σε κανένα»

Εικαστικά / Τζόρτζιο ντε Κίρικο: «Η μοντέρνα τέχνη δεν αρέσει σε κανέναν»

Πεθαίνει σαν σήμερα ο Ιταλός ζωγράφος Τζόρτζιο ντε Κίρικο. Διαβάζουμε ξανά μια δύστροπη και νευρική συνέντευξή του από το 1966, στην οποία μιλάει ελεύθερα, σκληρά, συχνά όμως και με αλήθειες, για τη σύγχρονη ζωγραφική.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Εικαστικά / Στη Θεσσαλονίκη θα περάσεις τέλεια, όποιο κι αν είναι το vibe σου

Από την έκθεση με τις φωτογραφίες της Φρίντα Κάλο μέχρι τις άπειρες συναυλίες: Αυτά τα 22 events αξίζουν την προσοχή σας στην αγαπημένη πόλη της Θεσσαλονίκης.
ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ, ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ & ΧΡΗΣΤΟ ΠΑΡΙΔΗ
Αγγελική Αντωνοπούλου

Οι Αθηναίοι / Αγγελική Αντωνοπούλου: «Τι να σου πει η τέχνη με μια τέτοια καθημερινότητα»

Είναι ιδιοκτήτρια μιας σημαντικής γκαλερί της πόλης. Πιστεύει πως πλέον δεν υπάρχουν πολλοί γκαλερίστες ή συλλέκτες που να παθιάζονται με την τέχνη. Είναι σίγουρη, όμως, πως το να ανακαλύπτεις την ομορφιά στην τέχνη είναι ό,τι πιο αισιόδοξο. Η Αγγελική Αντωνοπούλου αφηγείται τη ζωή της στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ