«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε

ΔΕΥΤΕΡΑ «Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές τους εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε Facebook Twitter
0

Μια έκθεση στο Art Institute of Chicago βυθίζεται στα τεράστια αρχεία των διάσημων Ιαπώνων καλλιτεχνών ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής «ουκιγιόε», Κατσουσίκα Χοκουσάι και Ουταγκάβα Χιροσίγκε. Η έκθεση με τίτλο Fantastic Landscapes συγκεντρώνει έργα που δημιουργήθηκαν από αυτούς τους καλλιτέχνες που επηρέασαν τη Δύση για τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να αντιληφθούν το τοπίο στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις καινοτόμες χρήσεις του χρώματος.

Ουρανοί στο χρώμα του ροδάκινου, χλοώδεις εκτάσεις σε χρώμα κιτρινοπράσινο Σαρτρέζ, επιφάνειες σε πρωσικό μπλε σηματοδοτούν μια ευρύτερη μετατόπιση στο σχήμα. Σήμερα, σε αυτό το ζευγάρι των καλλιτεχνών αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό η παγκόσμια γοητεία των ιαπωνικών εκτυπώσεων.

Τον 19ο αιώνα, η ιαπωνική χαρακτική είδε δύο ταυτόχρονες τάσεις: μια εντατικοποίηση στη χρήση του χρώματος και την αύξηση της δημοτικότητας της απεικόνισης των τοπίων.

Αξιοποιώντας αυτές τις δύο τάσεις, οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Ξεκινώντας με την ευρεία χρήση της χημικής χρωστικής του πρωσικού μπλε τη δεκαετία του 1830, τα τοπία είναι τόσο ζωντανά όσο η φαντασία των καλλιτεχνών. Λαμπροί μπλε καταρράκτες, λόφοι από νεφρίτη, αποτέλεσαν μια νέα παλέτα για τον φυσικό κόσμο, όπως απεικονίζεται στην έντυπη μορφή τους. Η δημοτικότητα σειρών, όπως οι Thirty-six Views of Mount Fuji και οι One Hundred Famous Views of Edo, έκαναν αυτές τις εικόνες να ταξιδέψουν στην Ευρώπη και στην Αμερική όσο ποτέ πριν.

Ο Κατσουσίκα Χοκουσάι δημιούργησε περίπου 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία και πλήθος ξυλόγλυπτων. Το μεγαλύτερο έργο του αποτελούνταν από 4.000 σχέδια σε 14 τόμους και δημοσιεύτηκε το 1814. Ήταν, επίσης, ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές παιχνιδιών του 19ου αιώνα.

Από το 1880, η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το ιμπρεσιονιστικό κίνημα, δέχτηκε τις επιρροές του Χοκουσάι. Ο Κλοντ Μονέ απέκτησε 23 έργα του, που διακοσμούν το σπίτι-μουσείο στο Ζιβερνί της Νορμανδίας. Επηρέασε επίσης τους Ντεγκά, Τουλούζ-Λοτρέκ, τη γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ και τον συνθέτη Ντεμπυσί. Ο Βαν Γκογκ εμπνεύστηκε την «Έναστρη Νύχτα» από το «Μεγάλο Κύμα» του Χοκουσάι.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Plum Garden at Kameido (Kameido Umeyashiki),” από τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago

Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) και ξεκίνησε ένα σώμα εργασίας που του προσέδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία, αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά τον θάνατό του. Ήταν την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεών του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας.

Την επόμενη περίοδο, που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (Ο γέρος άντρας που τρελαίνεται για την τέχνη). Την περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι και άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.

Η καλλιτεχνική φήμη του Χιροσίγκε εδραιώθηκε το 1833-1834, όταν δημιούργησε τη σειρά 53 σταθμοί του Τοκάιντο. Η σειρά που περιείχε λεπτομέρειες για τα αξιοθέατα στα 490 χιλιόμετρα του δρόμου του Τοκάιντο, μαζί με ανέκδοτες διηγήσεις ταξιδιωτών, έγινε ανάρπαστη την εποχή εκείνη.

Κατάφερε να κυριαρχήσει στην τέχνη αφισών τοπίων και να δημιουργήσει μία καινούργια τάση στην Ιαπωνία, με τα μικρού μεγέθους ταξιδιωτικά έργα του. Το 1856 εργάστηκε με τον εκδότη Ουόγια Εϊκίτσι και εφηύρε μια νέα τεχνική ζωγραφικής, τόσο με τη διαβάθμιση των χρωμάτων που χρησιμοποιούσε στα έργα του όσο και με την προσθήκη της χρωστικής μίκα που τους έδινε μια ιριδίζουσα, παραμυθένια όψη. Επίσης χρησιμοποίησε πρώτος κόλλα, που αναμείγνυε κατάλληλα με τα χρώματα, ώστε οι χρωματικές απεικονίσεις του να διαθέτουν μια πιο φανταχτερή διάσταση. Το έργο του 100 διάσημες απόψεις του Έντο, που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του, φημίζεται για αυτές ακριβώς τις χρωματικές αρετές.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Yamashiro Province: The Togetsu Bridge in Mount Arashi (Yamashiro, Arashiyama Togetsukyo)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “The Back of Mount Fuji Seen from Minobu River (Minobugawa Urafuji),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Shirasuka: Shiomi Slope (Shirasuka, Shiomizaka)—No. 33, από τη σειρά “Fifty-three Stations of the Tokaido (Tokaido gojusan tsugi),” also known as the Reisho Tokaido. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Amida Falls in the Far Reaches of the Kisokaido (Kisoji no oku Amidagataki)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Kirifuri Falls at Mount Kurokami in Shimotsuke Province (Shimotsuke Kurokamiyama Kirifuri no taki)", περ. 1833. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, No. 32: Seba. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “A Mild Breeze on a Fine Day (Gaifu kaisei),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Awa Province: Naruto Whirlpools (Awa, Naruto no fuha)”, 1855. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Oumayagashi, απόπ τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, People Crossing an Arched Bridge (Ariwara no Narihira) from the series “One Hundred Poems as Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki)”. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, Poem by Dainagon Tsunenobu, from the series “One Hundred Poems Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki). © The Art Institute of Chicago
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αριστουργηματικής ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Εικαστικά / Η εξαίρετη ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου παρουσιάζει την έκθεση «Μεταξύ ουρανού και γης. Σύγχρονη Ιαπωνική Χαρακτική» με 51 σύγχρονους Ιάπωνες χαράκτες να δείχνουν τη δουλειά τους μέσα από την εξέλιξη μιας μακράς παράδοσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Bijoy Jain, ο αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Εικαστικά / Bijoy Jain, ο ασυμβίβαστος αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Οι καρέκλες του πωλούνται για χιλιάδες ευρώ, το έργο του παρουσιάζεται σε διεθνείς μπιενάλε και σε συλλογές μεγάλων μουσείων. Αντίθετα με τους αρχιτέκτονες-σταρ, ο Bijoy Jain δουλεύει μόνο με πελάτες που αποδέχονται τους όρους του και συνεργάζονται με ντόπιους τεχνίτες.
THE LIFO TEAM
Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Εικαστικά / Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Από την εντοιχισμένη στην πολυκατοικία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι αυτή στις Καβουρότρυπες Χαλκιδικής που της έκοψαν πρόστιμο, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές, συχνά παραγνωρισμένες γοργόνες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ