«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε

ΔΕΥΤΕΡΑ «Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στις μοναδικές τους εκτυπώσεις των Χοκουσάι και Χιροσίγκε Facebook Twitter
0

Μια έκθεση στο Art Institute of Chicago βυθίζεται στα τεράστια αρχεία των διάσημων Ιαπώνων καλλιτεχνών ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής «ουκιγιόε», Κατσουσίκα Χοκουσάι και Ουταγκάβα Χιροσίγκε. Η έκθεση με τίτλο Fantastic Landscapes συγκεντρώνει έργα που δημιουργήθηκαν από αυτούς τους καλλιτέχνες που επηρέασαν τη Δύση για τον τρόπο με τον οποίο μπορούσαν να αντιληφθούν το τοπίο στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις καινοτόμες χρήσεις του χρώματος.

Ουρανοί στο χρώμα του ροδάκινου, χλοώδεις εκτάσεις σε χρώμα κιτρινοπράσινο Σαρτρέζ, επιφάνειες σε πρωσικό μπλε σηματοδοτούν μια ευρύτερη μετατόπιση στο σχήμα. Σήμερα, σε αυτό το ζευγάρι των καλλιτεχνών αποδίδεται σε μεγάλο βαθμό η παγκόσμια γοητεία των ιαπωνικών εκτυπώσεων.

Τον 19ο αιώνα, η ιαπωνική χαρακτική είδε δύο ταυτόχρονες τάσεις: μια εντατικοποίηση στη χρήση του χρώματος και την αύξηση της δημοτικότητας της απεικόνισης των τοπίων.

Αξιοποιώντας αυτές τις δύο τάσεις, οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Οι πιο επιτυχημένοι σχεδιαστές της εποχής ήταν ο Κατσουχίσα Χοκουσάι (1760–1849) και ο Ουταράβα Χιροσίγκε (1797–1858). Οι τολμηροί χρωματικοί συνδυασμοί τους δημιούργησαν φανταστικά τοπία που τροφοδότησαν την παγκόσμια ζήτηση για ιαπωνικές εκτυπώσεις.

Ξεκινώντας με την ευρεία χρήση της χημικής χρωστικής του πρωσικού μπλε τη δεκαετία του 1830, τα τοπία είναι τόσο ζωντανά όσο η φαντασία των καλλιτεχνών. Λαμπροί μπλε καταρράκτες, λόφοι από νεφρίτη, αποτέλεσαν μια νέα παλέτα για τον φυσικό κόσμο, όπως απεικονίζεται στην έντυπη μορφή τους. Η δημοτικότητα σειρών, όπως οι Thirty-six Views of Mount Fuji και οι One Hundred Famous Views of Edo, έκαναν αυτές τις εικόνες να ταξιδέψουν στην Ευρώπη και στην Αμερική όσο ποτέ πριν.

Ο Κατσουσίκα Χοκουσάι δημιούργησε περίπου 30.000 σχέδια και διακοσμήσεις σε πάνω από 500 βιβλία και πλήθος ξυλόγλυπτων. Το μεγαλύτερο έργο του αποτελούνταν από 4.000 σχέδια σε 14 τόμους και δημοσιεύτηκε το 1814. Ήταν, επίσης, ένας από τους κορυφαίους σχεδιαστές παιχνιδιών του 19ου αιώνα.

Από το 1880, η τέχνη και πιο συγκεκριμένα το ιμπρεσιονιστικό κίνημα, δέχτηκε τις επιρροές του Χοκουσάι. Ο Κλοντ Μονέ απέκτησε 23 έργα του, που διακοσμούν το σπίτι-μουσείο στο Ζιβερνί της Νορμανδίας. Επηρέασε επίσης τους Ντεγκά, Τουλούζ-Λοτρέκ, τη γλύπτρια Καμίλ Κλοντέλ και τον συνθέτη Ντεμπυσί. Ο Βαν Γκογκ εμπνεύστηκε την «Έναστρη Νύχτα» από το «Μεγάλο Κύμα» του Χοκουσάι.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Plum Garden at Kameido (Kameido Umeyashiki),” από τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago

Το 1820 άλλαξε το όνομά του σε Ιίτσου (Iitsu) και ξεκίνησε ένα σώμα εργασίας που του προσέδωσε μεγάλη φήμη στην Ιαπωνία, αν και παγκόσμια η φήμη του εξαπλώθηκε μόνο μετά τον θάνατό του. Ήταν την περίοδο αυτή που δημιούργησε την ευρέως γνωστή σειρά συνθέσεών του 36 απόψεις του όρους Φούτζι. Επίσης παρήγαγε τις σειρές ξυλογραφιών Μια περιήγηση στους καταρράκτες της επαρχίας και Ασυνήθιστες απόψεις των γεφυριών της επαρχίας.

Την επόμενη περίοδο, που ξεκινά το 1834, ο Χοκουσάι υιοθέτησε το όνομα Gakyō Rōjin Manji (Ο γέρος άντρας που τρελαίνεται για την τέχνη). Την περίοδο αυτή δημιούργησε τη σειρά Εκατό απόψεις του όρους Φούτζι και άλλες σημαντικές παραστάσεις τοπίων.

Η καλλιτεχνική φήμη του Χιροσίγκε εδραιώθηκε το 1833-1834, όταν δημιούργησε τη σειρά 53 σταθμοί του Τοκάιντο. Η σειρά που περιείχε λεπτομέρειες για τα αξιοθέατα στα 490 χιλιόμετρα του δρόμου του Τοκάιντο, μαζί με ανέκδοτες διηγήσεις ταξιδιωτών, έγινε ανάρπαστη την εποχή εκείνη.

Κατάφερε να κυριαρχήσει στην τέχνη αφισών τοπίων και να δημιουργήσει μία καινούργια τάση στην Ιαπωνία, με τα μικρού μεγέθους ταξιδιωτικά έργα του. Το 1856 εργάστηκε με τον εκδότη Ουόγια Εϊκίτσι και εφηύρε μια νέα τεχνική ζωγραφικής, τόσο με τη διαβάθμιση των χρωμάτων που χρησιμοποιούσε στα έργα του όσο και με την προσθήκη της χρωστικής μίκα που τους έδινε μια ιριδίζουσα, παραμυθένια όψη. Επίσης χρησιμοποίησε πρώτος κόλλα, που αναμείγνυε κατάλληλα με τα χρώματα, ώστε οι χρωματικές απεικονίσεις του να διαθέτουν μια πιο φανταχτερή διάσταση. Το έργο του 100 διάσημες απόψεις του Έντο, που δημοσιεύτηκε μετά το θάνατό του, φημίζεται για αυτές ακριβώς τις χρωματικές αρετές.

«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Yamashiro Province: The Togetsu Bridge in Mount Arashi (Yamashiro, Arashiyama Togetsukyo)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “The Back of Mount Fuji Seen from Minobu River (Minobugawa Urafuji),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Shirasuka: Shiomi Slope (Shirasuka, Shiomizaka)—No. 33, από τη σειρά “Fifty-three Stations of the Tokaido (Tokaido gojusan tsugi),” also known as the Reisho Tokaido. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Amida Falls in the Far Reaches of the Kisokaido (Kisoji no oku Amidagataki)". © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “Kirifuri Falls at Mount Kurokami in Shimotsuke Province (Shimotsuke Kurokamiyama Kirifuri no taki)", περ. 1833. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, No. 32: Seba. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, “A Mild Breeze on a Fine Day (Gaifu kaisei),” από τη σειρά 36 Απόψεις του όρους Φούτζι, περ. 1830/33. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, “Awa Province: Naruto Whirlpools (Awa, Naruto no fuha)”, 1855. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Utagawa Hiroshige, Oumayagashi, απόπ τη σειρά 100 διάσημες απόψεις του Έντο (Meisho Edo hyakkei). © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, People Crossing an Arched Bridge (Ariwara no Narihira) from the series “One Hundred Poems as Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki)”. © The Art Institute of Chicago
«Φανταστικά τοπία»: Μια έκθεση φόρος τιμής στους Χοκουσάι και Χιροσίγκε και τις μοναδικές τους εκτυπώσεις Facebook Twitter
Katsushika Hokusai, Poem by Dainagon Tsunenobu, from the series “One Hundred Poems Explained by the Nurse (Hyakunin isshu uba ga etoki). © The Art Institute of Chicago
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αριστουργηματικής ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Εικαστικά / Η εξαίρετη ιαπωνική χαρακτική σε μια έκθεση στην Αθήνα

Το Μουσείο Γ. Γουναρόπουλου παρουσιάζει την έκθεση «Μεταξύ ουρανού και γης. Σύγχρονη Ιαπωνική Χαρακτική» με 51 σύγχρονους Ιάπωνες χαράκτες να δείχνουν τη δουλειά τους μέσα από την εξέλιξη μιας μακράς παράδοσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ρόι Λιχτενστάιν: Ο πρωτοπόρος της pop art που έβαλε τον Mίκι Μάους στα μουσεία

Σαν σήμερα / Ρόι Λιχτενστάιν: Ήταν όντως ο «χειρότερος καλλιτέχνης» της εποχής του;

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο πρωτοπόρος καλλιτέχνης της pop art που με το γενναίο έργο του ειρωνεύτηκε το κλασικό, έβαλε τον Mίκι Μάους σε μουσεία και γκαλερί και άλλαξε οριστικά τους κανόνες της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μόλις τελείωσε το αριστούργημά του, ο Γκογκέν επιχείρησε να αυτοκτονήσει

Εικαστικά / Μόλις τελείωσε το αριστούργημά του, ο Γκογκέν επιχείρησε να αυτοκτονήσει

Ο πίνακας με τίτλο «Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πάμε;» θα ήταν η τελευταία του διαθήκη, ένα έργο που θα έλυνε επιτέλους, όπως ο ίδιος έλεγε, το «παράδοξο μεταξύ του κόσμου των συναισθημάτων και του κόσμου του μυαλού».
THE LIFO TEAM
Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Εικαστικά / Ο ευά παπαδάκης φέρνει την ποίηση στα Ζαγοροχώρια

Το πρώτο διεθνές πολυθεματικό φεστιβάλ ποίησης «Σολοικισμός», έρχεται το Σάββατο 25 και την Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2025 στον Ελαφότοπο, στα Ζαγοροχώρια. Ο εμπνευστής και καλλιτεχνικός διευθυντής του μίλησε στη LifO.
M. HULOT
Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Εικαστικά / Δυο νέες εκθέσεις στο φθινοπωρινό πρόγραμμα του ΕΜΣΤ

Η καλλιτεχνική πρωτοπορία εκτός συνόρων και έργα που ενσωματώνουν και συνάμα απεικονίζουν φυσικά τοπία και τις απροσδιόριστες ανθρώπινες παρεμβάσεις που αυτά προδίδουν, στο νέο πρόγραμμα του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε – ενεργεί, αντιδρά και μεταβάλλεται συνεχώς»

Εικαστικά / Μαρίνα Ξενοφώντος: «Η μνήμη δεν είναι κάτι που απλώς κουβαλάμε»

Η εικαστικός μιλάει για την εγκατάσταση με την οποία θα εκπροσωπήσει στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2026 την Κύπρο, για την επιρροή της χώρας στο έργο της και για τη θέση του καλλιτέχνη στη σύγχρονη κοινωνία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το μαγευτικό, υπερβατικό σύμπαν της Yayoi Kusama προσγειώνεται στην Ευρώπη

Εικαστικά / Tα πλοκάμια και οι κολοκύθες της Yayoi Kusama προσγειώνονται στην Ευρώπη

Από τη Βασιλεία ξεκίνησε η ευρωπαϊκή περιοδεία της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης της πιο διάσημης και πιο επιτυχημένης εν ζωή εικαστικού στον κόσμο, με περισσότερα από 300 έργα που καλύπτουν επτά δεκαετίες.
THE LIFO TEAM
Τι μυστήριο κρύβει η ιστορία της αυτοπροσωπογραφίας του Κουρμπέ;

Εικαστικά / «Ο απελπισμένος»: Ο περίφημος πίνακας του Κουρμπέ εκτίθεται ξανά μετά από 20 χρόνια

Ίσως το πιο γνωστό έργο του μεγάλου Γάλλου ζωγράφου, «Ο απελπισμένος» θα εκτεθεί στο Μουσείο Ορσέ αρχικά και έπειτα στο Μουσείο Art Mill στη Ντόχα. Ποια είναι η ιστορία του; Σε ποιον ανήκει τώρα ο πίνακας;
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα έκθεση αναδεικνύει τη συμβολή των γυναικών στην τέχνη της γεωμετρικής αφαίρεσης

Εικαστικά / Έξι γυναίκες. Έξι πρωτοποριακές καλλιτέχνιδες της γεωμετρικής αφαίρεσης

Έργα των Όπυ Ζούνη, Etel Adnan, Samia Halaby, Saloua Raouda Choucair, Ebtisam Abdulaziz και Lubna Chowdhary, αποτελούν το υλικό της έκθεσης του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη που ξεκίνησε μόλις.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Εικαστικά / Όταν ο Αντώνης Μπενάκης απέδειξε ότι οι Ελληνικές ενδυμασίες είναι Υψηλή Ραπτική

Αμέτρητες είναι οι ιστορίες που κρύβονται πίσω από την έκδοση «Ελληνικαί Εθνικαί Ενδυμασίαι», φέρνοντας στο φως την επίδραση που άσκησε η ενδυμασία στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης και στην κυρίαρχη μόδα του Μεσοπολέμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Και λοιπόν τι;»: Μία έκθεση στον Ταύρο «φωτίζει» το θρυλικό άλμπουμ των Εν Πλω

Εικαστικά / «Οι Εν πλω άφησαν πίσω τραγούδια που συνδέουν όσους ονειρεύονται με παρόμοιο τρόπο»

Έγιναν θρύλοι της εγχώριας μουσικής σκηνής με την κυκλοφορία ενός μόνο άλμπουμ. Μετά, εξαφανίστηκαν. Ο Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, ο Απόστολος Βασιλόπουλος και η Μαρία-Θάλεια Καρρά επιμελήθηκαν, μετά από δεκαετή έρευνα, μια έκθεση για ένα από τα μεγαλύτερα μυστήρια της ελληνικής δισκογραφίας. Mίλησαν στη LifO.
M. HULOT
Με Chryssa και Iannis Xenakis η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Εικαστικά / Με Chryssa και Ιάννη Ξενάκη η μεγάλη έκθεση για τον μινιμαλισμό στο Παρίσι

Μέσα από 100 έργα και 40 καλλιτέχνες επιχειρείται η διερεύνηση της διεθνούς εξέλιξης του κινήματος το οποίο από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 επαναπροσδιόρισε ριζικά την έννοια του καλλιτεχνικού έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Εικαστικά / Πολλές, πάρα πολλές εκθέσεις τον Οκτώβριο στην Αθήνα. Και καλές μάλιστα

Από την έκθεση του Juergen Teller στο ολοκαίνουργιο Onassis Ready, στην ποιητική αρχιτεκτονική του Πικιώνη και στις έξι πρωτοποριακές γυναικείες φωνές της γεωμετρικής αφαίρεσης. Αυτόν τον μήνα οι λέξεις «μουσείο» και «γκαλερί» θα ακούγονται πολύ συχνά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM