Η ταχεία και σε μεγάλο βαθμό απρογραμμάτιστη ανάπτυξη που συντελείται σε παγκόσμιο επίπεδο λειτουργεί εις βάρος του περιβάλλοντος και των οικοσυστημάτων, τα οποία μας φέρνουν αντιμέτωπους με την κλιματική αλλαγή τόσο σε περιφερειακό όσο και σε πλανητικό επίπεδο.
Ωστόσο, σύμφωνα με την έκθεση «Μετριασμός της Κλιματικής Αλλαγής» της IPCC, σημαντικό ποσοστό των εκπομπών από το δομημένο περιβάλλον θα μπορούσε σταδιακά να μειωθεί χρησιμοποιώντας σχεδιαστικά μοντέλα και τεχνολογίες που είναι σήμερα διαθέσιμες, σημειώνοντας ότι κάθε γραμμάριο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια αναλογεί σε ένα λάθος ή μία παράληψη στη μελέτη τους.
Κατά συνέπεια η διαµορφούµενη ιδέα για τον αρχιτεκτονικό χώρο δεν μπορεί να είναι ουδέτερη ως προς τις σύγχρονες απαιτήσεις κατοίκησης, µετακίνησης, και επικοινωνίας, με γνώμονα τις επιταγές της αειφορίας. Οι οποίες, συνθέτουν γνώση από τις ανθρωπιστικές επιστήμες, τις κοινωνικές επιστήμες, τα οικονομικά, τις πολιτικές και διοικητικές επιστήμες, και τους τεχνολογικούς κλάδους, βασιζόμενη στην υπόθεση της επιρροής που έχουν στο βιώσιμο σχεδιασμό τα πέντε βασικά στοιχεία: φύση, άνθρωπος, κοινωνία, κτίρια, δίκτυα. Η διατύπωση προτάσεων που θα σέβονται με έναν ολιστικό τρόπο το περιβάλλον και την κοινωνία συνιστά πλέον κυρίαρχο αίτημα, το οποίο στηρίζεται στην πεποίθηση ότι οι νέες µορφές χωρικής οργάνωσης οφείλουν να είναι προϊόντα διεπιστηµονικής σκέψης, και μίας νέας λογικής πολιτικής διαβούλευσης.
Στον σχεδιασμό του Urban Block 11 κυριαρχεί ως πρωταρχικό μέλημα η ιδέα μίας βιώσιμης προσέγγισης που υπερβαίνει τα στερεότυπα ιεράρχησης δομημένου-φυσικού. Ο συνθετικός χειρισμός διερευνά νέες πιθανές αναγνώσεις, οι οποίες προσλαμβάνονται ως περισσότερο «ευέλικτες» συγκριτικά με τα δυϊστικά και αντιθετικά ετερώνυμα που ενυπάρχουν σε τόσα κοινωνικά/χωρικά θεωρητικά σχήματα και προσλήψεις στα οποία έχουμε συνηθίσει. Κατά το σχεδιαστικό process επιδιώχθηκε η χωρική εμπειρία να συνδεθεί µε την επανεφεύρεση µίας νέας αφήγησης -αναδεικνύοντας την ανάγκη επανεξέτασης της σχέσης αρχιτεκτονικής-περιβάλλοντος- θέτοντας την συνθήκη μίας πολυαισθητηριακής εμπειρίας μέσα στη φύση.
Ο συνθετικός χειρισμός βασίζεται στην αντίστιξη χρωμάτων και υφών μεταξύ του δομημένου (λευκού, σκληρού, ορθοκανονικού) και του φυσικού (γαιώδους, μαλακού, καμπυλωμένου). Δύο βασικά υλικά -υπόλευκος σοβάς σε τρείς διαφορετικές υφές και βαμμένο μέταλλο- εναλλάσσονται στις όψεις των κτιρίων επιτρέποντας μία ποικιλία διαφοροποιήσεων του φωτός και της σκιάς. Μεγάλοι πρόβολοι-βεράντες οργανώνουν «εξωτερικά δωμάτια» προσφέροντας σημεία θέασης, ενώ μαζί με τα φυτεμένα δώματα και τις περιμετρικές ζαρντινιέρες υποδέχονται το πράσινο, που αγκαλιάζει τις όψεις ενισχύοντας τη φυσική αίσθηση. Το όριο μεταξύ του «μέσα» και του «έξω» ακυρώνεται, το πράσινο των βεραντών ενώνεται με τους εσωτερικούς χώρους αποτελώντας μέρος της συνολικής εμπειρίας. Οι αλληλοεπικαλύψεις των προβόλων σε συνδυασμό με τις πέργκολες διασφαλίζουν την απαραίτητη καλοκαιρινή σκίαση. Λευκές «σκηνογραφίες», που εμπλέκουν μία γκάμα φυσικών υλικών -συμπαγών και διάτρητων, λείων και αδρών, μαλακών και σκληρών- δίνουν το ύφος των εσωτερικών χώρων, όπου επικρατεί το φυσικό φως.
Με τη μία γωνία της έκτασης σχεδόν να συμπίπτει με τον βορρά, οι δεκαέξι κτιριακοί όγκοι διατάσσονται περιμετρικά, βορειοανατολικά και βορειοδυτικά, με τους τέσσερις της μικρής πλευράς στραμμένους προς τον νότο. Τα ενδιάμεσα κενά λειτουργούν για το εσωτερικό, προστατευμένο πάρκο ως κάδρα επιτρέποντας επιλεκτικές φυγές. Η υπαίθρια ζωή μοιράζεται ανάμεσά τους και στο πράσινο που απλώνεται απ’ άκρη σε άκρη στον ακάλυπτο χώρο, με το υδάτινο στοιχείο να δηλώνει το κέντρο της σύνθεσης. Θυμίζοντας τοπίο πριν από τη μεγάλη αστικοποίηση, η πανταχού παρούσα φύση του Urban Block 11 αντιτάσσεται στη γνωστή, τυπική εικόνα των αστικών και προαστιακών δομών. Στην εποχή μας, καθώς απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο από τη φύση υπό την πίεση της ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης, και ενώ ο ίδιος ο πλανήτης αντιδρά, η αρχιτεκτονική οφείλει να κινηθεί προς τα «πίσω», προς μία «αρχέγονη εικόνα», όπως θα έλεγε ο Pallasmaa.
3D Visualization
Batis Studio
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 11.2.2025
