Ακόμα φοβάται το Χόλιγουντ την αλήθεια για την ατομική βόμβα;

Ακόμα φοβάται το Χόλιγουντ την αλήθεια για την ατομική βόμβα; Facebook Twitter
Θα μπορέσει ποτέ η Αμερική να αναμετρηθεί πλήρως με αυτά τα γεγονότα στον κινηματογράφο;
0

TO 1945 ΞΕΚΙΝΗΣΑΝ στο Χόλιγουντ τα γυρίσματα του πρώτου κινηματογραφικού δράματος υψηλού προϋπολογισμού για τη δημιουργία και τη χρήση της ατομικής βόμβας. Σχεδόν αμέσως εμφανίστηκε μια άλλη ανταγωνιστική ταινία με το ίδιο θέμα (και μάλιστα σε σενάριο της συγγραφέως Άυν Ραντ). Στις επόμενες επτά και πλέον δεκαετίες όμως, μόνο δύο άλλες ταινίες μυθοπλασίας προέκυψαν στο Χόλιγουντ με βάση αυτό το κοσμοϊστορικό γεγονός.

Στο ίδιο διάστημα, γυρίστηκαν άπειρες ταινίες στο Χόλιγουντ με θέμα την απόβαση στη Νορμανδία και την ήττα του Αδόλφου Χίτλερ. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς αυτές οι αφηγήσεις εστιάζουν στην αμερικανική ανδρεία που οδήγησε στην τελική νίκη και απεικονίζουν τις αμερικανικές δυνάμεις να απελευθερώνουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Οι επιθέσεις στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είναι μια διαφορετική ιστορία. Οι κινηματογραφικές απεικονίσεις αυτών των βομβαρδισμών ήταν στην καλύτερη περίπτωση ελλιπείς ενώ στη χειρότερη έμοιαζαν με «ξέπλυμα» και αφήνουν ανοιχτό το ερώτημα αν η Αμερική θα μπορέσει ποτέ να αναμετρηθεί πλήρως με αυτά τα γεγονότα στον κινηματογράφο.

Το Χόλιγουντ δεν έδωσε ποτέ στους Αμερικανούς μια ευκαιρία να αντιμετωπίσουν αυτό το κρίσιμο ερώτημα σε έναν κόσμο με χιλιάδες πυρηνικές κεφαλές που βρίσκονται ακόμα σε κατάσταση συναγερμού.

Η MGM κυκλοφόρησε την ταινία The Beginning or the End («Η αρχή του τέλους») το φθινόπωρο του 1945, μερικές εβδομάδες μετά τις επιθέσεις στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, η οποία ήταν άμεσα επηρεασμένη από τις προειδοποιήσεις των ατομικών επιστημόνων –όχι όμως του ίδιου του Οπενχάιμερ– ενάντια στην περαιτέρω ανάπτυξη των πυρηνικών όπλων.

Σύντομα, ωστόσο, επενέβησαν τόσο ο Λευκός Οίκος του Προέδρου Τρούμαν όσο και ο στρατηγός Λέσλι Γκρόουβς, διευθυντής του διαβόητου Manhattan Project, διατάζοντας να γίνουν δεκάδες αναθεωρήσεις στην ταινία.

Ο Τρούμαν απαίτησε να  γίνει ακόμη και ένα δαπανηρό επαναληπτικό γύρισμα έτσι ώστε να μεταχειριστεί πιο ευνοϊκά η ταινία την απόφασή του να κάνει χρήση της ατομικής βόμβας. Ζήτησε –και πέτυχε– επίσης την αντικατάσταση του ηθοποιού που τον υποδυόταν, αφού ο Λευκός Οίκος παραπονέθηκε ότι ο αρχικός ερμηνευτής δεν είχε την κατάλληλη «στρατιωτική συμπεριφορά».

Ακόμα φοβάται το Χόλιγουντ την αλήθεια για την ατομική βόμβα; Facebook Twitter
Ακόμα και η ταινία του Νόλαν όμως επιλέγει να αφιερώσει πολύ περισσότερο χρόνο στις δοκιμές της πρώτης ατομικής βόμβας παρά στο τι συνέβη όταν αυτή χρησιμοποιήθηκε εναντίον δύο πόλεων.

Ο ίδιος ο Οπενχάιμερ θεώρησε το σενάριο αδύναμο και τους χαρακτήρες του «ηλίθιους». Παρ' όλα αυτά υπέγραψε την σχετική βεβαίωση που επέτρεπε στην ταινία να τον απεικονίσει ως κύριο χαρακτήρα και αφηγητή. Όσο για το «αντίπαλο» έργο της Paramount, για το οποίο η Άυν Ραντ έγραψε ένα σενάριο το οποίο χαρακτήρισε ως «φόρο τιμής στην ελεύθερη αγορά», ο παραγωγός Χαλ Γουόλις, αφού διάβασε τις πρώτες 55 σελίδες του, αποφάσισε να βάλει λουκέτο στην παραγωγή της ταινίας.

Έξι χρόνια θα περνούσαν μέχρι την επόμενη ταινία με θέμα την Χιροσίμα, το Above and Beyond, και πάλι σε παραγωγή της MGM, που εξερευνούσε τα γεγονότα από την οπτική γωνία του πιλότου του Enola Gay, Πολ Τίμπετς (τον οποίο υποδύεται ο Ρόμπερτ Τέιλορ). Ο Οπενχάιμερ δεν εμφανίζεται.

Στην κλιμάκωση του έργου, ο Τίμπετς απελευθερώνει τη βόμβα και βλέποντας την Χιροσίμα να φλέγεται, στέλνει την αναφορά του στον ασύρματο: «Τα αποτελέσματα είναι καλά», λέει. Στη συνέχεια το επαναλαμβάνει, αυτή τη φορά βλοσυρά. Αυτό δεν υπήρχε στο αρχικό σενάριο, αλλά προστέθηκε αργότερα, ενδεχομένως για να εξανθρωπιστούν οι άνδρες που έριξαν τη βόμβα.

Ο πραγματικός Τίμπετς επέκρινε αυτή τη σκηνή, παρόλο που η ταινία δεν αμφισβητούσε με κανέναν τρόπο την επίσημη αφήγηση του βομβαρδισμού. Ακόμη και μια αναλαμπή ανάμεικτων συναισθημάτων έμοιαζε για τους ιθύνοντες υπερβολικά επικριτική.

Χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν τέσσερις δεκαετίες για να γυρίσει το Χόλιγουντ άλλη ταινία με το ίδιο θέμα. Ήταν το 1989 και η ταινία Fat Man and Little Boy (ελληνικός τίτλος «Οι άνθρωποι της σκιάς») του Ρόλαντ Τζοφέ με τον Πολ Νιούμαν ως στρατηγό Γκρόουβς και τον Ντουάιτ Σουλτζ ως έναν ηθικά αντιφατικό Oppenheimer. Ο Vincent Canby των New York Times είχε παρατηρήσει ότι με τον στρατηγό να εκφράζει τις απόψεις του πολύ πιο πειστικά από οποιονδήποτε άλλον, η ταινία ήταν «εκπληκτικά αναποτελεσματική» στην έκφραση των ενδοιασμών για τη βόμβα που ο σκηνοθέτης δήλωνε ότι ήθελε να εκφράσει.

Τουλάχιστον είναι η μόνη ταινία που απεικονίζει τον πραγματικό θάνατο ενός επιστήμονα στη βάση του Λος Άλαμος από έκθεση σε ραδιενέργεια. Από τότε, σιγή ασυρμάτου στο Χόλιγουντ, μέχρι σήμερα και το Oppenheimer του Κρίστοφερ Νόλαν.  

Προς το τέλος του Above and Beyond, ένας δημοσιογράφος φωνάζει στον Τίμπετς: «Το κοινό θέλει να μάθει πώς νιώθετε για τη χρήση ενός τέτοιου όπλου». Κι εκείνος απαντά: «Το κοινό πώς νιώθει γι’ αυτό;».

Το Χόλιγουντ δεν έδωσε ποτέ στους Αμερικανούς μια ευκαιρία να αντιμετωπίσουν αυτό το κρίσιμο ερώτημα σε έναν κόσμο με χιλιάδες πυρηνικές κεφαλές που βρίσκονται ακόμα σε κατάσταση συναγερμού. Ακόμα και η ταινία του Νόλαν όμως επιλέγει να αφιερώσει πολύ περισσότερο χρόνο στις δοκιμές της πρώτης ατομικής βόμβας παρά στο τι συνέβη όταν αυτή χρησιμοποιήθηκε εναντίον δύο πόλεων.

Με στοιχεία από Los Angeles Times

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Οθόνες / «Made in Vain»: Γιατί ένας άνθρωπος θέλει να γίνει bodybuilder;

Ένα αποκαλυπτικό ελληνικό ντοκιμαντέρ που αποτυπώνει την ωμή αλήθεια για το άθλημα του bodybuilding –έναν κόσμο όπου δοκιμάζονται τα όρια σώματος και πνεύματος– έρχεται στις αίθουσες την Πέμπτη 29 Μαΐου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Είναι η «Κιούκα» η «ελληνική ταινία της χρονιάς»;

The Review / Τι είναι αυτό που κάνει την ταινία «Κιούκα» να συζητιέται τόσο;

O Χρήστος Παρίδης συνομιλεί με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την ταινία «Κιούκα: Πριν το τέλος του καλοκαιριού» του 31χρονου Κωστή Χαραμουντάνη. Πώς καταφέρνει το όραμα ενός millennial σκηνοθέτη να ξεχωρίζει στο σύγχρονο ελληνικό σινεμά — και γιατί αξίζει την προσοχή μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ρίτσαρντ Γκιρ: Η αβάσταχτη γοητεία της σεμνότητας 

Οθόνες / Ρίτσαρντ Γκιρ: Η αβάσταχτη γοητεία της σεμνότητας 

Με αφορμή την έξοδο του «Oh, Canada» στις εγχώριες αίθουσες, ανατρέχουμε στο σύνολο της καριέρας ενός σταρ που οι περισσότεροι θεωρούμε δεδομένο, ίσως επειδή όσα κάνει στην οθόνη φαντάζουν τόσο ανεπιτήδευτα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κάν’ το όπως ο Γκοντάρ

Ανταπόκριση από τις Κάννες / Κάν’ το όπως ο Γκοντάρ

Ως άλλος Αμερικανός στο Παρίσι του ’60, ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ με τη φετινή του συμμετοχή, το ασπρόμαυρο «Nouvelle Vague», αποτίνει φόρο τιμής στον θρυλικό auteur του γαλλικού Νέου Κύματος, υπενθυμίζοντάς μας την τέχνη (και το θράσος) της νεότητας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στις σχολικές γιορτές ο Θοδωρής Σελέκος ζήλευε τα φτερά αγγέλου που είχε ο φίλος του ο Παναγιώτης

Οθόνες / Στις σχολικές γιορτές ο Θοδωρής Σελέκος ζήλευε τα φτερά αγγέλου που είχε ο φίλος του ο Παναγιώτης

Ο Θοδωρής Σελέκος μεγάλωσε στο Νέο Ηράκλειο και ασχολείται με τον κινηματογράφο . Στα πρώτα του βήματα ήταν μέρος της κολεκτίβας ATH KIDS. Έχει σκηνοθετήσει βιντεοκλίπ για καλλιτέχνες όπως ο Ethismos, ο Saske, οι Sworr και διαφημιστικά για brands όπως η Muerte Inc. Παλιότερα άκουγε περισσότερη hip-hop μουσική. Τώρα ακούει jazz και soul. Η πρώτη ταινία μικρού μήκους του ονομάζεται «Can you water a garden with tears?». Του αρέσει η ησυχία και οι αργές ταινίες.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΚΟΥΛΑΚΗ
Χολιγουντιανή απόβαση στην Κρουαζέτ, μια πολιτική διαμαρτυρία αλλά και «ψαλίδι» στο γυμνό

Κάννες 2025 / Χολιγουντιανή απόβαση στην Κρουαζέτ, μια πολιτική διαμαρτυρία αλλά και «ψαλίδι» στο γυμνό

Στην τελετή έναρξης του Φεστιβάλ Καννών, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο εξαπέλυσε για ακόμη μία φορά σφοδρή κριτική κατά της αμερικανικής πολιτικής, μια μικρή γαλλική ταινία εγκαινίασε το φεστιβάλ, ενώ οι λαμπερές σταρ υποχρεώθηκαν να περιορίσουν τις ημίγυμνες εμφανίσεις τους στο κόκκινο χαλί.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιος είναι τελοσπάντων αυτός ο Λεός Καράξ;

Οθόνες / Λεός Καράξ: Ποιος είναι ο σκηνοθέτης του Holy Motors;

«Δεν είμαι εγώ», δηλώνει ο ασυμβίβαστος Γάλλος δημιουργός στον τίτλο της φιλμικής του αυτοβιογραφίας, εντείνοντας το μυστήριο γύρω από το πρόσωπό του και προσθέτοντας ακόμη μία ψηφίδα σε ένα συναρπαστικό καλλιτεχνικό work in progress.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ένκε Φεζολλάρι

Μυθολογίες / «Όποτε θέλω να κλάψω, βλέπω το The Hours»: Οι 10 αγαπημένες ταινίες του Ένκε Φεζολλάρι

Το πρώτο ερωτικό σκίρτημα ήρθε με το Persona του Μπέργκμαν. Όταν είδε το Happy Together του Wong Kar-Wai, ήθελε να ουρλιάξει. Τα παθιασμένα συναισθήματα έχουν τον πρώτο λόγο στην κινηματογραφική λίστα του ηθοποιού και σκηνοθέτη.
«Becoming Led Zeppelin»: Το χρονικό του βαρύτερου ροκ συγκροτήματος όλων των εποχών

Pulp Fiction / Led Zeppelin: Ένα ντοκιμαντέρ για το «βαρύτερο» ροκ συγκρότημα όλων των εποχών

Το ντοκιμαντέρ «Becoming Led Zeppelin» του Μπέρναρντ ΜακΜάχον παρουσιάζει την ιστορία του θρυλικού hard rock συγκροτήματος, φωτίζοντας το background των μελών του και τις περιστάσεις που οδήγησαν στην ίδρυσή του, φτάνοντας μέχρι και την κυκλοφορία του δεύτερου άλμπουμ τους και την απαρχή της απόλυτης δόξας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
movies

Οθόνες / Η Σταχτοπούτα αλλιώς και 5 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Το διάσημο παραμύθι γίνεται ταινία τρόμου, εφηβικά δράματα και η καινούργια σκηνοθετική δουλειά του διεθνούς φήμης Έλληνα διευθυντή φωτογραφίας Φαίδωνα Παπαμιχαήλ – Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Φαίδων Παπαμιχαήλ: «Παντού με περνούν για ξένο, δεν έχω πλέον μητρική γλώσσα»

Pulp Fiction / «Παντού με περνούν για ξένο, δεν έχω πλέον μητρική γλώσσα»

Με αφορμή τη νέα του ταινία, ο σημαντικός διευθυντής φωτογραφίας και σκηνοθέτης Φαίδων Παπαμιχαήλ αφηγείται στον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο τη συναρπαστική διαδρομή της ζωής του από τα πρώτα του βήματα μέχρι τις μεγαλύτερες στιγμές της καριέρας του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ