Με αρχικό τίτλο Born to be Murdered, το Beckett του Φερντινάντο Φιλομαρίνο, βοηθού του Λούκα Γκουαντανίνο στις τρεις τελευταίες του ταινίες και σκηνοθέτη του Antonia, παρακολουθεί τον αγώνα επιβίωσης ενός Αμερικανού στην Ελλάδα.
Ο φερώνυμος πρωταγωνιστής (Τζον Ντέιβιντ Γουόσινγκτον) είναι ζευγάρι με την Έιπριλ (Αλίσια Βικάντερ). Έχουν χημεία, ένα ενδιαφέρον κράμα κομψού, συνεσταλμένου δεσμού και φιλικής συνενοχής, αν και η σχέση τους σκιάζεται από δυσοίωνα σημάδια, μετά την επίσκεψή τους στους Δελφούς.
Η βραδινή τους επιστροφή με αυτοκίνητο στα Γιάννενα φαίνεται από την αρχή πως θα καταλήξει σε τραγωδία: το τιμόνι ξεφεύγει από τον έλεγχό του, το αμάξι ντεραπάρει και η Έιπριλ σκοτώνεται επί τόπου. Όχι μόνο έχει να αντιμετωπίσει την ενοχή, αλλά πριν συνειδητοποιήσει ποια θα είναι η επόμενη κίνηση του, ο Μπέκετ πυροβολείται στην εξοχή, στο ακατοίκητο σπίτι όπου χάθηκε η σύντροφός του, από τον αστυνομικό (Πάνος Κορώνης) που τον ανέκρινε διακριτικά και μια άγνωστη ένστολη (Λένα Κιτσοπούλου).
Ένας άνθρωπος που δεν έχει να επιδείξει κάτι σημαντικό στη ζωή του, απλός τουρίστας σε μια χώρα που δεν γνωρίζει, καταντά στόχος για λόγους που αρχικά αγνοεί και καταλήγει παίκτης σε ένα παιχνίδι πολιτικής κατασκοπίας, ξεκινώντας από τα βουνά του Μετσόβου, σε μια σεναριακά ξέφρενη και σκηνοθετικά άνιση πορεία προς την ταραγμένη Αθήνα του 2015.
Είναι σαφές πως ο Ιταλός σκηνοθέτης και σεναριογράφος αγαπά, γι’ αυτό και επαναφέρει στο προσκήνιο, τις περιπέτειες συνωμοσίας της δεκαετίας του '70 και υιοθετεί τη γραμμή αμυντικής δράσης του παρεξηγημένου αθώου, στο στιλ του Φυγά.
Φανταστείτε τις 3 Μέρες του Κόνδορα, χωρίς τη CIA, την κομψότητα και την επείγουσα συμπαραδήλωση φυσικά, σε μια αντιστροφή των βασικών δεδομένων. Ο Μπέκετ δεν κυνηγήθηκε επειδή έλειπε από την υπολογισμένη εξίσωση των εκτελεστών, αλλά βρέθηκε εκεί που δεν τον έσπειραν, δηλαδή σε εντελώς λάθος, εξαιρετικά απρόσμενο σημείο.
Η θεαματική αντίθεση της ταινίας είναι πως ένας Αμερικανός, και μάλιστα αφρικανικής καταγωγής, δεν προκαλεί εντύπωση στη σύγχρονη Ελλάδα. Η επαρχία κινείται στον δικό της ρυθμό, ενώ η Αθήνα ανησυχεί πολιτικά και έχει κατέβει στους δρόμους.
Ο Φιλομαρίνο συλλαμβάνει την ειρωνεία, πως ένας τέτοιος «ξένος» δεν αποτελεί εχθρό, όπως de facto θα ήταν κάποιες δεκαετίες πριν, γιατί στην πρωτεύουσα οι Ευρωπαίοι με τα μνημόνια είναι πλέον οι αόρατοι κακοί, ενώ η επαρχία απλώς δεν ασχολείται, και τη χρησιμοποιεί προς όφελος μιας καταδίωξης με πολλούς σταθμούς και τις απαραίτητες ανατροπές που συνοδεύουν ένα ανθεκτικό, πεισματάρικο θύμα. Έναν τέτοιο τύπο, οι αριστεροί της πόλης τον βοηθούν, και μάλιστα σε μια σκηνή τον συνοδεύουν στην πρεσβεία του.
Είναι σαφές πως ο Ιταλός σκηνοθέτης και σεναριογράφος αγαπά, γι’ αυτό και επαναφέρει στο προσκήνιο, τις περιπέτειες συνωμοσίας της δεκαετίας του '70 και υιοθετεί τη γραμμή αμυντικής δράσης του παρεξηγημένου αθώου, στο στιλ του Φυγά.
Μερικές σκηνές αναπτύσσονται με ένταση και αίσθηση έκπληξης. Όπως και ο Γκουαντανίνο, ο Φιλομαρίνο, που βλέπει το genre όπως ένας απενοχοποιημένος Ευρωπαίος διανοούμενος θα διάβαζε τα αμερικανικά κλισέ, δεν φοβάται να στρίψει ξαφνικά από μια βολική ατμόσφαιρα, όπως η χαλαρή ερωτική διάθεση ανάμεσα στον Μπέκετ και την Έιπριλ, σε ένα θρίλερ με πολλά ερωτηματικά ή και να εγκαταλείψει το νεφελώδες ορεινό τοπίο της αρχής για να επιβιβάσει τον απορημένο ήρωα σε τρένα, πούλμαν και το αυτοκίνητο μιας Γερμανίδας ακτιβίστριας (Βίκι Κριπς, η σύζυγος του Ντάνιελ Ντέι Λιούις στην Αόρατη Κλωστή), που τον αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη καχυποψία από τους μάλλον βοηθητικούς συμπατριώτες μας.
Ο Φιλομαρίνο δεν στερείται ταλέντου και ευαισθησίας. Έχει ωστόσο μια φιλοδοξία στο πνεύμα του Γκουαντανίνο χωρίς το μέγεθός του – το οποίο ούτως ή άλλως αμφισβητείται από πολλούς. Παίρνει κάποια ρίσκα, αλλά τα φρενάρει με σεναριακά παραγεμίσματα και ακροβασίες που δεν του βγαίνουν.
Οι υπερβολές δεν λείπουν. Πολλά αδιευκρίνιστα σημεία επανέρχονται με ασύνδετο τρόπο και η μετατόπιση του Μπέκετ στην Αθήνα γίνεται με κενά στην υπόθεση – τα διαβόητα άλματα της αληθοφάνειας, που συχνά ταλαιπωρούν το είδος και διαπιστώνονται εύκολα από τα μάτια θεατών που έχουν δει πάμπολλα παρόμοια δείγματα.
Ο Τζον Ντέιβιντ Γουόσινγκτον, ο ηθοποιός που άθελά του γίνεται έμβλημα του σινεμά της καραντίνας, μετά το τεράστιας κλίμακας Tenet και το «μεταξύ μας» γυρισμένο Malcolm and Marie, επίσης μέσω του Netflix, εφαρμόζει με επιτυχία τη σωματικότητα που έμαθε από την εφηβική θητεία του στο αμερικανικό football και κερδίζει τη συμπάθεια μάλλον εύκολα, καθώς όλοι οι διώκτες του γράφουν τη διαβολή στο μέτωπό τους. Δεν φταίει αυτός που ώρες-ώρες κατορθώνει πράγματα που ούτε κασκαντέρ δεν θα αποτολμούσε.
Το ελληνικό τοπίο κερδίζει άνετα στα σημεία σε μια ταινία με κλιμακούμενα κενά, πολιτική αοριστολογία βασισμένη στην πρόσφατη επικαιρότητα και μια μπερδεμένη τελική πράξη στην Αθήνα. Μακάρι να έμενε περισσότερο στην περιφέρεια το Beckett, στις φυσικές κρυψώνες και τον έξοχα αξιοποιημένο παλμό μιας χώρας που δεν έχει καμία καλλιτεχνική ορατότητα. Ακόμη και σημεία της Αθήνας οικεία σε μας, σπάνια φωτογραφημένα, δένουν οργανικά στη μετάβαση από το αγροτικό τοπίο και ρέουν στην κούρσα του Γουόσινγκτον του νεότερου.
Πραγματικός νικητής στην υπόθεση του Beckett; Μάλλον το Athens Film Office.
Beckett trailer
Σκηνοθεσία: Φερνινάντο Τσίτο Φιλομαρίνο
Πρωταγωνιστούν: Τζον Ντέϊβιντ Γουόσινγκτον, Αλίσια Βικάντερ, Βίκι Κριπς
Πρεμιέρα στις 13 Αυγούστου στο Netflix
σχόλια