Ο πόλεμος στην εποχή των social media: Η μάχη της Μοσούλης σε live streaming, με likes και emojis

Η μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση για την ανακατάληψη της Μοσούλης βρίσκεται πλέον στην τρίτη της ημέρα.

Οι ιρακινές ένοπλες δυνάμεις μαζί με τους Κούρδους Πεσμεργκά και τις ομάδες των Σιιτών πολιτοφυλάκων (σ.σ. οι συμμαχικές δυνάμεις προσφέρουν υποστήριξη από αέρος) σφυροκοπούν ανελέητα τις δυνάμεις των τζιχαντιστών και έχουν ήδη πάρει υπό τον έλεγχό τους περίπου 20 χωριά στα περίχωρα της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης του Ιράκ.

Παγιδευμένοι στη μέση της μεγαλύτερης σύρραξης του καιρού μας, ανάμεσα στους όλμους, τις σφαίρες και τους βομβαρδισμούς βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, με τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να εκτιμούν πως η σύγκρουση γύρω από τη Μοσούλη αναμένεται να αναγκάσει 700 χιλιάδες έως 1,5 εκατ. ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.

Αυτός ο πόλεμος όμως παρουσιάζει ακόμη μία ιδιαιτερότητα. Είναι ο πρώτος στην Ιστορία που μεταδίδεται μέσω live streaming στο facebook.

Εικόνες καταστροφής και βομβαρδισμένων τοπίων κατακλύζουν τα social media, πλαισιωμένα από likes, σχόλια και emojis με έκπληκτες, θυμωμένες και λυπημένες φατσούλες.

Μία σειρά από τηλεοπτικά δίκτυα, όπως το κουρδικό πρακτορείο ειδήσεων «Rudaw» και η ιρακινή δημόσια τηλεόραση (Iraqiya TV) μεταδίδουν live την προέλαση των Ιρακινών και των Κούρδων προς το τελευταίο μεγάλο προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ.

Facebook Twitter

Το δίκτυο «Al Jazeera» και το βρετανικό «Channel 4» αναδημοσίευσαν το live feed του «Rudaw» στις δικές τους σελίδες στο facebook, με τις προβολές να αγγίζουν συνολικά τα 3 εκατομμύρια. (σ.σ. περίπου 892,000 για το Al Jazeera και 2 εκατ. για το Channel 4).

Και μπορεί, όπως σημειώνει το Bloomberg, οι μεταδόσεις από τόπους επιθέσεων και βομβαρδισμών να μην είναι κάτι το ασυνήθιστο, ωστόσο αυτή είναι η πρώτη φορά που ειδησεογραφικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν την εφαρμογή Facebook Live για να μεταδώσουν μία στρατιωτική επιχείρηση διαρκείας, ακριβώς τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η απόφαση των κορυφαίων δικτύων να αναμεταδώσουν live τις συγκρούσεις στη Μοσούλη έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, σχόλια και αντιπαραθέσεις μεταξύ χρηστών σε όλο τον κόσμο, κυρίως λόγω της δυνατότητας που προσφέρεται για «likes», σχόλια ή για τη χρήση των γνωστών emojis ως αντίδραση κάτω από τα posts.

Ορισμένοι, μάλιστα, έκαναν λόγο για προσπάθεια των ΜΜΕ να επωφεληθούν, σε επικοινωνιακό πάντα επίπεδο, από την καταστροφή και τον όλεθρο του πολέμου.

The 21st century. A place where we live stream war while Facebook prompts us to 'react' with an emoticon. #Mosul https://t.co/1eUA4P7ojz pic.twitter.com/yVOLBOHUHs

— Harriet Salem (@HarrietSalem) October 17, 2016

Την περασμένη εβδομάδα τα τηλεοπτικά δίκτυα έστησαν τις κάμερες τους στο πιο ασφαλές σημείο και όσο πιο κοντά γίνεται στη Μοσούλη όπως έγραψε σε email ο επικεφαλής του ψηφιακού portal του «Rudaw», Hemin Lihony. «Κάθε μέρα και ανάλογα με την προέλαση των ιρακινών δυνάμεων, οι κάμερες μετακινούνταν ακόμη πιο κοντά στην πόλη», πρόσθεσε.

Αυτό, σύμφωνα με τον ίδιο, είχε σαν αποτέλεσμα οι επισκέψεις στη σελίδα του πρακτορείου στο facebook να αυξηθούν κατά 200% μέσα σε μόλις μερικές ημέρες.

Σε επικοινωνία του «Channel 4» με την εφημερίδα «Guardian», o συντάκτης της διαδικτυακής έκδοσης του δικτύου Jon Laurence ανέφερε: «Μεταδίδοντας ζωντανά όσα γίνονται στη Μοσούλη, θέλαμε να μεταφέρουμε μία από τις πιο σημαντικές ιστορίες του καιρού μας στους τηλεθεατές όπως ακριβώς εκτυλίχθηκε. Όμως, έχοντας ως δεδομένο το είδος της σύγκρουσης, βρισκόμαστε σε συνεχή επιφυλακή και επαγρύπνηση για να σταματήσουμε τη μετάδοση όποτε αυτό θεωρηθεί απαραίτητο».

Facebook Twitter

«Στο Facebook επιβάλουμε τα ίδια υψηλά στάνταρ που χρησιμοποιούμε στο πολυβραβευμένο μας τηλεοπτικό πρόγραμμα και αυτό σημαίνει ότι διασφαλίζουμε ότι το περιεχόμενο επιβλέπεται κάθε στιγμή», εξηγεί ο Laurence.

Εκπρόσωπος του καναλιού πρόσθεσε ότι ένας συντάκτης της διαδικτυακής έκδοσης έχει επιφορτιστεί με το καθήκον να ελέγχει και να διακόπτει τη μετάδοση, αν και εφόσον το απαιτήσουν οι περιστάσεις. Ερωτηθείς για τη χρήση των emojis αρκέστηκε να πει: «Αυτό αποτελεί κομμάτι του Facebook Live. Το κέρδος για εμάς είναι η αμεσότητα».

Κατά κάποιο τρόπο, γράφει το Bloomberg, αυτή είναι μια φυσική εξέλιξη του τρόπου με τον οποίο τα media αναγκάζονται να λειτουργούν σε μία εποχή που η πληροφορία μεταδίδεται σε πραγματικό χρόνο. Παράλληλα, όμως τροφοδοτεί με νέα επιχειρήματα τη δημόσια συζήτηση περί του τι πρέπει να μεταδίδεται και τι όχι.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Κόλπου στις αρχές της δεκαετίας του '90, το CNN καινοτόμησε φέρνοντας για πρώτη φορά στα σαλόνια των τηλεθεατών ζωντανό ήχο από τους βομβαρδισμούς. Έπειτα, ακολούθησε το Twitter που εξέλιξε τη live μετάδοση εικόνων και πληροφορίας. Αργότερα, αυτόπτες μάρτυρες άρχισαν να χρησιμοποιούν το facebook για να μεταδώσουν ζωντανά εικόνες και βίντεο από έκτακτα γεγονότα που συνέβαιναν μπροστά στα μάτια τους.

Τώρα, επισημαίνει το Bloomberg, μπορεί κανείς να παρακολουθήσει ζωντανά τις πολεμικές συγκρούσεις που διεξάγονται σε κάθε γωνιά του κόσμου από το τηλέφωνό του, την ώρα που πηγαίνει στη δουλειά του.

Με στοιχεία από Bloomberg και Guardian