Από τον Οκτώβριο, το μουσείο Solomon R. Guggenheim θα παρουσιάσει μια μεγάλη αναδρομική έκθεση -η πρώτη στις Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και 35 χρόνια- αφιερωμένη στο έργο του Ιταλού καλλιτέχνη Alberto Burri (1915-1995). Τίτλος της, Ο Alberto Burri και το τραύμα της ζωγραφικής. Ο Μπούρι ήταν κεντρικός πρωταγωνιστής της τέχνης μετά τον Δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, που αναθεώρησε τις παραδοσιακές αφηγήσεις των πολιτιστικών ανταλλαγών ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη των δεκαετιών του 50 και του 60.
Η ομορφιά και η πολυπλοκότητα των έργων του, ο ανορθόδοξος χειρισμός των χρωστικών υλών και τα ταπεινά υλικά που χρησιμοποιεί τα συνοψίζει ο ίδιος σε μια φράση του: «H φόρμα και ο χώρος είναι τα σπουδαία στοιχεία που μετρούν». Όμως στη δουλειά του μετρούν και τα υλικά που χρησιμοποίησε και το τι έκανε με αυτά για να πετύχει τις επιδιώξεις του, τη φόρμα μέσα στον χώρο. Παλιόπανα, φτηνά καυσόξυλα, παραμορφωμένα πλαστικά, σχίζες κόντρα πλακέ σε ασυνήθιστες συμμείξεις, ξεπροβάλλουν σε ολοκληρωμένα έργα συγκεκριμένα και απτά, προκαλώντας την επιθυμία της αφής. Όσο περισσότερο τα κοιτάζει κανείς τόσο περισσότερο θυμίζουν το ανθρώπινο σώμα σε ακραίες καταστάσεις.
Αντί να χρησιμοποιεί το παραδοσιακό συνεκτικό κομμάτι του τεντωμένο καμβά, ο Burri συναρμολογούσε τα έργα του από κουρέλια, σπασμένο καπλαμά, συγκολλημένα φύλλα χάλυβα, ή στρώματα του λιωμένου πλαστικού.
Στη μεταπολεμική Ιταλία, ένα τσουβάλι μπορούσε να γίνει κουβέρτα, κουρτίνα, επίδεσμος. Σε τσουβάλια μέσα ήταν κλεισμένη η βοήθεια Μάρσαλ που έφθασε στην Ιταλία. Το σπασμένο κόντρα πλακέ, το φθηνότερο τότε ξύλο, θυμίζει πράξη βίας ή θυμίζει την ίδια τη ζωγραφική πράξη. Το κόκκινο, το άσπρο και το μαύρο που χρησιμοποιεί τα υλικά μονοχρωμίας, αψηφούν τις έννοιες της καθαρότητας. Στην έκθεση σε εκατό έργα που έχουν συγκεντρωθεί και πολλά από αυτά ταξιδεύουν για πρώτη φορά έξω από την Ιταλία, φαίνεται πόσο πολύ ο Μπούρι «θόλωσε» τη διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ζωγραφική και τη γλυπτική δημιουργώντας ένα είδος εικόνας-αντικειμένου, που επηρέασε το Neo-Dada, την Process art και την Arte Povera.
O Burri είναι περισσότερο γνωστός για τη σειρά του Sacchi (σάκοι) από απομεινάρια λινάτσας, σε ορισμένες περιπτώσεις σε συνδυασμό με κουρέλια. Πολύ λιγότερο γνωστό στο αμερικανικό κοινό είναι άλλες σειρές του καλλιτέχνη, Catrami, Muffe, Gobbi, Bianchi, Legni, Ferri, Combustioni Plastiche και Cellotex. Η έκθεση αναπτύσσεται στις ράμπες του Γκούγκενχάιμ και αποκαλύπτει τόσο την ιστορική σειρά του έργου του, όσο και το διάλογό του με την αμερικανική τέχνη.
Ο Μπούρι γεννήθηκε στην Città di Castello, στην Ιταλία, το 1915. Εκπαιδεύτηκε ως γιατρός και υπηρέτησε ως γιατρός στο ιταλικό στρατό, στη Βόρεια Αφρική κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. 
Μετά τη σύλληψη της μονάδας του στην Τυνησία το 1943, κλείστηκε σε στρατόπεδο αιχμαλώτων όπου άρχισε τη ζωγραφική. Μετά την επιστροφή του στην Ιταλία το 1946, ο Burri αφοσιώθηκε στην τέχνη και αποφάσισε να να αποτυπώσει τις εμπειρίες του από τον πόλεμο, τη στέρηση, και την ολέθρια ήττα της Ιταλίας. Η πρώτη του ατομική έκθεση, στην Galleria La Margherita της Ρώμης το 1947, χαρακτηρίστηκε από τα τοπία και τις νεκρές φύσεις.
Μετά από ένα ταξίδι στο Παρίσι το 1948-1949, άρχισε να πειραματίζεται με πισσώδεις ουσίες, ελαφρόπετρα, βιομηχανικά χρώματα σμάλτου, και μεταλλικό οπλισμό, και άρχισε να σχηματίζει προσθήκες και χαρακιές που καταστρέφουν την ακεραιότητα του επιπέδου εικόνας. Αντί να χρησιμοποιεί το παραδοσιακό συνεκτικό κομμάτι του τεντωμένο καμβά, ο Burri συναρμολογούσε τα έργα του από κουρέλια, σπασμένο καπλαμά, συγκολλημένα φύλλα χάλυβα, ή στρώματα του λιωμένου πλαστικού. Στο έργο του κατεδαφίστηκε και αναδιαρθρώνεται η Δυτική ζωγραφική παράδοση, μετατρέποντας την κλίμακα και τη συναισθηματική δύναμη του μοντερνισμού σε κολάζ.
Ο Μπούρι έζησε στην Ιταλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και στη Γαλλία. Πέθανε στη Νίκαια το 1995. Δώρισε χιλιάδες δολλάρια και τα έργα του σε μουσεία που φέρουν το όνομά του στη γενέτειρά του και εξασφάλισε τη βιωσιμότητά τους επιτρέποντας να βγαίνουν σε δημοπρασίες έργα του.
σχόλια