Πώς η μοναξιά λόγω κορωνοϊού εξαπλώνεται κι αυτή ραγδαία Facebook Twitter
Φωτ.: Salva Lopez

Πώς η μοναξιά λόγω κορωνοϊού εξαπλώνεται κι αυτή ραγδαία

5

Σύμφωνα με έρευνα του 2019, το 28% των «νοικοκυριών» στις Ηνωμένες Πολιτείες. αποτελούνται από ένα μόνο άτομο – μια άνοδος της τάξης του 23% από το 1980. Σε άλλες χώρες ο αριθμός είναι ακόμα μεγαλύτερος με κορυφαίο δείγμα αυτής της τάσης την Σουηδία, όπου το ποσοστό ανέρχεται στο 60%.

Βεβαίως, όπως σημειώνουν και οι ψυχολόγοι, υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην μοναξιά και στο να ζει κανείς μόνος. Οι συνθήκες τώρα όμως είναι διαφορετικές. Το άγχος, η αγωνία και η απομόνωση επιβαρύνουν με «σωματικό» τρόπο τα κυκλώματα του εγκεφάλου και αυξάνουν σημαντικά την πιθανότητα ασθένειας – απογειώνοντας την πίεση, τις ορμόνες του άγχους και τις φλεγμονές – ανάμεσα στους ανθρώπους που υπό άλλες συνθήκες δεν θα αρρώσταιναν.

Το 2015, η νευροεπιστήμων και καθηγήτρια ψυχολογίας Julianne Holt-Lunstad, δημοσίευσε μια ανάλυση με βάση εβδομήντα μελέτες σε 3,4 εκατομμύρια ανθρώπους, στην οποία εξεταζόταν η επίδραση της κοινωνικής απομόνωσης, της μοναξιάς και του να ζει κανείς μόνος. Τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτα στην τωρινή πανδημία. Σύμφωνα με την ανάλυση, η μοναξιά αυξάνει τον δείκτη θνησιμότητας κατά 28% και το να ζεις μόνος/η κατά 32% - ασχέτως ηλικίας, φύλου, τοποθεσίας, κουλτούρας.

Η μοναξιά δεν είναι απλά ένα συναίσθημα. Είναι ένα βιολογικό προειδοποιητικό σήμα που μας ωθεί στην αναζήτηση άλλων ανθρώπων, όπως η πείνα είναι ένα σήμα αναζήτησης τροφής ή η δίψα ένα σήμα αναζήτησης πόσιμου νερού. Στη διάρκεια της καραντίνας, το σήμα που εκπέμπει η μοναξιά μπορεί να γίνει αβάσταχτα έντονο για πολλούς ανθρώπους.

«Αυτό που βιώνουμε τώρα αποτελεί έντονη διαταραχή των συνηθειών μας» λέει σήμερα στον New Yorker η Holt-Lunstad. «Ελπίζουμε βέβαια όλο αυτό να είναι προσωρινό και να μην εξελιχθεί σε χρόνια κατάσταση». Τονίζει όμως ότι υπάρχει ο κίνδυνος πολλοί άνθρωποι να παραμείνουν απομονωμένοι και μετά την άρση των έκτακτων μέτρων. «Όταν ξεφύγουμε από μια συνήθεια, είναι δύσκολη η επιστροφή. Ορθώς ανησυχούμε για επικείμενη οικονομική ύφεση, θα πρέπει όμως να ανησυχούμε και για μια κοινωνική ύφεση – ένα διαρκές μοτίβο κοινωνικής απόστασης, πέρα από τις οδηγίες κατά της πανδημίας, που θα έχει ευρύτατες κοινωνικές επιπτώσεις, ειδικά στις πιο ευάλωτες ομάδες».

«Η μοναξιά δεν είναι απλά ένα συναίσθημα», λέει. «Είναι ένα βιολογικό προειδοποιητικό σήμα που μας ωθεί στην αναζήτηση άλλων ανθρώπων, όπως η πείνα είναι ένα σήμα αναζήτησης τροφής ή η δίψα ένα σήμα αναζήτησης πόσιμου νερού». Στη διάρκεια της καραντίνας, το σήμα που εκπέμπει η μοναξιά μπορεί να γίνει αβάσταχτα έντονο για πολλούς ανθρώπους.

Πώς η μοναξιά λόγω κορωνοϊού εξαπλώνεται κι αυτή ραγδαία Facebook Twitter
Φωτ.: Salva Lopez
Πώς η μοναξιά λόγω κορωνοϊού εξαπλώνεται κι αυτή ραγδαία Facebook Twitter
Φωτ.: Salva Lopez

«Η διαφορά με περιπτώσεις όπως η 11η Σεπτεμβρίου ή ο Τυφώνας Κατρίνα ή το τσουνάμι στην Ιαπωνία», λέει η διευθύντρια του προγράμματος ψυχικής υγείας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης (NYU) Δρ. Sue Varna, «είναι ότι σε εκείνες τις δραματικές περιστάσεις υπήρχε μια ορατή προοπτική λήξης τους. Σ' αυτήν την πανδημία, δεν μπορούμε να διακρίνουμε το τέλος, κι αυτό είναι πολύ πιο τραυματικό». Λέει επίσης ότι το τραύμα μεγαλώνει επειδή οι άνθρωποι στερούνται την επαφή με τους άλλους ώστε να το ξεπεράσουν πιο γρήγορα. «Το άγγιγμα απελευθερώνει την ορμόνη οξυτοκίνη, που λειτουργεί ως φυσικό χάδι, όπως μπορεί να παρατηρήσει κανείς στον δεσμό μητέρας και βρέφους, σε έναν οργασμό, σε μια αγκαλιά». Στην παρούσα περίσταση, έχουν πέσει στο μηδέν τα επίπεδα οξυτοκίνης που απελευθερώνονται μέσω της ανθρώπινης επαφής.

Η μοναξιά αυξάνει επίσης το ρίσκο της κλινικής κατάθλιψης η οποία λειτουργεί επίσης εκθετικά, όπως και ο ιός. Ένα μόνο καταθλιπτικό επεισόδιο, που σημαίνει δύο ή παραπάνω εβδομάδες καταθλιπτικής διάθεσης σε συνδυασμό με πέντε από τα εννιά συμπτώματα της ασθένειας (ακεφιά, έλλειψη ενδιαφέροντος για ευχάριστες δραστηριότητες, ενοχή, χαμηλά επίπεδα ενέργειας, αδυναμία συγκέντρωσης, απότομες εναλλαγές όρεξης και βάρους, αυπνία, βραδύτητα), αυξάνει την πιθανότητα ενός δεύτερου κατά πενήντα τοις εκατό. Δύο καταθλιπτικά επεισόδια αυξάνουν την πιθανότητα ενός τρίτου κατά εβδομήντα πέντε τοις εκατό και τρία την πιθανότητα ενός τέταρτου κατά ενενήντα εννιά τοις εκατό. Ο κύκλος της κατάθλιψης γίνεται όλο και πιο δύσκολο να σπάσει.

Σύμφωνα με κάποιους ειδικούς πάντως, υπάρχουν όμως και κάποια στοιχεία αυτής της κατάστασης που μπορούν να αποβούν πολύ θετικά στο κοντινό μέλλον. «Πιστεύω ότι μπορεί να εξελιχθεί σε ευλογία με κάποιο τρόπο για τον δυτικό κόσμο αυτή η ασθένεια», δηλώνει η Ami Rokach, καθηγήτρια κλινικής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο York του Καναδά. «Δε νομίζω ότι η κοινωνία θα αλλάξει δραστικά όταν βγούμε από αυτό. Ως είδος, μαθαίνουμε αργά. Πιστεύω όμως ότι θα υπάρξει έντονη επιθυμία να ισχυροποιήσουμε τους διαπροσωπικούς δεσμούς μας αναγνωρίζοντας πόσο μπορεί να προστατεύσει την σωματική και ψυχική μας υγεία η ανθρώπινη επαφή».

Με στοιχεία από το New Yorker.

Διεθνή
5

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Φοβάμαι να πάω στο σινεμά»: Ένα ΛΟΑΤΚΙ+ φιλί στο «Lightyear» τρομοκράτησε τον Snoop Dogg

Διεθνή / «Φοβάμαι να πάω στο σινεμά»: Ένα ΛΟΑΤΚΙ+ φιλί στο «Lightyear» τρομοκράτησε τον Snoop Dogg

Ο Αμερικανός ράπερ είπε ότι ένιωσε «φοβισμένος» όταν πήγε τον εγγονό του στον κινηματογράφο και χρειάστηκε να απαντήσει σε ερωτήσεις για το ομόφυλο ζευγάρι που εμφανίζεται στην ταινία
LIFO NEWSROOM
Γάζα: Πέντε δημοσιογράφοι ανάμεσα στους νεκρούς αεροπορικών πληγμάτων του Ισραήλ εναντίον νοσοκομείου

Διεθνή / Γάζα: Πέντε δημοσιογράφοι ανάμεσα στους νεκρούς αεροπορικών πληγμάτων του Ισραήλ εναντίον νοσοκομείου

Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις αναγνώρισαν ότι διεξήγαγαν πλήγμα «στην περιοχή του νοσοκομείου» Νάσερ και πρόσθεσαν ότι «στόχος δεν ήταν οι δημοσιογράφοι»
LIFO NEWSROOM
Ο Τραμπ θέλει να χρησιμοποιήσει πλουτόνιο του Ψυχρού Πολέμου σε πυρηνικούς αντιδραστήρες

Διεθνή / Ο Τραμπ θέλει να χρησιμοποιήσει πλουτόνιο του Ψυχρού Πολέμου σε πυρηνικούς αντιδραστήρες

Η κυβέρνηση Τραμπ σκοπεύει να διαθέσει 20 τόνους πλουτονίου από αποσυναρμολογημένες πυρηνικές κεφαλές σε εταιρείες ενέργειας των ΗΠΑ για χρήση σε αντιδραστήρες, με κόστος μεταφοράς και επεξεργασίας να βαραίνει τη βιομηχανία
LIFO NEWSROOM
Ο Γούντι Άλεν απορρίπτει τις κατηγορίες ότι «ξεπλένει» τα εγκλήματα της Ρωσίας με τη συμμετοχή του σε φεστιβάλ της Μόσχας

Διεθνή / Ο Γούντι Άλεν απορρίπτει τις κατηγορίες ότι «ξεπλένει» τα εγκλήματα της Ρωσίας με τη συμμετοχή του σε φεστιβάλ της Μόσχας

Ο Άλεν εμφανίστηκε διαδικτυακά σε πάνελ που παρουσίασε ο Ρώσος σκηνοθέτης Φιόντορ Μπονταρτσούκ, στενός πολιτικός σύμμαχος του Πούτιν
LIFO NEWSROOM
Διπλωματική κόντρα Γαλλίας - ΗΠΑ: Ο πεθερός της Ιβάνκα Τραμπ κατηγορεί τον Μακρόν για αδράνεια απέναντι στον αντισημιτισμό

Διεθνή / Διπλωματική κόντρα Γαλλίας - ΗΠΑ: Ο πεθερός της Ιβάνκα Τραμπ κατηγορεί τον Μακρόν για αδράνεια απέναντι στον αντισημιτισμό

Ο Τσαρλς Κούσνερ, εβραϊκής καταγωγής και πεθερός της Ιβάνκα Τραμπ, δημοσίευσε ανοικτή επιστολή ου απευθύνεται προσωπικά στον Μακρόν, υποστηρίζοντας ότι οι συζητήσεις για αναγνώριση παλαιστινιακού κράτους «τροφοδοτούν τη βία»
LIFO NEWSROOM
Βαλέρι Ζαλούζνι: Ο «σιωπηλός στρατηγός» που απειλεί την πολιτική κυριαρχία του Ζελένσκι

Διεθνή / Βαλέρι Ζαλούζνι: Ο «σιωπηλός στρατηγός» που απειλεί την πολιτική κυριαρχία του Ζελένσκι

Ο Βαλέρι Ζαλούζνι, πρώην αρχηγός του ουκρανικού στρατού και νυν πρέσβης στο Λονδίνο, θεωρείται ο μόνος που μπορεί να απειλήσει πολιτικά τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι - Οι μυστικές κινήσεις του, οι επαφές με Δύση και ΗΠΑ και τα σενάρια διαδοχής
LIFO NEWSROOM
Η Ρωσία αλλάζει στρατηγική στην Αφρική: Η Wagner αντικαθίσταται από την Africa Corps

Διεθνή / Η Ρωσία αλλάζει στρατηγική στην Αφρική: Η Wagner αντικαθίσταται από την Africa Corps

Μετά την αποτυχημένη ανταρσία της Wagner και την κακή φήμη της, η Ρωσία αντικαθιστά τους μισθοφόρους της στην Αφρική με την επίσημη παραστρατιωτική ομάδα Africa Corps, ενισχύοντας τον έλεγχο και τη νομιμότητα της Μόσχας στην περιοχή
LIFO NEWSROOM
Αφγανιστάν:

Διεθνή / Αφγανιστάν: «Μητέρες και παιδιά θα πεθάνουν» - Οι συνέπειες των περικοπών στην ανθρωπιστική βοήθεια από τις ΗΠΑ

Οι περικοπές χρηματοδότησης από τις ΗΠΑ έχουν οδηγήσει στην αναστολή ή το κλείσιμο 422 δομών υγείας στο Αφγανιστάν - Κάτοικοι απομακρυσμένων κοινοτήτων μιλούν για μια κατάσταση που «φλερτάρει» με τον θάνατο
LIFO NEWSROOM
Συρία: Καταργούνται δύο μηδενικά από τη λίρα – Νέα χαρτονομίσματα για να σωθεί η οικονομία

Διεθνή / Συρία: Καταργούνται δύο μηδενικά από τη λίρα – Νέα χαρτονομίσματα για να σωθεί η οικονομία

Η Συρία ετοιμάζει νέα τραπεζογραμμάτια αφαιρώντας δύο μηδενικά από τη λίρα για να αντιμετωπίσει την κατάρρευση της αξίας της - Τι σημαίνει για τις καθημερινές συναλλαγές και την πολιτική αλλαγή στη χώρα;
LIFO NEWSROOM