Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
© Nikolas Muray Photo Archives. Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”
0

Η εμβληματική φιγούρα της Φρίντα Κάλο έχει επηρεάσει όσο λίγες την ποπ κουλτούρα. Πώς όμως περιποιούνταν τα διάσημα φρύδια της της; Τι μάρκα κραγιόν χρησιμοποιούσε; Από πού προμηθευόταν τα ρούχα και τα κοσμήματά της; 

Τόσο το μοναδικό στυλ της όσο και η επιδραστική τέχνη της καθόρισαν σε μεγάλο βαθμό το σύγχρονο Μεξικό. Η Κάλο ήταν όμως πρώτα απ' όλα μούσα του εαυτού της. Φιλοτέχνησε 55 αυτοπορτρέτα της και τώρα, η νέα έκθεση Frida Kahlo: Making Her Self Up που μόλις άνοιξε στο Victoria and Albert Museum του Λονδίνου εξερευνά τα αντικείμενα εκείνα που καθόρισαν το αμίμητο στυλ της. 

Από τα πολύχρωμα παραδοσιακά μεξικανικά φορέματα μέχρι το διακοσμημένο από την ίδια προσθετικό της πόδι, πάνω από 200 προσωπικά της αντικείμενα μαζί με μερικούς από τους αγαπημένους της πίνακες εκτίθενται για πρώτη φορά εκτός Μεξικού, έχοντας ταξιδέψει στο Λονδίνο από την Casa Azul, την κατοικία όπου η Κάλο γεννήθηκε, έζησε, πέθανε, και η οποία πλέον λειτουργεί ως μουσείο αφιερωμένο στη ζωή και το έργο της.

Τα αντικείμενα αυτά αφηγούνται εκ νέου την πασίγνωστη ιστορία της ζωής της, με νέες όμως άγνωστες πτυχές, ενώ λειτουργούν και ως σύμβολα της χαρακτηριστικής της δύναμης και εφευρετικότητας. Το ντύσιμο της Κάλο δεν ήταν ενδεικτικό μόνο της καλλιτεχνίας της αλλά και ένας ασυναγώνιστος τρόπος έκφρασής της ως γυναίκας, ως Μεξικανής και ως ΑμεΑ.

H έκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Νοεμβρίου. Η συνεπιμελήτρια Claire Wilcox περιγράφει τις ιστορίες μερικών από αυτά τα αντικείμενα:

Τα αντικείμενα αυτά αφηγούνται εκ νέου την πασίγνωστη ιστορία της ζωής της, με νέες όμως άγνωστες πτυχές, ενώ λειτουργούν και ως σύμβολα της χαρακτηριστικής της δύναμης και εφευρετικότητας. Το ντύσιμο της Κάλο δεν ήταν ενδεικτικό μόνο της καλλιτεχνίας της αλλά και ένας ασυναγώνιστος τρόπος έκφρασής της ως γυναίκας, ως Μεξικανής και ως ΑμεΑ.

Resplandor

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Frida Kahlo, Self-Portrait, 1948. © 2017 Banco de México, Fiduciary of the Trust of the Diego Rivera and Frida Kahlo Museums. Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”

Αυτό το δαντελωτό φόρεμα που καλύπτει το κεφάλι φοριόταν από τις γυναίκες στο νότιο Μεξικό, τον 18ο και τον 19ο αιώνα, σε γάμους, θρησκευτικές εορτές και άλλες κοινωνικές περιστάσεις. Στην πόλη Juchitán de Zaragoza ήταν γνωστό ως resplandor. Η βερσιόν της Κάλο ήταν φτιαγμένη από τρία διαφορετικά είδη λευκής δαντέλας με ροζ κορδέλα και μπορούσε να φορεθεί με δύο τρόπους, περιστοιχίζοντας το κεφάλι ή σαν κάπα.

«Η Φρίντα φορούσε συχνά την παραδοσιακή φορεσιά του Tehuantepec αλλά οι φορές που επέλεξε το resplandor, που επίσης προέρχεται από την ίδια περιοχή, είναι σπάνιες και προφανώς η περίσταση πρέπει να ήταν πολύ σημαντική» αναφέρει η Wilcox, σημειώνοντας πως η ζωγράφος είχε φιλοτεχνήσει δύο αυτοπορτρέτα της με αυτό το είδος ρούχου.

Γύψινος κορσές

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Unknown, Frida Kahlo, 1926, Victoria and Albert Museum (V&A)
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”

Τα προβλήματα υγείας της Κάλο χρονολογούνται από την παιδική της ηλικία. Εξαιτίας της πολιομυελίτιδας, το δεξί της πόδι ήταν πιο κοντό από το αριστερό. Στην ηλικία των 18, όμως, κόντεψε να πεθάνει σε μια διαδρομή με λεωφορείο από το σχολείο στο σπίτι της. Το όχημα συγκρούστηκε με ένα αυτοκίνητο και η Κάλο τραυματίστηκε σοβαρά στη σπονδυλική στήλη, τον αυχένα και τα πλευρά. Ακολούθησαν πολλές σοβαρές εγχειρήσεις, αλλά τα τραύματα την καθήλωσαν για μεγάλο μέρος της ζωής της, ενώ τα ιατρικά αρχεία αναφέρουν πως το ατύχημα την άφησε στείρα.

Μετά το χειρουργείο, η Κάλο έπρεπε να φορά ορθοπεδικούς κορσέδες, κατασκευασμένους από γύψο ή δέρμα. «Η Κάλο μεταμόρφωσε αυτά τα ιατρικά αντικείμενα σε έργα τέχνης, όταν τα ζωγράφισε» σημειώνει η Wilcox. Στον συγκεκριμένο κορσέ, η καλλιτέχνις ζωγράφισε το σφυροδρέπανο, σύμβολο του Κομμουνισμού, και χάραξε μια τρύπα που θεωρείται ότι παραπέμπει στην αδυναμία της να αποκτήσει παιδιά. Επτά κορσέδες της Φρίντα εκτίθενται στο V&A και είναι από τα πιο σπάνια εκθέματα. 

Προσθετικό πόδι με δερμάτινη μπότα

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Frida Kahlo, The Love Embrace of the Universe, the Earth (Mexico), Me, Diego, and Señor Xolotl, 1949. © 2017 Banco de México, Fiduciary of the Trust of the Diego Rivera and Frida Kahlo Museums. Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Victoria and Albert Museum (V&A)

Το δεξί πόδι της Κάλο ακρωτηριάστηκε το 1953, αλλά τρεις μήνες αργότερα εκείνη έμαθε ξανά να περπατά. Αυτό το διακοσμημένο προσθετικό πόδι με τα μοτίβα δράκων είναι άλλο ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η Κάλο εμψύχωνε τον εαυτό της, παρά τα ζητήματα υγείας, καθώς αντί να την εμποδίζει, έγινε σημαντικό κομμάτι της ταυτότητας και της γοητείας της. 

«Οι μπότες από κόκκινο δέρμα διακοσμήθηκαν με ζώνες, δαντέλα, φιόγκους και κινέζικο μετάξι» αναφέρει η Wilcox και προσθέτει ότι, 45 χρόνια μετά, ο Alexander McQueen επιστράτευσε την Παραολυμπιονίκη Aimee Mullins, η οποία περπάτησε στην πασαρέλα του με αντίστοιχα διακοσμημένα προσθετικά πόδια.

Huipil

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Victoria and Albert Museum (V&A)
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Nickolas Muray, Frida on the bench, 1939, Victoria and Albert Museum (V&A)

Το στυλ της Κάλο συνεχίζει να επηρεάζει τη σύγχρονη εικόνα των γυναικών του Μεξικού. Με μια αβανγκάρντ προσέγγιση στην ιστορία και την κουλτούρα του τόπου της, η Φρίντα ενσωμάτωνε στο ντύσιμό της στοιχεία από διαφορετικές περιοχές σε όλο το Μεξικό. 

Το huipil είναι κλασικό κομμάτι στο ντύσιμο των γυναικών της Tehuana, ενώ το μεγάλο δαντελένιο τελείωμα στη φούστα που λέγεται holan προέρχεται από το Tehuantepec. Κάποια από αυτά τα φλοράλ και πουά ρούχα μάλλον είχαν εισαχθεί από το Μάντσεστερ, πράγμα που προσδίδει άλλο ένα επίπεδο πολιτιστικής πολυφωνίας. Η Κάλο φορούσε αυτά τα huipils καθημερινά, ακόμα και όταν ζωγράφιζε, επειδή ήταν πολύ άνετα και κάλυπταν τους ορθοπεδικούς κορσέδες της με έναν τρόπο που αγκάλιαζε τόσο την κουλτούρα της όσο και τη θηλυκότητά της.

  

Προκολομβιανές χάντρες νεφρίτη

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Frida Kahlo, Self-portrait with necklace, 1933, Art Gallery of New South Wales
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”

Η Wilcox σχολιάζει πως η Κάλο «είχε το δικό της ξεχωριστό στυλ, ένα μείγμα παραδοσιακής μεξικανικής και ευρωπαϊκής μόδας». Άλλος ένας λόγος για τον οποίο ήταν μπροστά από την εποχή της. 

Παρόλο που δεν υπάρχει καταγραφή σχετικά με το πώς απέκτησε αυτές τις χάντρες νεφρίτη, αυτές αποδεικνύουν το ενδιαφέρον της για την προκολομβιανή τέχνη. Ο σύζυγός της Ντιέγο Ριβέρα που ήταν επίσης συλλέκτης τέτοιων αντικειμένων, μπορεί να της τις προμήθευσε. Αυτό το πολύ βαρύ κολιέ εμφανίζεται σε πολλές φωτογραφίες της.

  

Σκιά, ρουζ, κραγιόν και μολύβι φρυδιών από την εταιρεία Revlon

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
© Diego Riviera and Frida Kahlo Archives. Photo by Javier Hinojosa. Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up”
Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Nickolas Muray, Frida Kahlo in Blue Blouse, 1939, Bentley Gallery

Βασικό στοιχείο στο εμβληματικό λουκ της Κάλο, που απέδιδε η ίδια στα αυτοπορτρέτα της, ήταν το μακιγιάζ της. Τα έντονα φρύδια της, τα τονισμένα ζυγωματικά, τα χείλη και τα νύχια της ήταν σημαντικά για εκείνη, ως σύμβολα ζωντάνιας. Η Revlon ήταν η αγαπημένη της μάρκα, καθώς η εταιρεία καλλυντικών είχε ανοίξει εργοστάσιο στο Μεξικό το 1948.

«Ο Ντιέγο Ριβέρα θυμόταν την πρώτη του συνάντηση με την Κάλο: Σκούρα, έντονα φρύδια που έσμιγαν πάνω από τη μύτη της, σαν φτερά από μαυροπούλι, πλαισίωναν δύο υπέροχα καστανά μάτια. Σήμα κατατεθέν της από τότε» περιγράφει η Wilcox.

Ex-votos

Η ιστορία 7 προσωπικών αντικειμένων της Φρίντα Κάλο Facebook Twitter
Courtesy of the Victoria & Albert Museum, “Frida Kahlo: Making Her Self Up,” 16 June – 14 November 2018. Sponsored by Grosvenor Britain & Ireland.

Ένα από τα πιο σημαντικά εκθέματα της συλλογής είναι οι λατρευτικές ζωγραφιές που είναι γνωστές ως ex-votos. Ένας τοίχος του V&A αναβιώνει το εσωτερικό της Casa Azul όπου βρισκόταν η συλλογή της Κάλο και του Ριβέρα, εκθέτοντας αυτές τις δημιουργίες με τον ίδιο τρόπο που θα βρίσκονταν σε μια παραδοσιακή εκκλησία.

«Αυτά τα αντικείμενα συχνά χρησιμοποιούνταν για να αποδώσουν φόρο τιμής στην Παναγία ή τους αγίους, έπειτα από ένα ατύχημα ή μια αρρώστια. Η Κάλο μιμήθηκε το στυλ τους σε κάποια από τα δικά της έργα, αλλά ποτέ σε αυτά για το δικό της ατύχημα» εξηγεί η Wilcox. Κρατούσε στη συλλογή της όμως ζωγραφιές από τροχαία, μεταξύ των οποίων και μία με έναν άνδρα του οποίου τα πόδια είναι παγιδευμένα κάτω από ένα αυτοκίνητο, στοιχείο που παραπέμπει στη δική της τραυματική εμπειρία.

Με στοιχεία από BBC και artsy

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας

Εικαστικά / Μέσα στο '24 θα τρέξουν όχι μία, όχι δύο, αλλά τρεις εκθέσεις για την Κέτε Κόλβιτς

Τρεις μεγάλες εκθέσεις αποκαλύπτουν τις πολλές μορφές του έργου μιας καλλιτέχνιδας που κατέγραψε τις πιο σκοτεινές στιγμές της ανθρώπινης εμπειρίας και αψήφησε την κατηγοριοποίηση.
NEWSROOM
ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΜΑΡΤΙΟΣ 2024

Εικαστικά / 28 εκθέσεις για έναν Μάρτιο γεμάτο τέχνη

Η συλλογή του Νίκου Αλεξίου στο Μουσείο Μπενάκη, ακόμα περισσότερες γυναίκες καλλιτέχνιδες στο ΕΜΣΤ, Marcel Duchamp στην Eleftheria Tseliou Gallery, Martin Margiela στην Bernier/Eliades, τρεις νέες προτάσεις στην Breeder και πολλές ακόμα επιλογές στο κορύφωμα της φετινής εικαστικής σεζόν.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich

Εικαστικά / Οι πολύχρωμοι κήποι της Hadassah Emmerich ανθίζουν στο ΕΜΣΤ

Η διεθνής καλλιτέχνιδα και δημιουργός της πολύχρωμης τοιχογραφίας «Επικούρειος Εδέμ» περιγράφει όσα κρύβονται στην εξωτική βλάστηση και στα λαμπερά χρώματα των έργων της, μιλά για την ερωτική τους διάσταση και απαντά στο αν την ενοχλεί που κάποιοι χαρακτηρίζουν τη δουλειά της περισσότερο ως διακοσμητική.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Εικαστικά / Στην πρώτη έκθεση με έργα του Μarcel Duchamp στην Ελλάδα

Η έκθεση «Re(a)Duchamp» μας προσκαλεί σε μια διανοητική συζήτηση με τα έργα του Duchamp, που περισσότερο από κάθε άλλου καλλιτέχνη του 20ού αιώνα επηρέασαν και συνεχίζουν να επηρεάζουν τους σύγχρονους δημιουργούς σε ένα ευρύ και σύνθετο πνευματικό πεδίο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Εικαστικά / O σουρεαλισμός κλείνει τα 100 και ο κόσμος μας μοιάζει πιο σουρεαλιστικός από ποτέ

Ένας αιώνας συμπληρώνεται φέτος από το «Σουρεαλιστικό Μανιφέστο» του Μπρετόν και μια σειρά από εκθέσεις και εκδηλώσεις ανά την υδρόγειο γιορτάζουν την επέτειο αναζητώντας τα ίχνη του κινήματος στις παράξενες μέρες μας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Εικαστικά / Η συναρπαστική ζωή της Λίζα Πόντι και τα σχέδιά της που θα δούμε στην Αθήνα

Ακολουθώντας το μότο της ζωής της «δεν χρειάζεται να κάνεις πολλά», η κόρη του διάσημου Ιταλού αρχιτέκτονα και εκδότη Τζίο Πόντι έκανε σχέδια που παρουσιάζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στην γκαλερί The Breeder.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Bijoy Jain, ο αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Εικαστικά / Bijoy Jain, ο ασυμβίβαστος αρχιτέκτονας της γης και της φιλοσοφίας του ελάχιστου

Οι καρέκλες του πωλούνται για χιλιάδες ευρώ, το έργο του παρουσιάζεται σε διεθνείς μπιενάλε και σε συλλογές μεγάλων μουσείων. Αντίθετα με τους αρχιτέκτονες-σταρ, ο Bijoy Jain δουλεύει μόνο με πελάτες που αποδέχονται τους όρους του και συνεργάζονται με ντόπιους τεχνίτες.
THE LIFO TEAM
Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Εικαστικά / Πέτρινες, μεταλλικές, εικαστικές: Οι πολυτραγουδισμένες γοργόνες της Ελλάδας

Από την εντοιχισμένη στην πολυκατοικία της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας μέχρι αυτή στις Καβουρότρυπες Χαλκιδικής που της έκοψαν πρόστιμο, στην Ελλάδα υπάρχουν πολλές, συχνά παραγνωρισμένες γοργόνες.
ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΕΛΑΣΑΚΗΣ