Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Ο Ron Cobb είχε σημαντική συνεισφορά στα κοστούμια και τα σκηνικά πολλών διάσημων ταινιών επιστημονικής φαντασίας.
0

Πρωτοείδα σκίτσα του σε underground έντυπα κι αφίσες της δεκαετίας του '80 και με εντυπωσίασε εξαρχής το δυνατό και περίτεχνο σχέδιο, οι λακωνικοί αλλά μεστοί νοήματος διάλογοι, η ρετρό και ταυτόχρονα φουτουριστική προοπτική, οι ριζοσπαστικές πολιτικές αναφορές, το άλλοτε αγωνιστικό, άλλοτε ζοφερό, άλλοτε πάλι παιγνιώδες κλίμα που ήξερε να δημιουργεί. Το 1989 κυκλοφόρησε ένα (εξαντλημένο σήμερα) άλμπουμ του στα ελληνικά, από τις εκδόσεις Απόπειρα, με τίτλο «Τι λέγαμε για την Οικολογία; » – ακόμα το έχω φυλαγμένο.

Η οικολογική καταστροφή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση ήταν εξάλλου στην κορφή των ενδιαφερόντων του ήδη από τη δεκαετία του '60 –υπήρξε μάλιστα ο σχεδιαστής της σημαίας του «πράσινου» κινήματος– όπως επίσης ο πόλεμος του Βιετνάμ στον οποίο βρέθηκε κιόλας ένα διάστημα ως κληρωτός αλλά όχι σε μάχιμη θέση, η πυρηνική απειλή, ο ρατσισμός, ο μιλιταρισμός, η αστυνομοκρατία, τα πολιτικά δικαιώματα και συνολικά το κίνημα αμφισβήτησης που βρισκόταν τότε στο απόγειό του και του οποίου σύντομα θα γινόταν «μέντορας».

Tα «ακτιβιστικά» του σκίτσα μοιάζουν να σχεδιάστηκαν μόλις χτες και το ίδιο επίκαιρα θα είναι, θαρρώ, και στον επόμενο αιώνα, εκτός και η ιστορία φανεί εντέλει υπερβολικά γενναιόδωρη με το είδος μας. 

Καθώς ο ίδιος αναφέρει στην προσωπική του ιστοσελίδα roncobb.net, η σχεδιαστική καριέρα του ξεκίνησε όταν επισκέφθηκε με έναν φίλο του τα γραφεία της πρωτοποριακής εναλλακτικής έκδοσης Los Angeles Free Press το 1965. Εκεί δέχθηκαν ενθουσιωδώς να δημοσιεύσουν μια σειρά πολιτικά σκίτσα του, τα οποία είχε λογοκρίνει το Playboy, όπου είχε αρχικά αποταθεί – λίγα χρόνια αργότερα, το διάσημο περιοδικό του Χιου Χέφνερ θα του έκανε υμνητικό πορτρέτο.

Πολύ γρήγορα ο Cobb έγινε περιζήτητος και δεκάδες έντυπα της αντικουλτούρας στις ΗΠΑ, την Ευρώπη, την Ασία, την Αυστραλία ακόμη συναγωνίζονταν ποιο θα φιλοξενούσε πρώτο δουλειές του.

Παρά όμως τη μεγάλη φήμη που απέκτησε από νωρίς ως κορυφαίος σχεδιαστής πολιτικού κόμικ, με έργα του να κοσμούν αφίσες, πόστερ και μπροσούρες σε πολλά μέρη του κόσμου, ελάχιστα χρήματα κέρδιζε από αυτό, ίσα να συντηρείται – περισσότερο τον ενδιέφερε η δουλειά του καθαυτή παρά το οικονομικό, κι όχι επειδή το είχε λυμένο αλλά επειδή είχε υιοθετήσει πλήρως το αντισυμβατικό, δοτικό, μη κερδοσκοπικό πνεύμα του χιπισμού. Σχεδίασε μάλιστα, μεταξύ άλλων, το εξώφυλλο του θρυλικού άλμπουμ των Jefferson Airplane «After Bathing at Baxter's» (1967).

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Tο μητρικό διαστημόπλοιο Nostromo από την ταινία «Alien».


Ακόμα λαμπρότερη και οικονομικά σίγουρα προσφορότερη υπήρξε η δουλειά του στο σινεμά, παρότι ούτε εκεί κυνήγησε τα τρελά λεφτά, αν και είχε τις ευκαιρίες. Λιτός και ολιγαρκής από πεποίθηση, δεν είχε υψιπετείς φιλοδοξίες, του αρκούσε να κάνει το κέφι του και να εξασφαλίζει μια στοιχειωδώς άνετη ζωή για τον ίδιο και βασικά για την οικογένειά του.

Είχε ήδη παντρευτεί την Αυστραλέζα Robin Love και είχαν αποκτήσει έναν γιο. Με δική της μάλιστα παρότρυνση ήδη πριν από τον γάμο τους μετανάστευσε μόνιμα στη «χώρα των καγκουρό» το 1972. Χάρη στην αλλαγή περιβάλλοντος και τη συνδρομή της Love κατάφερε να ξεπεράσει μια δημιουργική κρίση που τον βασάνιζε για καιρό, σε συνδυασμό με τον εθισμό που είχε αποκτήσει στις αμφεταμίνες – εντέλει ξαναβρήκε την όρεξη και την έμπνευσή του, ενώ αποφάσισε ότι το καλό κρασί του ταίριαζε καλύτερα από το «σπιντ» και ήταν σίγουρα πιο υγιεινό.


Αν και η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση ως σχεδιαστής συνέβη στην «Ωραία Κοιμωμένη» της Disney το 1959, σε ηλικία μόλις 18 ετών, το επίσημο «βάπτισμά» του στην 7η τέχνη γίνεται το 1973 με την cult ταινία επιστημονικής φαντασίας «Σκοτεινό Αστέρι» του Νταν Ο' Μπάνον – δική του έμπνευση ήταν το διαστημόπλοιο των γυρισμάτων.

Η επόμενη ταινία επιστημονικής φαντασίας για τα σκηνικά της οποίας συνεργάζεται με τον H.R. Giger, το «Dune» του Χοντορόφσκι, μένει ανολοκλήρωτη, θα πιάσει όμως την «καλή» με τη συμμετοχή του στον «Πόλεμο των Άστρων» του Τζορτζ Λούκας (1977), μια από τις εμπορικότερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου – εκείνος εμπνεύστηκε πολλά από τα εξωγήινα πλάσματα που «παρελαύνουν» σε αυτή.

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
O Ron Cobb εμπνεύστηκε πολλά από τα εξωγήινα πλάσματα που «παρελαύνουν» στον «Πόλεμο των Άστρων» του Τζορτζ Λούκας (1977).
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
O Ron Cobb κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού για την ταινία «Κόναν ο Βάρβαρος».


Σημαντική συνεισφορά είχε όμως στα κοστούμια και τα σκηνικά και άλλων διάσημων ταινιών επιστημονικής φαντασίας όπως τα «Alien» (από κοινού τον H. R. Giger, ο Cobb σχεδίασε το μητρικό διαστημόπλοιο Nostromo και τους εσωτερικούς του χώρους, το κλουβί της γάτας επίσης, όντας και μέγας γατόφιλος, ενώ δική του ιδέα ήταν το τοξικό αίμα του εξωγήινου τέρατος), «Λεβιάθαν», «Γυρίστε τον Γαλαξία με Οτοστόπ», «Η Άβυσσος» (υποβρύχια πλατφόρμα και σκάφανδρα), «Ολική Επαναφορά» (η αρειανή αποικία, τα ορυχεία, τα οχήματα κ.λπ.), «Επιστροφή στο Μέλλον» (δικό του το αμάξι-μηχανή του χρόνου) κ.ά.

Συμμετείχε επίσης σχεδιαστικά στο ψευδοϊστορικό έπος των Τζον Μίλιους-Όλιβερ Στόουν «Κόναν ο Βάρβαρος» (1982). Στα γυρίσματα της ταινίας αυτής που γίνονταν στο ίδιο στούντιο όπου ο Στίβεν Σπίλμπεργκ γύριζε τον «Ιντιάνα Τζόουνς», ο Cobb γνωρίζεται με τον Σπίλμπεργκ, για τον οποίο θα σχεδιάσει το αεροσκάφος των ναζί στους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού».

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Το αεροσκάφος των ναζί στους «Κυνηγούς της Χαμένης Κιβωτού».


Γοητευμένος με τον Cobb, ο Σπίλμπεργκ του προτείνει να σκηνοθετήσει ο ίδιος αντ' αυτού μια ταινία που είχε κατά νου, το «Night Skies», όμως η παραγωγή αντιμετώπισε στην πορεία διάφορα προβλήματα και η ιδέα εγκαταλείφθηκε. Βάσει εκείνης της ιδέας ο Σπίλμπεργκ θα δημιουργήσει τον «E.T.», όπου ο Cobb αρκέστηκε σε ένα «πέρασμα» ως κομπάρσος –ένας από τους γιατρούς στην «υποδοχή»– και σε ένα γερό «μπόνους» 400.000 δολαρίων, πολύ περισσότερα από όσα είχε ζητήσει.

Ποτέ δεν παραπονέθηκε που έχασε την ευκαιρία να ξεκινήσει μια νέα και πιο υποσχόμενη καριέρα, ενώ βρήκε τον «E.T.», όταν τον είδε, «μάλλον χλιαρό» για τα γούστα του – προτιμούσε πιο σκοτεινές ιστορίες. Θα κάνει εντέλει μια και μόνη σκηνοθετική απόπειρα και μάλιστα σε κωμωδία, το «Garbo» (1992), πάντα στην Αυστραλία, όπου εξέδωσε σε βιβλία και τις περισσότερες κόμικ δουλειές του τη δεκαετία του '70.

Δήλωνε πάντως ευτυχής για τους δημιουργικούς ορίζοντες που του άνοιξε το σινεμά, για τις διαρκώς νέες προκλήσεις που του έθετε και κυρίως για τη διασκέδαση που του πρόσφερε όλο αυτό.


Στο Σίδνεϊ, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από τη γενέτειρά του, το Λος Άντζελες, θα τον βρει στις 21 Σεπτεμβρίου το μοιραίο, την ίδια συμπτωματικά ημερομηνία στην οποία γεννήθηκε 83 χρόνια πριν.

«Ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις το μέλλον βασισμένος στα δεδομένα του παρόντος... φτάνει μόνο να δεις πόσο έξω είχαν πέσει πολλοί μελλοντολόγοι του προηγούμενου αιώνα! Εντάξει, υπάρχουν ορισμένες σταθερές, οι άνθρωποι λ.χ. πάντα θα ερωτεύονται και θα τεκνοποιούν, πάντοτε επίσης, πιθανότατα, θα εγκληματούν, όμως το σε τι κοινωνικό, οικονομικό και τεχνοεπιστημονικό περιβάλλον θα συμβαίνει αυτό, τι ιδεολογήματα, και τι ήθη θα επικρατούν σε 100, 200 ή 500 χρόνια, είναι νομίζω μια πολύ παρακινδυνευμένη πρόβλεψη» είχε πει ο ίδιος, όταν ρωτήθηκε για τις επιδόσεις του στην επιστημονική φαντασία.

Δεν ξέρω πόσο μοντέρνες θα φαντάζουν μελλοντικά οι φουτουριστικές του σχεδιαστικές εμπνεύσεις, αν πάντως υπάρχει ένα διαχρονικό στοιχείο στο έργο του, αυτό είναι σίγουρα το πολιτικό του κόμικ – τα «ακτιβιστικά» του σκίτσα μοιάζουν να σχεδιάστηκαν μόλις χτες και το ίδιο επίκαιρα θα είναι, θαρρώ, και στον επόμενο αιώνα, εκτός και η ιστορία φανεί εντέλει υπερβολικά γενναιόδωρη με το είδος μας.

Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
«Ωραία Κοιμωμένη» της Disney το 1959.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
«Ολική Επαναφορά»
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
alien
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Προπομπός του Alien.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
To Delorian από την «Επιστροφή στο Μέλλον».
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Σκίτσο του που απορρίφθηκε από το Playboy το 1965.
Ron Cobb: Ποιος ήταν ο κομίστας της αμφισβήτησης και της δυστοπικής επιστημονικής φαντασίας Facebook Twitter
Το πρώτο του σκίτσο για το Free Press.
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση που μας ταξιδεύει στις διαχρονικές του συνδέσεις

Εικαστικά / Το «Πλέγμα των Κυκλάδων» και μια έκθεση για τις διαχρονικές του συνδέσεις

Μπορεί η σύγχρονη τέχνη να συνομιλήσει δημιουργικά με την αρχαία πολιτιστική κληρονομιά; Στην ΕΦΑ Κυκλάδων πίστεψαν στο «στοίχημα» και έτσι προέκυψε μια έκθεση με ξεχωριστό ενδιαφέρον στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ίου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Από τον Περικλή Βυζάντιο και τον Jean Tinguely μέχρι τον Robert McCabe

Εικαστικά / «Νήματα επιλογής»: Μια αθηναϊκή έκθεση δένει φωνές και γενιές

Μια ομαδική έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών, με έργα των Περικλή Βυζάντιου, Robert McCabe και Jean Tinguely, μεταξύ άλλων, φέρνει σε διάλογο Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες διαφορετικών αναφορών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Εικαστικά / Ο «Ένοικος» του Παντελή Μάκκα: Μια γιορταστική βιντεοεγκατάσταση

Μια ρετροσπεκτίβα δεκαπέντε χρόνων η οποία αποτελείται από έναν καταιγισμό εικόνων που δημιούργησε με την κάμερά του ο γνωστός video artist για μια σειρά σημαντικών παραστάσεων, οι οποίες παρουσιάζονται αποδεσμευμένες από τη θεατρική τους υπόσταση.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ξεκινάει το Back to Athens 2025

Εικαστικά / Back to Athens: Ο ετήσιος εικαστικός θεσμός επιστρέφει στο Μέγαρο Ησαΐα

Με κεντρική θεματική «Η διαίρεση της ζωής», το Back to Athens 2025 παρουσιάζει 30 εκθέσεις, εγκαταστάσεις, performance και προβολές από καλλιτέχνες και επιμελητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Εικαστικά / Takis: Αρχαϊκός καλλιτέχνης, προφήτης, μάντης, μάγος. Σίγουρα μοναδικός

Με μια μεγάλη έκθεση σε δύο μέρη, στην Αθήνα και στην Άνδρο, το Ίδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή γιορτάζει τα εκατό χρόνια του Takis, μίας από τις σημαντικότερες σημαντικότερες προσωπικότητες της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας εικαστικής σκηνής.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια νέα τοιχογραφία με τη ζωή των σεξεργατριών σε έναν δρόμο του Μεταξουργείου

Εικαστικά / Μια νέα τοιχογραφία για την αόρατη ζωή των σεξεργατριών στην οδό Ιάσωνος

Η διεθνής εικαστικός Paulina Olowska δημιουργεί μια τοιχογραφία στον πεζόδρομο του Μεταξουργείου για τις γυναίκες και γειτόνισσές της με τις οποίες καλημερίζεται και πίνει καφέ.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ