Το μέγεθος και οι αυλακώσεις του εγκεφάλου που χώρισαν τους ανθρώπους από το υπόλοιπο ζωικό βασίλειο χωρίζουν και τους ίδιους (με την επίδραση και του περιβάλλοντος όπου αναπτύσσονται), ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος, φύλου, πλούτου, σπουδών, ιδεολογίας, σε δύο βασικές κατηγορίες: στους ΕΞΥΠΝΟΥΣ και στους ΒΛΑΚΕΣ. Αν και η μεταξύ τους διάκριση δεν είναι δύσκολη, όσοι ανήκουν στην πρώτη κατηγορία δεν το λένε και όσοι ανήκουν στη δεύτερη δεν το ξέρουν.Η βλακεία είναι απρόβλεπτη. ‘Έχει τόση ποικιλία εκδηλώσεων, όσοι και οι βλάκες που ο καθένας ξεχωριστά είναι μια αστείρευτη πηγή εμπνεύσεων.Κατά το χαριτολόγημα του Σαμφόρ, ο βλάκας ζει απερίσκεπτα σε έναν κόσμο που δεν ξέρει, όπως οι μύγες δεν ξέρουν φυσική ιστορία.Η μήτρα της ευφυΐας και της βλακείας ήταν ανέκαθεν αντικείμενο σκυλοκαυγά: γεννήθηκαν ή έγιναν; Έτσι βγήκαν από τα γεννοφάσκια τους ή τους γάνωσε το μυαλό ο κόσμος όπου φύτρωσαν; Με δύο λόγια, η νόηση είναι κληρονομική (γονίδιο) ή επίκτητη; (περιβάλλον). Νοητικά ο καθένας μας κληρονομεί ένα ορισμένο οικόπεδο, μικρό ή μεγάλο. Αν σου αναλογούν 200 τετραγωνικά, ανάλογα με το περιβάλλον μπορείς να κτίσεις παράγκα ή να φτιάξεις μια χαρά μεζονέτα, αλλά είναι αδύνατον να σηκώσεις πυραμίδα.Ένας ικανοποιητικός (και συνάμα πολύ γενικός) ορισμός για την ευφυΐα διατυπώθηκε από τον Μπερξόν και είναι ότι ευφυΐα θεωρείται η «ισορροπία ενστίκτων, συναισθημάτων και νόησης». Αντίθετα, η ανισσοροπία των ανωτέρω ιδιοτήτων ορίζει την βλακεία.Οι εκτιμήσεις για την προσφορά των ηλίθιων είναι αντικρουόμενες. Μία λέει ότι «η ταχύτητα μιας νηοπομπής είναι η ταχύτητα του πιο αργού πλοίου» και μία άλλη ότι «κάποιοι έπρεπε να κάνουν τις σκατοδουλειές είτε είναι στην φάμπρικα είτε στην πολυεθνική».Ο έξυπνος την πατάει κατ’ εξαίρεση και όχι κατ’ εξακολούθηση. Διαπράττει την ανοησία σχεδόν εις γνώση του, υποκύπτοντας στο ξύπνημα κάποιου βαθύτερου ενστίκτου, μιας έντονης παρόρμησης που καπελώνει το μυαλό και το εκτροχιάζει. Αν ο ευφυής είναι όντως ευφυής έχει την σύνεση να μην την ξαναπατήσει, τουλάχιστον στο ίδιο θέμα και με τον ίδιο τρόπο.Αν το καταφύγιο του ανθρώπου είναι η κοινωνία, του βλάκα είναι η ομάδα, η συσπείρωση με άλλους βλάκες…… Η χοντρή βλακεία είναι ομαδική. Αυτό που ενώνει μια ομάδα ανθρώπων είναι το ίδιο που ενώνει κι ένα πλήθος: Τα συναισθήματα και οι πεποιθήσεις (θρησκεία, ιδεολογία, ηθική, εχθροί, φίλοι, σύμμαχοι), ενώ ο ρόλος της νοημοσύνης τείνει να εξαφανιστεί. Σε μια επαναστατική ή θρησκευτική οργάνωση συμμετέχουν εξίσου ο καθηγητής και ο αχθοφόρος και σε μια αντροπαρέα ο τεχνοκράτης με τον μποέμ και το ρεμάλι….… Λένε πως “εκεί που σταματάει η λογική αρχίζει ο στρατός”, κάτι που κάλλιστα ισχύει και για άλλα μεγάλα συστήματα, εκκλησιαστικά, κομματικά, γραφειοκρατικά, ακαδημαϊκά [και πλέον τα χουλιγκανο-αντιεξουσιαστικά]….… Η αλήθεια είναι ότι όποιος ανέβει στη σκηνή πρέπει να υποδυθεί, αλλιώς το κοινό θα του γυρίσει την πλάτη: Άλλος παίζει φυσαρμόνικα, άλλος χορεύει καταδεκτικά “τοπικούς χορούς”, άλλος κουβαλάει τη θαυματουργή εικόνα στην περιφορά, άλλος φωτογραφίζεται καμαρωτός με τη σκούπα στο χέρι και “κάθε βλάκας έχει ένα σχέδιο για να σώσει τη χώρα”…Αποσπάσματα από το βιβλίο «Εγχειρίδιο Βλακείας» του Διονύση Χαριτόπουλου.
Σχολιάζει ο/η