Η ολική αρθροπλαστική γόνατος στη νέα ρομποτική εποχή

Η «ΕΠΟΧΗ ΤΩΝ ΡΟΜΠΟΤ» μέσα από ταινίες που όλοι αγαπήσαμε, όπως το Robocop, με θέμα την τεχνητή νοημοσύνη και ανθρώπους-ρομπότ να πραγματοποιούν το αδιανόητο είναι εδώ, καθώς πλέον η ζωή μιμείται την τέχνη και η ιατρική υλοποιεί αυτά που κάποτε θεωρούσαμε σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Ποιος θα φανταζόταν πριν από λίγα χρόνια ότι ένα ρομπότ θα εκτελούσε χειρουργική επέμβαση; Κι όμως, τα ρομπότ χρησιμοποιούνται ολοένα περισσότερο στις χειρουργικές αίθουσες και η χρήση τους σε ορισμένες επεμβάσεις, όπως αυτή της αρθροπλαστικής γόνατος, αυξάνεται συνεχώς.

Αυτό δεν είναι τυχαίο. Με τη βοήθειά τους ο χειρουργός μπορεί να εκτελέσει την επέμβαση με διαφορετικό τρόπο, με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια απ’ ό,τι με την κλασική τεχνική, βελτιώνοντας, έτσι, σημαντικά τα αποτελέσματά της.

«Οι ολικές αρθροπλαστικές παραδοσιακά γίνονται με μια μεγάλη κάθετη τομή στο κέντρο της άρθρωσης, η οποία επιτρέπει στον χειρουργό να δει και να αποκτήσει πρόσβαση στα οστά της» εξηγεί ο δρ. Φώτης Χ. Τσούκας, ορθοπαιδικός, διευθυντής Ορθοπαιδικού Τμήματος Ευρωκλινικής Αθηνών (www.robo-orthopedics.gr).

Το νέο ρομποτικό σύστημα που εφαρμόζεται στην ολική αρθροπλαστική γόνατος είναι το σύστημα ROSA και η χρήση του είναι διπλή. Αφενός συμβάλλει στον προεγχειρητικό σχεδιασμό.

Με τη ρομποτική τεχνική επιταχύνεται επίσης η ανάρρωσή του, διότι μπορεί να κινείται πιο γρήγορα και πιο εύκολα, με αποτέλεσμα να μειώνονται ολοένα περισσότερο ο πόνος και το οίδημα και να βελτιώνεται η κινητικότητα της χειρουργημένης άρθρωσης.

Το ROSA διαθέτει λογισμικό τρισδιάστατης απεικόνισης, επιτρέποντας τη χαρτογράφηση της άρθρωσης. Με αυτόν τον τρόπο ο γιατρός προγραμματίζει την αρθροπλαστική, βασισμένος στην ακριβή ανατομία της, ενώ η λεπτομερής χαρτογράφηση εξασφαλίζει ότι θα επιλεγεί το σωστό εμφύτευμα και ότι θα τοποθετηθεί στη σωστή θέση. Αφετέρου, ο ρομποτικός βραχίονας του συστήματος αυξάνει την ακρίβεια της επέμβασης, τοποθετεί στην κατάλληλη θέση την πριονωτή λεπίδα για την ολική αρθροπλαστική γόνατος, προφυλάσσοντας τον χειρουργό ώστε να μη βγει εκτός των προκαθορισμένων ορίων. Με αυτόν τον τρόπο μένουν ανέπαφοι οι γύρω ιστοί και μειώνεται το χειρουργικό τραύμα.

Για ποιους ενδείκνυται η ρομποτική επέμβαση

Εάν πρέπει να κάνετε αρθροπλαστική γόνατος, πιθανώς θα αναρωτιέστε αν η ρομποτικώς υποβοηθούμενη επέμβαση με το σύστημα ROSA είναι κατάλληλη για εσάς ή αν ενδείκνυται για συγκεκριμένες ομάδες ασθενών. Kάθε ασθενής, ανεξάρτητα από το σωματικό βάρος και την ηλικία του, μπορεί να είναι υποψήφιος για κλασική ή ρομποτική ολική αρθροπλαστική, διότι το κριτήριο είναι ο πόνος και το μέγεθος της βλάβης του και όχι το βάρος ή τα χρόνια του. Η ρομποτική επέμβαση ενδείκνυται και για ομάδες ασθενών, όπως τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας με ενδεχόμενη μυϊκή αδυναμία και παχυσαρκία. Ωστόσο, δεν είναι κατάλληλη για όσους έχουν υποβληθεί ήδη σε άλλες χειρουργικές επεμβάσεις στις ίδιες αρθρώσεις, διότι δεν θα μπορεί να γίνει σωστά η χαρτογράφησή τους. Όλα αυτά συνεκτιμώνται από τον χειρουργό όταν συζητά με τον ασθενή του για τη μέθοδο της αρθροπλαστικής γόνατος που θα του συστήσει.

Τα τέσσερα οφέλη της ρομποτικής ολικής αρθροπλαστικής

H ρομποτική μέθοδος υπερτερεί σε σχέση με την κλασική; Όλο και περισσότερες μελέτες επιβεβαιώνουν την αξία της ρομποτικής χειρουργικής έναντι της κλασικής τεχνικής. Η διάρκεια νοσηλείας του ασθενούς είναι κατά κανόνα μικρότερη. Ανάλογα με το περιστατικό και τις ιδιαιτερότητές του, μπορεί να νοσηλευτεί έως και μία ημέρα, έναντι τεσσάρων-πέντε που συνήθως απαιτούνται με την κλασική τεχνική.

Η συντομότερη νοσηλεία με τη χρήση του συστήματος ROSA οφείλεται στο ότι γίνονται μικρότερες τομές και υπάρχει λιγότερος τραυματισμός των μαλακών ιστών (συνδέσμων, μυών). Έτσι, ο ασθενής πονάει λιγότερο και κινητοποιείται πιο γρήγορα. Η γρήγορη κινητοποίηση είναι πολύ σημαντική, επειδή, παίρνοντας εξιτήριο ο ασθενής, μπορεί να είναι αυτοεξυπηρετούμενος στο σπίτι του.

Με τη ρομποτική τεχνική επιταχύνεται επίσης η ανάρρωσή του, διότι μπορεί να κινείται πιο γρήγορα και πιο εύκολα, με αποτέλεσμα να μειώνονται ολοένα περισσότερο ο πόνος και το οίδημα και να βελτιώνεται η κινητικότητα της χειρουργημένης άρθρωσης.

Όλοι οι παραπάνω λόγοι συμβάλλουν στο να ανακτήσει ο ασθενής ταχύτερα τη φυσιολογική ζωή.
 

Μεγάλο ατού η μικρότερη φθορά του εμφυτεύματος στο γόνατο

Για τον ίδιο τον ασθενή η επιτάχυνση της ανάρρωσης είναι το μεγαλύτερο όφελος. Μακροπρόθεσμα, όμως, η εξατομίκευση που προσφέρει η ρομποτική τεχνική ROSA έχει ένα ακόμα πλεονέκτημα, τη μικρότερη φθορά του εμφυτεύματος, άρα και τη μακροχρόνια επιβίωσή του. Μας βοηθά να λαμβάνουμε υπόψη την ανατομία του γόνατος, τη δομή των γύρω μαλακών ιστών και να προσαρμόζουμε κατάλληλα τα διεγχειρητικά μας βήματα. Αυτό μας επιτρέπει να τοποθετούμε το τεχνητό γόνατο σε πιο σωστή, ανατομική θέση, ώστε ο ασθενης να βιώνει την αίσθηση ενός φυσικού γόνατος, με αποτέλεσμα να παρουσιάζει μειωμένες φθορές στη διάρκεια του χρόνου.

Εντούτοις, για να μπορέσει η ρομποτική χειρουργική να αναδείξει τα προτερήματά της, πρέπει ο ασθενής, από τη μεριά του, να ακολουθήσει ένα πρωτόκολλο αποθεραπείας όσον αφορά την αποφόρτιση του σκέλους για ένα χρονικό διάστημα με περιπατητήρα τύπου πι. Το γεγονός ότι η ρομποτική επέμβαση γίνεται με μικρότερες τομές και λιγότερο τραυματισμό των ιστών δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αποκατάστασης. Το πρόγραμμα αυτό περιλαμβάνει εντατική φυσικοθεραπεία, κινητοποίηση και μυϊκή ενδυνάμωση, σύμφωνα με τις οδηγίες του ορθοπαιδικού χειρουργού.