Μια πολύ ασυνήθιστη δημοπρασία μόδας έχει αναστατώσει το Παρίσι. Η Farida Khelfa, μούσα του Azzedine Alaïa στα ’80s, σταθερή παρουσία στις πασαρέλες του Jean-Paul Gaultier και πρέσβειρα του οίκου Schiaparelli από το 2013, ανοίγει τα άδυτα της μυθικής της γκαρνταρόμπας, διαθέτοντας προς πώληση αρχειακά κομμάτια, τρόπαια της ζωής της στη μόδα που αντανακλούν δεκαετίες φιλίας και συνεργασίας με κορυφαίους δημιουργούς.
Ο τρόπος που το κάνει ταιριάζει πολύ στη μυστηριώδη της περσόνα: χωρίς προγραμματισμένο preview ή δυνατότητα υποβολής προσφορών μέσω πολλαπλών καναλιών –τη διαδικασία, δηλαδή, που συνηθίζεται όταν βγαίνουν στην αγορά σπάνιες προσωπικές συλλογές–, η Maurice Auctions (ένας σχετικά άγνωστος οίκος δημοπρασιών, αντί των πιο φαντεζί οίκων Drouot, Artcurial ή Bonhams Cornette de Saint Cyr) αναλαμβάνει να διαθέσει 200 από αυτά τα κομμάτια σε μια online δημοπρασία που θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι τις 11 Δεκεμβρίου. Ως τότε, το όνομα της Khelfa συζητιέται από συλλέκτες και fashion lovers σε όλον τον κόσμο, και όχι άδικα.
Η 65χρονη σήμερα Γαλλοαλγερινή είναι η Diane von Furstenberg της Γαλλίας, παρότι δεν υπήρξε ποτέ σχεδιάστρια. Στα 16 της χρόνια, το 1976, η Farida το έσκασε από το κακοποιητικό περιβάλλον της μουσουλμανικής της οικογένειας στη Λιόν και έφτασε με οτοστόπ στο Παρίσι, για να ανακατευτεί με τους χιπ πιτσιρικάδες του Le Palace και να ξαναγεννηθεί εκεί. Ένας συνομήλικός της, ο Christian Louboutin, την προσκάλεσε να μείνει μ’ εκείνον και τη μητέρα του, και η Frederique Lorca, μοντέλο της Chanel, της γνώρισε τον ανερχόμενο τότε Jean-Paul Gaultier.
Όλοι τους της ανταπέδιδαν την αφοσίωση, λούζοντάς τη με ρούχα, αξεσουάρ και παπούτσια που προορίζονταν για δημοσιογράφους μόδας, φτιάχνονταν μόνο για τις επιδείξεις ή ήταν πρωτότυπα looks αρχείου.
«Σαν να μας χτύπησε κεραυνός και τους δυο, ακαριαίος έρωτας», θυμάται ο Gaultier την πρώτη τους συνάντηση. «Με τα μακριά σγουρά της μαλλιά, έτσι όπως τα φούσκωνε στην κορυφή σαν μπανάνα, το νωχελικό της βάδισμα και την περηφάνια της αλγερινής της καταγωγής, αντανακλούσε τη νέα ποικιλομορφία στη Γαλλία εκείνη την εποχή», σχολίασε την περασμένη βδομάδα μιλώντας για τη Farida ο σχεδιαστής. Της ζήτησε να φορέσει ρούχα του στην επίδειξη «James Bond» που ετοίμαζε για το φθινόπωρο του 1979, κι εκείνη δεν του το αρνήθηκε, παρότι δεν είχε καμιά σχέση με τη μόδα. Βγήκε στην πασαρέλα με ένα στενό μαύρο ζιβάγκο πάνω από κωνικό σουτιέν, ελαστικό κολάν και μυτερές μπότες, μασώντας τσίχλα και κοιτώντας αυθάδικα τα φλας. Ανάμεσα στα σουηδικού τύπου ξανθά μοντέλα, το κορίτσι από το Μαγκρέμπ έλαμψε. Έτσι, αναδύθηκε μια από τις πιο ισχυρές μούσες της γαλλικής μόδας.
Η σχέση της με τον Gaultier ρίζωσε και διήρκεσε (υπήρξε μοντέλο του, βοηθός στο ατελιέ του, ακόμα και διευθύντρια της couture του πριν από είκοσι χρόνια), παράλληλα, όμως, η αεικίνητη και φιλόδοξη κυρία Khelfa καλλιέργησε μέσα από τις φιλίες της στενούς επαγγελματικούς δεσμούς με όλους σχεδόν τους επιδραστικούς Γάλλους σχεδιαστές των ’80s, από τον Azzedine Alaïa και τον Thierry Mugler ως τον Louboutin –που στο μεταξύ είχε εξελιχθεί σε σχεδιαστή πολυτελών παπουτσιών– και τον Castelbajac, με την επιρροή της να συνεχίζεται στη σημερινή σκηνή της μόδας, αφού ο Haider Ackermann τη θεωρεί μούσα του και ο Daniel Roseberry στη Schiaparelli την τιμά ως πρέσβειρα του brand.
Όλοι τους της ανταπέδιδαν την αφοσίωση, λούζοντάς τη με ρούχα, αξεσουάρ και παπούτσια που προορίζονταν για δημοσιογράφους μόδας, φτιάχνονταν μόνο για τις επιδείξεις ή ήταν πρωτότυπα looks αρχείου. «Υπάρχει μια αξιοπρόσεκτη συνέπεια στην γκαρνταρόμπα της», παρατηρεί εκπρόσωπος της Maurice Auctions, «αναγνωρίζεις σε αυτή την ενέργεια της γυναίκας και τον διάλογο μεταξύ μιας μούσας και των σχεδιαστών που τη διαμόρφωσαν». Το δέλεαρ αυτής της δημοπρασίας δεν αφορά μόνο το πρόσωπο της Farida όσο τις περγαμηνές των ρούχων της, που λόγω προέλευσης και χρόνου δημιουργίας αναβαθμίζονται από πανέμορφα κομμάτια σε μουσειακά τεκμήρια. Μιλάμε για τις δεκαετίες του ’80 και του ’90, την περίοδο που διαμορφώθηκαν σιλουέτες και στοιχεία στη μόδα που καθόρισαν μια γενιά, και τα οποία γνωρίζουν σήμερα ένα εντυπωσιακό comeback: τα γλυπτικά πλεκτά του Alaïa, τα κορσάζ του Gaultier, οι περίτεχνες επεξεργασίες του δέρματος, μια διευρυμένη αντίληψη γύρω από τα φύλα, ο κυρίαρχος ρόλος των ατελιέ στο πρετ-α-πορτέ, ο εκδημοκρατισμός της πολυτέλειας…
Η Farida, εκποιώντας το παρελθόν της, προσφέρει μοναδικές μαρτυρίες της ιστορίας της μόδας, έτσι όπως την έζησε και την επηρέασε.
Η μόδα ήταν ένα άγνωστο σύμπαν για τη μικρή Farida, ένα από τα εννιά παιδιά Αλγερινών μεταναστών που μεγάλωναν στην ταραγμένη κοινότητα κοινωνικών κατοικιών Les Minguettes στην άκρη της Λιόν. «Για μένα μόδα ήταν οι Γάλλοι τραγουδιστές με τα λαμέ κοστούμια που έβλεπα στην τηλεόραση. Δεν είχα περιοδικά, μόνο τηλεόραση». Στο Ρalace, το αντίστοιχο Studio 54 του Παρισιού, ανακάλυψε ότι η μόδα ήταν κάτι παραπάνω από στρας και πούλιες. Συναναστράφηκε την παρέα του Yves Saint Laurent, γνώρισε τον Roland Barthes και τον Louis Aragon, μέσω της παρέας της συνδέθηκε με τον Gaultier.
Οι νύχτες στο Palace τής χάρισαν την ελευθερία της και έβαλαν τις βάσεις του μύθου της. Την ίδια εποχή, εκεί στις αρχές των ’80s κι ενώ η Farida δούλευε στην υποδοχή του κλαμπ Les Bain Douches, γνωρίζει τον φωτογράφο και illustrator Jean Paul Goude, φρέσκο από τη συνεργασία του με την Grace Jones στο εξώφυλλο του «Slave to the rhythm». Οι δυο τους γίνονται το πιο καυτό ζευγάρι της πόλης, κι εκείνος δεν χορταίνει να τη φωτογραφίζει. Μαζί επισκέπτονται το ατελιέ του Alaïa στη δυτική όχθη. Όπως και με τον Gaultier, ο επίμονος «κηπουρός» της couture (διαβόητος για τις αντοχές του στη δουλειά και την εμμονή του με τις λεπτομέρειες) της ζήτησε να συμμετάσχει στην επίδειξη που ετοίμαζε και την πλήρωσε με ρούχα, ελλείψει ρευστού, παρότι οι δημιουργίες του στοίχιζαν μια περιουσία.
Η συνέχεια είναι γνωστή. Η Khelfa γίνεται η μούσα του Alaïa σε μυθικές φωτογραφίσεις της εποχής, η φιγούρα που τον συνόδευε στις πρόβες, η πρώτη κυρία στο σαλόνι υψηλής ραπτικής του, το «μάτι» στην παρουσίαση των κολεξιόν του, η ζωντανή εικόνα της πανίσχυρης Αμαζόνας που εκείνος εκπροσωπούσε.
Τα μισά κομμάτια της δημοπρασίας είναι με ετικέτα Alaïa – ανάμεσά τους κάποιες από τις χαρακτηριστικές του ολόσωμες ζέρσεϊ φόρμες, βουτυρένια δερμάτινα παλτό, ογκώδη χειροποίητα πουλόβερ του 1988, δείγματα από την (αναπάντεχη) συνεργασία του οίκου, το 1990, με τη δημοφιλή λαϊκή μάρκα Tati, γνωστή για τα ασπρο-ροζ καρό γκιγκάν της, τα οποία ο σχεδιαστής αναβάθμισε σε υλικό μιας couture συλλογής, εμπνευσμένος από έργα του Julian Schnabel.
Το σύμπαν του Gaultier εκπροσωπείται από σακάκια και κοστούμια, τα περισσότερα σε μαύρο (το αγαπημένο χρώμα της νεότητας της Farida), καθώς και μια συλλογή από trenchcotes: η καμπαρντίνα, αυτό το πανωφόρι στρατιωτικής ακρίβειας και αστικής κομψότητας, στα χέρια του JP μετατράπηκε σε ένα μανιφέστο ταυτότητας και ελευθερίας.
Στα «διαμάντια» της δημοπρασίας συγκαταλέγεται μια μπλούζα halter-neck του Gaultier, κεντημένη με μαύρες χάντρες, από μια συλλογή υψηλής ραπτικής του 2012 αφιερωμένη στην Amy Winehouse. «Βοήθησα να κεντηθεί αυτό το top! Στο σπίτι μου με έμαθαν να μαγειρεύω και να ράβω, για να γίνω καλή νοικοκυρά», χαριτολόγησε σε συνέντευξη στους «Ν.Υ. Times», «κι έτσι, όταν καιγόμασταν από το άγχος στο στούντιο του Gaultier, παραμονές των επιδείξεων, αποτραβιόμουν στο ατελιέ με βελόνα και κλωστή, δίπλα στις κεντήστρες».
Η δημοπρασία περιλαμβάνει επίσης κομμάτια Hermès, Schiaparelli, Pierre Cardin («από τον ίδιον τον Pierre»), Yves Saint Laurent (της περιόδου του Stefano Pilati), όπως και παπούτσια Pierre Hardy, Christian Louboutin, Miu Miu και Prada. Από τα έσοδα, το 50% θα ενισχύσει τη φιλανθρωπική πρωτοβουλία Riace France του Γάλλου βιομηχάνου Olivier Legrain, που ασχολείται με πρότζεκτ στέγασης προσφύγων εντός και εκτός Γαλλίας.
«Η Farida αγαπά τη μόδα, είναι η ίδια μόδα και ποτέ δεν υπήρξε θύμα της μόδας», λέει συνοψίζοντας την περίπτωσή της ο Mr. Louboutin. Επιβεβαιώνοντας τη θεσμική της θέση στον πλανήτη της μόδας, η Khelfa ασχολείται από το 2010 με την παραγωγή και σκηνοθεσία ντοκιμαντέρ για τον Gaultier και τον Louboutin, όταν δεν παρακάθεται σε φιλανθρωπικά dinner με τον άλλο της ρόλο, της κοσμικής συζύγου του επιχειρηματία Henri Seydoux, πατέρα της Léa και ισχυρού άντρα στη Γαλλία, με διασυνδέσεις στους τομείς της τηλεπικοινωνίας και του κινηματογράφου.
Μια αληθινή Σταχτοπούτα …
