100 χρόνια Ντύλαν Τόμας

 

«Ένα ποίημα είναι η πιο επίπονη και αχάριστη πράξη δημιουργίας»

Σαν σήμερα, 29 Οκτωβρίου του 1953, σε ηλικία 39 ετών, ο Ντύλαν Τόμας έκανε την τελευταία δημόσια ανάγνωση στο City College της Νέας Υόρκης. Με κλονισμένη την υγεία του από το αλκοόλ, κατέρρευσε στο ξενοδοχείο του Chelsea Hotel και πέθανε στο Νοσοκομείο του Αγίου Βικεντίου του στις 9 Νοεμβρίου. Φέτος η Ουαλία τιμά τον ποιητή της με μια σειρά εκδηλώσεων, οι οποίες «συνεχίζονται» και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στη Νέα Υόρκη, στην οποία διέμενε τα τελευταία 4 χρόνια της ζωής του.

Όπως έγραψε ο ίδιος «Ένα ποίημα είναι η πιο επίπονη και αχάριστη πράξη δημιουργίας». Όμως ο πιο διάσημος Ουαλός ποιητής του κόσμου, ο Ντύλαν Τόμας, έμελλε με την ποίησή του να σφραγίζει όχι μόνο την παγκόσμια δημιουργία αλλά και να επηρεάσει με την σπαρακτικότητά του ολόκληρες γενιές ποιητών στην Ευρώπη και την Αμερική. Στην ποίηση του Τόμας, κυριαρχεί το βίωμα. Λυρισμός συναισθηματική φόρτιση, η γέφυρα ή το χάσμα που χωρίζει τη ζωή και το θάνατο.

Το Boat House του Ντύλαν Τόμας, με θέα στο Taf Estuary του Laugharne

Γεννήθηκε το 1914 στο Σουόνσι της Ουαλίας και παράτησε το σχολείο στα 16 του χρόνια. «Είχε γεννηθεί με την εμπειρία μέσα του». Με μεγαλειώδη τρόπο μετέτρεψε την εμπειρία αυτή σε πάθος. Παρόντες και κυρίαρχοι στην ποίησή του ο βαθύς ανθρώπινος πόνος, το πάθος, η μουσικότητα των αισθήσεων.

«Μοιάζω μια ζωή να παραπονιέμαι για το ότι δεν μπορώ να ταιριάξω τη διάθεση των επιστολών μου με τη διάθεση του αποσαθρωμένου κόσμου που με περιβάλλει. Σήμερα παραπονιέμαι και πάλι γιατί μια κολασμένη ομίχλη κείται πάνω από το πορθμείο του Λάφαρν, και τα σύννεφα απλώνονται πάνω από τον μελωδό ουρανό –τι εξεζητημένη μεταφορά– σαν σεντόνια προστατευτικά πάνω σ’ ένα πιάνο»

(απόσπασμα από τις επιστολές του, μετ. Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης)

 

Έχει επενδύσει σχεδόν τα πάντα στην αποδοχή του έργου του από τους κριτικούς και όταν εκείνοι το απορρίπτουν, οδηγείται στην αυτοκαταστροφή του, με μια γενικευμένη παραίτηση από τα πάντα. Το αλκοόλ μετατρέπεται σε αδιαπραγμάτευτο πάθος μέχρι το τέλος.

Εργάσθηκε σαν δημοσιογράφος και η φαντασία με την οποία διαχειρίστηκε και έγραψε τα θέματά του κίνησαν αμέσως την προσοχή όλων. Ο Ντύλαν Τόμας έδωσε ξανά στην αγγλική γλώσσα το πάθος πέρα από την ακρίβεια και τον ρομαντισμό πέρα από τον μοντερνισμό. Ο Ντύλαν Τόμας είναι ερωτευμένος με τις λέξεις. Το βασικό όπλο του τιθασεύεται με πρωτοφανή τρόπο. Στις λέξεις του Ντύλαν υπάρχει χώρος για τα αισθήματα, τα πνευματικά ζητήματα, τις μεγάλες αλήθειες της ζωής και του θανάτου. Η ιδιομορφία της γραφής του τον κάνει να μη μπορεί να συγκριθεί με άλλο ποιητή.

Το 1934 εκδίδει την πρώτη του ποιητική συλλογή, 18 ποιήματα, ενώ ένα μόλις μήνα πριν από την έκδοσή τους μετακομίζει στο Λονδίνο. Έχει επενδύσει σχεδόν τα πάντα στην αποδοχή του έργου του από τους κριτικούς και όταν εκείνοι το απορρίπτουν, οδηγείται στην αυτοκαταστροφή του, με μια γενικευμένη παραίτηση από τα πάντα. Το αλκοόλ μετατρέπεται σε αδιαπραγμάτευτο πάθος μέχρι το τέλος.

Το 1936 κυκλοφορούν τα 25 ποιήματα, με τα οποία θα κερδίσει εν μέρει τους κριτικούς, αλλά κυρίως θα υιοθετήσει οριστικά πια και με σιγουριά ένα καθαρά προσωπικό ύφος.

«Αλλά, όταν όντως έρχονται οι λέξεις, τις δρέπω τόσο απόλυτα από τους ζωντανούς συσχετισμούς τους ώστε μονάχα ο θάνατος μέσα στις λέξεις ν’ απομένει»  (απόσπασμα από τις επιστολές του, μετ. Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης)

Η λέξη που εκφράζει την ποίησή του είναι η μαγεία. Η ένταση και η σφοδρότητα των στίχων που μετατρέπονται σε ψυχικά τοπία είναι ανυπέρβλητη. Όπως ανυπέρβλητη είναι η μοναδικότητα, το απελευθερωτικό συναίσθημα  που αισθάνεται κάθε αναγνώστης μπροστά στις λέξεις του.

 

Εχω ποθήσει να ξεφύγω