ΩΜΟΤΗΤΕΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΝ
Ουδέποτε έλειψαν τα φρικώδη πράγματα από την ανθρώπινη ιστορία. Είναι μάλλον υπερβολικός ο αφορισμός του Βάλτερ Μπένγιαμιν «Δεν υπάρχει ντοκουμέντο του πολιτισμού, το οποίο να μην είναι συγχρόνως ντοκουμέντο βαρβαρότητας». Δύσκολα, όμως, κάποιος μπορεί να αμφισβητήσει ότι κάθε μεγάλος πολιτισμός κηλιδώθηκε με φρικαλεότητες. Ούτε ο Παρθενώνας ούτε ο Αισχύλος απέτρεψαν τον σφαγιασμό των Μηλίων. ούτε η Αγία Σοφία ούτε ο Ρωμανός ο Μελωδός, τη φρικώδη τύφλωση των Βουλγάρων αιχμαλώτων από τον Βασίλειο Β’. ούτε ο Γκαίτε ούτε ο Μπετόβεν, το Ολοκαύτωμα. ούτε ο Μέλβιλ ούτε ο Τζων Ντιούι, το Μάι Λάι και το Αμπού Γκράιμπ.
Η βία φέρνει τη βία. Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά, χρονικά και τοπικά. Φτάνει να δούμε τη γειτονιά μας, καθώς καταρρέει η Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Σφαγή των Τούρκων και Εβραίων στην Τριπολιτσά — «Το άλογό μου από τα τείχη έως τα σαράγια δεν επάτησε γη… Το ασκέρι όπου ήτον μέσα, το Ελληνικό, έκοβε και εσκότωνε, από Παρασκευή έως Κυριακή, γυναίκαις, παιδιά και άντραις 32.000… Ένας Υδραίος έσφαξε 90…» (Απομνημονεύματα Θ. Κολοκοτρώνη).
Οι αθλιότητες σε Τουρκάλες μετά την πτώση του Ακροκόρινθου — «Τόσον δε ήτο σπαραξικάρδιος η θέα αύτη, ώστε τινές των πέριξ αυτής θεατών επρότειναν εις τους φέροντας μεταξύ των όπλα να φονεύσωσι την γυναίκα διά μιας έτι καίριας πληγής, όπως την ελευθερώσωσιν από τας φρικτάς εκείνης της καταστάσεως οδύνας.» (Απομνημονεύματα Γ. Ψύλλα)·
Σφαγή των Βουλγάρων από τους Τούρκους στο Μπατάκ το 1876 — «… καρφώνουν τ ' αυτιά των καταδίκων σε ξύλινους φράχτες και τους αφήνουν εκεί πέρα όλη νύχτα και το πρωί τους κρεμάνε… Σκίζανε με το σπαθί την κοιλιά της μάνας τους και τα βγάζανε από μέσα. Πετάγανε βυζασταρούδια στον αέρα και τ' άφηναν να πέσουν και να καρφωθούν πάνω σε μια λόγχη. Κι όλα αυτά μπροστά στα μάτια των μανάδων. Η ηδονή ήταν ακριβώς που το βλέπανε και οι μανάδες.» (Φ. Ντοστογιέφσκι, Αδελφοί Καραμαζώφ).
Σφαγή του Δοξάτου από τους Βούλγαρους — «Οι επισκέπται είδον… τοίχους δεικνύοντας τους τύπους των ήλων, δια των οποίων μια γυνή και εν παιδί είχον σταυρωθή» (ανταπόκριση του Κρόφοντ Πράις).
Καταστροφή της Χίου — [οι Τούρκοι] «τους μεν ηλικιωμένους επέρασαν γενναιότατα εν στόματι μαχαίρας, παρομοίως και τας ηλικιωμένας γραίας, την δε κινητήν περιουσίαν αυτών ελεηλάτησαν … τας δε ωραίας κόρας των και τους τρυφερούς νεανίσκους των ηχμαλώτισαν. Το αίμα έρρευσε ποταμηδόν …». Την επαύριον ο τοποτηρητής έστειλε στη βασιλεύουσα «5 φορτία αποτετμημένων αιμοσταγών κεφαλών… άλλα δε δύο φορτία αυτίων…» (Απομνημονεύματα του Βαχίτ Πασά).
Οι ωμότητες είναι ωμότητες, και δεν δικαιολογώ κανέναν, ούτε τους ξένους, ούτε τους δικούς μας. Είναι ιστορικά λίαν αφελές να πιστεύουμε ότι υπάρχουν καλά και κακά γονίδια. Το «κακό» μπορεί να ξεπηδήσει από κάθε λαό, και όντως ξεπήδησε πολλάκις.
Είναι, όμως, εξίσου μικρονοϊκό να μην μπορεί κανείς να διακρίνει το μείζον και το έλασσον. Η επανάσταση του ’21 είναι μέγιστο γεγονός και δικαίως την τιμούμε, όπως τιμούμε και τη γαλλική επανάσταση (και γι’ αυτήν γράφηκαν καταδικαστικά σχόλια), παρά την Τρομοκρατία. Διαφορετικής ασφαλώς κλίμακας, αμφότερες δημιούργησαν έναν κόσμο που υπήρξε καλύτερος και πιο αξιοπρεπής για εκατομμύρια ανθρώπους. Είναι πολύ σπουδαίο αυτό για να το υπερκαλύψει οτιδήποτε άλλο.
• • •
ΑΔΙΕΞΟΔΟ ΣΤΟ ΙΣΡΑΗΛ
Κάποιος Ισραηλινός έγραψε: «Το Ισραήλ είναι η πιο δημοκρατική χώρα του κόσμου: κάθε βδομάδα έχουμε εκλογές». Χιουμοριστική διαπίστωση, που εκφράζει όμως την αίσθηση ότι η χώρα πιθανόν να οδηγηθεί σε 5η εκλογική αναμέτρηση.
Σύμφωνα με τα οριστικά μεν, αλλά ακόμη ανεπίσημα, αποτελέσματα, το μπλοκ του Μπενιαμίν Νετανιάχου συγκεντρώνει 52 έδρες από τις 61 που απαιτούνται για πλειοψηφία, το δε μπλοκ της αντιπολίτευσης 57 έδρες.
Σε δύο κόμματα επικεντρώνεται η προσοχή των ηγετών των δύο μπλοκ για τον σχηματισμό κυβερνητικής πλειοψηφίας: στο ισλαμικο-αραβικό κόμμα Raam (4 έδρες) και στο δεξιό Yamina του Naftali Bennett (7 έδρες). Θα είναι, πάντως, εντυπωσιακό, αν τα δύο αυτά κόμματα δεχτούν να συγκυβερνήσουν, υπό τον Νετανιάχου, με το εξτρεμιστικό, ακροδεξιό κόμμα «Θρησκευτικός Σιωνισμός» (6 έδρες).
• • •
ΖΟΡΙΖΕΤΑΙ Η ΓΑΛΛΙΑ
Ο αριθμός των κρουσμάτων covid-19 στους μαθητές της Γαλλίας πέρασε από 9.000 σε 15.000 σε μία εβδομάδα. 2.962 τάξεις και 105 σχολεία έκλεισαν.
Αργά χθες το βράδυ, ο Εμ. Μακρόν δήλωσε ότι «οι επόμενες βδομάδες θα είναι δύσκολες» και ότι θα ληφθούν «νέα μέτρα».
Ενώ οι δυσκολίες στη διαχείριση της πανδημίας μεγαλώνουν, ο επικεφαλής της «Ανυπότακτης Γαλλίας», Ζαν-Λυκ Μελανσόν, δήλωνε: «Οι Γάλλοι είναι ώριμος λαός και όσοι συμμετέχουν σε ένα καρναβάλι με υπεύθυνο τρόπο, γνωρίζουν τι κάνουν, παίρνουν ορισμένες προφυλάξεις». Ο Μελανσόν αναφερόταν στους 6.500 νέους που γιόρτασαν το καρναβάλι στη Μασσαλία, δίχως το παραμικρό μέτρο προφύλαξης, ασφαλώς τελείως υπεύθυνα...
• • •
Η ΒΙΡΤΖΙΝΙΑ ΚΑΤΑΡΓΗΣΕ ΤΗ ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ
Η Βιρτζίνια έγινε την περασμένη Τετάρτη η πρώτη πολιτεία του Νότου και η 23η των ΗΠΑ που καταργεί τη θανατική ποινή.
Η σημασία της απόφασης είναι και ουσιαστική και συμβολική.
Η Βιρτζίνια εκτέλεσε σχεδόν 1.400 άτομα από τον καιρό της αποικιοκρατίας, τα περισσότερα από κάθε άλλη πολιτεία, σύμφωνα με το Κέντρο Ενημέρωσης για τη Θανατική Ποινή (DPIC).
Από το 1976, που το Ανώτατο Δικαστήριο επανέφερε τη θανατική ποινή, μόνον το Τέξας εκτέλεσε περισσότερα άτομα.
Τα 296 από τα 377 άτομα που εκτελέστηκαν στον 20ο αιώνα ήταν μαύροι.
• • •
Ο ΜΑΡΑΜΠΟΥ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ
Δικαστήριο στη Ρεν της Γαλλίας θα αποφανθεί τελικώς για το έργο του Γάλλου ζωγράφου Ξαβιέ Μαραμπού.
Ο Μαραμπού έχει δημιουργήσει σειρά έργων που βασίζεται στη μείξη εικόνων από διαφορετικούς πολιτιστικούς κόσμους (Strip Art), σε μία από τις οποίες αναμειγνύει τον Τεντέν με πίνακες του Έντουαρντ Χόπερ.
Οι κληρονόμοι του δημιουργού του Τεντέν, Ερζέ, εγκάλεσαν τον Μαραμπού ότι το έργο του δεν έχει να κάνει με την παρωδία, αλλοιώνει τον χαρακτήρα του Ερζέ με σεξουαλικά υπονοούμενα, και θέτει ζήτημα κοπιράιτ.
Πάντως, ο Μαραμπού δεν περιορίστηκε στη μείξη των Ερζέ και Χόπερ. Σημαντικό τμήμα του έργου του αναμειγνύει τον Τεξ Άβερι με τον Πικάσο, και τον Σούπερμαν με τον Κλιμτ.
