«ΑΝ ΟΧΙ ΕΓΩ, ΤΟΤΕ ΠΟΙΟΣ; ΚΑΙ ΑΝ ΟΧΙ ΤΩΡΑ, ΠΟΤΕ;»
Πρώτος και τελευταίος πρόεδρος της Σοβιετικής Ένωσης, Γενικός Γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης (ΚΚΣΕ), ο Μιχαήλ Γκορμπατσώφ υπήρξε μια από σημαντικότερες παγκόσμιες προσωπικότητες του τελευταίου τέταρτου του 20ού αιώνα.
Όπως κάθε σημαντική πολιτική προσωπικότητα, προκάλεσε και προκαλεί ακραία συναισθήματα επιδοκιμασίας και αποδοκιμασίας, εκτίμησης και περιφρόνησης.
Αυτός ο ηγέτης, που η πρώτη του «ανάμνηση ήταν η πείνα», υπήρξε ένας αξιοπρεπής, καλοπροαίρετος άνθρωπος με αρχές που προσπάθησε να σώσει αυτό που δεν σωζόταν. Η κατάρρευση της χώρας του υπήρξε η προσωπική του τραγωδία.
Όταν αναλαμβάνει τα ηνία της χώρας έχει απόλυτη συνείδηση ότι έχει να αντιμετωπίσει δύο κολοσσιαία προβλήματα που τη μαστίζουν.
Από τη μια, την εξωφρενική παραγωγική στασιμότητα: «Φανταστείτε μια χώρα που πετάει στο διάστημα, εκτοξεύει Σπούτνικ, δημιουργεί ένα τέτοιο αμυντικό σύστημα και δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα των γυναικείων καλσόν. Δεν υπάρχει οδοντόκρεμα, δεν υπάρχει σαπουνόκρεμα, δεν υπάρχουν τα βασικά αγαθά της ζωής. Ήταν απίστευτο και ταπεινωτικό να εργάζεσαι σε μια τέτοια κυβέρνηση». Και από την άλλη, την ουσιαστική ανυπαρξία κράτους δικαίου: «Μελέτησα τον νόμο και είδα ότι δεν τηρούνταν στη χώρα μας».
Απέναντι σε αυτά, θα μπορούσε να αρκεστεί σε μια πανομοιότυπη διαχείριση της χώρας με τους προηγούμενους ηγέτες. Το μεγαλείο και εντέλει η τραγωδία του ήταν ότι βγήκε μπροστά αποφασισμένος να τα πολεμήσει: «Αν όχι εγώ, τότε ποιος; Και αν όχι τώρα, πότε;».
Το μεγάλο του επίτευγμα ήταν η ταφόπλακα που έβαλε σε 40 έτη Ψυχρού Πολέμου, απελευθερώνοντας την ανθρωπότητα από τον κίνδυνο πυρηνικού ολέθρου· και η μεγάλη του αποτυχία να εφαρμόσει τα οράματά του σε μια κοινωνία που ήταν παντελώς ανέτοιμη να τα δεχθεί.
Ο Γκορμπατσώφ «θα μείνει στην ιστορία ως ένας άνθρωπος που ξεκίνησε ιστορικούς μετασχηματισμούς που ήταν προς όφελος της ανθρωπότητας και του ρωσικού λαού» (Χένρι Κίσινγκερ).
• • •
ΞΕΡΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΥΠΕΡΚΕΡΔΗ;
Σίγουρα δεν ξέρει ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας, Μπρουνό Λε Μερ, ο οποίος δήλωσε στους εργοδότες την Τρίτη «Δεν ξέρω τι είναι το υπερκέρδος».
«Ξέρω ότι οι εταιρείες πρέπει να είναι κερδοφόρες, αυτό είναι το μόνο που ξέρω», πρόσθεσε ο υπ’ αριθμόν δύο της γαλλικής κυβέρνησης.
Απεναντίας, φαίνεται ότι ξέρει τι είναι τα υπερκέρδη η πρωθυπουργός, Ελισαμπέτ Μπορν. Το Σάββατο δήλωσε στην εφημερίδα Le Parisien ότι δεν θέλει να «κλείσει την πόρτα» σε έναν φόρο στα «υπερκέρδη» των επιχειρήσεων, που αποτελεί αίτημα της αριστεράς. Πρόσθεσε, όμως, ότι θα προτιμούσε όποια εταιρεία μπορεί «να μειώσει τις τιμές για τον καταναλωτή και να δώσει αγοραστική δύναμη στους εργαζομένους της».
Είτε ξέρουν είτε δεν ξέρουν τι είναι τα υπερκέρδη, λίγες πιθανότητες υπάρχουν, κρίνοντας από τις δηλώσεις τους, η κυβέρνηση να προχωρήσει σε πρόσθετη φορολόγηση εταιρειών που παρουσίασαν εξαιρετικά κέρδη λόγω της αύξησης των τιμών της ενέργειας ή της συμφόρησης στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
Πηγή: AFP, France Info
• • •
Η ΙΑΠΩΝΙΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΤΟ ΡΩΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ
Νέα, αλλά προαναγγελθείσα παράκαμψη των κυρώσεων, αυτή τη φορά από την Ιαπωνία. Ο λόγος είναι ότι η χώρα δεν μπορεί να κάνει χωρίς το ρωσικό έργο πετρελαίου και φυσικού αερίου Sakhalin-2, δεδομένου ότι περίπου το 60% των 10 εκατομμυρίων τόνων φυσικού αερίου που εξάγονται από το νησί της Άπω Ανατολής κατευθύνονται στην Ιαπωνία, καλύπτοντας σχεδόν το 10% των αναγκών της.
Υπό την καθοδήγηση της κυβέρνησης που ανησυχεί για τον ενεργειακό εφοδιασμό τού χειμώνα, οι όμιλοι Mitsubishi Corp. και Mitsui & Co. πρόκειται να υποβάλουν φάκελο συμμετοχής στη Sakhalin Energy, την οντότητα που δημιουργήθηκε στις 5 Αυγούστου από τις ρωσικές αρχές, και αντικατέστησε την κοινοπραξία Sakhalin Energy Investment (SEI), στην οποία η Mitsui κατείχε το 10% και η Mitsubishi το 12,5%. Η Gazprom αναμένεται να αποκτήσει το 50% της SEI, ενώ ο βρετανικός όμιλος Shell προτίθεται να αποσυρθεί και να πωλήσει το 27,5% που κατέχει.
Η JERA, μια κοινοπραξία μεταξύ των εταιρειών ενέργειας του Τόκιο (Tepco) και Chubu, και μεγαλύτερος εισαγωγέας, υπέγραψε ήδη συμφωνία με τον νέο φορέα για την προμήθεια 2 εκατ. τόνων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) ετησίως έως το 2029.
Οι τιμές του LNG στη βορειοανατολική Ασία αυξάνονται συνεχώς. Την Παρασκευή έφθασαν τα 70,50 δολάρια ανά εκατομμύριο βρετανικές θερμικές μονάδες (MMBtu) για παράδοση Οκτωβρίου, αυξημένες κατά 23,7% από τις τιμές για παράδοση Σεπτεμβρίου — τιμή πολύ υψηλότερη από το ρεκόρ του Δεκεμβρίου 2021 (48 δολάρια ανά MMBtu).
Παρά τις κυρώσεις που προσυπέγραψε, η Ιαπωνία πάντα απέκλειε την έξοδο από ένα έργο που θεωρεί «εξαιρετικά σημαντικό για την ενεργειακή ασφάλεια» του αρχιπελάγους. Οι ΗΠΑ είχαν «δείξει κατανόηση» στην απόφαση αυτή, όπως εξήγησε στα τέλη Ιουλίου ο υπουργός Οικονομίας, Koichi Hagiuda.
Πηγή: Le Monde, Reuters
• • •
ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΜΠΛΟΚ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Οι στρατιωτικές ασκήσεις Vostok-2022, που αρχίζουν αύριο 1η Σεπτεμβρίου στην Άπω Ανατολή, δεν είναι οι μεγαλύτερες. Το 2018, εκτιμάται ότι ασκήθηκαν 300.000 Ρώσοι, Κινέζοι και Μογγόλοι στρατιώτες, ενώ φέτος υπολογίζονται γύρω στις 50.000.
Ωστόσο ο συμβολισμός άλλαξε, και είναι ιδιαίτερα ισχυρός.
Το 2018, το Κρεμλίνο προσπάθησε να προβάλει μια εικόνα στρατιωτικής υπεροχής και να επιδείξει την εμβάθυνση των δεσμών με το Πεκίνο.
Στη Vostok-2022, η Ρωσία θέλει να αποδείξει ότι οι στρατιωτικές της δυνατότητες παραμένουν ανέπαφες παρά το αυξανόμενο κόστος και την πίεση από την εισβολή της στην Ουκρανία.
Πάνω από όλα, όμως, είναι η συμμετοχή της Ινδίας που δεσπόζει στους συμβολισμούς, καθώς με την παρουσία της σχηματίζεται το «μεγαλύτερο στρατιωτικό μπλοκ της ιστορίας», Ρωσία-Ινδία-Κίνα.
Η συμμετοχή της Ινδίας στα γυμνάσια, προκαλεί εύλογη σύγχυση, καθώς οι εντάσεις μεταξύ Πεκίνου και Νέου Δελχί είναι υπαρκτές, με πιο πρόσφατη την καταγγελία της Κίνας για «στρατιωτικοποίηση του Στενού της Ταϊβάν».
Φαίνεται πως οι πολύ φιλικοί δεσμοί της Ινδίας με τη Μόσχα οδήγησαν στη συμμετοχή της στις ασκήσεις. Εξάλλου, οι στρατιωτικές ασκήσεις εντάσσονται στο πλαίσιο της εξωτερικής πολιτικής της Ινδίας για «στρατηγική αυτονομία», με την οποία επιδιώκει να ισορροπήσει μεταξύ ανταγωνιστικών δυνάμεων και να επιδιώξει τα δικά της συμφέροντα.
Πάντως, ο συμβολισμός της συμμετοχής της είναι σημαντικός, ιδίως αν συνδυαστεί με τις επιδιώξεις των BRICS να στραφούν στα εθνικά νομίσματα τους για τη διενέργεια αμοιβαίων διακανονισμών, εγκαταλείποντας το δολάριο.
Πηγή: Financial Times, RFE/RL
• • •
ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ ‘70
Σε ερευνητικό σημείωμα που κυκλοφόρησε τη Δευτέρα, η Goldman Sachs εκτιμά ότι ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούσε να κορυφωθεί στο 22,4% και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν θα μπορούσε να μειωθεί κατά 3,4% εάν το κόστος της ενέργειας συνεχίσει να αυξάνεται με τον τρέχοντα ρυθμό.
Η εκτίμηση αυτή έρχεται μετά την προβλεπόμενη αύξηση των λογαριασμών ενέργειας των βρετανικών νοικοκυριών κατά 80% τους επόμενους μήνες, με αποτέλεσμα ο μέσος ετήσιος λογαριασμός τους να ανέλθει στα 4.131 ευρώ από 2.294 και να επιδεινωθεί η υφιστάμενη κρίση κόστους ζωής στη χώρα.
Η τράπεζα ανέφερε επίσης ότι η οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου είναι πιθανό να συρρικνωθεί το τέταρτο τρίμηνο του 2022, καθώς και τα δύο πρώτα τρίμηνα του 2023. «Αναμένουμε τώρα ότι η βαθύτερη κρίση του κόστους ζωής θα ωθήσει την οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου σε ύφεση αργότερα φέτος», αναφέρει το σημείωμα.
Οι δυσοίωνες προβλέψεις της Goldman Sachs για τη βρετανική οικονομία συμβαδίζουν με την πρόβλεψη της Citibank την προηγούμενη εβδομάδα ότι ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο θα ξεπεράσει το 18% τον Ιανουάριο του 2023.
Πηγή: Bloomberg, CNBC
• • •
ΖΑΚ-ΛΟΥΙ ΝΤΑΒΙΝΤ
Ο Ζακ-Λουί Νταβίντ (30 Αυγούστου 1748 - 29 Δεκεμβρίου 1825) ήταν ίσως ο μεγαλύτερος νεοκλασικός ζωγράφος. Ζωγράφισε πολλά αριστουργήματα, ο Ναπολέων τον πατρονάρισε, και ο Νταβίντ ζωγράφισε αυτόν και άλλες κορυφαίες πολιτικές προσωπικότητες.
