«Τα πάντα για την Γερμανία»: Η νέα προέλαση του ακροδεξιού AfD

«Τα πάντα για την Γερμανία»: Η νέα προέλαση του AfD Facebook Twitter
Τα προηγούμενα χρόνια, το κόμμα εμφανιζόταν πρόθυμο να παραμερίσει τις ακραίες προσωπικότητες στις τάξεις του. Όχι πια. Φωτ.: Craig Stennett/Getty Images
0

ΤO AfD (ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΡΜΑΝΙΑ) φαίνεται πλέον να έχει χτυπήσει δημοσκοπικό ταβάνι, ειδικά στα πρώην κομμουνιστικά ανατολικά κρατίδια της Γερμανίας, όπου είναι πλέον το πρώτο κόμμα, συγκεντρώνοντας περίπου το ένα τρίτο των ψηφοφόρων.

Συγχρόνως, το κόμμα ανεβαίνει διαρκώς τον τελευταίο καιρό και στα δυτικά της χώρας. Σε εθνικό επίπεδο, φαίνεται να βρίσκεται στήθος με στήθος με τους Σοσιαλδημοκράτες του καγκελάριου Όλαφ Σολτς. Εάν παγιωθεί η τάση αυτή, το AfD θα μπορούσε να αποτελέσει την πιο σοβαρή απειλή για το πολιτικό κατεστημένο της Γερμανίας από το 2017, όταν έγινε το πρώτο ακροδεξιό κόμμα που εισήλθε στο Κοινοβούλιο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η μεταστροφή είναι εκπληκτική για ένα κόμμα για το οποίο οι πολιτικές νεκρολογίες γέμισαν τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης πριν από έναν χρόνο, καθώς είχε βυθιστεί στις εθνικές εκλογές. Και αντανακλά την ανησυχία μιας χώρας που βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Μετά από δεκαετίες μεταπολεμικής ευημερίας, η Γερμανία πασχίζει να μετατρέψει το βιομηχανικό εξαγωγικό μοντέλο του 20ού αιώνα σε μια ψηφιοποιημένη οικονομία που μπορεί να αντέξει την κλιματική αλλαγή και τον ανταγωνισμό από δυνάμεις όπως η Κίνα.

Η μεταστροφή είναι εκπληκτική για ένα κόμμα για το οποίο οι πολιτικές νεκρολογίες γέμισαν τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης πριν από ένα χρόνο, καθώς είχε βυθιστεί στις εθνικές εκλογές. Και αντανακλά την ανησυχία μιας χώρας που βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι.

Όταν εξελέγη το 2021, ο τρικομματικός συνασπισμός του κ. Σολτς υποσχέθηκε να οδηγήσει τη Γερμανία σε έναν επώδυνο αλλά αναγκαίο μετασχηματισμό. Αντ' αυτού, η χώρα βυθίστηκε σε βαθύτερη αβεβαιότητα μετά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Στην αρχή, ο συνασπισμός φαινόταν να ξεπερνά τις αντιξοότητες: Οι σύμμαχοι επαίνεσαν την πρόθεση του να αντικαταστήσει τον μεταπολεμικό πασιφισμό με την στρατιωτική αναζωογόνηση. Κατάφερε επίσης να βρει εναλλακτικές λύσεις για το φθηνό ρωσικό φυσικό αέριο με απροσδόκητη ταχύτητα.

Στη συνέχεια όμως η χώρα βυθίστηκε στην ύφεση. Οι αριθμοί των μεταναστών έφτασαν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, κυρίως λόγω των Ουκρανών προσφύγων. Και τα μέλη του συνασπισμού άρχισαν να τσακώνονται μεταξύ τους για το πώς αυτός θα επιστρέψει στην πορεία που είχε χαράξει για τη Γερμανία πριν από τον πόλεμο. Το AfD, ένα κόμμα που αντλούσε υποστήριξη κυρίως επικρίνοντας τη μετανάστευση, βρήκε νέα απήχηση ως υπερασπιστής των οικονομικά επισφαλών κοινωνικών τάξεων της Γερμανίας.

Το AfD αναβίωσε θεαματικά παρά το γεγονός ότι οι εγχώριες μυστικές υπηρεσίες το χαρακτήρισαν ως «ύποπτη» ακροδεξιά οργάνωση, γεγονός που δικαιολογούσε την παρακολούθησή του. Έναν μήνα νωρίτερα, η νεολαία του κόμματος της είχε επίσης χαρακτηριστεί ως επιβεβαιωμένα εξτρεμιστική, αν και ο χαρακτηρισμός αυτός αναιρέθηκε πρόσφατα, καθώς μια υπόθεση σχετικά με το «καθεστώς» της οργάνωσης διευθετείται στα δικαστήρια.

«Τα πάντα για την Γερμανία»: Η νέα προέλαση του AfD Facebook Twitter
Συγκέντρωση του AfD τον περασμένο χειμώνα μπροστά από το Ράιχσταγκ στο Βερολίνο. Φωτ.: EPA/HANNIBAL HANSCHKE

Τον Απρίλιο, ο επικεφαλής της υπηρεσίας εσωτερικών πληροφοριών, Τόμας Χάλντενβανγκ, δήλωσε στην ετήσια έκθεση της υπηρεσίας ότι από τα 28.500 μέλη του AfD, περίπου 10.000 πιστεύεται ότι είναι εξτρεμιστές. Ωστόσο, ένα ολόκληρο τρίτο των Γερμανών το θεωρεί πλέον ως ένα «κανονικό δημοκρατικό κόμμα», δήλωσε ο Γιόχαν Χίλιε, Γερμανός πολιτικός επιστήμονας που μελετά το AfD. «Το παράδοξο είναι ότι, την ίδια στιγμή, γίνεται όλο και πιο σαφές ότι πρόκειται πραγματικά για ένα ριζοσπαστικό κόμμα, αν όχι για ένα εξτρεμιστικό κόμμα».

Τα προηγούμενα χρόνια, το κόμμα εμφανιζόταν πρόθυμο να παραμερίσει τις ακραίες προσωπικότητες στις τάξεις του. Όχι πια. Τον Απρίλιο, η συμπρόεδρος Άλις Βάιντελ εμφανίστηκε σε ομιλία μαζί με τον Μπιορν Χόκε, ηγετική μορφή του κόμματος στη Θουριγγία και θεωρούμενο ως ένας από τους πιο ακραίους πολιτικούς του AfD. Ο Χόκε είχε κατηγορηθεί πρόσφατα για τη χρήση της φράσης «τα πάντα για τη Γερμανία» σε μια συγκέντρωση – ένα σύνθημα των ταγμάτων εφόδου των Ναζί.

Πολιτικοί αναλυτές λένε ότι ευθύνη για την άνοδο του AfD θα πρέπει να μοιραστεί ανάμεσα στα παραδοσιακά κόμματα της Γερμανίας. Ο συνασπισμός του κ. Σολτς απέτυχε να επικοινωνήσει πειστικά τα σχέδια μετασχηματισμού που προτείνει – αντ' αυτού εμφανίστηκε εγκλωβισμένος σε εσωτερικές διαμάχες. Οι κύριοι συντηρητικοί αντίπαλοί του, συμπεριλαμβανομένων των Χριστιανοδημοκρατών της πρώην καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ, πλησιάζουν όλο και πιο κοντά στις θέσεις του AfD, ελπίζοντας να ανακτήσουν τους ψηφοφόρους τους. Υιοθετούν τις αντιδράσεις του AfD στην ουδέτερη ως προς το φύλο γλώσσα, καθώς και σκληρότερες θέσεις για τη μετανάστευση. Ορισμένοι ηγέτες των Χριστιανοδημοκρατών ζητούν ακόμη και την κατάργηση του δικαιώματος ασύλου που περιλαμβάνεται στο σύνταγμα της Γερμανίας.

Οι οπαδοί του AfD βλέπουν πλέον ότι οι απόψεις τους κανονικοποιούνται, ακόμη και όταν οι αντίπαλοι προσπαθούν να περιθωριοποιήσουν το κόμμα –  και αυτό δυσκολεύει ακόμα περισσότερο τα κυρίαρχα κόμματα να επανακτήσουν την εμπιστοσύνη αυτών των ψηφοφόρων. Η πραγματική δοκιμασία της για το AfD δεν θα έρθει πριν από το επόμενο έτος, όταν σε αρκετά ανατολικογερμανικά κρατίδια θα διεξαχθούν εκλογές και το κόμμα θα έχει την ευκαιρία να κερδίσει το μεγαλύτερο ποσοστό των ψήφων. Στο μεταξύ όμως, κάθε εβδομάδα, οι εκπρόσωποι του AfD οργώνουν όλη τη χώρα, σαν να είναι ήδη προεκλογική περίοδος.

Με στοιχεία από The New York Times

 

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Κοινοβουλευτικές Εκλογές 2023: Η «ακτινογραφία» της ακροδεξιάς ψήφου

Ρεπορτάζ: Θ. Αντωνόπουλος / Η «ακτινογραφία» της ακροδεξιάς ψήφου

Πώς κινήθηκε η ακροδεξιά ψήφος σε αυτές τις εκλογές και σε ποιους πολιτικούς σχηματισμούς ανιχνεύεται; Πού κατευθύνθηκαν οι ψήφοι που κάποτε έπαιρνε η Χρυσή Αυγή και πού αυτοί του κόμματος Κασιδιάρη;
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αριστείδης Χατζής: «Ξεφυτρώνουν τα ακροδεξιά κόμματα σαν τα μανιτάρια»

Οπτική Γωνία / «Ξεφυτρώνουν τα ακροδεξιά κόμματα σαν τα μανιτάρια»

Ο Αριστείδης Χατζής, καθηγητής Φιλοσοφίας Δικαίου και Θεωρίας Θεσμών στο Τμήμα Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μιλά στη LiFO για το εκλογικό αποτύπωμα της ακροδεξιάς στην Ελλάδα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ