Ποιοι πρέπει να διώκονται; Δημοκρατίες και εγκλήματα

Ποιοι πρέπει να διώκονται; Δημοκρατίες και εγκλήματα Facebook Twitter
Ακόμα και πολιτικά συστήματα που έχουν πλουραλισμό, ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα μπορεί να διαπράττουν το κακό, ασκώντας υπέρμετρη βία, προσφεύγοντας σε παράνομες πρακτικές και κάθε λογής βαναυσότητες. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

«ΜΑ ΕΙΝΑΙ ΣΚΑΝΔΑΛΟ ΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΕΙΤΑΙ ο ηγέτης μιας δημοκρατικής χώρας για εγκλήματα πολέμου», ειπώθηκε και γράφτηκε αυτές τις μέρες, με αφορμή τα εντάλματα σύλληψης για τον Νετανιάχου και την ηγεσία της Χαμάς από τον Καρίμ Χαν, εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Η θέση, ωστόσο, του εισαγγελέα έχει κρυστάλλινη διαύγεια. Λέει: εξετάζουμε τα εγκλήματα πολέμου από όπου κι αν προέρχονται. Για την ακρίβεια, «σε κανέναν δεν επιτρέπεται να διαπράττει εγκλήματα πολέμου ή εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας».

Αναρωτιέμαι πώς είναι δυνατό να ξεχνάμε έτσι την Ιστορία. Συνταγματική δημοκρατία ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του ’60, όπου μάλιστα η εσωτερική πολιτική του Τζον Κένεντι και του Λίντον Τζόνσον είχε πολλά μεταρρυθμιστικά και φιλολαϊκά χαρακτηριστικά. Αυτό φυσικά δεν εμπόδισε τη διάπραξη ειδεχθών εγκλημάτων στο Βιετνάμ, ούτε τις βόμβες Ναπάλμ, ούτε τα φριχτά πειράματα, όπως το μυστικό πρόγραμμα MKUltra με τη χρήση LSD σε ανθρώπους-φαντάσματα.

Το ότι ένα έγκλημα αποκαλύπτεται στη συνέχεια και γίνεται αντικείμενο έρευνας από επίσημους θεσμούς και όργανα του κράτους δεν μειώνει τη σημασία του ως συντελεσμένου εγκλήματος. Αποδεικνύει, απλώς, ότι υπάρχουν πάντα σημαντικές διαφορές μεταξύ συνταγματικής δημοκρατίας και ολοκληρωτικών καθεστώτων. Ότι δηλαδή όσο και αν η αποσιώπηση ή το επονείδιστο μυστικό είναι πειρασμός που τον έχουν όλα τα συστήματα εξουσίας, πρέπει να παραδεχτούμε ότι στις φιλελεύθερες δημοκρατίες συναντά κανείς την παραδοχή του λάθους, κάποιες εκ των υστέρων συγγνώμες και κινήσεις αποκατάστασης.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Δείχνουν ότι στο όνομα της μάχης κατά μιας εξωτερικής απειλής, πολλές από τις φιλελεύθερες δημοκρατίες επέτρεψαν να συμβούν μαζικές αιματοχυσίες, ενώ άλλοτε βοήθησαν και άλλοτε δεν αντέδρασαν καθόλου σε δικτατορίες.

Δημοκρατία ήταν και η Γαλλία στη διάρκεια του πολέμου στην Αλγερία. Και εκεί είχαν ευθύνες για σοβαρά εγκλήματα πολέμου τόσο οι γκολικοί όσο και οι σοσιαλιστές του Γκι Μολέ. Στην Αλγερία μάλιστα η βασική ένοπλη οργάνωση, το FLN, διέπραξε τρομοκρατικές επιθέσεις και σκότωσε πολλούς αθώους πολίτες.

Τα παραδείγματα είναι πολλά. Δείχνουν ότι στο όνομα της μάχης κατά μιας εξωτερικής απειλής, πολλές από τις φιλελεύθερες δημοκρατίες επέτρεψαν να συμβούν μαζικές αιματοχυσίες, ενώ άλλοτε βοήθησαν και άλλοτε δεν αντέδρασαν καθόλου σε δικτατορίες. Οι υπηρεσίες τους μάλιστα κατέφυγαν, συνήθως κατόπιν απόρρητων εντολών του αρχηγού του κράτους, σε προγράμματα εξωδικαστικών εκτελέσεων, επιλέγοντας συνήθως «ειδικά σώματα», ανατρέχοντας με άλλα λόγια σε ομάδες δολοφόνων. Και αυτό το έκαναν πολλοί και για δεκαετίες και όχι μόνο δεξιοί ή αντιδραστικοί ηγέτες. Ακόμα και ο Ολάντ είχε παραδεχτεί σε δημοσιογράφους ότι διέταξε «αναγκαίες» εξωδικαστικές δράσεις (δηλαδή δολοφονίες) στο πλαίσιο του αντιτζιχαντιστικού αγώνα.

Γι’ αυτό και ο εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου δεν προχώρησε σε κάτι προκλητικό, ανιστόρητο ή σκανδαλώδες. Το ότι μέχρι τώρα τα εντάλματα σύλληψης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου αφορούσαν πρόσωπα ή φορείς από κυβερνήσεις εκτός Δύσης, από τον Νότο, τη Ρωσία κ.λπ. δεν σημαίνει ότι η προηγούμενη παράλειψη ήταν δικαιολογημένη. Το αντίθετο. Ακόμα και πολιτικά συστήματα που έχουν πλουραλισμό, ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα μπορεί να διαπράττουν το κακό, ασκώντας υπέρμετρη βία, προσφεύγοντας σε παράνομες πρακτικές και κάθε λογής βαναυσότητες. Στο όνομα της υπαρξιακής τους ασφάλειας, της εθνικής σταθερότητας ή όποιας άλλης δικαιολογητικής βάσης. 

Αν έχουμε μάθει κάτι από την πολιτική ιστορία και το αρχείο των εγκλημάτων της είναι πως χρειαζόμαστε περισσότερους Καρίμ Χαν και λιγότερους εξωραϊστικούς συλλόγους που σπεύδουν να αθωώσουν καθεστώτα και καταστάσεις.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο: Τι είναι, ποια η δικαιοδοσία - Ο Πούτιν ανάμεσα στα εκκρεμή εντάλματα σύλληψης

Διεθνή / Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο: Τι είναι, ποια η δικαιοδοσία του - Ο Πούτιν ανάμεσα στα εκκρεμή εντάλματα σύλληψης

Αν και το αίτημα για τα εντάλματα σύλληψης των Μπενιαμίν Νετανιάχου και Γιοάβ Γκάλαντ πρέπει να εγκριθεί από τους δικαστές του ΔΠΔ, η ανακοίνωση του Καρίμ Καν αποτελεί πλήγμα για την κυβέρνηση του Ισραήλ και πιθανότατα θα τροφοδοτήσει τη διεθνή κριτική για την πολεμική στρατηγική του στη Γάζα.
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ