Ο «Άλλος Άνθρωπος» και η βαθιά απογοήτευση

Ο «Άλλος Άνθρωπος» και η βαθιά απογοήτευση Facebook Twitter
Όπως συμβαίνει και με τις ΜΚΟ ή άλλες πιο μικρές πρωτοβουλίες, τα κρούσματα αναξιοπιστίας και διαφθοράς γίνονται αφορμή για να αμφισβητηθεί η ίδια η έννοια της εθελοντικής εργασίας ή της κοινωνικής προσφοράς. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΕ την κοινωνική κουζίνα «Ο άλλος άνθρωπος» και τον ιδρυτή της Κωνσταντίνο Πολυχρονόπουλο –η ανακάλυψη λογαριασμών, οι καταγγελίες και η υποψία σκανδάλου– έδωσε πάλι τον πικρό καρπό της: ένα κύμα σκληρής απομυθοποίησης τέτοιων εγχειρημάτων, μια απογοητευμένη και θυμωμένη απόρριψή τους.

Κάποιοι επανέλαβαν το γνωστό ρητό «δεν υπάρχει τσάμπα γεύμα» («Τhere is no free lunch»), θέλοντας να πουν ότι κάθε προσπάθεια κοινωνικής αλληλεγγύης και βοήθειας κρύβει, αναπόφευκτα, πίσω της ένα πονηρό κίνητρο. Μοναδική αξιόπιστη βάση για φιλάλληλη δράση γίνεται έτσι ο ιδιώτης επιχειρηματίας είτε το κεντρικό κράτος και οι υπηρεσίες του, όλα τα υπόλοιπα –πρωτοβουλίες, συλλογικές δράσεις κ.λπ– θεωρούνται κάλπικα και ύποπτα. Γιατί; Διότι, όπως λένε πολλοί, κανείς δεν είναι ανιδιοτελώς «φιλάνθρωπος».

Κάποιοι επανέλαβαν το γνωστό ρητό «δεν υπάρχει τσάμπα γεύμα» («Τhere is no free lunch»), θέλοντας να πουν ότι κάθε προσπάθεια κοινωνικής αλληλεγγύης και βοήθειας κρύβει, αναπόφευκτα, πίσω της ένα πονηρό κίνητρο.

Όπως συμβαίνει και με τις ΜΚΟ ή άλλες πιο μικρές πρωτοβουλίες, τα κρούσματα αναξιοπιστίας και διαφθοράς γίνονται αφορμή για να αμφισβητηθεί η ίδια η έννοια της εθελοντικής εργασίας ή της κοινωνικής προσφοράς. Κάτι ύποπτο υπάρχει πίσω από το Καλό, κάτι βρόμικο «παίζεται πάντα» πίσω από τέτοιες πρωτοβουλίες.

Αυτή η αποκαρδιωμένη παραδοχή ξεχνάει όμως κάποια σημαντικά πράγματα: ότι οι άνθρωποι έχουν πάθη και δεν είναι εκ φύσεως ούτε φαύλοι ούτε ευσπλαχνικές και αλληλέγγυες ψυχές.

Τα άτομα έχουν κουσούρια («είμαστε τα κουσούρια μας», θα έλεγε ο Κωστής Παπαγιώργης) αλλά και οι θεσμοί, επίσημοι ή ανορθόδοξοι, κρατικοί ή εκτός κράτους, έχουν τρύπες και σκοτεινά σημεία.  

Ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, ας πούμε, μπορεί να ήταν όμηρος του τζόγου. Ό,τι έφτιαξε όμως βοηθώντας χιλιάδες εδώ και χρόνια δεν μηδενίζεται ούτε μπορεί να θεωρηθεί εξ ολοκλήρου απάτη. Δεν είναι λογικό συμπέρασμα από το κουσούρι του ενός (ή περισσότερων) να ισχυρίζεται κανείς πως οι κοινωνικές κουζίνες ή αντίστοιχες πρακτικές είναι διεφθαρμένες, ανυπόληπτες ή λάθος. Δεν είναι λογικό συμπέρασμα όσο μια πολιτικά προκατειλημμένη απόφανση.

Ας συμφωνήσουμε για τα όρια, τις αδυναμίες, τα ρίσκα που έχει κάθε ανάλογη δράση. Και ότι δεν λύνεται έτσι το πρόβλημα, όπως άλλωστε δεν θα έλυνε το πρόβλημα των αστέγων η δημιουργία ενός ή περισσότερων κοινωνικών ξενώνων. Ο όρος «κοινωνικός» δεν είναι από μόνος του εγγύηση για κάτι καλύτερο ή δικαιότερο. Παρ’ όλα αυτά, δίχως σχήματα έμπρακτης αλληλεγγύης, καμία αφηρημένη έκκληση και δέηση δεν έχει σώμα. Και μάλλον είναι καλύτερα να κάνει κανείς λάθος, προσπαθώντας, παρά να απολαμβάνει απλώς το δίκιο του απέχοντας.

Ο μηχανισμός της απογοήτευσης μπορεί να γίνει πρόφαση αδιαφορίας και σκληρότητας, κι αυτό θα ήταν χειρότερο από τα πάθη και τα λάθη ενός ανθρώπου.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
«Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Υγεία / «Ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. κάνει επίθεση στη δημόσια υγεία»

Δημήτρης Δασκαλάκης: Ο διακεκριμένος ελληνικής καταγωγής λοιμωξιολόγος, που παραιτήθηκε πρόσφατα από επιτελική θέση  καταγγέλλοντας το υπουργείο Υγείας των ΗΠΑ για εξωθεσμικές πιέσεις και αντιεπιστημονικές πρακτικές, μιλά για την απόφασή του, τη δημόσια υγεία στην Αμερική, τον Covid, τον HIV αλλά και την αφύπνιση του επικίνδυνου «ιού» του φασισμού.   
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Ρεπορτάζ / Γιατί η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει τη «φέτα ΠΟΠ»;

Πάνω από 312.000 θανατώσεις ζώων, φόβοι για lockdown και απειλή για μείωση των εξαγωγών του εθνικού προϊόντος μας εξαιτίας της ευλογιάς των προβάτων. Εμβολιασμός ή εκρίζωση του ιού; Ειδικοί μιλούν στη LiFO για το τι διακυβεύεται πραγματικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ