Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη; 

Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη;  Facebook Twitter
Kανείς δεν γνωρίζει τι θέλει να πετύχει το Κρεμλίνο. Θέλει μόνο να προσαρτήσει ορισμένα ουκρανικά εδάφη ή μήπως θέλει να αλλάξει τα σύνορα και σε άλλα σημεία της περιοχής; Φωτ.: Sergey Kozlov/EPA
0

Τις τελευταίες μέρες κάποιες δηλώσεις αξιωματούχων έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Η υπουργός Παιδείας της Γερμανίας προκάλεσε σοκ όταν υποστήριξε ότι τα σχολεία πρέπει να προετοιμάσουν τους μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου. Έπειτα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε άρθρο του σημείωσε: «Αν θέλει ειρήνη, η Ευρώπη πρέπει να ετοιμαστεί για πόλεμο», ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, υποστήριξε ότι «δεν πρέπει να αποκλείεται» το ενδεχόμενο εμπλοκής ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία.

Θα μπορούσε η σύγκρουση στα ουκρανικά εδάφη να κλιμακωθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ευρώπη; Πόσο επηρεάζει τη χώρα μας αυτή η συζήτηση; Και τι θα σημάνει μια εκλογή Τραμπ τον ερχόμενο Νοέμβριο στις ΗΠΑ; Τις απαντήσεις δίνει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Reader in International Security στο Τμήμα Αμυντικών Σπουδών του King’s College London, Μάνος Καραγιάννης. 

Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα στοιχίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα χρήματα αυτά θα βρεθούν εύκολα, μετά το τέλος του πολέμου.

— Κύριε καθηγητά, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε άρθρο του σημείωσε: «Αν θέλει ειρήνη, η Ευρώπη πρέπει να ετοιμαστεί για πόλεμο». Πιστεύετε ότι το φάντασμα μιας ευρύτερης πολεμικής αναμέτρησης πλανιέται πάνω από την ευρωπαϊκή ήπειρο;  
Η αλήθεια είναι ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έπιασε εξαπίνης πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό όμως που έχει προκαλέσει μεγάλο σοκ είναι η ανθρωπιστική καταστροφή που έχει προκληθεί λόγω των ρωσικών επιθέσεων εναντίον ουκρανικών πόλεων. Εκατοντάδες χιλιάδες έχουν σκοτωθεί και τραυματιστεί, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να φύγουν από τα σπίτια τους. Η ενωμένη Ευρώπη, λοιπόν, επιχειρεί να διαχειριστεί τις συνέπειες ενός μεγάλου πολέμου, που ελάχιστοι πίστευαν ότι μπορεί να ξεσπάσει στην ήπειρό μας. Ο Σαρλ Μισέλ, όπως και άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προσπαθεί να προειδοποιήσει τους πολίτες ότι έρχονται δύσκολες μέρες για την Ευρώπη.

Μάνος Καραγιάννης
Ο κ. Μάνος Καραγιάννης

— Τι σηματοδοτεί το γεγονός ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εξελίσσεται σε έναν παρατεταμένο πόλεμο; Μπορεί αυτό να έχει απρόβλεπτες συνέπειες;
Καταρχάς, όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος τόσο θα αυξάνεται το μέγεθος της καταστροφής. Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα στοιχίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα χρήματα αυτά θα βρεθούν εύκολα, μετά το τέλος του πολέμου. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει τι θέλει να πετύχει το Κρεμλίνο. Θέλει μόνο να προσαρτήσει ορισμένα ουκρανικά εδάφη ή μήπως θέλει να αλλάξει τα σύνορα και σε άλλα σημεία της περιοχής; Τι θα γίνει με τη Μολδαβία, όπου ήδη υπάρχουν εντάσεις με την αποσχισμένη δημοκρατία της Υπερδνειστερίας που ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τη Μόσχα; Το μόνο βέβαιο είναι ότι έχουν αναβιώσει ανταγωνισμοί στην Ευρώπη που αλλάζουν τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

— Η Ελλάδα ποια στάση πρέπει να τηρήσει και κατά πόσο μας επηρεάζει όλη αυτή η συζήτηση; 
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφασίσει από την αρχή να μην κρατήσει στάση ουδετερότητας, αλλά να ταχθεί απερίφραστα υπέρ της Ουκρανίας. Πιστεύω ότι η απόφαση εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα και τη στρατηγική που έχει υιοθετηθεί εδώ και πολλές δεκαετίες, δηλαδή να συμπορευόμαστε με τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης. Ωστόσο, υπάρχει κάτι που αξίζει να συζητηθεί περισσότερο και αφορά τη διαχείριση της σχέσης με τη Μόσχα. Για παράδειγμα, το υπουργείο Εξωτερικών αποφάσισε πολύ πρόσφατα να μην προσκληθούν Ρώσοι διπλωμάτες σε εκδηλώσεις που διοργανώνουν οι πρεσβείες μας για τον εορτασμό της εθνικής επετείου της Επανάστασης του 1821. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από αυτή την απόφαση. Η στάση της Αθήνας είναι απόλυτα ξεκάθαρη, αφού η χώρα τάχθηκε υπέρ της Ουκρανίας. Γιατί πρέπει να επιβεβαιώνεται η θέση μας με αυτόν τον τρόπο; Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ρωσία είναι μια χώρα που διαθέτει θεσμική μνήμη. Πολύ φοβάμαι ότι για πολλά χρόνια, ακόμα και αν αλλάξει η ηγεσία στο Κρεμλίνο, το ρωσικό βαθύ κράτος θα μας έχει κατατάξει στους «βασιλικοτέρους του βασιλέως». Δεν χρειάζονται, λοιπόν, υπερβολές, δεδομένου ότι με τη ρωσική κοινωνία μάς ενώνουν πολλά πράγματα.

Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη;  Facebook Twitter
Θα μπορούσε η σύγκρουση στα ουκρανικά εδάφη να κλιμακωθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ευρώπη; Φωτ.: EPA

— Είναι πιθανή η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού στο άμεσο μέλλον;
Δεν είναι πιθανή μια τέτοια εξέλιξη στο άμεσο μέλλον για τουλάχιστον δύο λόγους. Πρώτον, υπάρχουν φιλοατλαντικές χώρες που δεν επιθυμούν τη δημιουργία μιας κοινής αμυντικής πολιτικής για να μη μειωθεί η αξία του ΝΑΤΟ ως οργανισμού συλλογικής άμυνας. Δεύτερον, πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι απρόθυμες να  συνεισφέρουν περισσότερο στην υπόθεση της κοινής άμυνας, επειδή έχουν περάσει στην εποχή της «μετα-ηρωικότητας». Δεν είναι διατεθειμένες δηλαδή να αποδεχθούν ανθρώπινες απώλειες σε ξένους πολέμους. Πάντως θεωρώ ότι η δημιουργία μιας κοινής αμυντικής πολιτικής συνιστά μονόδρομο για την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

— Πόσο θα επηρεάσει μια εκλογή Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές; 
Κοιτάξτε, κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι θα συμβεί αν επιστρέψει ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αν κρίνουμε από τη συμπεριφορά που είχε ως Πρόεδρος την περίοδο 2016-2022, μπορούμε να καταλήξουμε σε 2-3 ασφαλή συμπεράσματα. Πρώτον, ο ίδιος θα προσπαθήσει να ασκήσει μια προσωπική διπλωματία χωρίς ηθικούς φραγμούς. Ωστόσο, το αμερικανικό βαθύ κράτος (Πεντάγωνο, μυστικές υπηρεσίες και Στέιτ Ντιπάρτμεντ) θα προσπαθήσει με διάφορους τρόπους να διατηρήσει την αξιοπιστία της Αμερικής ως ηγέτιδας δύναμης της Δύσης. Δεύτερον, η στελέχωση των κρίσιμων θέσεων (π.χ. διοικητής CIA, υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας) σε μια νέα διοίκηση Τραμπ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Το γεγονός ότι έχει τη συνήθεια να αλλάζει συνεχώς τη στενή του ομάδα και να βασίζεται περισσότερο σε μέλη της οικογένειάς του θα αποτρέψει αξιόλογους και έμπειρους ανθρώπους από να αποδεχθούν τυχόν προτάσεις συνεργασίας με τον νέο Πρόεδρο. Τρίτον, είναι αρκετά πιθανό να αυξηθεί η ένταση με την Ευρωπαϊκή Ένωση για θέματα εμπορίου. Γενικά, μια εκλογή Τραμπ θα προκαλέσει αβεβαιότητα και ανησυχία στους συμμάχους της Αμερικής. Δεν θα είναι μια καλή είδηση ούτε για την Ευρώπη ούτε για την Ελλάδα!

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γερμανία: Αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση της υπουργού Παιδείας να προετοιμαστούν οι μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου

Διεθνή / Γερμανία: Αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση της υπουργού Παιδείας να προετοιμαστούν οι μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου

Η υπουργός Παιδείας κάλεσε ακόμη τα σχολεία στην Γερμανία να αναπτύξουν «χαλαρή» σχέση με τις ένοπλες δυνάμεις, με επισκέψεις αξιωματικών, οι οποίοι θα αναλάβουν να εξηγήσουν τι ακριβώς κάνει η Bundeswehr για την ασφάλεια των πολιτών
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Βασιλική Σιούτη / Βαθαίνει η κρίση εμπιστοσύνης, αλλά κανένας δεν πτοείται 

Στην Ελλάδα η κοινή γνώμη έχει τη χειρότερη άποψη για τα πολιτικά κόμματα της χώρας, αλλά αυτό δεν μοιάζει να πτοεί κανέναν, παρά τον υπαρκτό κίνδυνο απονομιμοποίησης του πολιτικού συστήματος. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο…

Ακροβατώντας / Ο Γιάννης Σίνα Ούγκο Αντετοκούνμπο και ο κάθε Γιάννης

Σαν αυτόν υπάρχουν χιλιάδες ακόμα άνθρωποι που ζουν στη χώρα μας, πολλές χιλιάδες «καταραμένοι» που για διάφορους λόγους έφτασαν και φτάνουν ως εδώ με κάτι καρυδότσουφλα, σε μια προσπάθεια να επιβιώσουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ρεπορτάζ / Η φωτιά στο Γηροκομείο Πατρών και τα πορίσματα που αλλάζουν τα δεδομένα

Ενώ τα πορίσματα της Πυροσβεστικής δεν εντοπίζουν στοιχεία εμπρησμού, δύο φοιτητές εξακολουθούν να κρατούνται προσωρινά για τη φωτιά στην περιοχή του Γηροκομείου Πατρών, με την υπόθεση να ξυπνά μνήμες από παλαιότερες δικαστικές πλάνες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η σάγκα της Μονής Σινά

Ρεπορτάζ / Μυστήριο, βία, σκάνδαλα και διαπλοκή: Η σάγκα της Μονής Σινά

Από την έρημο Σινά και την Ιερουσαλήμ μέχρι το Φανάρι, από το Κάιρο και την Αθήνα μέχρι τις Βρυξέλλες, εκτυλίσσεται μια εκκλησιαστική-διπλωματική υπόθεση που θα μπορούσε να γίνει ταινία.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί ο δήμος Αθηναίων αδιαφορεί για την αρχαία κοίτη του Ιλισού; 

Ρεπορτάζ / Γιατί ο δήμος Αθηναίων αδιαφορεί για την αρχαία κοίτη του Ιλισού; 

Αντί να απομακρύνει το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο που έχει χτιστεί επάνω της, ο δήμαρχος το ανακαινίζει, παραβλέποντας αυτήν τη ζώνη τεράστιας ιστορικής, αρχαιολογικής και περιβαλλοντικής σημασίας. 
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Οπτική Γωνία / Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Ο πρωθυπουργός, με τα μέτρα που εξήγγειλε, έδωσε το καθαρό στίγμα της φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής του, αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό για μια πιο αριστερή αντιπολίτευση, της οποίας οι προτάσεις αναμένονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Προβάλλοντας πλέον έναν ήπιο «κριτικο-μνημονιακό» τόνο, ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει σε ένα πενιχρό σχήμα: τη διαμάχη μεταξύ της αναπτυξιακής Ελλάδας και της κλεπτοκρατίας, την αντίθεση έντιμης-παραγωγικής χώρας με μια μικρή μερίδα διεφθαρμένων και τις προσβάσεις τους στο κράτος.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα – να ανησυχούμε ή όχι;

Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΕΚΠΑ καταγράφει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παρουσία PFAS σε αυγά ελευθέρας βοσκής, αναδεικνύοντας το ζήτημα των «παντοτινών χημικών».
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Πολιτική / Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη ΔΕΘ θα προσπαθήσει να απαντήσει στους πολίτες που δεν έχουν δει ως τώρα την οικονομική ανάπτυξη που διαφημίζει η κυβέρνηση, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα ανακοινώσει ως απτή απόδειξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ