Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη; 

Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη;  Facebook Twitter
Kανείς δεν γνωρίζει τι θέλει να πετύχει το Κρεμλίνο. Θέλει μόνο να προσαρτήσει ορισμένα ουκρανικά εδάφη ή μήπως θέλει να αλλάξει τα σύνορα και σε άλλα σημεία της περιοχής; Φωτ.: Sergey Kozlov/EPA
0

Τις τελευταίες μέρες κάποιες δηλώσεις αξιωματούχων έχουν ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων. Η υπουργός Παιδείας της Γερμανίας προκάλεσε σοκ όταν υποστήριξε ότι τα σχολεία πρέπει να προετοιμάσουν τους μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου. Έπειτα, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε άρθρο του σημείωσε: «Αν θέλει ειρήνη, η Ευρώπη πρέπει να ετοιμαστεί για πόλεμο», ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμμανουέλ Μακρόν, υποστήριξε ότι «δεν πρέπει να αποκλείεται» το ενδεχόμενο εμπλοκής ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία.

Θα μπορούσε η σύγκρουση στα ουκρανικά εδάφη να κλιμακωθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ευρώπη; Πόσο επηρεάζει τη χώρα μας αυτή η συζήτηση; Και τι θα σημάνει μια εκλογή Τραμπ τον ερχόμενο Νοέμβριο στις ΗΠΑ; Τις απαντήσεις δίνει ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Reader in International Security στο Τμήμα Αμυντικών Σπουδών του King’s College London, Μάνος Καραγιάννης. 

Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα στοιχίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα χρήματα αυτά θα βρεθούν εύκολα, μετά το τέλος του πολέμου.

— Κύριε καθηγητά, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, σε άρθρο του σημείωσε: «Αν θέλει ειρήνη, η Ευρώπη πρέπει να ετοιμαστεί για πόλεμο». Πιστεύετε ότι το φάντασμα μιας ευρύτερης πολεμικής αναμέτρησης πλανιέται πάνω από την ευρωπαϊκή ήπειρο;  
Η αλήθεια είναι ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έπιασε εξαπίνης πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, αλλά και την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αυτό όμως που έχει προκαλέσει μεγάλο σοκ είναι η ανθρωπιστική καταστροφή που έχει προκληθεί λόγω των ρωσικών επιθέσεων εναντίον ουκρανικών πόλεων. Εκατοντάδες χιλιάδες έχουν σκοτωθεί και τραυματιστεί, ενώ εκατομμύρια άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να φύγουν από τα σπίτια τους. Η ενωμένη Ευρώπη, λοιπόν, επιχειρεί να διαχειριστεί τις συνέπειες ενός μεγάλου πολέμου, που ελάχιστοι πίστευαν ότι μπορεί να ξεσπάσει στην ήπειρό μας. Ο Σαρλ Μισέλ, όπως και άλλοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, προσπαθεί να προειδοποιήσει τους πολίτες ότι έρχονται δύσκολες μέρες για την Ευρώπη.

Μάνος Καραγιάννης
Ο κ. Μάνος Καραγιάννης

— Τι σηματοδοτεί το γεγονός ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία εξελίσσεται σε έναν παρατεταμένο πόλεμο; Μπορεί αυτό να έχει απρόβλεπτες συνέπειες;
Καταρχάς, όσο περισσότερο διαρκεί ο πόλεμος τόσο θα αυξάνεται το μέγεθος της καταστροφής. Η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα στοιχίσει εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ και δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα χρήματα αυτά θα βρεθούν εύκολα, μετά το τέλος του πολέμου. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι κανείς δεν γνωρίζει τι θέλει να πετύχει το Κρεμλίνο. Θέλει μόνο να προσαρτήσει ορισμένα ουκρανικά εδάφη ή μήπως θέλει να αλλάξει τα σύνορα και σε άλλα σημεία της περιοχής; Τι θα γίνει με τη Μολδαβία, όπου ήδη υπάρχουν εντάσεις με την αποσχισμένη δημοκρατία της Υπερδνειστερίας που ελέγχεται σε μεγάλο βαθμό από τη Μόσχα; Το μόνο βέβαιο είναι ότι έχουν αναβιώσει ανταγωνισμοί στην Ευρώπη που αλλάζουν τους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς πολλών ευρωπαϊκών χωρών.

— Η Ελλάδα ποια στάση πρέπει να τηρήσει και κατά πόσο μας επηρεάζει όλη αυτή η συζήτηση; 
Η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφασίσει από την αρχή να μην κρατήσει στάση ουδετερότητας, αλλά να ταχθεί απερίφραστα υπέρ της Ουκρανίας. Πιστεύω ότι η απόφαση εξυπηρετεί τα εθνικά συμφέροντα και τη στρατηγική που έχει υιοθετηθεί εδώ και πολλές δεκαετίες, δηλαδή να συμπορευόμαστε με τις μεγάλες δυνάμεις της Δύσης. Ωστόσο, υπάρχει κάτι που αξίζει να συζητηθεί περισσότερο και αφορά τη διαχείριση της σχέσης με τη Μόσχα. Για παράδειγμα, το υπουργείο Εξωτερικών αποφάσισε πολύ πρόσφατα να μην προσκληθούν Ρώσοι διπλωμάτες σε εκδηλώσεις που διοργανώνουν οι πρεσβείες μας για τον εορτασμό της εθνικής επετείου της Επανάστασης του 1821. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω ποιο είναι το σκεπτικό πίσω από αυτή την απόφαση. Η στάση της Αθήνας είναι απόλυτα ξεκάθαρη, αφού η χώρα τάχθηκε υπέρ της Ουκρανίας. Γιατί πρέπει να επιβεβαιώνεται η θέση μας με αυτόν τον τρόπο; Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η Ρωσία είναι μια χώρα που διαθέτει θεσμική μνήμη. Πολύ φοβάμαι ότι για πολλά χρόνια, ακόμα και αν αλλάξει η ηγεσία στο Κρεμλίνο, το ρωσικό βαθύ κράτος θα μας έχει κατατάξει στους «βασιλικοτέρους του βασιλέως». Δεν χρειάζονται, λοιπόν, υπερβολές, δεδομένου ότι με τη ρωσική κοινωνία μάς ενώνουν πολλά πράγματα.

Το φάντασμα του πολέμου πλανιέται πάνω από την Ευρώπη;  Facebook Twitter
Θα μπορούσε η σύγκρουση στα ουκρανικά εδάφη να κλιμακωθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας στην Ευρώπη; Φωτ.: EPA

— Είναι πιθανή η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού στρατού στο άμεσο μέλλον;
Δεν είναι πιθανή μια τέτοια εξέλιξη στο άμεσο μέλλον για τουλάχιστον δύο λόγους. Πρώτον, υπάρχουν φιλοατλαντικές χώρες που δεν επιθυμούν τη δημιουργία μιας κοινής αμυντικής πολιτικής για να μη μειωθεί η αξία του ΝΑΤΟ ως οργανισμού συλλογικής άμυνας. Δεύτερον, πολλές ευρωπαϊκές κοινωνίες είναι απρόθυμες να  συνεισφέρουν περισσότερο στην υπόθεση της κοινής άμυνας, επειδή έχουν περάσει στην εποχή της «μετα-ηρωικότητας». Δεν είναι διατεθειμένες δηλαδή να αποδεχθούν ανθρώπινες απώλειες σε ξένους πολέμους. Πάντως θεωρώ ότι η δημιουργία μιας κοινής αμυντικής πολιτικής συνιστά μονόδρομο για την επιβίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

— Πόσο θα επηρεάσει μια εκλογή Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές; 
Κοιτάξτε, κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι θα συμβεί αν επιστρέψει ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο. Αν κρίνουμε από τη συμπεριφορά που είχε ως Πρόεδρος την περίοδο 2016-2022, μπορούμε να καταλήξουμε σε 2-3 ασφαλή συμπεράσματα. Πρώτον, ο ίδιος θα προσπαθήσει να ασκήσει μια προσωπική διπλωματία χωρίς ηθικούς φραγμούς. Ωστόσο, το αμερικανικό βαθύ κράτος (Πεντάγωνο, μυστικές υπηρεσίες και Στέιτ Ντιπάρτμεντ) θα προσπαθήσει με διάφορους τρόπους να διατηρήσει την αξιοπιστία της Αμερικής ως ηγέτιδας δύναμης της Δύσης. Δεύτερον, η στελέχωση των κρίσιμων θέσεων (π.χ. διοικητής CIA, υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας) σε μια νέα διοίκηση Τραμπ δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Το γεγονός ότι έχει τη συνήθεια να αλλάζει συνεχώς τη στενή του ομάδα και να βασίζεται περισσότερο σε μέλη της οικογένειάς του θα αποτρέψει αξιόλογους και έμπειρους ανθρώπους από να αποδεχθούν τυχόν προτάσεις συνεργασίας με τον νέο Πρόεδρο. Τρίτον, είναι αρκετά πιθανό να αυξηθεί η ένταση με την Ευρωπαϊκή Ένωση για θέματα εμπορίου. Γενικά, μια εκλογή Τραμπ θα προκαλέσει αβεβαιότητα και ανησυχία στους συμμάχους της Αμερικής. Δεν θα είναι μια καλή είδηση ούτε για την Ευρώπη ούτε για την Ελλάδα!

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Γερμανία: Αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση της υπουργού Παιδείας να προετοιμαστούν οι μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου

Διεθνή / Γερμανία: Αντιδράσεις προκαλεί η πρόταση της υπουργού Παιδείας να προετοιμαστούν οι μαθητές για το ενδεχόμενο πολέμου

Η υπουργός Παιδείας κάλεσε ακόμη τα σχολεία στην Γερμανία να αναπτύξουν «χαλαρή» σχέση με τις ένοπλες δυνάμεις, με επισκέψεις αξιωματικών, οι οποίοι θα αναλάβουν να εξηγήσουν τι ακριβώς κάνει η Bundeswehr για την ασφάλεια των πολιτών
LIFO NEWSROOM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ