ΠΕΡΠΑΤΩ ΣΤΟΥΣ ΣΤΟΛΙΣΜΕΝΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ. Παρατηρώ πως φέτος η Αθήνα είναι κάπως πιο καθαρή. Σκουπισμένη. Άλλωστε κάθε πρωί βλέπω καθαριστές και καθαρίστριες γύρω απ’ το Ζάππειο, θέαμα το οποίο για πολλά χρόνια είχαμε ξεχάσει.
Ωστόσο, κάθε προσπάθεια καθαριότητας είναι ατελής όσο η ποιότητα του αέρα θα υποβαθμίζεται από τις εκπομπές καυσαερίων και την κλιματική κρίση. Γι’ αυτό χρειάζεται η Αθήνα να πάψει να είναι πόλη αυτοκινήτων.
Η επικράτηση του αυτοκινήτου δεν ωφελεί κανέναν εκτός απ’ αυτούς που βλέπουν το αυτοκίνητο ως στοιχείο της προσωπικότητάς τους, άρα πρέπει να μας το τρίβουν στα μούτρα διαρκώς, να το βάζουν πάνω στα πεζοδρόμια στραβά, να μας κορνάρουν με αυτό, ενώ βαδίζουμε ή τρέχουμε, και γενικώς να μας παρενοχλούν.
Νομίζω ότι πολλοί απ’ αυτούς που αναγκάζονται να πάρουν το αυτοκίνητο από και προς τη δουλειά ή τη διασκέδαση δεν θα το έκαναν εάν τα μέσα μαζικής μεταφοράς ήταν αξιοπρεπή. Τι εννοώ με αυτό; Να ξέρεις ότι το λεωφορείο θα σε πάει στη δουλειά σου, δεν θα σε αφήσει στη μέση του δρόμου για αναγκαστική πρωινή γυμναστική. Να ξέρεις ότι θα ’ρθει πάνω κάτω στην ώρα του. Να ξέρεις ότι θα ’χει λίγο χώρο να ανασάνεις και ότι δεν θα βρομάς όταν φτάσεις στο γραφείο ή ότι δεν θα ’χεις πονοκέφαλο από το στρίμωγμα.
Η επικράτηση του αυτοκινήτου δεν ωφελεί κανέναν εκτός απ’ αυτούς που βλέπουν το αυτοκίνητο ως στοιχείο της προσωπικότητάς τους, άρα πρέπει να μας το τρίβουν στα μούτρα διαρκώς, να το βάζουν πάνω στα πεζοδρόμια στραβά, να μας κορνάρουν με αυτό, ενώ βαδίζουμε ή τρέχουμε, και γενικώς να μας παρενοχλούν.
Το μετέωρο βήμα των μέσων μαζικής μεταφοράς καταγράφεται με αστείο τρόπο στις έξυπνες στάσεις που δείχνουν σε πόσα λεπτά θα ’ρθει το επόμενο όχημα. Εικοσάλεπτα και ολόκληρα τριαντάλεπτα περνάνε έτσι μάταια γι’ αυτούς που περιμένουν, παρατηρώντας την κίνηση του δρόμου.
Τρόποι υπάρχουν να σκοτώσει κανείς την ώρα του, αλλά δεν είναι αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα είναι μια καθημερινότητα στην πόλη που δεν δημιουργεί διαρκώς αδικίες, ανισότητες και ιεραρχήσεις. Τα καλά μέσα μαζικής μεταφοράς προφανώς διευκολύνουν κυρίως νέους, μετανάστες, φοιτητές και κάθε λογής φτωχούς. Είναι το πέρασμα απ’ τη μια γειτονιά στην άλλη χωρίς εισοδηματικούς φραγμούς. Η έλλειψή τους πλήττει κυρίως τους αδύναμους. Αλλά πλέον το κακό γενικεύεται. Όλη η πόλη κινδυνεύει απ’ τα ακριβοθώρητα μέσα λόγω Covid-19.
Η πανδημία ήταν καλή αφορμή για μια συνολική βελτίωση της αστικής μετακίνησης. Όμως δεν άλλαξαν και πολλά. Η κλιματική κρίση είναι επίσης μια καλή ευκαιρία για καλύτερα μέσα.
Θα περίμενε κανείς να δει αθόρυβα πράσινα λεωφορεία που δεν ρυπαίνουν ούτε με ήχους ούτε με καυσαέρια. Περισσότερες επιλογές μετακίνησης (ποδήλατα, καλύτερες συνθήκες για τους πεζούς), συχνότερα δρομολόγια και αντικίνητρα για τη χρήση του αυτοκινήτου (το να κάνεις τη ζωή των οδηγών δύσκολη δεν είναι ακριβώς αυτό που έχω κατά νου). Το εφιαλτικό καλοκαίρι με τον πνιγηρό αέρα, τους 40 βαθμούς μονίμως και τα μικροσωματίδια να ίπτανται θα μπορούσε να είχε λειτουργήσει ως η αφορμή για ενίσχυση της πράσινης μετακίνησης στην πόλη. Δεν συνέβη.
Η ντροπιαστική συχνότητα, τα «νεκρά» εικοσάλεπτα και μισάωρα γι’ αυτούς που περιμένουν το λεωφορείο, ο συνωστισμός γι’ αυτούς που παίρνουν το μετρό και οι φρακαρισμένοι δρόμοι για τους οδηγούς δημιουργούν μια πόλη με πολλά προβλήματα. Όσοι μένουν μακριά από το κέντρο καταδικάζονται να υποφέρουν στη μετακίνησή τους ή να σταματήσουν να μας επισκέπτονται τόσο συχνά. Όσοι μένουμε στο κέντρο καλούμαστε διαρκώς να εισπνέουμε τους ρύπους και τα νεύρα των οδηγών. Ενώ όσοι ποδηλατούν ή μετακινούνται με πατίνι μοιάζουν με φανατικούς που δεν φοβούνται να μαρτυρήσουν για τις ιδέες τους.
Όσοι παίρνουν τα μέσα ίσως ονειρεύονται την ώρα που θα ’χουν λεφτά να αγοράσουν αμάξι, δηλαδή ως καταναλωτές ωθούνται να διαμορφώσουν επιθυμίες που καθόλου δεν συνάδουν με την εποχή, γιατί δεν είναι βιώσιμες. Το αμάξι είναι μια εγωκεντρική, ενεργοβόρα, ακριβή και παλιακή πρακτική μετακίνησης. Θορυβώδες και βρόμικο, θα έπρεπε να καταλαμβάνει τους δρόμους της πόλης μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Όμως, η χαμηλή ποιότητα των μέσων μαζικής μεταφοράς δεν βοηθάει τους πολίτες να αναπτύξουν οικολογική συνείδηση.
Η πανδημία δημιούργησε ελπίδες για ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς. Όμως όποτε περνάω από στάσεις του κέντρου με τα πόδια, κοιτάζοντας αυτούς που περιμένουν στο Σύνταγμα, το Παγκράτι ή την Κυψέλη, νιώθω ότι το αυτοκόλλητο που τους προτρέπει «Κρατάτε Αποστάσεις» τούς ειρωνεύεται άσχημα, καθώς στριμώχνονται να μπουν στο καταταλαιπωρημένο όχημα που, κλασικά, έχει αργήσει.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια