Τελικά δεν ήταν προφήτης ο Ουελμπέκ – ή ήταν;

Τελικά δεν ήταν προφήτης ο Ουελμπέκ – ή ήταν; Facebook Twitter
Το τεύχος του περιοδικού με την καρικατούρα του Ουελμπέκ στο εξώφυλλο. Η επικεφαλίδα ήταν «Οι προβλέψεις του Μάγου Ουελμπέκ», ο οποίος προέβλεπε: «Το 2015 χάνω τα δόντια μου, το 2022 κάνω Ραμαζάνι». 
0

ΟΣΟ ΠΛΗΣΙΑΖΑΝ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ στη Γαλλία, μου ερχόταν στο μυαλό η «Υποταγή» του Μισέλ Ουελμπέκ, όπως φαντάζομαι και σε πολύ κόσμο που έχει διαβάσει το «δυστοπικό» (και μέτριο κατά το ταπεινό γούστο μου, ειδικά σε σχέση με τα «παλιά» του) βιβλίο του 2015 με την τρομερή προφητεία για το 2022 στην καρδιά της πλοκής του.

Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε στη Γαλλία τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς, ανήμερα της σφαγής στο Charlie Hebdo και ενώ μόλις είχε εμφανιστεί στα περίπτερα το τελευταίο τεύχος του περιοδικού με μια καρικατούρα του Ουελμπέκ στο εξώφυλλο. Η επικεφαλίδα ήταν «Οι προβλέψεις του Μάγου Ουελμπέκ», ο οποίος προέβλεπε: «Το 2015 χάνω τα δόντια μου, το 2022 κάνω Ραμαζάνι».

«Ο συγγραφέας –εγώ, ο Όργουελ ή κάποιος άλλος– διαισθάνεται μια σύγχρονη αγωνία και την εκφράζει σ’ ένα βιβλίο», έλεγε τότε ο Ουέλμπεκ, αποτάσσοντας τον ρόλο του προφήτη αλλά και του διανοούμενου.

Ήταν μια αναφορά στο μακράν πιο προβοκατόρικο στοιχείο της πλοκής της «Υποταγής», που είχε γίνει γνωστό πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο, απογειώνοντας έτσι τον ντόρο και τις προπωλήσεις του.

Σύμφωνα με την υπόθεση που είχε σκορπίσει τον τρόμο σε πολλούς αναγνώστες, στις προεδρικές εκλογές του 2022 περνάνε στον δεύτερο γύρο η Μαρίν Λεπέν και ένα αουτσάιντερ που κατορθώνει να εκμεταλλευτεί άριστα την παρακμή του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος: ο Μοχάμεντ Μπεν Αμπές (φανταστικό, προφανώς, πρόσωπο), ηγέτης της «μετριοπαθούς» Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Και όχι μόνο αυτό. Μετά από διάφορες ζυμώσεις που πείθουν το παρηκμασμένο πολιτικό κατεστημένο ότι «καλύτερα μ’ ένα μετριοπαθές Ισλάμ παρά με μια λαϊκίστικη ακροδεξιά», κατορθώνει στο τέλος να εκλεγεί Πρόεδρος της Γαλλίας.

Γρήγορα όμως, γίνεται οδυνηρά σαφές ότι δεν πρόκειται για μετριοπαθές, αλλά για κανονικό Ισλάμ που δρομολογεί άμεσα τη σταδιακή κατάλυση του κοσμικού κράτους, με πρώτα θύματα φυσικά την εκπαίδευση και τις γυναίκες.  

Τελικά η «προφητεία» του βιβλίου δεν επαληθεύτηκε, παρότι η πρόβλεψη για τη (μη αναστρέψιμη, όπως φαίνεται) δραματική συρρίκνωση των παραδοσιακών πόλων εξουσίας, έπεσε απολύτως μέσα.

Ο Εμανουέλ Μακρόν (υπουργός Οικονομικών τότε) δεν είχε ακόμα ανεξαρτητοποιηθεί και δεν εμφανίζεται στο μελλοντικό σενάριο του βιβλίου, όπως δεν εμφανίζεται και ένας άλλος πολυσυζητημένος υποψήφιος των χθεσινών εκλογών, ο «ευπατρίδης» ακροδεξιός αγκιτάτορας Ερίκ Ζεμούρ, συγγραφέας του μπεστ σέλερ Η γαλλική αυτοκτονία (Τα 40 χρόνια που κατέστρεψαν τη Γαλλία), που είχε κυκλοφορήσει έναν χρόνο πριν από την «Υποταγή». 

«Ο συγγραφέας –εγώ, ο Όργουελ ή κάποιος άλλος– διαισθάνεται μια σύγχρονη αγωνία και την εκφράζει σ’ ένα βιβλίο», έλεγε τότε ο Ουέλμπεκ, αποτάσσοντας τον ρόλο του προφήτη αλλά και του διανοούμενου: «Δεν είμαι διανοούμενος. Δεν παίρνω το μέρος κάποιου, δεν υπερασπίζομαι κανένα καθεστώς. Αρνούμαι οποιαδήποτε ευθύνη. Ασπάζομαι την παντελή ανευθυνότητα…». 

Τέτοιου είδους «αμφίσημες» ατάκες υπάρχουν συγκεντρωμένες στην ανθολογία Interventions με συνεντεύξεις, δοκίμια και άλλα κείμενα του συγγραφέα, ο οποίος έλεγε (το 2015 και πάλι) για τη Ρωσία: «Είναι πατριώτες και αγαπούν πραγματικά τον Πρόεδρό τους. Σε γενικές γραμμές, παύει κανείς να είναι πατριώτης όταν η χώρα του υπερβεί ένα όριο. Στη Γαλλία χρειάστηκε ένας πόλεμος για να συμβεί αυτό. Στη Γερμανία χρειάστηκαν δύο. Ίσως οι Ρώσοι χρειάζονται έναν δεύτερο πόλεμο κι αυτοί για να πάψουν να είναι πατριώτες».

Τα κείμενα της ανθολογίας φτάνουν μέχρι τον Μάιο του 2020 και συνεπώς συμπεριλαμβάνουν την άποψη του Ουελμπέκ για τον Covid-19 («ένας μπανάλ ιός, άλλοτε μοιραίος άλλοτε ήπιος, ένας ιός χωρίς ποιότητες») για το λοκντάουν αλλά και για το μέλλον της ανθρωπότητας μετά την πανδημία και για το αν «θα βγούμε από όλο αυτό καλύτεροι άνθρωποι»: «Δεν θα ξυπνήσουμε, μετά τα λοκντάουν, σε έναν άλλο κόσμο. Θα είναι ο ίδιος, αλλά λίγο χειρότερος».    

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Daily / Murderbot: Η δυστοπία μπορεί να είναι εξαιρετικά ψυχαγωγική

Η σειρά του Apple TV+ με πρωταγωνιστή έναν απολαυστικό Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ λειτουργεί συγχρόνως ως περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας, ως κωμωδία καταστάσεων και ως μια σαρκαστική εξερεύνηση του τι ακριβώς σημαίνει ελεύθερη βούληση.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Είδα τον Διονύση κάποτε

Daily / Είδα τον Διονύση κάποτε

Το εξαιρετικά εμπνευσμένο φιλμ που είχε γυρίσει πριν από μισό αιώνα ο Λάκης Παπαστάθης για να συστήσει ή να υπενθυμίσει στο τηλεοπτικό κοινό τον Διονύση Σαββόπουλο, βρίσκεται πλέον διαθέσιμο στο Ertflix ως πολύτιμο κειμήλιο μιας μοναδικής και ανεπανάληπτης στιγμής.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Τρολάροντας προς τον Ναζισμό 

Daily / Τρολάροντας προς τον ναζισμό 

Πριν από λίγες μέρες ο Kanye West κυκλοφόρησε ένα αγρίως προβοκατόρικο, ακόμα και για τα δικά του στάνταρ, τραγούδι που λέγεται «Heil Hitler» και καταλήγει με έναν προεκλογικό λόγο του Φίρερ από το –προφανώς όχι και τόσο μακρινό– 1936. 
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Daily / You: Ό,τι αρχίζει ωραία τελειώνει με πόνο

Μάλλον άδοξα έληξε μετά από πέντε κύκλους και πενήντα επεισόδια μια από τις πιο ψυχαγωγικές σειρές των τελευταίων χρόνων, παρότι είχε να κάνει με τις αιμοσταγείς περιπλανήσεις ενός νοσηρά ρομαντικού κατά συρροή δολοφόνου — SPOILER ALERT.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

Daily / El Eternauta: Το θρυλικό κόμικ μεταφέρθηκε στο Netflix σε μια σειρά υψηλών προδιαγραφών

«Ο κοσμοναύτης του απείρου» έκανε πρεμιέρα πριν από μερικές μέρες, σε μια μεταφορά αντάξια του θρύλου που συνοδεύει τόσο το έργο όσο και τον δημιουργό του, ο οποίος βρήκε τραγικό τέλος στα χέρια της αργεντινής χούντας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

Daily / The Settlers: Αίσθηση, αν όχι έκπληξη, προκαλεί το ντοκιμαντέρ του BBC για τους εποίκους του Ισραήλ

To εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του Louis Theroux για το «κίνημα» των Ισραηλινών εποίκων που έχουν πλέον βάλει ως στόχο την ισοπεδωμένη Γάζα, και προβλήθηκε πριν από λίγες μέρες στο BBC, βρίσκεται και στο YouTube, προς το παρόν τουλάχιστον.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Daily / American Psycho: Τα 25 κλείνει η παρεξηγημένη μεταφορά ενός παρεξηγημένου βιβλίου

Η ταινία του 2000 που βασίστηκε στο ομώνυμο, αγρίως αμφιλεγόμενο, μυθιστόρημα του Μπρετ Ίστον Έλις, με τον Κρίστιαν Μπέιλ στον ρόλο ενός σαλεμένου γιάπη, μοιάζει από πολλές απόψεις εξαιρετικά προφητική και ανησυχητικά επίκαιρη.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Daily / Your Friends & Neighbors: Και ο πλούσιος λευκός πενηντάρης έχει ψυχή

Ο Τζον Χαμ υποδύεται τον επιτυχημένο επενδυτή που χάνει ξαφνικά το έδαφος κάτω από τα πόδια του σ΄αυτή την εκλεκτικά διασκεδαστική, κατά τόπους δραματική και συχνά διεισδυτική σάτιρα ηθών της πλουτοκρατικής ελίτ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ