ΛΙΓΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΕΝΟΥΝ στην ιστορία για τους σωστούς λόγους. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος δεν θα είναι ένας από αυτούς. Λίγοι, όμως μένουν στην ιστορία και για την οξυδέρκειά τους, για την πληρωμένη ατάκα, για μια κουβέντα που μπορεί να έκανε τα media να κυνηγούν την ουρά τους για μέρες. Και εδώ ο Πάγκαλος αφήνει πίσω του "σχολή" με μόνο διδακτικό προσωπικό εκείνον και, δυστυχώς, κανέναν μελετηρό φοιτητή.
Βέβαια, έχει να κάνει και με τους καιρούς που ζούμε τώρα πια. Στα χρόνια της πολιτικής ορθότητας, της προσπάθειας για απαλοιφή του κακοποιητικού, του παρακμιακού ή ακόμα και του οξέος πολιτικού λόγου δεν είναι ακριβώς βέβαιο ότι προσωπικότητες σαν τον Πάγκαλο που πέθανε σήμερα σε ηλικία 84 ετών, θα περνούσαν πολύ καλά. Όμως, παραδόξως το ηγετικό στέλεχος του παλιού ΠΑΣΟΚ έχει πει και τρυφερά πράγματα και δύσκολα, ειδικά για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα, σε μια εποχή που κανείς δεν έβγαζε άχνα για τους περιορισμούς και τις πληγές της.
Σε κάθε περίπτωση, η παρελθοντική κεντρική πολιτική σκήνη πήγαινε και ερχόταν με αξιοθαύμαστη συχνότητα κάθε που ο καλλιεργημένος, πλην αιχμηρός πολιτικός αποφάσιζε να τοποθετηθεί για κάτι -από τα Ίμια και τον Οτσαλάν, μέχρι τo δημόσιο χρέος, τους "καλούς Τούρκους, νεκρούς Τούρκους" και άλλα τρομερά.
Κοιτώντας πίσω, σε μερικές από εκείνες τις φορές που αναρωτηθήκαμε τι ήταν αυτό που μόλις ειπώθηκε, ανακαλύπτει κανείς όλες τις αρετές και τα ελαττώματα ενός πολιτικού προσώπου που συζητήθηκε όσο λίγα στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, που εκτιμήθηκε και μισήθηκε με όρους ταγού ή αντίστοιχα με όρους "μεγάλου κακού" της πολιτικής ζωής της χώρας.
Κοιτώντας πίσω, σε μερικές από εκείνες τις φορές που αναρωτηθήκαμε τι ήταν αυτό που μόλις ειπώθηκε, ανακαλύπτει κανείς όλες τις αρετές και τα ελαττώματα ενός πολιτικού προσώπου που συζητήθηκε όσο λίγα στη μεταπολιτευτική Ελλάδα, που εκτιμήθηκε και μισήθηκε με όρους ταγού ή αντίστοιχα με όρους "μεγάλου κακού" της πολιτικής ζωής της χώρας.
• Το 1994 ο Δημήτρης Αβραμόπουλος για λογαριασμό της Νέας Δημοκρατίας και ο Πάγκαλος από το ΠΑΣΟΚ κονταροχτυπιούνται για τον Δήμο της Αθήνας. Η μάχη θεωρείται κρίσιμη για τον Αβραμόπουλο καθώς πρακτικά σηματοδοτεί επί της ουσίας την έναρξη της πολιτικής του καριέρας. Ο Πάγκαλος αποφασισμένος να βγάλει από τη μέση τον "δημοφιλή καινούριο" ποντάρει στον χαρακτηρισμό "Κύριος Τίποτα". Και ποντάρει για να χάσει, καθώς έκτοτε η τοξικότητα και αυτού του είδους οι επιθέσεις μετρούσαν υπέρ του αντιπάλου. Βέβαια, γι' αυτή του την κουβέντα δεν μετανιώνει ποτέ. Όπως μάλιστα δήλωνε μια 20ετία μετά "η πολιτική είναι άγριο σπορ. Δεν είναι μπάσκετ. Είναι ράγκμπι ή, για να πω κάτι χειρότερο, χόκεϊ επί πάγου. Πρέπει να παίξεις πολύ ξύλο για να κερδίσεις και να φέρεις τον άλλο τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή στη μεγαλύτερη δυνατή δυσχέρεια". Τουλάχιστον, επ' αυτού ήταν συνεπής.
• Τον Σεπτέμβριο του 2010, από τα έδρανα της Βουλής θα ξεστομίσει το αλησμόνητο "μαζί τα φάγαμε" και θα προκαλέσει συζητήσεις, αναλύσεις και τηλεοπτικά παράθυρα αντιπαραθέσεων που θα διαρκέσουν για μήνες. Η δε ατάκα θα γίνει σλόγκαν -διαχρονικό και επίκαιρο- και στην Ελλάδα των μνημονίων θα αποτελεί βούτυρο στο ψωμί των πολιτικών του αντιπάλων για πάντα. "Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας "πώς τα φάγατε τα λεφτά", που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής".
Θα υπέθετε κανείς ότι επειδή είχε προηγηθεί η δημοσίευση του πόθεν έσχες του, θα απέφευγε ένα τέτοιο αυτογκόλ (με πάνω από 50 ακίνητα στην ιδιοκτησία του και εισοδήματα που κάποτε ξεπερνούσαν τα 600.000 ευρώ). Όμως, το έβαλε και παρά τα θρυλούμενα ποτέ δεν ανακάλεσε το τι πραγματικά σκεφτόταν, όταν έκανε αυτές τις δηλώσεις. "Το 'μαζί τα φάγαμε' είναι τελείως λάθος", είχε πει και σε πολλούς έμεινε αυτό. Ωστόσο, η δήλωση συνεχιζόταν ως εξής: "Αν το ξανάγραφα και το ξαναέλεγα θα ήταν μαζί τα τρώμε. Βεβαίως τα τρώμε ακόμα, αβέρτα και το ξέρει όλος ο λαός που μας ακούει". Ο ίδιος επίσης είχε αναφερθεί και στους "διεφθαρμένους πολίτες" που πάνε και βρίσκουν τον πολιτικό στο γραφείο του.
Και ασχέτως αν το 2019 δήλωνε κάτω από τα όρια της φτώχειας...
Δεν έλειψαν και οι σεξιστικές αποστροφές και τα ανάρμοστα σχόλια σε σαφώς νεότερες του γυναίκες, ούτε ο Γλέζος γλίτωσε κάποτε από τον ολετήρα λόγο του και φυσικά δεν είχε πρόβλημα να βρίσει on ή off camera: κάποιοι παλιοί θυμούνται και μια άγρια στιχομυθία που περιελάμβανε "μανάδες" αναρχικών στα Εξάρχεια.
Όπως, επίσης αναφέρει σε παλαιότερο άρθρο του ο Θοδωρής Αντωνόπουλος έχουν συμβεί και τούτα εδώ:
• «Σε έχει πηδήξει ποτέ χοντρός;», αναρωτήθηκε μεγαλόφωνα σε συμβούλιο κορυφής της Κομισιόν τη δεκαετία του '80 όταν η Μάργκαρετ Θάτσερ βλέποντάς τον ρώτησε τον διπλανό της «ποιος είναι αυτός ο χοντρός» ψιθυριστά μεν, σε ανοικτά μικρόφωνα δε. Αυτό τουλάχιστον ισχυρίζεται σε βιβλίο του ο Μίμης Ανδρουλάκης, χωρίς να μας πληροφορεί και αν υπήρξε ανταπάντηση της «Σιδηράς Κυρίας»!
• «Όσο πιο καθυστερημένος είναι ένας λαός, τόσο μεγαλύτερη η εμμονή του με τη σημαία» (για την κρίση των Ιμίων το '96).
• «Ο Οτσαλάν είναι ένας άνθρωπος που δεν τον κάλεσε κανείς... Ένας Άρης Βελουχιώτης, ένας Τσε Γκεβάρα πεθαίνει στη μάχη, δεν την κοπανάει από 'δω κι από 'κει ζητώντας άσυλο», έλεγε το '99 για τον Κούρδο ηγέτη που «μας τον πήρανε» μέσω Κένυας οι Τούρκοι ενόσω εκείνος ήταν υπουργός Εξωτερικών, κάτι που του στοίχισε πολιτικά οδηγώντας στην παραίτησή του.
• «Δε γαμιέσαι πρωί-πρωί;» Απάντηση σε δημοσιογράφο που τον ρωτούσε έξω από τη Βουλή αν τον προβληματίζει η επιστολή Σημίτη προς ΓΑΠ (2008).
Όπως και να 'χει, ανάμεσα σε συλλυπητήρια εχθρών και φίλων, με τον Πάγκαλο σήμερα τελειώνει μια ολόκληρη εποχή της πολιτικής ζωής του τόπου. Μια εποχή που ο πολιτικός λόγος έμοιαζε να έχει ελευθερία, αλλά έκρυβε παγίδες και σταδιακό κατέβασμα και εκπτώσεις, για όποιον δεν διέθετε τις γνώσεις, την καλλιέργεια και την ευστροφία του αείμνηστου. Ακόμα και για εκείνον στάθηκε παγίδα αυτή η τρομερή ρητορική, ενώ την αντέγραψε ανεπιτυχώς και ένα μεγάλο κομμάτι της "αριστέρας" που τόσο αντιπάλευε. Και από αυτή τη ρητορική προσπαθούμε να απαγκιστρωθούμε σήμερα- για την ώρα χωρίς αποτέλεσμα.
