Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Για τη Μάγια Λυμπεροπούλου θέατρο χωρίς περιέργεια και συλλογικότητα ήταν ένα θέατρο άσχημο και βαρετό. Φωτ.: Πάνος Μιχαήλ/LIFO

Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου

0

«Τον νέο τον πείθεις χάρη στον τρόπο με τον οποίο υπάρχεις» έλεγε η Μάγια Λυμπεροπούλου, μία από τις πιο σπουδαίες ηθοποιούς που γνώρισε το μεταπολεμικό θέατρο στην Ελλάδα, από τις λίγες γυναίκες που διέπρεψαν στη σκηνοθεσία, σε ένα επάγγελμα σχεδόν αποκλειστικά αρσενικού γένους στην εποχή της, μια εξαιρετική μεταφράστρια, μια συναρπαστική δασκάλα – όσοι μαθήτευσαν δίπλα της, από το 1976, όταν άρχισε να διδάσκει στη Δραματική Σχολή του Λαϊκού Πειραματικού Θεάτρου του Λεωνίδα Τριβιζά, αλλά και αυτοί που είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν τα σημαντικά, κορυφαία, θεατρικά σεμινάρια που έδινε μιλούν για τη μοναδική παρακαταθήκη που άφησε στο θέατρο. 

Η Μάγια Λυμπεροπούλου υπήρξε η πρώτη γυναίκα καλλιτεχνική διευθύντρια και έγραψε ιστορία στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, όπου θήτευσε από το 1988 μέχρι το 1993, μετατρέποντας ένα περιφερειακό θέατρο της επαρχίας σε θέατρο ρεπερτορίου, στο πιο οργανωμένο και δραστήριο ΔΗΠΕΘΕ, δημιουργώντας ensemble, συμπράττοντας με τις πιο σημαντικές δυνάμεις του θεάτρου και φέρνοντάς το στην πρώτη γραμμή της θεατρικής επικαιρότητας. 

Η Μάγια Λυμπεροπούλου πέθανε στα ογδόντα ένα της χρόνια από έμφραγμα, «με έναν τρόπο που θα ήθελε, ανεξάρτητη, δυνατή, χωρίς να γίνει βάρος» λέει η Βίκυ Βολιώτη, ο πιο κοντινός της άνθρωπος, μαθήτρια, φίλη και συνομιλήτριά της μέχρι το τέλος.

Η Μάγια υπήρξε μια πολύ συνειδητοποιημένη προσωπικότητα μέσα στο θέατρο, με σταθερότητα στα «όχι» και στα «θέλω» της, πιστή στην έννοια του ρίσκου, που το θεωρούσε ποσοστό της τέχνης του θεάτρου, όπως και την αποτυχία, αλλά πάντα ανοιχτή σε όσα ανακάλυπτε καθημερινά στη διαδικασία της ώσμωσης με το σύνολο των ηθοποιών και των συντελεστών μιας παράστασης.

Η Μάγια μέχρι το τέλος διάβαζε, έγραφε – άφησε πλήθος σημειώσεων για ένα βιβλίο που δεν τελείωσε, υπάρχει μόνο ως πρωτόλειο, με μνήμες, το τι σήμαινε το Θέατρο Τέχνης από την αρχή μέχρι το τέλος του, με τις διαφορετικές περιόδους του, τον τρόπο με τον οποίο δούλευαν, τον Κουν και τη μέθοδό του, που ήταν αυτή που καθόρισε και την ίδια ως ηθοποιό

Μέχρι το τέλος ήταν φανατική καπνίστρια, φανατική του τένις –έβλεπε όλα τα παιχνίδια του Τσιτσιπά και ξετρελαινόταν– και φανατική ποδοσφαιρόφιλη. Παρομοίαζε το ποδόσφαιρο με το θέατρο, που δεν μπορούσε να το διανοηθεί αλλιώς παρά ως άθλημα ομαδικό, λέγοντας ότι, όπως μια ποδοσφαιρική ομάδα έχει ανάγκη όλους τους παίκτες, όχι μόνο εκείνον που θα βάλει το γκολ, έτσι ακριβώς είναι και το θέατρο. Αυτό οφείλεται κυρίως στις θεατρικές της καταβολές, στη θητεία της στο Θέατρο Τέχνης, στο οποίο έμεινε περισσότερο από μία δεκαετία μετά της αποφοίτησή της το 1959 –την ίδια χρονιά με τον Γιάννη Φέρτη, τη Λήδα Πρωτοψάλτη και τον Μίμη Κουγιουμτζή– μέχρι το 1970, όταν αποφάσισε να φύγει για το Παρίσι και να γίνει, όπως έλεγε, «επαγγελματίας θεατής». Αυτή η απόφαση της άνοιξε τους ορίζοντες, την έφερε σε επαφή με την ευρωπαϊκή σκέψη, τα σύγχρονα ευρωπαϊκά ρεύματα και τη νέα γλώσσα του θεάτρου, ήταν αυτή που μεταμόρφωσε τον τρόπο με τον οποίο έβλεπε την τέχνη της, κάτι που μετέφερε στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφερόταν στη δουλειά της, έναν τρόπο που αντανακλούσε έναν άνθρωπο πνευματικό, ανοιχτό στην πρόκληση, με γνώση, οξυδέρκεια και αντίληψη για τη γοητεία του αλλιώτικου που οφείλει να εκπέμπει το θέατρο.

Μάγια Λυμπεροπούλου Μήδεια Facebook Twitter
Η Μάγια Λυμπεροπούλου ως Τροφός στη Μήδεια που ανέβηκε από το Εθνικό Θέατρο το 1997 σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη.

«Η Μάγια δεν πίστευε ότι μπορεί να υπάρχει αλλιώς θέατρο, δεν πίστευε ποτέ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, εξού και έπαιξε και δεύτερους και τρίτους ρόλους. Την ένοιαζαν οι συνεργασίες, η παράσταση και εμάς, ως ηθοποιούς, έτσι μας εκπαίδευσε να βλέπουμε το θέατρο, ομαδικά, γιατί έτσι μόνο μπορούμε να υπάρχουμε. Η Μάγια σού δημιουργούσε έναν κόσμο από τον οποίον μπορούσες να αντλήσεις, είχε αποκωδικοποιήσει κάποια πράγματα και σου τα έδινε πάρα πολύ ανάγλυφα, μπορούσε να σου λύσει ένα πρόβλημα με ένα τρικ, γιατί πίστευε πολύ στο θέμα της τεχνικής και της τσαγκαρικής, όπως την έλεγε, γιατί η δουλειά μας πίστευε ότι είναι και πολύ πρακτική, δεν είναι μόνο ένστικτο ή συναίσθημα αλλά έχει να κάνει και με τα τεχνικά σου εφόδια» λέει η Βίκυ Βολιώτη.

δούλες ζενέ Facebook Twitter
H Μάγια Λυμπεροπούλου με την Μπέτυ Αρβανίτη και τη Ρένη Πιττακή την εποχή που ανέβασαν τις Δούλες του Ζαν Ζενέ σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή στο Θέατρο της Οδού Κεφαλληνίας. Φωτ.: Σπύρος Στάβερης

Η λεπτομέρεια, η αγάπη, το πάθος για τη λεπτομέρεια, ακόμα και η αυστηρότητα, στα οποία πίστευε, την έκαναν να πλάσει ρόλους συναρπαστικούς. Από την Κάθριν στο «Ξαφνικά πέρσι του καλοκαίρι» του Τενεσί Ουίλιαμς σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν, έναν ρόλο που έχρισε τη δευτεροετή σπουδάστρια της σχολής νέα πρωταγωνίστρια του Θεάτρου Τέχνης στα δεκαεννιά της χρόνια, με τη θεατρική Αθήνα να συζητά όχι μόνο για ένα μεγάλο ταλέντο αλλά και για μια καλλονή, την Αηδόνα των «Ορνίθων» (1962), την «Αγγέλα» του Σεβαστίκογλου (1965), τη Λόττε Κόττε στο «Μεγάλο και Μικρό», σε σκηνοθεσία Γ. Λαζάνη στο Θέατρο Τέχνης το 1980, την Κλυταιμνήστρα στην «Ορέστεια» του Κουν το 1982 στην Επίδαυρο, τη Μαρί Γκάιλα στα «Θεϊκά Λόγια» του Ινκλάν το 1985 στο Θέατρο Τέχνης και την αλησμόνητη κυρία Περνέλ στον «Ταρτούφο» σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη στο θέατρο Αμόρε το 1995, μέχρι τις «Δούλες» του Ζενέ σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή το 2005, όπου έδωσε ρεσιτάλ θεατρικής μεταμόρφωσης ως Κυρία, τη μαγνητική παρουσία της στις παραστάσεις του Νίκου Μαστοράκη «Άγγελοι στην Αμερική» (2010) και «Τριλογία του παραθερισμού» (2011) και του Γιάννη Χουβαρδά, τον «Θείο Βάνια» (2009) και «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα», τον τελευταίο θεατρικό της ρόλο, ακόμα και ως αφηγήτρια στον «Προμηθέα» του Μπομπ Γουίλσον, στο Μέγαρο Μουσικής, το 2008, όπου διάβαζε και τα ποιήματα του Καβάφη που ακούγονταν εμβόλιμα.

ΟΡΕΣΤΕΙΑ (1982) Θέατρο Τέχνης

Αν τη ρωτούσε κάποιος, δεν δίσταζε να απαντήσει ότι ο ρόλος που αγαπούσε περισσότερο από τους δεκάδες που έπαιξε ήταν στο «Μεγάλο και Μικρό», έναν ρόλο που έχει σφραγίσει με μια αξεπέραστη μέχρι σήμερα ερμηνεία. Η φωνή της, καθαρή, χαρακτηριστική, καλλιεργημένη, ακούγεται στη ραψωδία Ν της «Ιλιάδας» του Ομήρου, σε σκηνοθετική επιμέλεια Νίκου Χατζόπουλου, σε ζωντανή ηχογράφηση από το Εθνικό Θέατρο. Η Μάγια έπαιξε στον κινηματογράφο, δυστυχώς, πολύ λίγο, υποδύθηκε τη μητέρα του Καβάφη στην ομώνυμη ταινία του Σμαραγδή, γι' αυτό αξίζει να την ακούσετε στην «Ιλιάδα» ή να ψάξετε σε μερικές παλιές εκπομπές κάποια θραύσματα από τους ρόλους της.

Ομήρου «Ιλιάδα»: Ραψωδία Ν - Μάγια Λυμπεροπούλου, Εθνικό Θέατρο

Για τη Μάγια Λυμπεροπούλου θέατρο χωρίς περιέργεια και συλλογικότητα ήταν ένα θέατρο άσχημο και βαρετό. Η ίδια, με όχημα την ακόρεστη δίψα της για μάθηση και την αγάπη της για το θέατρο, με το οποίο είχε έρθει σε επαφή με τους καλύτερους όρους στο Pierce όπου φοίτησε, αποφάσισε να το σπουδάσει κρυφά, παράλληλα με τη νομική, με τον ίδιο τον Κουν να επεμβαίνει για να πείσει τους γονείς της να συνεχίσει. Και τα δυο κορίτσια της οικογένειας ακολούθησαν καλλιτεχνικούς δρόμους – η αδελφή της Νερίνα έγινε ζωγράφος, έφυγε από τη ζωή στα εξήντα ένα της χρόνια. Την περίοδο που ήταν στο Θέατρο Τέχνης παντρεύτηκε τον Γιώργο Λαζάνη, με τον οποίο χώρισαν λίγα χρόνια αργότερα. Γλωσσομαθής, πολύ πριν φτάσει στο Παρίσι ήταν ενημερωμένη γύρω από το θέατρο, χάρη στα αγγλικά περιοδικά θεάτρου που της έδινε ο Κάρολος Κουν. 

«Θαύμαζε τη Μνουσκίν και όταν επέστρεψε στην Ελλάδα, με τη Μεταπολίτευση, ήθελε να της μοιάσει. Ήταν γεμάτη όνειρα: να κάνει ομάδα, έρευνα, να σκηνοθετήσει, να διδάξει, να πειραματιστεί, να παίξει, γιατί ποτέ δεν έπαψε να είναι κυρίως ηθοποιός. Ίσως ήθελε να σκηνοθετήσει και στον κινηματογράφο, αλλά δεν της δόθηκε η ευκαιρία. Τόλμησε, όμως, πολλά και μερικές φορές παράτολμα (ας θυμηθούμε την περιπέτεια του "Αεικίνητου"), ακόμα και λιγότερο φιλόδοξα σχέδιά της ήταν πιο μπροστά από την εποχή τους. Πολλά δεν ευδοκίμησαν. Είχε όμως και τεράστιες καλλιτεχνικές επιτυχίες και ως ηθοποιός, και ως σκηνοθέτης, και ως μεταφράστρια. Και, φυσικά, ως δασκάλα. Νομίζω ότι τον ρόλο της δασκάλας τον απολάμβανε. Και διεκδικούσε με τον τρόπο της από τους μαθητές της αγάπη και αφοσίωση. Όχι ως μητέρα, ως γυναίκα και ηθοποιός πιο έμπειρη. Ως αρχηγός μιας φυλής που ενωμένη βαδίζει στα τυφλά στα παρασκήνια, ψάχνοντας τη σκηνή. Και σταματάει πού και πού την έρευνα για να μιλήσει – η Μάγια, κυρίως αυτή, γιατί κανείς άλλος δεν μπορεί να τα πει καλύτερα» γράφει η Μαριτίνα Πάσσαρη.

Η Μάγια υπήρξε μια πολύ συνειδητοποιημένη προσωπικότητα μέσα στο θέατρο, με σταθερότητα στα «όχι» και τα «θέλω» της, πιστή στην έννοια του ρίσκου που το θεωρούσε ποσοστό της τέχνης του θεάτρου, όπως και την αποτυχία, αλλά πάντα ανοιχτή σε όσα ανακάλυπτε καθημερινά στη διαδικασία της ώσμωσης με το σύνολο των ηθοποιών και των συντελεστών μιας παράστασης. Με τη λαμπρή της προσωπικότητα επέβαλε σε όλους να σέβονται τη γυναικεία δημιουργία χωρίς σχόλια και αμφισβητήσεις, ήταν ισότιμη συνομιλήτρια των ανδρών ομοτέχνων της όσο λίγες άλλες πρωταγωνίστριες και σκηνοθέτριες.

Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Φωτ.: Πάνος Μιχαήλ/LIFO

«Η Μάγια ήξερε πολύ καλά τι θέλει και επέμενε σε αυτό. Υπήρξαν παραστάσεις στις οποίες ήταν απόλυτη και κάθετη και ανυποχώρητη σε αυτό που ήθελε και φανταζόταν και άλλες, στις οποίες ήταν πολύ πιο ανοιχτή. Είχε να κάνει πάντα με αυτό που ήθελε από το έργο, δεν ήταν ένας άνθρωπος η Μάγια, ούτε ήταν το ίδιο σε κάθε δουλειά. Είχε ισχυρή άποψη και στη δουλειά και στην προσωπική της ζωή, της έβγαζα το καπέλο για τον τρόπο με τον οποίο υπήρχε και στη δουλειά και στη ζωή» λέει η Βίκυ Βολιώτη.

«Υπέροχη ηθοποιός, μοναδική δασκάλα και τεράστιο μυαλό, με ευαίσθητες κεραίες για τη σφυγμομέτρηση κάθε εποχής στο θέατρο. Ανθρώπους με τη δική της συγκρότηση σπάνια βρίσκεις στη δουλειά μας. 

Πάντα πρόθυμη να προσφέρει τη σκέψη και τον προβληματισμό της με στόχο την εξυγίανση και τον εξορθολογισμό του χαώδους θεατρικού τοπίου στην Ελλάδα. Η πολιτεία τη θυμόταν κάθε φορά που έφτιαχνε επιτροπές επί επιτροπών για τη θεατρική εκπαίδευση, για τον θεσμό των επιχορηγήσεων, για την περίφημη Ακαδημία Θεάτρου κ.λπ. Και η Μάγια ανταποκρινόταν. Κι αφού δούλευε συστηματικά και αφιλοκερδώς επί χρόνια στις επιτροπές για να φτάσει σε ένα αποτέλεσμα, ερχόταν ο επόμενος υπουργός ή η επόμενη κυβέρνηση και πετούσε τα πορίσματα της όποιας επιτροπής στον κάλαθο αχρήστων. 

Η πολιτεία τής χρωστάει, λοιπόν. Τα μαλλιοκέφαλά της. Κι εμείς της χρωστάμε. Όλοι», γράφει ο Νίκος Χατζόπουλος. 

Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα Facebook Twitter
O τελευταίος της θεατρικός ρόλος ήταν στην παράσταση του Εθνικού θεάτρου «Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» το 2013.
Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Με τον Δημήτρη Πιατά στην Τριλογία του Παραθερισμού που ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο το 2011.

Το 2003, όταν έπαιξε στο «Βυσσινόκηπο» στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας, είχε πει ότι με τον ρόλο της Λιουμπόβ αποχαιρετά τις ντάμες, λίγο αργότερα το ίδιο καλοκαίρι αποχαιρέτησε την Επίδαυρο, παίζοντας την Κλυταιμνήστρα στην «Ηλέκτρα» του Θέμη Μουμουλίδη με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας. Η πολυαναμενόμενη επιστροφή της στο Θέατρο Τέχνης δεν πραγματοποιήθηκε. «Αισθάνομαι ότι πρέπει να αρχίσω να αποχαιρετώ πράγματα και ήδη το κάνω με πλήρη συναίσθηση και δίχως ίχνος μελοδραματισμού. Το "δεν θα ξανακάνεις" το λέω και το εννοώ με όρους απόλαυσης, μιας απόλαυσης μεθυστικής για τους ηθοποιούς», έλεγε. 

«Η Μάγια ήταν άνθρωπος ανυποχώρητος ως προς το αποτέλεσμα και αυτό της δημιουργούσε τρομερό στρες, δεν ήταν ποτέ χαλαρή και όταν ένιωσε ότι κουράζεται, προτίμησε να μείνει στο σπίτι της και να διαβάζει τα βιβλία της και τα νουάρ μυθιστορήματα που λάτρευε. Ήταν πολύ απαιτητική και από τον εαυτό της και από τους άλλους. Τα τελευταία χρόνια ήταν πολύ ευτυχισμένη που έκανε συνεργασίες με διαφορετικούς σκηνοθέτες, αλλά περισσότερο την ενθουσίαζε όταν έβλεπε στο Φεστιβάλ ξένες παραστάσεις, ήταν κάτι που την παραμύθιαζε, επέστρεφε με φοβερό ενθουσιασμό και κρατούσε σημειώσεις, έψαχνε για τους σκηνοθέτες, γι’ αυτές μίλαγε πολύ», λέει η Βίκυ Βολιώτη.

Το πιο σημαντικό είναι ότι η Μάγια Λυμπεροπούλου έζησε όπως ήθελε, έκανε τη ζωή που ήθελε, ήταν ένας χορτάτος, ακέραιος άνθρωπος, μια διανοούμενη του ελληνικού θεάτρου που αγαπήθηκε πολύ, απόλαυσε τον σεβασμό και τον θαυμασμό όλων των ηθοποιών που τη γνώρισαν, την πίστη και την εμπιστοσύνη των μαθητών της, το θερμό και ειλικρινές χειροκρότημα του κοινού που την αποθέωσε και την ακολούθησε πιστά σε όλη τη διαδρομή της. Είναι κρίμα που σε μια χώρα διαρκώς φτωχή και στερημένη δεν υπάρχουν αρχεία για να τη γνωρίσουν οι νεότεροι και να μπορέσουν να ανατρέξουν σε ερμηνείες και διδασκαλίες, να γνωρίσουν τις θέσεις, τους προβληματισμούς και τις απόψεις για την τέχνη τους. Για όσους την έχουμε δει στο θέατρο ισχύει ότι οι ηθοποιοί δεν πεθαίνουν ποτέ. Θα έρχεται πάντα με αυτό το βελούδινο και πυρετικό βλέμμα, ακαταμάχητη, δυναμική, με ένα λευκό πουκάμισο, αεικίνητη και ενθουσιώδης, με ένα τσιγάρο στο χέρι, στο κέντρο μια σκηνής που τα φώτα της δεν θα σβήσουν ποτέ. Αντίο Μάγια, η συνάντησή μας μαζί σου άνοιξε μια πόρτα, διάπλατα, σε έναν κόσμο αφάνταστο. 

Δείτε 15 σπάνιες φωτογραφίες από παραστάσεις της Μάγιας Λυμπεροπούλου στο Θέατρο Τέχνης

Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Θεϊκά λόγια, 1987
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Θεϊκά λόγια, 1987
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Θεϊκά λόγια, 1987
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Θεϊκά λόγια, 1987
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι 1959 Θέατρο Τέχνης
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Νεκροταφείο Αυτοκινήτων 1970 Θέατρο Τέχνης
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Το Μεγάλο και Μικρό 1980 Θέατρο Τέχνης
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Το Μεγάλο και το Μικρό 1980 Θέατρο Τέχνης
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Το Μεγάλο και το Μικρό 1980 Θέατρο Τέχνης
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστεια, 1982
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστεια, 1982
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστης, 1982
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστεια, 1982
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστεια, 1982
Η σημασία τού να είσαι η Μάγια Λυμπεροπούλου Facebook Twitter
Ορέστεια, 1982

Η Μάγια Λυμπεροπούλου στην εκπομπή «Έστιν Ουν»






 

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νικαίτη Κοντούρη

Θέατρο / Νικαίτη Κοντούρη: «Είναι τόσο λάθος να χαρακτηρίζουν τον Ευριπίδη μισογύνη»

Μια συζήτηση για τις «Βάκχες», μια από τις πιο γοητευτικές και «επικίνδυνες» τραγωδίες του Ευριπίδη, που ανεβαίνει τον Αύγουστο στην Επίδαυρο, σε σκηνοθεσία Νικαίτης Κοντούρη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, πτώση και η αποθέωση

Αρχαίο Δράμα Explained / «Οιδίπους Τύραννος» και «Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή: Η άνοδος, η πτώση και η αποθέωση

Τι μας μαθαίνει η ιστορία του Οιδίποδα, ενός ανθρώπου που έχει τα πάντα και τα χάνει εν ριπή οφθαλμού; Η κριτικός θεάτρου Λουίζα Αρκουμανέα επιχειρεί μια θεωρητική ανάλυση του έργου του Σοφοκλή.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Αλίκη Βουγιουκλάκη: Στη ζωή έσπαγε τα ταμπού, στο θέατρο τα ταμεία

Θέατρο / Αλίκη Βουγιουκλάκη: Πώς έσπαγε τα ταμεία στο θέατρο επί 35 χρόνια

Για δεκαετίες έχτισε, με το αλάνθαστο επιχειρηματικό της ένστικτο, μια σχέση με το θεατρικό κοινό που ακολουθούσε υπνωτισμένο τον μύθο της εθνικής σταρ. Η πορεία της ως θιασάρχισσας μέσα από παραστάσεις-σταθμούς και τις μαρτυρίες συνεργατών της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Θέατρο / Νίκος Καραθάνος: «Εμείς είμαστε οι χώρες, τα κείμενα, οι πόλεις, εμείς είμαστε οι μύθοι»

Στον πολυαναμενόμενο «Οιδίποδα» του Γιάννη Χουβαρδά, ο Νίκος Καραθάνος επιστρέφει, 23 χρόνια μετά, στον ομώνυμο ρόλο, ακολουθώντας την ιστορία από το τέλος προς την αρχή και φωτίζοντας το ανθρώπινο βάθος μιας τραγωδίας πιο οικείας απ’ όσο νομίζουμε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα δώρο που άργησε να φτάσει

Θέατρο / «Κοιτάξτε πώς φέρονταν οι αρχαίοι στους ξένους! Έτσι πρέπει να κάνουμε κι εμείς»

Ένα δώρο που έφτασε καθυστερημένα, μόλις είκοσι λεπτά πριν το τέλος της παράστασης - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα για το «ζ-η-θ, ο Ξένος» σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε το φετινό καλοκαίρι

Θέατρο / Η Κασσάνδρα της Έβελυν Ασουάντ σημάδεψε την «Ορέστεια»

Η «Ορέστεια» του Θεόδωρου Τερζόπουλου συζητήθηκε όσο λίγες παραστάσεις: ενθουσίασε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια και ανέδειξε ερμηνείες υψηλής έντασης και ακρίβειας. Ξεχώρισε εκείνη της Έβελυν Ασουάντ, η οποία, ως Κασσάνδρα, ερμήνευσε ένα αραβικό μοιρολόι που έκανε πολλούς να αναζητήσουν το όνομά της. Το φετινό καλοκαίρι, η παράσταση επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στους Δελφούς και στο αρχαίο θέατρο Φιλίππων.
M. HULOT
Η Λίνα Νικολακοπούλου υπογράφει και σκηνοθετεί τη μουσικοθεατρική παράσταση «Χορικά Ύδατα»

Θέατρο / «Χορικά Ύδατα»: Ο έμμετρος κόσμος της Λίνας Νικολακοπούλου επιστρέφει στη σκηνή

Τραγούδια που αποσπάστηκαν από το θεατρικό τους περιβάλλον επιστρέφουν στην πηγή τους, σε μια σκηνική τελετουργία γεμάτη εκπλήξεις που φωτίζει την τεράστια καλλιτεχνική παρακαταθήκη της στιχουργού.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

The Review / «Το ημέρωμα της στρίγγλας»: Ήταν ο Σαίξπηρ μισογύνης;

Γιατί εξακολουθεί να κερδίζει το σύγχρονο κοινό η διάσημη κωμωδία του Άγγλου βάρδου κάθε φορά που ανεβαίνει στη σκηνή; Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου συζητούν με αφορμή την παράσταση που σκηνοθετεί η Εύα Βλασσοπούλου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Darkest White»: Ένα σύμπαν που εξερευνά την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναίκας 

Θέατρο / «Darkest White»: Ο εμφύλιος από την πλευρά των χαμένων

Το έργο της Δαφίν Αντωνιάδου που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών, εξερευνά μέσω προσωπικών και ιστορικών αναμνήσεων και μέσα από την ανθεκτικότητα και τη δύναμη της γυναικείας παρουσίας, ιστορίες εκτοπισμού και επιβίωσης. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσια ένα τραπέζι με φίλους

Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας / Beytna: Μια παράσταση χορού που είναι στην ουσία ένα τραπέζι με φίλους

Ο σπουδαίος λιβανέζος χορευτής και χορογράφος Omar Rajeh, επιστρέφει με την «Beytna», μια ιδιαίτερη περφόρμανς με κοινωνικό όσο και γαστριμαργικό αποτύπωμα, που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του φετινού 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η νύφη και το «Καληνύχτα, Σταχτοπούτα»

Θέατρο / Η Καρολίνα Μπιάνκι παίρνει το ναρκωτικό του βιασμού επί σκηνής. Τι γίνεται μετά;

Μια παράσταση-περφόρμανς που μέσα από έναν εξαιρετικά πυκνό και γοητευτικό λόγο, ένα κολάζ από εικόνες, αναφορές, εξομολογήσεις, όνειρα και εφιάλτες μάς κάνει κοινωνούς μιας ακραίας εμπειρίας, χωρίς να σοκάρει.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ακούγεσαι Λυδία, Ακούγεσαι ίσαμε το στάδιο

Επίδαυρος / «Ακούγεσαι, Λυδία, ίσαμε το στάδιο ακούγεσαι»

Κορυφαίο πρόσωπο του αρχαίου δράματος, συνδεδεμένη με εμβληματικές παραστάσεις, ανατρέχει σε δεκαπέντε σταθμούς της καλλιτεχνικής της ζωής στην Επίδαυρο και αφηγείται προσωπικές ιστορίες, επιτυχίες και ματαιώσεις, εξαιρετικές συναντήσεις και συνεργασίες, σε μια πορεία που αγγίζει τις πέντε δεκαετίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ