Η Αίτνα «γλιστρά» προς τη θάλασσα - Αν ποτέ καταρρεύσει η καταστροφή θα είναι τεράστια στη Μεσόγειο

Η Αίτνα της Σικελίας είναι ένα από τα πιο ενεργά ηφαίστεια στον κόσμο, αλλά οι επιστήμονες λένε ότι οι εκρήξεις δεν είναι η μόνη μεγάλη απειλή που θέτει.

Μια νέα μελέτη δείχνει ότι η Αίτνα ολισθαίνει σιγά-σιγά προς τη θάλασσα, αυξάνοντας την προοπτική να καταρρεύσει ξαφνικά και να προκαλέσει ένα τεράστιο τσουνάμι που θα μπορούσε να καταστρέψει την περιοχή γύρω από την ανατολική Μεσόγειο Θάλασσα.

«Η Αίτνα είναι ένα μεγάλο και βαρύ ηφαίστειο, οπότε η βαρύτητα την "τραβάει" προς τα κάτω», ανέφερε η Morelia Urlaub, ερευνήτρια στο GEOMAR Helmholtz Center for Ocean Research στο της Γερμανίας, και συγγραφέας της μελέτης.

Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο NBC, η επιστήμονας αναφέρει πως το ηφαίστειο μπορεί να φτάσει στη θάλασσα καθώς δεν υπάρχει εμπόδιο στην πορεία του.

Η αργή καθίζηση του ηφαιστείου είναι γνωστή από τη δεκαετία του 1990. Όμως η Urlaub και οι συνεργάτες της χρησιμοποίησαν ένα δίκτυο υποβρύχιων αισθητήρων κατά μήκος της νοτιοανατολικής πλευράς του ηφαιστείου για να ερευνήσουν περισσότερο πόσο ανησυχητικό είναι αυτό.

Η Αίτνα συνήθως μετακινείται περίπου 2 έως 3 εκατοστά ετησίως, σύμφωνα με την Urlaub. Στην πρόσφατη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στις 10 Οκτωβρίου στο περιοδικό Science Advances, οι αισθητήρες έδειξαν ότι η κίνηση της Αίτνας επιταχύνεται περιστασιακά για εβδομάδες ή μήνες, καθώς το μάγμα συσσωρεύεται υπόγεια πριν ξεσπάσει μια έκρηξη.

Το 2017, οι αισθητήρες ανίχνευσαν μια ολίσθηση 4 εκατοστών σε διάστημα οκτώ ημερών, χωρίς να υπάρξει έκρηξη.

Οι αισθητήρες επίσης ανίχνευσαν την κίνηση σε τμήματα της πλευράς του ηφαιστείου που βρίσκονται κάτω από το νερό, μακριά από την καρδιά της ηφαιστειακής δραστηριότητας της Αίτνας - ένα απροσδόκητο εύρημα που υποδηλώνει ότι μόνο το μάγμα δεν είναι η μόνη αιτία της μετακίνησης.

Ο John Murray, γεωλόγος στο Open University του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει περάσει δεκαετίες μελετώντας την Αίτνα. Είπε ότι ήταν έκπληκτος με το εύρημα ότι η Αίτνα κινήθηκε τόσο πολύ σε μια περίοδο οκτώ ημερών. «Μια ξαφνική κατάρρευση της Αίτνας θα μπορούσε να είναι απολύτως καταστροφική για την περιοχή», είπε.

«Είναι προφανώς πολύ ανησυχητικό αν αυτό συμβεί, αλλά πρέπει να τονίσω ότι δεν υπάρχει απολύτως κανένα σημάδι αυτού του γεγονότος αυτή τη στιγμή», τόνισε. «Πρέπει να μάθουμε πολλά περισσότερα γι' αυτό προτού μπορέσουμε να κάνουμε οποιεσδήποτε παρόμοιες προβλέψεις», εκτιμά.

Και η Urlaub συμφώνησε ότι ο άμεσος κίνδυνος είναι μικρός. «Γνωρίζουμε από το γεωλογικό αρχείο ότι οι καταρρεύσεις είναι κοινές στον κύκλο ζωής των ηφαιστείων», είπε. «Αλλά είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι μιλάμε για γεωλογικές χρονολογικές κλίμακες εδώ - η Αίτνα είναι 500.000 ετών».

Αλλά ηφαίστεια έχουν όμως δείξει πόσο καταστροφικές είναι οι ξαφνικές καταρρεύσεις.

Στις 18 Μαΐου του 1980, η βόρεια πλευρά του όρους Αγίας Ελένης, ενός ηφαιστείου στην πολιτεία της Ουάσινγκτον, κατέρρευσε μετά από σεισμό μεγέθους 5.1 που έπληξε την περιοχή.

Η Αμερικανική Γεωλογική Έρευνα χαρακτήρισε το φαινόμενο ως τη «μεγαλύτερη χιονοστιβάδα συντριμμιών στη Γη στην καταγεγραμμένη ιστορία». Σκοτώθηκαν 57 άνθρωποι και προκλήθηκαν ζημιές 1,1 δισ. δολαρίων, σύμφωνα με τον οργανισμό.