Κλιματικές αλλαγές 20.000 ετών: Θαλάσσιες έρευνες στον Αργολικό κόλπο για το αρχαίο περιβάλλον

Κλιματικές αλλαγές 20.000 ετών: Θαλάσσιες έρευνες στον Αργολικό κόλπο για το αρχαίο περιβάλλον Facebook Twitter
0

Οι κλιματικές και περιβαλλοντικές αλλαγές των τελευταίων 20.000 χρόνων και οι επιδράσεις τους στη ζωή των αρχαίων και προϊστορικών κοινωνιών του Νότιου Αιγαίου, βρέθηκαν στο επίκεντρο των θαλάσσιων ερευνών που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα στο Μυρτώο Πέλαγος και στον Αργολικό κόλπο.

Οι έρευνες διεξήχθησαν από πολυεθνική ομάδα Ελλήνων και ξένων επιστημόνων στο πλαίσιο του προγράμματος EUROFLEETS και με τη βοήθεια του ωκεανογραφικού σκάφους ΑΙΓΑΙΟ του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).

Την εμπειρία του από τις δεκαήμερες θαλάσσιες έρευνες μοιράζεται μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ. Δημήτρης Σακελλαρίου, αρχηγός της αποστολής και επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του ΕΛΚΕΘΕ.

«Τις πρώτες μέρες της αποστολής στο Νότιο Αιγαίο έπνεαν άνεμοι έντασης 7 μποφόρ, οι οποίοι δεν επέτρεπαν να γίνουν εργασίες στο Μυρτώο Πέλαγος. Κατευθυνθήκαμε στον Αργολικό Κόλπο, όπου οι καιρικές συνθήκες ήταν καλές και ερευνήσαμε συστηματικά όλη την περιοχή μεταξύ της δυτικής ακτής Αργολίδας (Ναύπλιο, Τολό, Ίρια, Κοιλάδα, Πορτοχέλι, Σπέτσες) και της ανατολικής ακτής της Αρκαδίας (Άστρος, Τυρός, Λεωνίδιο). Η περιοχή έχει μεγάλο ενδιαφέρον γιατί περιλαμβάνει σημαντικά πολιτιστικά κέντρα της αρχαιότητας και της προϊστορικής εποχής (Μυκήνες, Τύρινθα, Σπήλαιο Φράχθι κλπ.)», αναφέρει ως προς το πρώτο μισό μέρος της αποστολής που περιλάμβανε περιοχές στον Αργολικό Κόλπο.

Κλιματικές αλλαγές 20.000 ετών: Θαλάσσιες έρευνες στον Αργολικό κόλπο για το αρχαίο περιβάλλον Facebook Twitter

«Το δεύτερο μισό επικεντρώθηκε στο Μυρτώο Πέλαγος, στην περιοχή μεταξύ Σπετσών και Ύδρας δυτικά και Σίφνου, Μήλου ανατολικά. Στη διάρκεια της αποστολής έγινε βυθομετρική και μορφολογική αποτύπωση δύο περιοχών συνολικής έκτασης 1.000 τετρ. χιλιομέτρων περίπου, καταγράφηκαν σεισμικές τομές συνολικού μήκους 850 χλμ. και συλλέχθηκαν 7 πυρήνες ιζημάτων για εργαστηριακές αναλύσεις. Οι περιοχές του Αργολικού και του Μυρτώου δεν είχαν αποτελέσει αντικείμενο έρευνας μέχρι τώρα. Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν στην αποστολή θα μας δώσουν μια πολύ καλή εικόνα της δομής και της εξέλιξής τους. Από τις αναλύσεις που θα γίνουν, αναμένουμε να έχουμε πολύ ενδιαφέροντα αποτελέσματα για το παλαιο-περιβάλλον των τελευταίων χιλιάδων χρόνων αλλά και για την αλληλεπίδραση των αρχαίων και προϊστορικών πολιτισμών της περιοχής με το περιβάλλον», συμπληρώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δ. Σακελλαρίου.

Αλλά γιατί στις συγκεκριμένες θαλάσσιες περιοχές; «Οι περιοχές που περιβάλουν τον Αργολικό κόλπο και το Μυρτώο Πέλαγος, δηλαδή η ανατολική Πελοπόννησος, η Αργολίδα, η Αττική και οι Δυτικές Κυκλάδες, έχουν συνεχή κατοίκηση από τουλάχιστον την Ανώτερη Παλαιολιθική, Μεσολιθική και Νεολιθική περίοδο και βρίσκονταν στο κέντρο του Κυκλαδικού, του Μυκηναϊκού και του κλασικού ελληνικού πολιτισμού. Συλλέξαμε πυρήνες ιζημάτων και από τις δύο περιοχές έρευνας με σκοπό να γίνουν οι κατάλληλες εργαστηριακές αναλύσεις που θα δώσουν νέα στοιχεία για τις περιβαλλοντικές αλλαγές οι οποίες προκλήθηκαν από τις κλιματικές αλλαγές και τις γεωλογικές και τεκτονικές κινήσεις», απαντά στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Από τις ιζηματολογικές, μικροπαλαιοντολογικές και άλλες αναλύσεις στους πυρήνες ιζήματος που συλλέχθηκαν στις περιοχές έρευνας αναμένονται πολύτιμες πληροφορίες για την εξέλιξη των χερσαίων οικοσυστημάτων στις περιοχές που περιβάλουν το Μυρτώο Πέλαγος και τον Αργολικό Κόλπο τα τελευταία 20.000 χρόνια, καθώς και για τις περιβαλλοντικές συνθήκες που επικρατούσαν την εποχή των πρώιμων πολιτισμών στην περιοχή του Νότιου Αιγαίου. Επίσης, η ανάλυση των βυθομετρικών δεδομένων και των σεισμικών τομών θα δώσουν σημαντικά στοιχεία για τη δράση ενεργών υποθαλάσσιων ρηγμάτων, αλλά και για σεισμούς και τσουνάμι του παρελθόντος.

Υπήρξε συσχετισμός με παλαιοντολογικές, αρχαιολογικές, γεωλογικές ή άλλες έρευνες που έχουν υλοποιηθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη στις περιοχές αυτές;

«Για τον σχεδιασμό της αποστολής, λήφθηκαν υπόψη όλα τα διαθέσιμα αρχαιολογικά, παλαιοντολογικά, γεωλογικά και περιβαλλοντικά/κλιματικά στοιχεία και δεδομένα που έχουν προκύψει για την ευρύτερη περιοχή από διάφορες ελληνικές και διεθνείς ερευνητικές ομάδες. Η επεξεργασία των νέων δεδομένων και η ανάλυση και σύνθεση των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν θα αποτελέσουν αντικείμενο συζήτησης στην ευρύτερη επιστημονική κοινότητα με σκοπό να δημιουργήσουν νέα δυναμική για περισσότερες ερευνητικές προσπάθειες τόσο στη συγκεκριμένη περιοχή όσο και σε ολόκληρο το Αιγαίο», υπογραμμίζει ο Δ. Σακελλαρίου.

Κλιματικές αλλαγές 20.000 ετών: Θαλάσσιες έρευνες στον Αργολικό κόλπο για το αρχαίο περιβάλλον Facebook Twitter

Τέλος, όσον αφορά τη σύνδεση των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν με τους στόχους του προγράμματος EUROFLEETS οι οποίοι αφορούν, μεταξύ άλλων, τη βιωσιμότητα των ωκεανών και την καινοτομία, ο ίδιος επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Ο σκοπός της αποστολής ήταν να συλλέξουμε στοιχεία που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε τις αλλαγές στο παλαιο-περιβάλλον από τις κλιματικές μεταβολής των τελευταίων 10-20 χιλιάδων χρόνων αλλά και τον τρόπο με τον οποίο οι αρχαίοι και προϊστορικοί πολιτισμοί των γειτονικών περιοχών αλληλεπιδρούσαν με αυτό. Η αποστολή εντάσσεται σε έναν από τους βασικούς στόχους του προγράμματος EUROFLEETS+ που αφορά στην κατανόηση των διαχρονικών κλιματικών και περιβαλλοντικών αλλαγών και τον ρόλο τους στην εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού».

Η αποστολή χρηματοδοτήθηκε από το πρόγραμμα EUROFLEETS+ (www.eurofleets.eu ) και υλοποιήθηκε με τον επιστημονικό συντονισμό του Δρ. Ανδρέα Κουτσοδένδρη και της ερευνητικής ομάδας του Ινστιτούτου Επιστημών της Γης του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, σε συνεργασία με ομάδα επιστημόνων από την Αυστρία, τη Γαλλία και την ερευνητική ομάδα του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (www.hcmr.gr ) με αρχηγό αποστολής τον Δρ. Δημήτρη Σακελλαρίου.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Περιβάλλον
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ευρωπαϊκά χέλια: Οικολογική κρίση και λαθρεμπόριο

Περιβάλλον / Το «μαύρο χρυσάφι» των νερών: Πώς η Ευρώπη χάνει τα χέλια της από το παγκόσμιο λαθρεμπόριο

Η παράνομη διακίνηση ευρωπαϊκών χελιών απειλεί το είδος, με λαθρεμπόρους να χρησιμοποιούν σύνθετες διαδρομές για εξαγωγή στην Ασία. Η Ιαπωνία και η Ευρώπη προσπαθούν να σώσουν το χέλι μέσω συντονισμένων δράσεων και τοπικής εκτροφής
LIFO NEWSROOM
Πώς η αποψίλωση απειλεί τον καφέ - Η νέα παγκόσμια κρίση έρχεται από τη Βραζιλία

Περιβάλλον / Πώς η αποψίλωση απειλεί τον καφέ - Η νέα παγκόσμια κρίση έρχεται από τη Βραζιλία

Η αποψίλωση των δασών για την καλλιέργεια καφέ απειλεί να καταστρέψει το ίδιο το ρόφημα που αγαπά ο κόσμος - Νέα έρευνα της Coffee Watch αποκαλύπτει πώς η εξαφάνιση των δασών μειώνει τις βροχοπτώσεις και απειλεί τη βιωσιμότητα της παραγωγής καφέ παγκοσμίως
LIFO NEWSROOM
Χελώνα Καρέρα: 6.100 φωλιές στον Κυπαρισσιακό Κόλπο - Έκκληση για άμεση εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης

Περιβάλλον / Χελώνα Καρέττα: 6.100 φωλιές στον Κυπαρισσιακό Κόλπο - Έκκληση για άμεση εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης

Παρά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της ωοτοκίας, οι ανθρωπογενείς πιέσεις (παραβιάσεις, υποβάθμιση οικοτόπων) συνεχίζονται σε ακτή και θάλασσα
LIFO NEWSROOM
Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε άξιοι της ομορφιάς της

Περιβάλλον / Mattias Klum: Η Γη θα επιβιώσει — το θέμα είναι αν εμείς θα παραμείνουμε αντάξιοι της ομορφιάς της

Ο διακεκριμένος Σουηδός φωτογράφος και σκηνοθέτης μιλά για τη βιοποικιλότητα, την περιβαλλοντική κρίση και πώς η τέχνη μπορεί να εμπνεύσει δράση και συνείδηση.
ΦΙΛΙΩ ΡΑΓΚΟΥ
Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Περιβάλλον / Μικροπλαστικά: Τα παπούτσια πεζοπορίας «μολύνουν» τα βουνά – Τι δείχνει νέα έρευνα

Νέα έρευνα στις λίμνες των Adirondack αποκαλύπτει ότι τα παπούτσια και τα ρούχα πεζοπορίας είναι σημαντική πηγή μικροπλαστικών στη φύση. Οι επιστήμονες καλούν τη βιομηχανία και τους λάτρεις της πεζοπορίας να δράσουν
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Η ξηρασία απειλεί τη βρετανική φύση - Σκαντζόχοιροι και πουλιά πεθαίνουν από δίψα

Η Natural England προειδοποιεί ότι η ξηρασία στη Βρετανία έχει προκαλέσει σοβαρή οικολογική κρίση: σκαντζόχοιροι, πουλιά και σολομοί πεθαίνουν, οι υγρότοποι στεγνώνουν και οι πυρκαγιές καταστρέφουν προστατευόμενες περιοχές
LIFO NEWSROOM
Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Περιβάλλον / Κλιματική κρίση: Τα δάση της Αυστραλίας άλλαξαν - Εκπέμπουν περισσότερο άνθρακα απ’ όσο απορροφούν

Tο φαινόμενο αυτό στα δάση της Αυστραλίας ξεκίνησε πριν από περίπου 25 χρόνια, όταν οι κορμοί και τα κλαδιά των δέντρων άρχισαν να εκπέμπουν περισσότερο διοξείδιο απ’ ό,τι απορροφούν
LIFO NEWSROOM