Σαρωτικές αλλαγές φέρνει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας που παρουσιάζεται σήμερα, στους βασικούς του άξονες, στο υπουργικό συμβούλιο από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννη Βρούτση.
Το νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση εντός Νοεμβρίου, με την κυβέρνηση να επιδιώκει τη μέγιστη κοινωνική συναίνεση. Στο επίκεντρο του νέου θεσμικού πλαισίου που προωθείται βρίσκονται τουλάχιστον πέντε μεγάλες αλλαγές σε ωράρια – υπερωρίες, άδειες, τηλεργασία, συνδικαλιστικό νόμο και κάρτα εργασίας.
Οι πέντε αλλαγές
Διευθέτηση χρόνου εργασίας, ωράριο α λα καρτ και νέο πλαίσιο υπερωριών
Κάρτα εργασίας – Εργάνη ΙΙ
Εκ βάθρων αλλαγή συνδικαλιστικού νόμου
Τηλεργασία
Πατρικές – γονικές άδειες
Ωράρια - Υπερωρίες
Σήμερα, η απασχόληση 5 ωρών επί πλέον την εβδομάδα μετά τις 40 ώρες για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν 5ήμερο σύστημα απασχόλησης (όπως επίσης και η απασχόληση 8 ωρών επιπλέον την εβδομάδα, για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν σύστημα 6ήμερης απασχόλησης) θεωρείται υπερεργασία και αμείβεται με προσαύξηση 20%. Η απασχόληση, πέραν των 45 ωρών την εβδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν πενθήμερο ή των 48 ωρών τη εβδομάδα για τις επιχειρήσεις που εφαρμόζουν εξαήμερο, θεωρείται υπερωριακή απασχόληση και αμείβεται με προσαύξηση 40% στο καταβαλλόμενο ωρομίσθιο. Παράλληλα, κάθε ώρα πέραν της 9ης ημερησίως επί 5ημέρου και πέραν των 8 επί 6ημέρου συνιστά υπερωρία.
Για τις υπερωρίες προβλέπονται προσαυξήσεις:
40% για κάθε ώρα νόμιμης υπερωριακής απασχόλησης μέχρι τη συμπλήρωση των προβλεπόμενων πλαφόν
60% για απασχόληση πέραν των ορίων που προβλέπουν τα πλαφόν και
80% για κάθε ώρα κατ´ εξαίρεση υπερωρίας, χωρίς δηλαδή να έχει τηρηθεί από τον εργοδότη η υποχρέωση προαναγγελίας κλπ.
Με το νέο θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με το Έθνος, προωθείται ενοποίηση της αντιμετώπισης των επιπλέον του 8ώρου ωρών, ώστε κάθε επιπλέον ώρα να ορίζεται ως υπερωρία, χωρίς όμως να αλλάξει – κατά πληροφορίες – το πλαίσιο των αμοιβών το οποίο αναμένεται να παραμείνει στο 20% για την 9η ώρα και στο 40% για κάθε επόμενη ώρα νόμιμης υπερωρίας.
Ταυτόχρονα προωθείται η αύξηση του αριθμού των επιτρεπόμενων υπερωριών στη βιομηχανία, που διαφοροποιείται σήμερα από τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας.
Το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης των εργαζομένων προκειμένου για εργαζόμενους σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες, έχει καθοριστεί στις 48 ώρες ανά 6μηνο. Στους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, για παράδειγμα στο εμπόριο και την παροχή υπηρεσιών, το ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης είναι έως 2 ώρες ημερησίως και έως 120 ώρες το έτος. Οι εισηγήσεις που υπάρχουν στο τραπέζι είναι να ευθυγραμμιστεί το πλαφόν στη βιομηχανία με τους υπόλοιπους κλάδους, ώστε το ανώτατο όριο να είναι 120 ώρες ανά έτος σε όλο το φάσμα της οικονομίας.
Σήμερα, επιτρέπεται με βάσει νόμο του 2011 διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε 6μηνιαία ή σε ετήσια βάση. Εντός του χρονικού αυτού διαστήματος υπάρχει μια χρονική περίοδος αυξημένης απασχόλησης, κατά την οποία ο μισθωτός εργάζεται ημερησίως έως 10 ώρες και μια χρονική περίοδος μειωμένης απασχόλησης, κατά την οποία ο ίδιος μισθωτός εργάζεται αντίστοιχα λιγότερες ώρες ή του χορηγείται ρεπό. Με το νέο πλαίσιο η διευθέτηση του χρόνου εργασίας αναμένεται να συμφωνείται πιθανότατα σε επίπεδο εργοδότη – εργαζόμενου.
Συνδικαλιστικός νόμος
Το νέο νομοσχέδιο αλλάζει τον συνδικαλιστικό νόμο, την εξ' αποστάσεως συμμετοχή σε γενικές συνελεύσεις και την υποχρεωτική εφαρμογή ηλεκτρονικής ψήφου για την πραγματοποίηση απεργίας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Έθνους, αν δεν παρέχεται εξ' αποστάσεως συμμετοχή στη Γενική Συνέλευση και ψήφος σε όποιο μέλος το επιθυμεί, δεν θα μπορεί να προχωρήσει η προκήρυξη απεργίας. Πάντως η προθεσμία της 24ωρης ενημέρωσης του εργοδότη δεν αναμένεται να αλλάξει.
Η διάταξη για ηλεκτρονική ψηφοφορία για την πραγματοποίηση απεργίας θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία.
Επίσης θα προβλέπεται σε δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο η ύπαρξη προσωπικού ασφαλείας κατά την διάρκεια απεργίας σε τομείς ζωτικής σημασίας.
Ηλεκτρονική κάρτα εργασίας και ψηφιακό ωράριο
Με το ίδιο νομοσχέδιο αναμένεται να πραγματοποιηθεί το «ψηφιακό ωράριο» στο πλαίσιο και του νέου συστήματος «Εργάνη ΙΙ». Οι εργοδότες θα δηλώνουν τα σχήματα ωραρίου ή τροποποίησης ωραρίου με ψηφιακές επιλογές, επιδεχόμενες αυτόματης επεξεργασίας και διασταύρωσης σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να γίνεται αυτοματοποιημένα ο έλεγχος από τους επιθεωρητές του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, οι οποίοι πριν μπουν σε μια επιχείρηση θα έχουν την πλήρη ηλεκτρονική καταγραφή όλων των ωρών απασχόλησης και των μεταβολών τους για το σύνολο των εργαζομένων που απασχολούνται.
Με την εφαρμογή του ψηφιακού ωραρίου ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας του εργαζόμενου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να καταγράφονται με ακρίβεια δευτερολέπτου οι ώρες εργασίας ή και τηλεργασίας του μισθωτού. Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας αναμένεται να ξεκινήσει πιλοτικά σε μεγάλες επιχειρήσεις όπως σε τράπεζες και σε σούπερ μάρκετ, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας, πιθανότατα με ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας προσωπικού (ωρομέτρηση).
Νέο πλαίσιο τηλεργασίας
Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και το νέο πλαίσιο για την τηλεργασία. Η τηλεργασία συμφωνείται μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου κατά την πρόσληψη ή με μεταγενέστερη συμφωνία. Για λόγους δημόσιας υγείας ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργαζομένου για τηλεργασία. Αντιστοίχως ο εργαζόμενος οφείλει να αποδεχθεί την πρόταση του εργοδότη για τηλεργασία όταν υπάρχει κίνδυνος δημόσιας υγείας.
