Την άμεση ενίσχυση των μέτρων για την αποτροπή εισόδου του αφθώδους πυρετού στην ελληνική επικράτεια ανακοίνωσε η Αντιπεριφέρεια Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Αφορμή για τα έκτακτα μέτρα είναι η εμφάνιση πρωτογενούς εστίας της νόσου στην περιοχή της Σμύρνης, μόλις λίγα χιλιόμετρα από Χίο και Λέσβο, όπως επισημαίνει η ΕΡΤ.
Το 2025 ο αφθώδης πυρετός επανεμφανίζεται στην Ευρώπη με κρούσματα σε Γερμανία και Ουγγαρία ενώ υπάρχει σοβαρή έξαρση στη Σλοβακία. Η Ελλάδα διατηρεί το καθεστώς «ελεύθερης από αφθώδη πυρετό χωρίς εμβολιασμό».
Η Αντιπεριφερειάρχης Πρωτογενούς Τομέα, Αναστασία Αντωνέλλη, καλεί σε αυξημένη επαγρύπνηση όλους τους εμπλεκόμενους, υπογραμμίζοντας πως η πρόληψη είναι το πιο κρίσιμο εργαλείο για την προστασία της υγείας των ζώων και της πρωτογενούς παραγωγής στα νησιά του Βορείου Αιγαίου.
Οι κάτοικοι που ταξιδεύουν στην Τουρκία και μεταβαίνουν σε αγροτικές, δασικές περιοχές ή πάρκα για επαγγελματικούς λόγους, αναψυχή ή κυνήγι, καλούνται να αποφεύγουν κατά την επιστροφή τους την επαφή με ευαίσθητα στα συγκεκριμένα νοσήματα ζώα και να περιορίζουν την πρόσβαση στις εκμεταλλεύσεις τους. Εάν έχουν έρθει σε επαφή με τέτοια ζώα, θα πρέπει να απέχουν για τουλάχιστον 15 ημέρες από οποιαδήποτε επαφή με άλλα ευαίσθητα ζώα, ώστε να προληφθεί ο κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών.
Κατόπιν των παράπανω, «ενημερώνουμε για τα προβλεπόμενα εκ του νόμου μέτρα πρόληψης των υπόχρεων εκ της νομοθεσίας. Οι ιδιοκτήτες εκμεταλλεύσεων προβάτων, αιγοειδών, βοοειδών και χοίρων πρέπει να ενισχύσουν τα μέτρα βιοπροφύλαξης για την αποφυγή εισόδου και διάδοσης ασθενειών. Σημαντικά μέτρα περιλαμβάνουν:
- Περίφραξη των εγκαταστάσεων και απολυμαντική τάφρο για οχήματα.
- Τακτικό καθαρισμό και απολύμανση χώρων, εξοπλισμού και οχημάτων με εγκεκριμένα σκευάσματα .
- Περιορισμό εισόδου ανθρώπων και οχημάτων που επισκέπτονται και άλλες εκμεταλλεύσεις.
- Καραντίνα 21 ημερών για νεοεισαχθέντα ζώα.
- Έλεγχο προέλευσης ζωοτροφών και εξοπλισμού, αποφυγή εισαγωγής από Τουρκία.
- Απαγόρευση εισόδου σε άτομα που έχουν πρόσφατα ταξιδέψει στην Τουρκία.
- Απεντόμωση και καταπολέμηση παρασίτων στις εγκαταστάσεις.
- Σχετικά με την δραστηριότητα της Κουράς των κοπαδιών επισημαίνεται ότι ο κίνδυνος μετάδοσης είναι αυξημένος και πρέπει,
α) το προσωπικό που διενεργεί την κουρά να τηρεί τις αρχές βιοασφάλειας (χρήση ιματι-σμού και ποδοναρίων μιάς χρήσης, απολυμαντικό στην είσοδο της εγκατάστασης, υγιεινή των χεριών),
β) τα κοπτικά εργαλεία και ο εξοπλισμός εν γένει να απολυμαίνονται συχνά κατά τη διάρκεια της χρήσης και οπωσδήποτε πριν και μετά το τέλος της χρήσης.
- Οι υπεύθυνοι των σφαγείων μεριμνούν για την απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων υγιεινής και εφαρμογής των προγραμμάτων καθαρισμού και απολύμανσης (χώρων, εξοπλισμού και οχημάτων).
- Οι μετακινήσεις πραγματοποιούνται, με εφαρμογή αυστηρών μέτρων βιοπροφύλαξης (καθαρισμός, απολύμανση τροχών μεταφορικών μέσων πριν την φόρτωση, πριν την εκφόρτωση και μετά την εκφόρτωση των ζώων, μέτρα ατομικής προστασίας των οδηγών κλπ.)».
Αφθώδης πυρετός: Τι είναι
Ο αφθώδης πυρετός είναι ένα ιογενές νόσημα κυρίως των οπληφόρων (θηλαστικά φυτοφάγα με οπλές) ζώων, όχι ανθρωπονόσος. Ο αιτιολογικός παράγοντας είναι ένας ιός της οικογένειας των Picorna ιών, του γένους των αφθοϊών. Οι ορολογικοί τύποι του ιού που έχουν ανιχνευθεί ανοσολογικά είναι οι: A, O, C, SAT1, SAT2, SAT3 και ο Ασιατικός.
Η νόσος μπορεί να προσβάλει όλα τα ζώα που χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο για την παραγωγή κρέατος και γάλακτος (βοοειδή, αμνοερίφια, χοίρους) και για τον λόγο αυτό έχει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Οι οικονομικές αυτές επιπτώσεις γίνονται ακόμα πιο «επώδυνες» λόγω της μεγάλης μεταδοτικότητας του ιού και της δυνατότητας που έχει να επιβιώνει στο περιβάλλον μέχρι και ένα μήνα, ανάλογα με τη θερμοκρασία και το pH.
Αφθώδης πυρετός: Τα συμπτώματα - Πώς μεταδίδεται
Η συγκεκριμένη νόσος, που έχει ιογενή προέλευση και χαρακτηρίζεται από υψηλή μεταδοτικότητα μεταξύ των ζώων αλλά είναι ακίνδυνη για τον άνθρωπο, εντοπίστηκε για πρώτη φορά από το 2011 σε κράτος μέλος της ΕΕ κοντά στο Βερολίνο, τον Ιανουάριο.
Η νόσος εκδηλώνεται συνήθως το καλοκαίρι και το φθινόπωρο με φαινόμενα κοινού κρυολογήματος, που συνοδεύεται από άφθες και εξελκώσεις στα πέλματα, στις παλάμες και στη στοματική κοιλότητα. Μπορεί να μεταδοθεί στους ανθρώπους, αν και σπανίες, μέσω του σάλιου, των ακαθαρσιών, της αναπνοής, αλλά και μέσω των εκκρίσεων των δερματικών αλλοιώσεων. Η επώαση της νόσου είναι 2 - 6 ημέρες και το εξάνθημα μπορεί να διαρκέσει 7 - 10 μέρες. Όπως για τα περισσότερα ιογενή νοσήματα, δεν υπάρχει και για αυτή τη νόσο ειδική θεραπεία.
Πηγές του ιού μπορεί να είναι:
- Τα άρρωστα ζώα ή τα ζώα που έχουν προσβληθεί από τη νόσο αλλά βρίσκονται ακόμα σε περίοδο επώασης που είναι 2 με 14 μέρες.
- Η αναπνοή, το σάλιο, τα κόπρανα, τα ούρα, το γάλα και το σπέρμα των ζώων.
- Το νωπό κρέας και τα κρεατοσκευάσματα, αν το pH τους είναι πάνω από 6.0.
- Τα ζώα που είναι «υγιείς» φορείς του ιού.
Η μετάδοση μπορεί να γίνει:
- Με άμεση ή έμμεση επαφή των μολυσμένων με τα υγιή ζώα.
- Mέσω των ανθρώπων που έρχονται σε επαφή με τα ζώα ή μέσω αντικειμένων, οχημάτων μεταφοράς κτλ.
- Mέσω του αέρα, ειδικά σε θερμά κλίματα (μέχρι 60 χλμ. σε ηπειρωτικές περιοχές και μέχρι 300 χλμ. στη θάλασσα).
Οι παραπάνω ενέργειες αποσκοπούν στην προάσπιση της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων της χώρας, με έμφαση στην πρόληψη και τη γρήγορη ανταπόκριση σε κάθε πιθανή υγειονομική απειλή. Το Τμήμα Υγείας Ζώων της Δ/νσης Κτηνιατρικής Λέσβου είναι στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου για οποιαδήποτε σχετική πληροφορία με σκοπό την πρόληψη και αποτροπή της νόσου του αφθώδους πυρετού στα τηλέφωνα 2251047427 και 2251042236.