Πώς ταυτοποιήθηκε το «βιολί του Αϊνστάιν» μετά από έναν αιώνα έρευνας

Πώς ταυτοποιήθηκε το βιολί του Αϊνστάιν μετά από 130 χρόνια Facebook Twitter
Στιγμιότυπο του 1932 με τον Άλμπερτ Αϊνστάιν να παίζει βιολί / Φωτ.: Getty Images / Bettmann
0

«Η μεγαλύτερη χαρά της ζωής μου προήλθε από το βιολί μου», είχε πει κάποτε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, φράση που θα επιβεβαίωνε λίγο αργότερα και η σύζυγός του, Έλσα, λέγοντας πως τον ερωτεύτηκε «επειδή έπαιζε τόσο όμορφα Μότσαρτ στο βιολί».

Ο δρ. Πολ Γουίνγκφιλντ, διευθυντής σπουδών μουσικής στο Trinity College, ταυτοποίησε πρόσφατα ένα γερμανικό βιολί του 1894 ως όργανο που φαίνεται πως ανήκε στον Αϊνστάιν. Στις 8 Οκτωβρίου 2025, το όργανο δημοπρατήθηκε από τον οίκο Dominic Winter Auctioneers στο Σίρενσεστερ. Η δημοπρασία αυτή σηματοδοτεί το τέλος μιας αξιοσημείωτης 18μηνης έρευνας για τον Γουίνγκφιλντ.

Τον Μάρτιο του 2024, ο Γουίνγκφιλντ βρισκόταν στην κηδεία του κουνιάδου του, ο οποίος ήταν θαυμαστής του Αϊνστάιν όλη του τη ζωή και συν-συγγραφέας του βιβλίου Einstein for Beginners (Ο Αϊνστάιν για αρχάριους) του 1979. Ένα αντίτυπο του βιβλίου βρισκόταν πάνω σε ένα τραπέζι δίπλα σε ένα οικογενειακό άλμπουμ φωτογραφιών που περιείχε μια φωτογραφία του 1912 με ένα μικρό αγόρι να παίζει βιολί.

«Αυτή η αντιπαράθεση μου έδωσε την ιδέα να συνθέσω ένα μουσικό δράμα, το Einstein’s Violin, στο οποίο ο Αϊνστάιν αφηγείται την ιστορία της ζωής του, όχι ως φυσικός, αλλά ως βιολιστής, με τη συνοδεία μουσικής για βιολί και πιάνο. Η έρευνα, η συγγραφή του σεναρίου και η σύνθεση αυτού του έργου μου πήρε έξι μήνες, στη διάρκεια των οποίων συγκέντρωσα λεπτομέρειες για όλα όσα είναι γνωστό ότι ο Αϊνστάιν έχει πει ή γράψει για τη μουσική, καθώς και για τα βιολιά που είχε στην κατοχή του και για τις συναυλίες στις οποίες έπαιξε».

Το έργο «Το βιολί του Αϊνστάιν» έκανε πρεμιέρα τον Απρίλιο του 2025 στο Highgate, με τον ηθοποιό Χάρι Μέατσερ την απόφοιτη του Νιούνχαμ, Λεόρα Κοέν (Leora Cohen) στο βιολί και τον ίδιο τον Γουίνγκφιλντ στο πιάνο. Μετά από μια παράστασηστα τέλη Ιουνίου, ο διευθυντής του θεάτρου έδωσε στον Γουίνγκφιλντ ένα μήνυμα που ξεκινούσε με «Δεν είμαι τρελός...»!

«Το να διαβάσω αυτό το μήνυμα αποδείχθηκε μια από τις πιο συναρπαστικές, αν και σουρεαλιστικές, εμπειρίες της ζωής μου», λέει ο Γουίνγκφιλντ. «Ήταν από έναν δημοπράτη που είχε αναλάβει να πουλήσει ένα βιολί που φέρεται να ανήκε στον Αϊνστάιν και που ζητούσε τη βοήθειά μου για να ελέγξει την προέλευση του οργάνου».

Η ιστορία του βιολιού του Αϊνστάιν

Ο Αϊνστάιν αγόρασε το βιολί στο Μόναχο το 1894, πριν αναχωρήσει για την Ελβετία. Το έπαιζε σε όλη την περίοδο κατά την οποία ανέπτυξε τη θεωρία της σχετικότητας και έλαβε το βραβείο Νόμπελ, ενώ το 1920 αγόρασε ένα νέο βιολί στο Βερολίνο. Το 1932, λίγο πριν διαφύγει από τη ναζιστική Γερμανία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, χάρισε το βιολί του Μονάχου, μαζί με ένα ποδήλατο και δύο βιβλία, στον φίλο και συνάδελφό του, επίσης βραβευμένο με Νόμπελ στη Φυσική, Μαξ φον Λάουε. Τα βιβλία και η σέλα του ποδηλάτου θα πωληθούν επίσης στις 8 Οκτωβρίου. Είκοσι χρόνια αργότερα, ο φον Λάουε δώρισε το βιολί και άλλα αντικείμενα σε μια φίλη του, τη Μαργκαρέτε Χόμριχ, της οποίας η δισέγγονη είναι η σημερινή κάτοχος.

Ο Γουίνγκφιλντ αναφέρει: «Δεν είμαι φυσικά ειδικός στα βιολιά του 19ου αιώνα, αλλά, λόγω μιας ιδιότυπης συγκυρίας, η εκτεταμένη έρευνά μου πάνω στη μουσική ζωή του Αϊνστάιν με κατέστησε το προφανές πρόσωπο για να διερευνήσει την αφήγηση της ιδιοκτήτριας».

«Έτσι, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αξιοποίησα όλες τις ιστορικές δεξιότητες που έχω συγκεντρώσει με τα χρόνια, εξετάζοντας αλληλογραφία και ένα ευρύ φάσμα άλλων εγγράφων, αξιολογώντας κριτικά μαρτυρίες, χαρτογραφώντας τις μετακινήσεις του Αϊνστάιν σε διάστημα σαράντα ετών και ακόμη αναλύοντας τον γραφικό του χαρακτήρα από τα σχολικά του χρόνια».

Το βιολί του 1894 φέρει την επιγραφή με το όνομα «Lina», το οποίο ο Αϊνστάιν έδινε σε όλα του τα βιολιά.

«Στην πορεία, απέκτησα γνώσεις για θέματα που μέχρι πρότινος μου ήταν εντελώς άγνωστα -όπως τα βερνίκια του 19ου αιώνα, οι ακριβείς μετρήσεις των χεριών του Αϊνστάιν και ακόμη οι τελωνειακοί κανονισμοί του Μεσοπολέμου στο Βέλγιο. Είμαι πλέον όσο πιο βέβαιος θα μπορούσε να είναι κανείς ότι αυτό το βιολί ανήκε πράγματι στον Αϊνστάιν. Φαίνεται πως, μερικές φορές, η ζωή πράγματι μιμείται την τέχνη».

Η έρευνα του Πολ Γουίνγκφιλντ επικεντρώνεται κυρίως στη τσεχική μουσική, καθώς και στη μουσικολογία και ανάλυση. Έχει δημοσιεύσει εργασίες για τους Γιανάτσεκ, Μαρτίνου και για τη σονάτα του 19ου αιώνα, ενώ πρόσφατα συνέγραψε κεφάλαιο για το Κοντσέρτο για Βιολί αρ. 1 του Γιόζεφ Γιοάχιμ σε βιβλίο του Cambridge University Press αφιερωμένο στο βιολίστικο κοντσέρτο του 19ου αιώνα. Το μουσικό του δράμα Einstein’s Violin έκανε πρεμιέρα στις 27 Απριλίου 2025 στο Upstairs at the Gatehouse στο Highgate. Αυτή την περίοδο συνθέτει ένα νέο μουσικό δράμα, το Mademoiselle Adagio, αφιερωμένο στη βιολονίστα του 19ου αιώνα, Τερέζα Μιλανόλο.

Πολιτισμός
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον προβάλεται ξανά μετά από 50 χρόνια

Πολιτισμός / «Με παρακολουθούν»: Η ξεχασμένη συνέντευξη του Τζον Λένον που βρέθηκε 50 χρόνια μετά

Μια συνέντευξη του Τζον Λένον που χάθηκε για 50 χρόνια, όπου μιλά για την παρακολούθηση από την κυβέρνηση Νίξον και αποκαλύπτει σκέψεις για τη μουσική και τη ζωή του, προβάλλεται στο Boom Radio για τα 85α γενέθλιά του
LIFO NEWSROOM
To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Πολιτισμός / To Χειμερινό Αυγό Φαμπερζέ αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ σε δημοπρασία

Ο οίκος Christie's το κατατάσσει στις πιο πολυτελείς αυτοκρατορικές δημιουργίες των Φαμπερζέ. Το σχεδίασε μια γυναίκα και δικαίως η προσθήκη του σε οποιαδήποτε συλλογή θεωρείται ανεκτίμητη.
LIFO NEWSROOM
Μια καλόψυχη Α.Ι. κι ένας αλαφροΐσκιωτος σκύλος από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Μια ταινία τρόμου με πρωταγωνιστή ένα σκύλο, Τζάρεντ Λέτο αλλά και Έμα Τόμσον από αύριο στα σινεμά

Η τρίτη και χειρότερη κατάθεση στο σύμπαν του «Tron», η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου «Good Boy», το δεύτερο μέρος της τριλογίας του Νταγκ Γιόχαν Χάουγκερουντ και η Έμα Τόμσον ως ένοπλη προστάτιδα στο κινηματογραφικό πρόγραμμα της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Πολιτισμός / Ντόλι Πάρτον: Η αδελφή της ζητά προσευχές για την υγεία της βασίλισσας της country

Η Ντόλι Πάρτον αντιμετωπίζει προβλήματα υγείας και αναβάλει τη μεγάλη της περιοδεία στο Λας Βέγκας. Η αδελφή της ζητά προσευχές από τους θαυμαστές, ενώ η τραγουδίστρια παραμένει αισιόδοξη πως «ο Θεός απλώς της ζητά να επιβραδύνει»
LIFO NEWSROOM
Τέιλορ Σουίφτ: Eκτός υποψηφιοτήτων στα Grammy για πρώτη φορά μετά από 18 χρόνια

Πολιτισμός / Τέιλορ Σουίφτ: Η απάντησή της στα σχόλια για το νέο της άλμπουμ

«Ο καθένας έχει δικαίωμα να νιώθει ακριβώς όπως θέλει, ο στόχος μας ως καλλιτέχνες είναι να λειτουργούμε σαν καθρέφτης», αναφέρει για τα σχόλια που απέσπασε το νέο της άλμπουμ, «The Life of a Showgirl»
LIFO NEWSROOM
Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Πολιτισμός / Yohji Yamamoto: «Η μόδα έχει γίνει αστείο, όλα περιστρέφονται γύρω από τα χρήματα»

Ο αντισυμβατικός Ιάπωνας που εξυμνεί την avant-garde αισθητική μέσα από υπερμεγέθεις, ασύμμετρες σιλουέτες και τη διαχρονική του αφοσίωση στο μαύρο, συνεχίζει στα 82 του χρόνια να παλεύει «θυμωμένος αλλά ακούραστος» για την ουσία και την αλήθεια της μόδας
LIFO NEWSROOM
Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Πολιτισμός / Βασίλης Μπισμπίκης: Επιστρέφει η παράσταση «Άνθρωποι και Ποντίκια» μετά από 5 χρόνια

Ο Βασίλης Μπισμπίκης αναβιώνει το αριστούργημα του Τζον Στάινμπεκ στο νέο Cartel στο Αιγάλεω, υπογράφοντας μια ωμή, ρεαλιστική και συναισθηματικά φορτισμένη σκηνοθεσία που φέρνει ξανά στο προσκήνιο τον αγώνα των απλών ανθρώπων για αξιοπρέπεια και ελπίδα
LIFO NEWSROOM
«La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Πολιτισμός / «La Magie Noire»: Ο χαμένος θησαυρός του Ρενέ Μαγκρίτ βγαίνει στο φως μετά από 90 χρόνια

Ο πίνακας «La Magie Noire» του Ρενέ Μαγκρίτ, που παρέμεινε σε ιδιωτική συλλογή για 90 χρόνια, βγαίνει σε δημοπρασία στη Sotheby’s - Η συγκλονιστική ιστορία πίσω από το έργο και τη γυναίκα που έσωσε 163 παιδιά από τους ναζί
LIFO NEWSROOM
Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Πολιτισμός / Αίγυπτος: Ανοικτός για το κοινό ένας από τους πιο εμβληματικούς τάφους Φαραώ στην Κοιλάδα των Βασιλέων

Σκαλισμένος βαθιά μέσα στον βράχο, ο τάφος του Αμενχοτέπ Γ΄ δεσπόζει ξανά μετά από 20 χρόνια, στη δυτική όχθη του Νείλου - Τα πρώτα πλάνα από το εσωτερικό του
LIFO NEWSROOM