Ισχυρή στήριξη στον κρατικό προϋπολογισμό αναμένεται να δώσουν τα αυξημένα φορολογικά έσοδα τα οποία θα προέλθουν χωρίς την επιβολή επιπλέον φόρων αλλά θα στηριχθούν σε δύο συγκεκριμένες παραμέτρους.
Η πρώτη έχει να κάνει με τον περιορισμό της φοροδιαφυγής, για την οποία σημαντικό εργαλείο εκτιμάται ότι μπορεί να αποδειχθεί η διασύνδεση POS και ταμειακών μηχανών, όπως επίσης και τα μεγαλύτερα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος, που θα φέρουν οι αυξήσεις στο εισόδημα των δημοσίων υπαλλήλων, η αύξηση του κατώτατου μισθού όπως επίσης και το νέο σύστημα υπολογισμού του εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Επίσης, ένα επιπρόσθετο στοιχείο είναι η συνεισφορά στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, από την επιπλέον ανάπτυξη της οικονομίας, η οποία μολονότι θα είναι οριακά χαμηλότερη εξαιτίας του πληθωρισμού, εντούτοις θα τρέξει με ρυθμούς υψηλότερους από αυτούς της Ευρωζώνης.
Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία που έδωσε πριν λίγες ημέρες στην δημοσιότητα το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού το πρώτο 3μηνο του έτους, καθώς φαίνεται ξεκάθαρα ότι η μοναδική πηγή που υπέρ-αποδίδει είναι αυτή του φόρου εισοδήματος, με την μερίδα του λέοντος να προέρχεται από τις επιχειρήσεις. Σημαντικό είναι επίσης και το γεγονός ότι τα έσοδα από τον ΦΠΑ παραμένουν σε θετικό έδαφος, παρά το ότι πέρυσι είχαν δημιουργήσει υψηλή βάση, κάτι που αποδίδεται αφενός στην ανάπτυξης της οικονομίας και αφετέρου στην εκτεταμένη χρήση πλαστικού χρήματος.
Σύμφωνα με όσα προβλέπει η Alpha Bank στο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων, «το 2024 αναμένεται να συνεχίσει την τάση ανόδου των κρατικών εσόδων στην Ελλάδα, με εκτιμώμενο ποσό ύψους 63 δισ. ευρώ. Κύριος παράγοντας αυτής της αύξησης αναμένεται να είναι οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και οι φόροι εισοδήματος». Ιδιαίτερα αναφορά γίνεται από την Alpha Bank στην ενίσχυση του εισοδημάτων, μέσα από την οποία έμμεσο όφελος θα είναι για τον προϋπολογισμό ο επιπλέον φόρος εισοδήματος.
Συγκεκριμένα τονίζεται ότι «στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2024, προβλέπονται παρεμβάσεις με στόχο την ενίσχυση των εισοδημάτων των πολιτών. Αυτές περιλαμβάνουν νέα αυξημένη ανώτατη καθαρή αμοιβή, αύξηση των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων και την άρση του παγώματος των μισθών για τους εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, προβλέπεται αύξηση του αφορολόγητου για οικογένειες με παιδιά και αυξήσεις στις συντάξεις».
Ιδιαίτερο βάρος αποδίδεται στον περιορισμό της φοροδιαφυγής μέσα από τις παρεμβάσεις για την περαιτέρω ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και τη βελτίωση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των ελέγχων. Όπως μάλιστα σημειώνεται από το Οικονομικό Δελτίο «αυτό συμπεριλαμβάνει τη διασύνδεση των ταμειακών μηχανών και των τερματικών σημείων πώλησης με τις φορολογικές αρχές και τον περιορισμό της χρήσης μετρητών σε συναλλαγές ακινήτων. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η παραοικονομία στην Ελλάδα έχει μειωθεί σημαντικά, κάτι που ενισχύει την οικονομική σταθερότητα και τη δημοσιονομική αξιοπιστία της χώρας».
Οι θετικές εξελίξεις αναφορικά με το πρωτογενές πλεόνασμα του 2023, που διαμορφώθηκε στο 1,9% του ΑΕΠ υπερβαίνοντας τις εκτιμήσεις του Προϋπολογισμού που έκαναν λόγο για πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ, θεωρείται ιδιαίτερα σημαντική. Σύμφωνα με τους αναλυτές αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, η οποία προήλθε από την ανοδική τάση σε θέματα ιδιωτικής κατανάλωσης, απασχόλησης, εισοδημάτων και επιπέδου τιμών. Επίσης, η αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών συνέβαλε στην αύξηση των δημοσίων εσόδων.
Αναλυτικά, η αύξηση των κρατικών εσόδων το 2023 οφείλεται κυρίως, στην αύξηση των φορολογικών εσόδων, που έφτασαν τα 61,6 δισ. ευρώ, και ιδιαίτερα στους άμεσους φόρους εισοδήματος.
Τι δείχνουν τα πρώτα στοιχεία του 2024
Η τάση αύξησης των φορολογικών εσόδων από όλες τις επιμέρους κατηγορίες, αλλά κυρίως από τον φόρο εισοδήματος, επιβεβαιώνεται πλήρως για τα επίσημα στοιχεία του 3μηνου. Τα έσοδα από την κατηγορία «Φόροι» ανήλθαν σε 14,844 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 598 εκατ. ευρώ ή 4,2% σε σχέση με τον στόχο που έχει οριστεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού για το 2024. Συγκεκριμένα, για τους κυριότερους φόρους αυτής της κατηγορίας παρατηρούμε τα εξής:
1. Τα έσοδα από ΦΠΑ ανήλθαν σε 5,876 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 16 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
2. Τα έσοδα των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (ΕΦΚ) ανήλθαν σε 1,532 δις. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 5 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
3. Τα έσοδα από τους φόρους ακίνητης περιουσίας ανήλθαν σε 260 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 19 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
4. Τα έσοδα από τους φόρους εισοδήματος ανήλθαν σε 5,105 δις. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση κατά 563 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με τον στόχο. Από αυτό το ποσό, ο Φόρος Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων αυξήθηκε κατά 66 εκατ. ευρώ και ο Φόρος Εισοδήματος Νομικών Προσώπων αυξήθηκε κατά 451 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο.
