Σε ισχύ τίθενται από σήμερα, 1 Οκτωβρίου, η νέα νομοθεσία του υπουργείου Τουρισμού για τη βραχυχρόνια μίσθωση.
Στην κατεύθυνση αυτή, για το τρέχον έτος καθώς και για το 2026, όπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, δεν επιτρέπεται νέα εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής, στο 1ο, στο 2ο και το 3ο δημοτικό διαμέρισμα της Αθήνας.
«Ποιοτικός τουρισμός σημαίνει κανόνες, σημαίνει μέτρο, ισορροπία και τήρηση νομιμότητας» ανέφερε η υπουργός Τουρισμού, Όλγα Κεφαλογιάννη, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την περασμένη εβδομάδα για το νέο θεσμικό πλαίσιο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων, όπως διατυπώθηκε στο νόμο του υπουργείου Τουρισμού (Ν. 5170/2025) που, όπως είπε, «στοχεύει σε αναβάθμιση της τουριστικής προσφοράς και συμβάλλει στην κάλυψη της ανάγκης για την αξιοπρεπή και προσιτή στέγαση».
Βραχυχρόνια μίσθωση: Ο στόχος των νέων ρυθμίσεων
Στο πλαίσιο των ανακοινώσεων για την εφαρμογή του νέου νόμου, η κ. Κεφαλογιάννη επισήμανε και τις υψηλές επιδόσεις που καταγράφει ο τουρισμός διατηρώντας τη δυναμική του με όλα τα νέα ποιοτικά και ποσοτικά χαρακτηριστικά, κάτι το οποίο και θα πρέπει να διασφαλίζεται στο μέλλον με αναγκαίες επιλογές και αποφάσεις.
Όπως τόνισε η υπουργός, «το νέο πλαίσιο είναι ξεκάθαρο ορίζοντας κανόνες ώστε ο ανταγωνισμός να λειτουργεί δίκαια για όλους και να διασφαλιστεί βελτίωση στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Θεσπίζει σαφείς κανόνες ποιοτικών κριτηρίων και νομιμότητας, λαμβάνοντας υπόψη τη αύξηση της συγκεκριμένης δραστηριότητας η οποία αποτελεί μέρος της τουριστικής προσφοράς. Για αυτό και η Κυβέρνηση αναγνωρίζει έμπρακτα την ανάγκη διασφάλισης περιβάλλοντος υγιούς ανταγωνισμού στο χώρο της φιλοξενίας. Επιδιώκεται να αμβλυνθεί η πίεση που ασκείται από τις αυξημένες ταξιδιωτικές ροές, σε ορισμένους προορισμούς, αλλά και η συνεισφορά στην υγιή οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των προορισμών, προωθώντας την ισορροπημένη προσφορά σε φιλοξενία αλλά και σε στέγαση κατοίκων, εργαζόμενων κλπ».
Δείτε ΕΔΩ τον νέο οδηγό της ΑΑΔΕ με τις 62 ερωταπαντήσεις
Η υπουργός εξέφρασε τη βεβαιότητά της ότι «οι νέες ρυθμίσεις συμβάλλουν στην υλοποίηση των στόχων για ποιοτική και βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού, ο οποίος συνεχίζει να καταγράφει ιστορικά υψηλές επιδόσεις, καθώς τα έως τώρα στοιχεία για το 2025 καταδεικνύουν ότι θα είναι μία ακόμη θετική χρονιά. Ήδη στο πρώτο επτάμηνο του έτους, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 12,5%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Ενώ και η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση, σε επίπεδο επικράτειας, σημείωσε αύξηση σε σύγκριση με την περσινή χρονιά-ρεκόρ. Το σημαντικό όμως είναι, ότι διατηρείται η δυναμική επέκτασης της τουριστικής δραστηριότητας στους μήνες εκτός τουριστικής αιχμής, τους πλάγιους και χειμερινούς μήνες, κάτι που αποτελεί βασική επιδίωξη της στρατηγικής μας».
Βραχυχρόνια μίσθωση: Πώς θα γίνονται οι έλεγχοι
Οι έλεγχοι θα πραγματοποιούνται είτε από μικτά κλιμάκια του υπουργείου Τουρισμού και της ΑΑΔΕ είτε αυτοτελώς από κάθε υπηρεσία. Μάλιστα, αυτοτελώς μπορούν να μπαίνουν και πρόστιμα εφόσον δεν τελούνται οι προδιαγραφές.
Ήδη εστάλη αυτοματοποιημένο μήνυμα τόσο προς τα φυσικά όσο και προς τα νομικά πρόσωπα που είναι εγγεγραμμένα στο Μητρώο Ακινήτων, για να γνωρίζουν τις υποχρεώσεις από 1η Οκτωβρίου.
«Το μήνυμα ενημέρωνε λεπτομερώς τα πρόσωπα τι πρέπει να έχει ο φάκελος και ότι πρέπει να τον τηρούν».
Το πρώτο χρονικό διάστημα, από 1η Οκτωβρίου, θα γίνει ένα πρώτο ξεκαθάρισμα στους χώρους κύριας χρήσης που είναι μια πολύ βασική προδιαγραφή. Μέσα από αυτή τη διαδικασία θα αναδειχθούν τα ακίνητα που απομένουν γιατί διαθέτουν τις προϋποθέσεις που ζητούνται και εισάγει η νομοθεσία.
Κατόπιν, αρχίζουν οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι αλλά και οι έλεγχοι μετά από καταγγελίες.
«Την εβδομάδα που ξεκινάει η ισχύς του νόμου, αυτομάτως όλα τα ακίνητα που είναι μη κύριας χρήσης, θα διαγραφούν από την πλατφόρμα. Άρα, θα πρέπει να το γνωρίζει όποιος νοικιάζει ακίνητο που δεν είναι κύριας χρήσης, που δεν έχει νομιμοποιηθεί από την πολεοδομική διαδικασία, από 1η Οκτωβρίου απαγορεύεται η εκμίσθωσή του. Άρα αυτό είναι κάτι που πρέπει να τηρείται από όλους. Και βεβαίως την ίδια, θα πρέπει να τηρείται μια σειρά από άλλες προδιαγραφές» δήλωσε η υπουργός Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη.
«Είναι ένας νόμος που ψηφίστηκε τον Ιανουάριο και δώσαμε μήνες προσαρμογής ώστε ο καθένας να μπορεί να ενημερωθεί από 1η Οκτωβρίου. Αλλά από την ερχόμενη εβδομάδα, ο νόμος ισχύει για όλους και αυτό σημαίνει ότι είναι μόνο όποιος διαθέτει ακίνητο κύριας χρήσης, μπορεί- εκεί πού επιτρέπεται- μπορεί να το μισθώνει σε βραχυχρόνια μίσθωση. Για αυτό δώσαμε και τον χρόνο της προσαρμογής. Κάποιοι ανακάλυψαν ξαφνικά τι ισχύει τον Μάιο και έλεγαν ''πριν την τουριστική περίοδο, φέρνετε νέους κανόνες''. Μα αν δεν ενημερώνεστε τι προβλέπουν οι νόμοι που ψηφίζονται τον Ιανουάριο και περιμένετε να μάθετε τους κανόνες όταν ξεκινάει η περίοδος αιχμής, δεν είναι κάτι που συζητιέται».
Όσοι διαθέτουν ακίνητα για βραχυχρόνια μίσθωση, θα ενημερώνονται 10 ημέρες πριν ότι θα ακολουθήσει έλεγχος «και δεν θα υπάρχει κανένα περιθώριο για να μην ανοίγουν πόρτες και να μην συμμορφώνονται με την άσκηση ελέγχου».
Βραχυχρόνια μίσθωση: Τα πρόστιμα
Το πρόστιμο είναι 5.000 ευρώ για κάθε παράβαση, όπως αν δεν άνοιξες την πόρτα ή δεν τηρείται κάποια λειτουργική προδιαγραφή.
Το πρόστιμο αυτό πολλαπλασιάζεται εφόσον υποπέσει κάποιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο στην ίδια παράβαση πολλάκις.
Το ότι υπήρξε χρονικό διάστημα από τη νομοθέτηση έως την εφαρμογή, «ήταν για να μπορέσει να προσαρμοστεί η αγορά στα νέα δεδομένα».
Για τους ελέγχους, έχουν σχεδιαστεί προσλήψεις και σημειώνεται πως «τα ακίνητα κύριας χρήσης δεν είναι η κύρια κατοικία. Τα κύριας χρήσης είναι με βάση την πολεοδομική νομοθεσία».
Η πλατφόρμα όπου είναι τα ακίνητα, είναι της ΑΑΔΕ η οποία κάνει τη διασταύρωση των στοιχείων διότι το ακίνητο που μέχρι στιγμής δεν υπήρχε ζήτημα αν είναι κύριας χρήσης ή μη κύριας χρήσης, έχει εγγραφεί στην πλατφόρμα. Και η ΑΑΔΕ μπορεί με βάση πώς δηλώνεται το ακίνητο, θα δει αν είναι κύριας χρήσης ή όχι. Άρα ό,τι δεν δηλώνεται ως κύριας χρήσης, θα φεύγει από την πλατφόρμα. Και βεβαίως θα ειδοποιηθούν και οι πλατφόρμες όπου έχουν τα ακίνητα αυτά, ότι δηλαδή από 1η Οκτωβρίου δεν επιτρέπεται να μισθώνονται βραχυχρόνια. Επίσης, θα ειδοποιείται ο ιδιοκτήτης.
Όσο αφορά στους ελέγχους, αφού ο ιδιοκτήτης έχει ενημερωθεί δέκα ημέρες πριν, ακόμα κι αν υπάρχει άτομο μέσα, θα γίνεται κανονικά. «Άλλο όταν σφραγίζεται ένα κατάλυμα και άλλο όταν ελέγχεται. Βεβαίως και μπορεί να είναι μέσα ο πελάτης».
Βραχυχρόνια μίσθωση: Το παράδειγμα της Γαλλίας
«Κοιτάμε και καλές πρακτικές από το εξωτερικό, όπως στη Γαλλία, για περιοχές με προβλήματα γιατί δεν μπορεί να ισχύσει πανελλαδικά αφού δεν υπάρχει παντού φθορά καταλυμάτων. Γιατί το θέμα αυτό το συζητήσαμε και στα δύο τελευταία άτυπα συνέδρια των υπουργών Τουρισμού. Είναι ένα ζήτημα δηλαδή που αφορά και πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης. Είμαστε σε ένα στάδιο επεξεργασίας, αξιολόγησης των αποτελεσμάτων για την Αθήνα, επέκτασης σε άλλες περιοχές και ενδεχομένως και εισαγωγής κάποιων άλλων περιοχών» πρόσθεσε.
Όσο αφορά στο ποιες περιοχές έχουν μπει στο μικροσκόπιο του υπουργείου Τουρισμού, ξεκαθαρίζεται πως «από πλευράς μας, οι περιοχές αυτές που βλέπουμε και έχουμε τις εκτιμήσεις των τοπικών Αρχών, είναι κυρίωες αυτές που έχουν και τις υπεβολικές πιέσεις των τουριστικών ροών. Αυτό όμως, έχει να κάνει με το υπουργείο Τουρισμού και επειδή υπάρχουν δύο ακόμα συναρμόδια υπουργεία, θα επεκταθεί σε περιοχές που μπορεί να λαμβάνονται κάποια άλλα κριτήρια υπόψιν».
«Και έχουμε ήδη και από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μια πρώτη αντίδραση ότι ενδεχομένως να υπάρξει και σε επίπεδο Ευρώπης. Μέχρι στιγμής, το κάθε κράτος μέλος έχει έρθει και ρυθμίσει το ζήτημα ξεχωριστά».
«Υπάρχει η δυνατότητα και κάποιων περιορισμών ανά ημερολογιακό έτος, χρονικών δηλαδή. Δεν έχει εφαρμοστεί ακόμα αυτό αλλά είναι μέσα στις σκέψεις».
Σε ό,τι έχει να κάνει με την Αθήνα, το θέμα της πίεσης είχε διαπιστωθεί και για αυτό «ήρθε η κυβέρνηση και προέβλεψε για τα τρία διαμερίσματα της Αθήνας, δεν υπάρχει η δυνατότητα νέων εγγραφών στις πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης για το 2025. Και ήδη έχει ανακοινωθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό πως αυτό θα ισχύει και για το 2026. Ως κυβέρνηση αξιολόγουμε τα αποτελέσματα της απαγόρευσης των νέων εγγραφών στην Αθήνα και εξετάζουμε ήδη και την πιθανότητα αυτό να επεκταθεί σε κάποιες άλλες περιοχές, αν κριθεί αναγκαίο για την προστασία της κατοικίας. Έχουμε ήδη επικοινωνήσει, από την πλευρά μας, κάποιες περιοχές που θεωρούμε ότι θα πρέπει να ισχύει αυτή η απαγόρευση. Με βάση και εκτιμήσεις που έχουν γίνει από τις τοπικές Αρχές, από την τοπική Αυτοδιοίκηση. Το ζητούμενο είναι οι Έλληνες να βρίσκουν στέγη».
Σχετικά με το τι ισχύει στη Γαλλία, το 2021 ο δήμος του Παρισιού προσέφυγε στη δικαιοσύνη κατά της πλατφόρμας Airbnb επειδή έδινε για ενοικίαση χώρους που δεν ήταν καταγεγραμμένοι ως χώροι κατοικίας. Το δικαστήριο καταδίκασε την πλατφόρμα στην επιβολή προστίμου ύψους 8 εκατομμυρίων ευρώ. Μάλιστα, το 2023, ανακοινώθηκε πως τα τελευταία δύο χρόνια το ένα στα οκτώ διαμερίσματα που διετίθετο για επαγγελματική χρήση, έγινε επιπλωμένο διαμέρισμα βραχυχρόνιας ενοικίασης. Από τις αρχές του 2025, το γαλλικό μοντέλο, προβλέπει χρονικό όριο της βραχυχρόνιας μίσθωσης από τις 120 στις 90 ημέρες ενώ δίνεται και η δυνατότητα στους δήμους να μειώσουν κι άλλο αυτόν τον περιορισμό.
