ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Ο Θωμάς Μοσχόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Προσπάθησα πολύ να αγαπήσω αυτή την πόλη. Σε βοηθά να ανεξαρτητοποιηθείς και ν' αποκτήσεις μόνος σου ό,τι χρειάζεσαι. Είναι προκλητική και σε καλεί να τα βρεις με τον εαυτό σου, αλλιώς χάθηκες. Δεν σε κανακεύει. Έχει μια ωμή ειλικρίνεια, ένα τραχύ φάσμα που κρύβει ένα συλλογικό παρελθόν που εμένα με ενθουσιάζει. Φωτο: Σπύρος Στάβερης / LIFO
0

Μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας αισθάνθηκα ότι δεν έχω τη μία μου πατρίδα. Τα Μπίτολα βρίσκονται πια στην επικράτεια της FYROM. Η κουλτούρα άλλαξε δραματικά. Είναι άλλη χώρα η Γιουγκοσλαβία και άλλη χώρα η FYROM. Όταν ξέσπασε αυτή η ιστορία με το όνομα της FYROM, ήθελα να κρυφτώ. Ήμουνα στη Θεσσαλονίκη, όπου μεγάλωσα, όταν συνέβη τη δεκαετία του '90.

Άκουγα και διάφορες ιστορίες και είχα τρελαθεί. Το θέμα «πατρίδα» για μένα είναι πολύ σχετικό. Μου αρέσει αυτό που λέει ο Ελύτης, ότι «Έλληνας είναι ένας τρόπος να σκέφτεσαι». Δεν μπορώ να ταυτιστώ με καμία, μα με καμία εθνική ταυτότητα.

• Τα Μπίτολα ήταν ένα μεγάλο αστικό κέντρο. Πριν, ήταν το γνωστό Μοναστήρι, που αποτελούσε κεντρικό σημείο στα Βαλκάνια. Να φανταστείς, είχε προξενεία απ' όλες τις μεγάλες δυνάμεις. Είχε παίξει η Σάρα Μπερνάρ εκεί την εποχή του πολέμου. Μοιάζει πολύ με τη Θεσσαλονίκη και την Αλεξάνδρεια. Πόλεις όπου η μνήμη είναι πιο ισχυρή από το παρόν.

• Σπούδασα αγγλική φιλολογία παράλληλα με τη δραματική σχολή στη Θεσσαλονίκη και μετά έκανα κινηματογράφο στην Ιταλία. Μπήκα από νωρίς στη δουλειά. Βοηθός σκηνοθέτη από τα 20 και κανονικός σκηνοθέτης από τα είκοσι πέντε. Θεωρώ δασκάλους μου πολλούς ανθρώπους μέσα στη δουλειά. Τον Δημήτρη Μαυρίκιο, την Ξένια Καλογεροπούλου, που μου στάθηκε, τον Διονύση Φωτόπουλο, που γνώρισα πριν από δέκα χρόνια.

Ο Λευτέρης ο Παυλόπουλος, που δουλεύω μαζί του είκοσι χρόνια στα φώτα, αισθάνομαι ότι είναι δάσκαλός μου. Ο κάθε άνθρωπος που συναντάς κι έχει μεράκι μπορεί να γίνει δάσκαλός σου. Είμαι ταγμένος σε αυτήν τη σχέση, δάσκαλου-μαθητή, μάστορα και κάλφα, που διαρκεί όσο και η ζωή μας.

Οι Έλληνες είναι μεγαλοφυείς ερασιτέχνες. Γι' αυτό βλέπεις πως εκτός Ελλάδας μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να διαπρέψει, γιατί έχει τον σπινθήρα που μπορεί να τροφοδοτήσει έναν μηχανισμό. Εδώ δεν υπάρχει μηχανισμός, γι' αυτό βλέπουμε τα πράγματα να αλλάζουν διαρκώς και να μη μένει τίποτα. Πρέπει να βρούμε τη μέση λύση.

• Στην Αθήνα ήρθα είκοσι ενός ετών. Πάντα έμενα στα Εξάρχεια. Δεν αισθάνομαι ούτε Θεσσαλονικιός, ούτε Αθηναίος, ούτε τίποτα. Προσπάθησα πολύ να αγαπήσω αυτή την πόλη. Σε βοηθά να ανεξαρτητοποιηθείς και ν' αποκτήσεις μόνος σου ό,τι χρειάζεσαι. Είναι προκλητική και σε καλεί να τα βρεις με τον εαυτό σου, αλλιώς χάθηκες. Δεν σε κανακεύει. Έχει μια ωμή ειλικρίνεια, ένα τραχύ φάσμα που κρύβει ένα συλλογικό παρελθόν που εμένα με ενθουσιάζει. Δεν έχουμε καθόλου καλή σχέση με το παρελθόν μας. Έχουμε εξιδανικεύσει τα αρχαία κι έχουμε ξεχάσει την πρόσφατη ιστορία.

• Η πρώτη δουλειά μου ήταν στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας στις αρχές του '90, όταν με κάλεσε ο Γιάννης Κακλέας να κάνω ένα παιδικό του Τριβιζά. Από κει κι έπειτα δεν χρειάστηκε να κυνηγήσω δουλειά. Αυτό που έπρεπε να κάνω από μια στιγμή και μετά ήταν να πείσω άλλους δέκα ανθρώπους να κάνουμε κάτι. Λένε ότι σκηνοθέτης είναι τελικά αυτός που μπορεί και πείθει δέκα ανθρώπους να ανεβάσουν μια παράσταση.

Ήμουν πολύ περισσότερο ψώνιο στα είκοσι πέντε. Το ψώνιο μετατρέπεται σιγά σιγά σε μια εσωτερική φιλοδοξία, που και αυτή με τη σειρά της σβήνει και σε πιάνει στο τέλος μια ανάγκη να αποκτήσουν όλα ένα νόημα συλλογικό παρά προσωπικό. Αυτήν τη στιγμή θα ήθελα να αφήσω τη δουλειά μου, παρά το γεγονός ότι την αγαπώ. Δεν έχω σχέση εξάρτησης και ταύτισης. Απλώς δεν ξέρω τι άλλο να κάνω. Δεν είναι ότι βαριέμαι, αλλά δυσκολεύομαι να είμαι μονίμως με πάρα πολύ κόσμο.

Καταλήγω, σε εποχές που δεν δουλεύω, να κλείνομαι μέσα στο σπίτι και να μη βλέπω κανέναν. Η υπερέκθεση είναι κάτι το σοβαρό. Είσαι διαρκώς σε εντάσεις, με πολύ κόσμο, και κάποια στιγμή δεν βρίσκεις πού είναι το δημιουργικό σου κομμάτι. Από την άλλη, μην τρελαινόμαστε, γκρινιάζω. Οι χαρές που μου δίνει η δουλειά μου σε σκοτεινές εποχές είναι πολύ περισσότερες από ό,τι αν ήμουν κλεισμένος σε ένα γραφείο, οπότε είναι λίγο αλαζονικό να το λέω αυτό.

• Φέτος το καλοκαίρι που εργάστηκα στον Καναδά συνειδητοποίησα κάτι καταπληκτικό: οι χαρακτήρες των ανθρώπων διαμορφώνονται από το πόσο βασανισμένη είναι η χώρα τους. Έβλεπα να έχουμε τρομερές συγγένειες με τους μαύρους, τους εβραίους, τους Ιρλανδούς, και πολύ λιγότερο με τους υπόλοιπους Σάξονες. Εμείς είμαστε και μιζεροκακόμοιροι.

Υπάρχει, όμως, ένα στοιχείο που είναι και πάρα πολύ σημαντικό. Ο ευρωπαϊκός Νότος είναι διαφορετικός από τον Βορρά. Αν είχαμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση για το πόσο ζωντανό είναι αυτό το κύτταρο, θα ήμασταν πολύ πιο οργανωμένοι και όχι υποχείρια. Απλώς, ένα μέρος της νότιας Ευρώπης είναι και το χάος. Στην Ιταλία, όπου έκανα όπερα τον χειμώνα, δεν βρήκα καμία διαφορά στον τρόπο δουλειάς. Απλώς, έχει μια διαφορετική καθημερινότητα.

Στον Καναδά ήταν τεράστια η διαφορά. Επειδή οι άνθρωποι έπρεπε να συμβιώσουν έχουν δημιουργήσει σαφή όρια, χωρίς, όμως, να αισθάνονται ότι πνίγονται. Είναι τρομερά επαγγελματίες. Οι Έλληνες, από την άλλη, είναι μεγαλοφυείς ερασιτέχνες. Γι' αυτό βλέπεις πως εκτός Ελλάδας μπορεί κάποιος πολύ εύκολα να διαπρέψει, γιατί έχει τον σπινθήρα που μπορεί να τροφοδοτήσει έναν μηχανισμό.

Εδώ δεν υπάρχει μηχανισμός, γι' αυτό βλέπουμε τα πράγματα να αλλάζουν διαρκώς και να μη μένει τίποτα. Πρέπει να βρούμε τη μέση λύση. Τα τελευταία τριάντα χρόνια είχε δημιουργηθεί μια αίσθηση ότι κάτι μας οφείλεται και πληρώθηκε με αυτό τον τρόπο. Όλη η ταλαιπωρία ξεπληρώθηκε με μια φούσκα. Έτσι, χάσαμε το μεράκι μας. Ευτυχώς, μάθαμε με την κρίση πως η πενία τέχνας κατεργάζεται και αυτό είναι πολύ χρήσιμο.

• Διαλέξαμε το Mistero Buffo του Ντάριο Φο γιατί υπάρχει η ανάγκη να ανέβουν πιο κοινωνικοπολιτικά έργα. Το γεγονός ότι αυτό συνδυάζεται με χιούμορ είναι θετικό. Βρήκα το έργο σ' ένα βιβλιοπωλείο στην Κρεμόνα και αυθόρμητα το πρότεινα στην ομάδα μας. Δεν εκλογικεύω πάρα πολύ τις επιλογές μου.

Προσπαθώ να αφουγκράζομαι τον εαυτό μου και το περιβάλλον. Έχει ανάγκη αυτού του είδους το θέατρο αυτή την εποχή ο κόσμος. Το έχω ανάγκη κι εγώ. Δεν το διάλεξα επειδή είναι έτσι τα πράγματα, αλλά επειδή, τέτοια που είναι η εποχή, ο κόσμος βλέπει ότι το έργο έχει σχέση με αυτήν. Τα σημαντικά έργα είναι αυτά που μπορούν να ταιριάξουν με οποιαδήποτε εποχή.

• Μέσα στα άσχημα της κρίσης γίνεται κι ένα μεγάλο ξεσκαρτάρισμα. Ας ξαναδούμε λίγο ποιοι είμαστε και τι κάνουμε, γιατί παρα-αυνανιστήκαμε μου φαίνεται. Και σήμερα υπάρχουν δουλειές άρπα-κόλλα και πάντα θα υπάρχουν. Απλώς, τώρα η βιτρίνα έχει ντυθεί με τον λαϊκισμό της εποχής. Όλα είναι γεμάτα με συνθήματα που ζητούν τη συντριβή του κατεστημένου, γιατί αυτό ζητά και ο κόσμος.

Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει, όμως, ποτέ τίποτα. Οι κοινωνίες δεν αλλάζουν με την τέχνη. Το μόνο που μπορεί να κάνει η τέχνη είναι να δώσει δύναμη σε κάποιες συνειδήσεις. Να ενδυναμώσει αυτόν που αισθάνεται αδύναμος.

Θέατρο
0

ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Γιάννης Μπέζος

Οι Αθηναίοι / Γιάννης Μπέζος: «Ίσως είμαι λίγο παλιομοδίτης»

Δεν έκανε ποτέ διαχωρισμούς ανάμεσα στο εμπορικό και το ποιοτικό. Πιστεύει πως κάνει μια παράξενη και αιρετική δουλειά: να πείσει τον θεατή να ξεχάσει πως είναι ο Μπέζος που πάρκαρε το αυτοκίνητό του έξω από το θέατρο - και να τον ταξιδέψει σε έναν άλλο κόσμο. Είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τhis that keeps on – a personal archaeology –

Θέατρο / H ανασκαφή του Δημήτρη Παπαϊωάννου σε μια γη που έχει το σχήμα της καρδιάς

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου δημιούργησε ένα νέο πρότζεκτ κατόπιν ανάθεσης του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης για τα σαράντα χρόνια από την ίδρυσή του, που το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει σε μια και μοναδική παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Θέατρο / Μεγάλες παραγωγές, γυναίκες στη σκηνοθεσία - Η θεατρική σεζόν ανοίγει δυναμικά

Διεθνείς σκηνοθέτες και σχήματα, δυνατά καστ, κλασικά και σύγχρονα έργα Ελλήνων και ξένων συγγραφέων: Το φθινοπωρινό ρεπερτόριο των αθηναϊκών σκηνών το λες και φιλόδοξο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βέντερς, Σουίντον, Ροντρίγκες, Λάνθιμος και Αγγελάκας: Αυτό είναι το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Θέατρο / Σουίντον, Λάνθιμος, Βέντερς, Ροντρίγκες και Αγγελάκας: Το φετινό πρόγραμμα της Στέγης

Η Στέγη γιορτάζει τα 15 χρόνια της με ένα πρόγραμμα άκρως οικογενειακό, δημιουργικό και, όπως πάντα, με πολλές εκπλήξεις και απρόσμενες συναντήσεις δημιουργών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Θέατρο / Όταν ο Χίτλερ (σχεδόν) συνάντησε τον Φρόιντ

Τέσσερις φορές βρέθηκαν στο ίδιο μέρος ο Χίτλερ και ο Φρόιντ. Τι θα γινόταν αν είχαν συναντηθεί; Αυτό επιχειρεί να διανοηθεί το θεατρικό έργο «Ο δρ Φρόιντ θα σας δει τώρα, κυρία Χίτλερ» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Λονδίνο.
THE LIFO TEAM
Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Θέατρο / Ελένη Ερήμου: «Οι άνθρωποι δεν ντρέπονται για τίποτα πια»

Παραμένει μέχρι σήμερα μία από τις ομορφότερες γυναίκες που πέρασαν από το ελληνικό θέατρο και το σινεμά. Από νωρίς επέλεξε να ζει και έξω από το θεατρικό συνάφι. «Δεν μπορώ να ξυπνάω κάθε πρωί και να αναρωτιέμαι τι θα παίξω ή που θα παίξω» δηλώνει ενώ θεωρεί τη μοναχικότητα πηγή δημιουργικότητας. Η Ελένη Ερήμου αφηγείται τη ζωή της στη LifO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Οι Αθηναίοι / Αλεξάνδρα Λαδικού: «Δεν νοσταλγώ τίποτα. Πέρασα και ωραία και καλά»

Ξεκίνησε από τα καλλιστεία, για μία ψήφο δεν στέφθηκε Μις Κόσμος, έπαιξε δίπλα στον Κουν, υπήρξε μούσα του Τάκη Κανελλόπουλου, αλλά κυρίως του Ανδρέα Βουτσινά. Στα 92 της ακόμα οδηγεί και παρακολουθεί θέατρο, ελπίζοντας πάντα να βρει καλά στοιχεία, ακόμα και σε κακές παραστάσεις.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπομπ Γουίλσον

Απώλειες / Μπομπ Γουίλσον (1941-2025): Το προκλητικό του σύμπαν ήταν ένα και μοναδικό

Μεγάλωσε σε μια κοινότητα όπου το θέατρο θεωρούνταν ανήθικο. Κι όμως, με το ριζοσπαστικό του έργο σφράγισε τη σύγχρονη τέχνη του 20ού αιώνα, σε παγκόσμιο επίπεδο. Υποκλίθηκε πολλές φορές στο αθηναϊκό κοινό – και εκείνο, κάθε φορά, του ανταπέδιδε την τιμή.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Θέατρο / H ανάληψη του Οιδίποδα αναβάλλεται επ’ αόριστον

Ο «Οιδίποδας» του Γιάννη Χουβαρδά συνενώνει τον «Τύραννο» και τον «Επί Κολωνώ» σε μια παράσταση, παίρνοντας τη μορφή μιας πυρετώδους ανασκαφής στο πεδίο του ασυνείδητου - Κριτική της Λουίζας Αρκουμανέα.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Θέατρο / Ζιλιέτ Μπινός: Η Ιουλιέτα των Πνευμάτων στην Επίδαυρο

Η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός προσπαθεί να παραμείνει συγκεντρωμένη μέχρι την κάθοδό της στο αργολικό θέατρο. Παρ’ όλα αυτά, βρήκε τον χρόνο να μας μιλήσει για τους γυναικείους ρόλους που τη συνδέουν με την Ελλάδα και για τη σημασία της σιωπής.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν: από το «La Distance» του Ροντρίγκες έως τη μεγάλη επιτυχία του Μπανούσι

Θέατρο / Όλα όσα ζήσαμε στο 79ο Φεστιβάλ της Αβινιόν

Οι θερμές κριτικές της «Liberation» και της «Le Monde» για το «ΜΑΜΙ» του Μπανούσι σε παραγωγή της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση είναι απλώς μια λεπτομέρεια μέσα στις απανωτές εκπλήξεις που έκρυβε το πιο γνωστό θεατρικό φεστιβάλ στον κόσμο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κωνσταντίνος Ζωγράφος: Ο «Ορέστης» του Τερζόπουλου

Θέατρο / Κωνσταντίνος Ζωγράφος: «Ο Τερζόπουλος σου βγάζει τον καλύτερό σου εαυτό»

Ο νεαρός ηθοποιός που πέρυσι ενσάρκωσε τον Πυλάδη επιστρέφει φέτος ως Ορέστης. Με μια ήδη πλούσια διαδρομή στο θέατρο δίπλα σε σημαντικούς δημιουργούς, ετοιμάζει ένα νέο έργο εμπνευσμένο από το Νεκρομαντείο του Αχέροντα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

The Review / «Μάλιστα κύριε Ζαμπέτα»: Αξίζει η παράσταση για τον «μάγκα» του ελληνικού πενταγράμμου;

Με αφορμή την παράσταση γι’ αυτόν τον αυθεντικό δημιουργό που τις δεκαετίες του 1950 και του 1960 μεσουρανούσε, ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου σχολιάζουν τον αντίκτυπό του στο κοινό σήμερα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ