Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Head of an Apoxyomenos, 2nd–1st century B.C.GreekBronzeObject: H: 29.2 x W: 21 x D: 27.3 cm (11 1/2 x 8 1/4 x 10 3/4 in.)Image courtesy of Kimbell Art Museum, Fort Worth, Texas/Scala,FirenzeEX.2015.1.50
1
Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Kεφαλή άνδρος, περίπου 100 π. Χ. ΔήλοςΕθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας / Photo: Maurie Mauzy / Art Resource, NY

  

Επί τρεις αιώνες, από τη βασιλεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου μέχρι αυτή του Αυγούστου, καλλιτέχνες από τη Μεσόγειο δημιούργησαν καινοτόμα ρεαλιστικά γλυπτά που χαρακτηρίζονται από τη σωματική τους δύναμη και τη ρεαλιστική τους ένταση. Τα χάλκινα αγάλματα, αριστουργήματα της λεπτομέρειας, των εφέ που κάνουν σε παιχνίδι με το φως, την ανάδειξη κάθε μικρής λεπτομέρειας σε δυναμική σύνθεση, την μεγαλειώδη  έκθεση του γυμνού σώματος, και λεπτομερείς εκφράσεις της ηλικίας και του χαρακτήρα. Η ανθρώπινη μορφή παρουσιάζεται με τον πιο εκθαμβωτικό τρόπο. Στο μουσείο Γκετί, θα παρουσιαστεί η πρώτη μεγάλη διεθνής έκθεση που συγκεντρώνει περισσότερα από 50 αρχαία χάλκινα αγάλματα, εξαιρετικά σπάνια,  από την περιοχή της μεσογείου από τον 4ο αιώνα π.Χ. μέχρι τον 1ο αιώνα μ.Χ.

«Η αναπαράσταση της ανθρώπινης μορφής είναι κεντρικής σημασίας για την τέχνη σχεδόν σε όλους τους αρχαίους πολιτισμούς, αλλά πουθενά δεν έχει μεγαλύτερη σημασία και μεγαλύτερη επιρροή στην μετέπειτα ιστορία της τέχνης από όσο στην Ελλάδα»,  δήλωσε ο Timothy Potts, διευθυντής του μουσείου J. Paul Getty.

Τα μεγάλης κλίμακας μπρούτζινα γλυπτά είναι από τα σπανιότερα που έχουν σωθεί από την αρχαιότητα. Ο λόγος είναι απλός. Ο χαλκός ως πολύτιμο υλικό, έλιωνε προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθεί. Σειρές από άδεια βάθρα σε πολλούς αρχαιολογικούς χώρους αποτελούν μια σκληρή μαρτυρία για την παρουσία και την καταστροφή των χάλκινων αγαλμάτων της ελληνιστικής εποχής

Οι γλύπτες κατά την περίοδο των ελληνιστικών χρόνων ανέδειξαν με τον πιο δραματικό τρόπο τις πτυχές, έπλασαν τα μαλλιά, τις λεπτομερείς απεικονίσεις των φλεβών, τις ρυτίδες τους τένοντες και τους μύες, δημιουργώντας τα πιο αληθοφανή και συναισθηματικά φορτισμένα γλυπτά που έγιναν ποτέ και εξακολουθούν μέχρι σήμερα να γοητεύουν και να εντυπωσιάζουν τους θεατές, ενώ κατέχουν μια περίοπτη θέση στην ιστορία της τέχνης. Με το μουσείο Γκετί συνεργάζονται το Palazzo Strozzi της Φλωρεντίας, το Εθνικό Αρχαιολογικό μουσείο της Ιταλίας, η αρχαιολογική υπηρεσία της Τοσκάνης και η Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον.

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Κεφαλή ηγεμόνα 3ος αιώνας π. Χ.. Βρέθηκε στα ανοιχτά της Καλύμνου. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθήνας / Υπουργείο Πολιτισμού

 

Τα μεγάλης κλίμακας μπρούτζινα γλυπτά είναι από τα σπανιότερα που έχουν σωθεί από την αρχαιότητα. Ο λόγος είναι απλός. Ο χαλκός ως πολύτιμο υλικό, έλιωνε προκειμένου να ξαναχρησιμοποιηθεί. Σειρές από άδεια βάθρα σε πολλούς αρχαιολογικούς χώρους αποτελούν μια σκληρή μαρτυρία για την παρουσία και την καταστροφή των χάλκινων αγαλμάτων της ελληνιστικής εποχής. Κατά ένα ειρωνικό τρόπο πολλά χάλκινα αγάλματα εξακολουθούν να υπάρχουν ακόμα και σήμερα, μόνο και μόνο επειδή χάθηκαν σε ναυάγια, βρίσκονταν επί αιώνες στο βυθό της θάλασσας και έτσι μπόρεσαν να ανακτηθούν.

 

Συνήθως τα χάλκινα αγάλματα τα βλέπουμε να εκτίθενται ανάμεσα σε άλλα εκθέματα από άλλα υλικά. Σπανίως εκτίθενται το ένα δίπλα στο άλλο, ώστε να καταλάβουμε τόσο την ποικιλία των μορφών, των τεχνικών που χρησιμοποιούνται από τους αρχαίους γλύπτες, αλλά και αντικείμενα του ίδιου τύπου και από το ίδιο εργαστήριο, την ίδια εποχή. Για παράδειγμα υπάρχουν δυο ερμαί του Διονύσου, η Mahdia από το Εθνικό Μουσείο Bardo, της Τυνησία και αυτή του μουσείου Getty που έγιναν στο ίδιο εργαστήριο και δεν έχουν εκτεθεί μαζί ποτέ. Η Mahdia βρέθηκε στα ανοικτά των ακτών της Τυνησίας το 1907, μαζί με ένα φορτίο αρχαίου πλοίου που μετέφερε πολλά έργα τέχνης από την Ελλάδα και είναι το μόνο αρχαίο χάλκινο της εποχής υπογεγραμμένο από τον καλλιτέχνη (Boëthos της Καλχηδόνας). Αυτή που ανήκει στο Γκετί προέρχεται από το ίδιο εργαστήριο και είναι ένα μείγμα χαλκού, κασσίτερου, μολύβδου, και άλλα ιχνοστοιχεία που είναι σαν το DNA των μπρούντζινων γλυπτών. Οι πληροφορίες που παίρνουμε από αυτά τα δυο χάλκινα γλυπτά μας επιτρέπουν να μελετήσουμε σε βάθος τόσο την κατασκευή όσο και την μέθοδο αναπαραγωγής.

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Statue of Aule Metelle, 2nd–1st century B.C. Image courtesy of the Soprintendenza per i Beni Archeologicidella Toscana - Museo Archeologico Nazionale, FirenzeEX.2015.1.20

 

Τα αριστουργήματα αυτά που βλέπουμε συνήθως μεμονωμένα, παρουσιάζονται εδώ στο ευρύτερο πλαίσιό τους και έχουν να αφηγηθούν μια πλούσια ιστορία, όχι μόνο για το καλλιτεχνικό επίτευγμα, αλλά και για τις πολιτικές και πολιτιστικές ανησυχίες των ανθρώπων που τα παρήγγειλαν αλλά και τα δημιούργησαν περισσότερο από δυο χιλιάδες χρόνια πριν. Ανάμεσα στα πολλά και διάσημα γλυπτά είναι και η λεγόμενη κεφαλή ενός άνδρα από τη Δήλο που προέρχεται από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Η δραματικά εκφραστική αυτή προτομή άγνωστου άνδρα με το επιτακτικό βλέμμα χρονολογείται από το τέλος του δεύτερου ή τις αρχές του πρώτου αιώνα π.Χ.. Ο «Παλαιστής», προέρχεται από το Εθνικό Μουσείο της Ρώμης και στην μορφή του διαγράφονται με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο ουλές και μώλωπες. Ξεχωρίζει ως η επιτομή της κατανόησης της ελληνιστικής τέχνης, η οποία επιχειρούσε να συλλάβει κάθε λεπτομέρεια.  Ο κουρασμένος μαχητής εξαντλημένος από τον βίαιο αγώνα περιγράφει με την έκφρασή του την δύναμη και το πάθος της μοναδικής ελληνιστικής γλυπτικής.

 

Σπάνια επιβίωσαν, αλλά οι πολλαπλές εκδόσεις του ίδιου έργου ήταν ο κανόνας στην αρχαιότητα. Ένα καλό παράδειγμα είναι η φιγούρα ενός αθλητή που φαίνεται να κρατάει ένα στλεγγίδα, μια καμπύλη λεπίδα που χρησιμοποιείται για να ξύσει το πετρέλαιο και τις ακαθαρσίες από το δέρμα του , γνωστή στα ελληνικά ως «ξύστρα». Είναι ένα από τα πιο διάσημα αντίγραφα που έγιναν εκείνη την περίοδο. Στην έκθεση υπάρχουν επίσης τρία χάλκινα αγάλματα της Ύστερης Ελληνιστικής ή Πρώιμης Ρωμαϊκής Αυτοκρατορικής περιόδου, γύρω στα 300π.Χ .από έναν κορυφαίο γλύπτη της εποχής.

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Signed by Apollonios of Athens (Greek, active 1st century B.C.)Herm bust of the Doryphoros of Polykleitos, 1st century B.C., fromthe Villa dei Papiri at HerculaneumSu concessione Ministero dei Beni e delle Attività Culturali e delTurismo - Soprintendenza per i Beni Archeologici di Napoli - FotoLuigi SpinaEX.2015.1.24

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Terme Boxer, 3rd–2nd century B.C.Greek, from HerculaneumMuseo Nazionale Romano - Palazzo Massimo alle TermeSu concessione del Ministero dei beni e delle attività culturali edel turismo - Soprintendenza Speciale per il Colosseo, il MuseoNazionale Romano e l’area archeologica di Roma. Photo © VanniArchive/Art Resource, NYEX.2015.1.30

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Head of an Apoxyomenos, 2nd–1st century B.C.Image courtesy of Kimbell Art Museum, Fort Worth, Texas/Scala,FirenzeEX.2015.1.50

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Workshop of Boethos of Kalchedon (Greek, active about 200–100 B.C.)Herm of Dionysos, about 200 - 100 B.C.Bronze, calcitic stoneThe J. Paul Getty Museum, Villa Collection, Malibu, California79.AB.138

 

Εξουσία και πάθος στα μεγαλειώδη μπρούτζινα γλυπτά Facebook Twitter
Sleeping Eros, 3rd century B.C.–1st century A.D.GreekBronzeThe Metropolitan Museum of Art, Rogers Fund, 1943 (43.11.4)Image © The Metropolitan Museum of Art/Scala, FirenzeEX.2015.1.55

 

 

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Ρεπορτάζ / Ο ντετέκτιβ της Σεβίλλης και οι πλαστοί πίνακες του Ελ Γκρέκο

Στο βιβλίο του «Ο πλαστογράφος του Φράνκο», ένας ντετέκτιβ από τη Σεβίλλη ισχυρίζεται πως μεγάλα μουσεία, μεταξύ των οποίων και η ελληνική Εθνική Πινακοθήκη, έχουν αγοράσει πιστά αντίγραφα έργων του Ελ Γκρέκο.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μέσα στο εργαστήριο του Χριστόφορου Κατσαδιώτη 

Εικαστικά / Ο Χριστόφορος Κατσαδιώτης αναδεικνύει το άχρηστο σε τέχνη

Το εργαστήριο του χαράκτη, όπου ξεδιπλώνεται ένα σύμπαν βγαλμένο από κάποιο σκοτεινό παραμύθι, μεταφέρεται προσωρινά σε μια σχεδόν κρυμμένη αίθουσα του μουσείου Μπενάκη, στην οδό Πειραιώς.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Άνοιξε το πολυαναμενόμενο πρώτο μουσείο μετανάστευσης

Εικαστικά / Fenix: Το πρώτο μουσείο μετανάστευσης άνοιξε στο Ρότερνταμ

Τι κοινό έχουν ένα πλοίο που κατασχέθηκε από τη Λαμπεντούζα, ένα κομμάτι του Τείχους του Βερολίνου και δύο γιγάντιες φωτεινές μπλε παντόφλες; Όλα βρίσκουν τη θέση τους στο νέο μουσείο της Ολλανδίας που επικεντρώνεται εξ ολοκλήρου στη μετανάστευση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

Εικαστικά / O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος ξέρουν περισσότερα απ’ όσα περίμενα για την Τζένη Χειλουδάκη

O Χρήστος Οικονόμου και ο Ζώης Γέρος είναι δυο νεαροί ζωγράφοι και δυο πολύ καλοί φίλοι. Τους έφερε κοντά η αγάπη για τη μυθολογία, την τέχνη και μια ανεξήγητη εμμονή με την Τζένη Χειλουδάκη. Τα έργα τους πραγματεύονται το τραύμα με τρόπο ωμό και βαθύ. Παρά τα όσα θα πίστευαν πολλοί, διαψεύδουν τις φήμες που τους θέλουν ζευγάρι…
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Εικαστικά / Μυστήρια του σύμπαντος και σύγχρονα έργα τέχνης σε μια έκθεση στο Αστεροσκοπείο Αθηνών

Η έκθεση με τίτλο «Κοσμική Σκόνη/Άγνωστες Γαίες» αντλεί έμπνευση από την προσωπικότητα και το έργο του Γερμανού αστρονόμου Ιούλιου Σμιτ, διευθυντή του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών κατά τον 19ο αι., και μας προσκαλεί να περιηγηθούμε ανάμεσα σε μακρινούς πλανήτες και σε γήινα, απτά υλικά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Guest Editors / Καραβάτζιο: Κανείς δεν είχε ζωγραφίσει έτσι πριν από αυτόν

Η έκθεση «Caravaggio 2025» αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία για τους λάτρεις της τέχνης να έρθουν σε επαφή με τον ρεαλισμό και τη συναισθηματική δύναμη του ανυπέρβλητου καλλιτέχνη του μπαρόκ, ο οποίος επαναπροσδιόρισε την εικαστική αφήγηση και έθεσε τα θεμέλια της σύγχρονης ζωγραφικής.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ
Ο Άγγελος Παπαδημητρίου ανάγει το κοινό γούστο σε καλλιτεχνική χειρονομία μεγάλης δυναμικής 

Εικαστικά / Το νέο έργο του Άγγελου Παπαδημητρίου είναι ένα εικονοστάσι για τα όνειρά μας

Ο αγαπημένος καλλιτέχνης επιστρέφει με ένα νέο έργο-εγκατάσταση στην Πινακοθήκη του Μουσείου Βορρέ, έναν χαιρετισμό στην Ελλάδα της Κάλλας και του Καβάφη, του Αττίκ και της Στέλλας Γκρέκα· μιας εποχής μεγάλης ευαισθησίας που έχει πια χαθεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να κοιτάμε τα ζώα; Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή

Εικαστικά / Η πρώτη μεγάλη έκθεση για τα δικαιώματα των ζώων στο ΕΜΣΤ

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη έκθεση που έχει διοργανώσει το ΕΜΣΤ και για την πρώτη μεγάλη έκθεση με θέμα την ευημερία των ζώων διεθνώς, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 60 καλλιτέχνες από 25 χώρες (από Ευρώπη, Ασία, Αφρική και Αμερική) – πάνω από 200 έργα καταλαμβάνουν όλους τους ορόφους του μουσείου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Romaine Brooks: Συμφωνία σε γκρι από μια ξεχασμένη κυρία της ζωγραφικής

Εικαστικά / Romaine Brooks: Η ζωγράφος με το ανδρόγυνο στυλ που έσπασε όλα τα ταμπού της εποχής της

Μια πρωτοπόρος καλλιτέχνιδα που έζησε μια συναρπαστική και αντισυμβατική ζωή, μέσα στη δίνη των «Roaring Twenties», δημιουργώντας τέχνη πέρα από τα κυρίαρχα ρεύματα του καιρού της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Εικαστικά / «Allspice» στο Μουσείο Ακρόπολης: Mια έκθεση για τις αρπαγές, τις λεηλασίες, τις διώξεις των πολιτισμών

Ο Michael Rakowitz, χρησιμοποιώντας αντισυμβατικές προσεγγίσεις, ανοίγει έναν διάλογο με έργα συγκινητικά, φανερά πολιτικά, υπενθυμίζοντάς μας την επανάληψη οδυνηρών γεγονότων της Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατερίνα Βαγενά: «Δεν καταλαβαίνω γιατί φερόμαστε λες και το να μεγαλώνεις είναι αρρώστια»

Οι Αθηναίοι / «Δεν έκανα την Κιμωλία για τα λεφτά αλλά για να δείξω αυτό που είμαι»

Eίναι η ιδιοκτήτρια της Κιμωλίας, του art café που έγινε σημείο αναφοράς στην Πλάκα. Δηλώνει αυτοδίδακτη στα πάντα και πιστεύει στη δύναμη των ανθρώπων να ξαναγεννιούνται. Η Κατερίνα Βαγενά είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
CHECK ANTISOCIAL

Εικαστικά / Antisocial: Η Φρόσω Πίνη έφερε την τέχνη σε ένα θρυλικό αθηναϊκό αφτεράδικο

Στη στοά της Λεωκορίου, στου Ψυρρή, η Φρόσω με αφοσίωση δίνει ζωή σε έναν χώρο τέχνης που κάνει τους Αθηναίους να φτάνουν στην Cantina Social πιο νωρίς απ’ ό,τι είχαν συνηθίσει — και έτσι, τουλάχιστον, έχουν μαζί τους τα γυαλιά ηλίου· just in case.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ximena Maldonado Sánchez: «cardón, carmín y ola»

Εικαστικά / «Τα έργα μου δεν είναι φωτογραφίες, ούτε καρτ ποστάλ»

Η 26χρονη Μεξικανή ζωγράφος Ximena Maldonado Sánchez παρουσιάζει σε μία νέα έκθεση στην γκαλερί Bernier/Eliades στην Αθήνα μια τοπιογραφία με κάκτους, υπόγεια νερά και το κόκκινο του πάθους, που θυμίζει έντονα την πατρίδα της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: Όλες οι εκθέσεις που δεν πρέπει να χάσεις

Εικαστικά / Ένας Μάιος γεμάτος τέχνη: 24 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Οικολογία, αποικιοκρατία, εξουσία, η σχέση μας με τα ζώα, μετανάστευση, ρατσισμός: Η εικαστική κίνηση της Αθήνας σήμερα αναδεικνύει τα φλέγοντα και επίκαιρα θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους εικαστικούς.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μπάμπης Ρετζεπόπουλος: Ένας ανένταχτος, εκλεκτικός και ασυμβίβαστος καλλιτέχνης

Εικαστικά / Η αθώα, ανόθευτη, παιδική ματιά στο έργο του Μπάμπη Ρετζεπόπουλου

Η Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων τιμά με μία αναδρομική έκθεση τον, γνωστό και ως Babis R., ζωγράφο και χαράκτη, έναν ανένταχτο καλλιτέχνη που, πέρα από το πολύτιμο εικαστικό του έργο, μάς άφησε παρακαταθήκη την ακεραιότητά του και την απροκατάληπτη στάση του απέναντι στην τέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
H εκρηκτική συνάντηση του Francis Bacon με τον Peter Beard

Σαν σήμερα / Φράνσις Μπέικον: «Σιχαίνομαι εννιά στις δέκα ζωγραφιές που βλέπω, ανάμεσά τους και τις δικές μου»

Σαν σήμερα το 1992 πεθαίνει ο σπουδαίος αιρετικός Βρετανός ζωγράφος και ανατόμος της ανθρώπινης υπαρξιακής αγωνίας. Ο Βασίλης Κιμούλης είχε μεταφράσει αποκλειστικά για τη LIFO αποσπάσματα από τις εκρηκτικές συνομιλίες του Μπέικον με τον φωτογράφο Peter Beard.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΜΟΥΛΗΣ

σχόλια

1 σχόλια