Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
0
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο.

Ακόμα κι αν το όνομα Ζορζ Ρεμί δεν σας λέει τίποτα, ούτε και το ψευδώνυμο Ερζέ, το οποίο ο σκιτσογράφος δημιούργησε αναγραμματίζοντας τα αρχικά του, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει τον Τεντέν και να μη γνωρίζετε τη χαρακτηριστική του φάτσα με το ξανθό τσουλούφι. Στον δημιουργό του, τον σπουδαίο Βέλγο σκιτσογράφο που συχνά αναφέρεται ως «ο πατέρας του ευρωπαϊκού κόμικ», είναι αφιερωμένη η μεγάλη έκθεση «Hergé» που ξεκινάει στις 28 Σεπτεμβρίου στο Γκραν Παλέ (Grand Palais) στο Παρίσι και θα διαρκέσει ως τις 17 Ιανουαρίου 2017.


Η αναδρομική έκθεση οργανώνεται σε συνεργασία με το Μουσείο Ερζέ (Musée Hergé) που βρίσκεται στη Louvain-la-Neuve, κοντά στις Βρυξέλλες, όπου εκτίθενται όλα τα έργα του Ερζέ. Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο, και καταδεικνύει πώς τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα σχέδια του Ερζέ ταιριάζουν απόλυτα με την εποχή του.

Οι 24 περιπέτειες του Τεντέν –με τελευταία την ανολοκλήρωτη Αλφ-Αρτ, που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό του– έχουν μεταφραστεί σε 77 γλώσσες (σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με άλλες πηγές) και εξακολουθούν να πουλάνε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα τον χρόνο.


Ο σκιτσογράφος άντλησε έμπνευση από σύγχρονούς του καλλιτέχνες, όπως ο Ζουάν Μιρό, ο Άντι Γουόρχολ, ο Λούτσιο Φοντάνα και ο Ρόι Λιχτενστάιν, έργα των οποίων περιλαμβάνονται στη συλλογή που δημιούργησε ο Ερζέ με τη βοήθεια δύο φίλων του, του Μαρσέλ Σταλ, σημαντικού συλλέκτη έργων τέχνης ο οποίος διατηρούσε γκαλερί κοντά στο στούντιο του Ερζέ, και του κριτικού τέχνης Πιερ Στεξ. Ένα τμήμα αυτής της συλλογής θα παρουσιαστεί στο Γκραν Παλέ, μαζί με πίνακες του ίδιου του Ερζέ, ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ύστερα από πολλές κρίσεις κατάθλιψης και εν μέσω υπαρξιακών αναζητήσεων, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Βέλγο δημιουργό, εκπρόσωπο της αφηρημένης τέχνης, Λουί Βαν Λιντ.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το σπασμένο αυτί, 1956.Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016


Ο Ερζέ εμπνεύστηκε από τη τεχνική του Μιρό, του Πάουλ Κλέε καθώς και του δασκάλου του, αλλά οι πίνακές του δεν τον ικανοποίησαν, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη ζωγραφική και να εξαφανίσει τα έργα του σε μια σοφίτα. Τελικά, πίνακές του παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στο κοινό στο Μουσείο Ερζέ το καλοκαίρι που μας πέρασε και τώρα πρόκειται να εκτεθούν στο Παρίσι, μαζί με πρωτότυπα σκίτσα και την αλληλογραφία του καλλιτέχνη.

Τα πρώτα ταξίδια του Τεν Τεν

Ο Ερζέ γεννιέται στις 22 Μαΐου 1907 στο Έτερμπεεκ του Βελγίου. Λίγα χρόνια αφότου τελειώνει το σχολείο, το 1929, ο αβάς Ναρμπέρ Βαλέζ, διευθυντής της καθολικής εφημερίδας Le Vingtième Siècle (Εικοστός Αιώνας), του ζητά να σχεδιάσει για το εβδομαδιαίο νεανικό ένθετο «Μικρός Εικοστός» έναν ήρωα για παιδιά· έναν ήρωα που θα γυρίζει τον κόσμο και θα επισκεφθεί την ΕΣΣΔ για να γνωρίσει και να καταγγείλει τα αρνητικά του κομμουνισμού. Έτσι, ο Ερζέ δημιουργεί το κόμικ με πρωταγωνιστή τον Τεντέν, το πρόσωπο του οποίου το εμπνέεται από τον μικρότερο αδερφό του. Δημοσιεύεται σε στριπ η πρώτη περιπέτεια, Ο Τεντέν στη χώρα των Σοβιέτ και ακολουθούν, το 1931, ο Τεντέν στο Κονγκό και ο Τεντέν στην Αμερική.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
O Ερζέ στο σπίτι του το 1937. © DR

Μομφές για τον ανταγωνιστή του προέδρου

Μελανή σελίδα στην καριέρα του Ερζέ υπήρξε η περίοδος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο σκιτσογράφος συνεργάστηκε με την εφημερίδα Le Soir, που πήρε το μέρος των ναζί. Επίσης, είχε κατηγορηθεί για αντισημιτισμό, ο ίδιος όμως πάντα αρνούνταν τη μομφή, παρόλο που είχε υιοθετήσει τον πολιτικό αντισημιτισμό της βελγικής και της γαλλικής Δεξιάς πριν από τον πόλεμο και κατά τη διάρκειά του.

Μετά τον πόλεμο κατά κάποιον τρόπο απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες –χάρη στον Τεντέν, σύμφωνα με πολλούς– και εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Χαρακτηριστική είναι η φράση του Γάλλου προέδρου Σαρλ Ντε Γκολ: «Ο μοναδικός διεθνής ανταγωνιστής μου είναι ο Τεντέν».

Αν και κατά καιρούς του κόλλησαν τη «ρετσινιά» του ρατσιστή, ο Ερζέ με το έργο του δείχνει να συμπαθεί καταπιεσμένους λαούς, όπως τους Κινέζους στον Μπλε Λωτό, τους μαύρους μουσουλμάνους της Αφρικής που μεταφέρονται ως σκλάβοι στη Λίμνη με τους Καρχαρίες και τους Τσιγγάνους στα Κοσμήματα της Κασταφιόρε.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και του Μιλού: Ο Μπλε Λωτός. Εικονογράφηση του 1934. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016

Δεξιοτέχνης της καθαρής γραμμής

Ο Ερζέ ήταν ένας από τους πρώτους γαλλόφωνους κομίστες που σχεδίασε σύμφωνα με το αμερικανικό στιλ, με «μπαλονάκια» για τους διαλόγους. Συνέχισε να δημιουργεί τις περιπέτειες του Τεντέν μέχρι τον θάνατό του και με το σχέδιό του καθιέρωσε το ύφος της λεγόμενης «καθαρής γραμμής», με τη φωτεινή κι εκφραστική πινελιά, το οποίο επηρέασε αρκετούς δημιουργούς.

Όπως λέει ο Ένκι Μπιλάλ: «Ο Ερζέ αποτελεί βασικό πυλώνα των κόμικς. Τελειοποίησε ένα σύστημα αφήγησης που δημιουργεί το όνειρο. Στα άλμπουμ του τα συννεφάκια με τα λόγια των ηρώων, η κίνηση του σχεδίου, η λογική της ανάγνωσης, ο ελλειπτικός λόγος, τα πάντα είναι εξαιρετικά δουλεμένα. Όλα τα συστατικά μιας ιστορίας απόλυτα ελεγχόμενης είναι εκεί».

Οι 24 περιπέτειες του Τεντέν –με τελευταία την ανολοκλήρωτη Αλφ-Αρτ, που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό του– έχουν μεταφραστεί σε 77 γλώσσες (σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με άλλες πηγές) και εξακολουθούν να πουλάνε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα τον χρόνο.

«Ο Ερζέ ήταν εξαιρετικός σκιτσογράφος, με μεγάλο ταλέντο και δεξιοτέχνης της αφήγησης και της αρχιτεκτονικής της. Είμαστε όλοι παιδιά, εγγόνια ή δισέγγονα του Ερζέ», γράφει ο συγγραφέας και σεναριογράφος Μπενουά Πέτερς στη βιογραφία του Ερζέ που έχει τον εύγλωττο τίτλο Ερζέ, ο γιος του Τεν Τεν.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και η Αλφ Αρτ, 1978-1982.Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Εικονογράφηση στο εξώφυλλο του Petit Vigtieme, 1938.Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το μαύρο νησί (ασπρόμαυρη έκδοση), 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Τα σπασμένα αυτιά, 1956.Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το καβούρι με τις χρυσές δαγκάνες, 1942. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 20161938
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ναός του ήλιου, 1946. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Αποστολή στη Σελήνη. Εξώφυλλο που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου του 1950. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016.
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Μακέτα του διαστημόπλοιου που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία των κόμικ στη Σελήνη. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Εξερευνητές στη Σελήνη, 1954. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο Τεν Τεν στο Κονγκό, 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ρεπόρτερ της Petit Vingtième στο κράτος των Σοβιετικών, 1930. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
H αφίσα της έκθεσης
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ