Όσο η ημέρα μικραίνει και το σκοτάδι με το κρύο γίνονται καθημερινότητα, οι ψυχολόγοι μιλούν ολοένα περισσότερο για τη λεγόμενη «χειμωνιάτικη μελαγχολία» ή αλλιώς, Εποχική Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder - SAD).
Για όσους δυσκολεύονται να διατηρήσουν τη ρουτίνα τους, «το βρετανικό Εθνικό Σύστημα Υγείας (NHS) προτείνει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους», γράφει το BBC σε νέο δημοσίευμα, στο οποίο προτείνει «τρεις εύκολους τρόπους για να ξεπεράσετε τη χειμωνιάτικη μελαγχολία», φιλοξενώντας τις προτάσεις ειδικών ψυχολόγων.
«Για όσους εμφανίζουν πιο ήπια συμπτώματα, ακολουθούν τρεις απλοί τρόποι για να διαχειριστούν τις σκοτεινές μέρες - και ίσως να τις αγκαλιάσουν», αναφέρει το πρακτορείο.
1. Επικεντρωθείτε σε ό,τι μπορείτε να κάνετε
Η ψυχολόγος Kari Leibowitz εξηγεί πως, μεγαλώνοντας σε μια πόλη των ΗΠΑ όπου απολάμβανε το καλοκαίρι, συνήθιζε να βλέπει τον χειμώνα ως «περιοριστικό και δυσάρεστο». Όλα άλλαξαν όταν ταξίδεψε στη Νορβηγία, όπου σε ορισμένες περιοχές δεν υπάρχει σχεδόν καθόλου φως την ημέρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Εκεί παρατήρησε ότι οι άνθρωποι «δεν υποκύπτουν στη μελαγχολία», αλλά αγκαλιάζουν τις συνθήκες, βρίσκοντας νέες δραστηριότητες - από χειμερινά σπορ μέχρι πλέξιμο και μαγείρεμα.
«Βλέπουν τον χειμώνα σαν μια εποχή γεμάτη ευκαιρίες», παρατηρεί η Leibowitz, που συνειδητοποίησε, ότι «το να αλλάξεις οπτική και να επικεντρωθείς σε ό,τι μπορείς να κάνεις, παρά σε ό,τι δεν μπορείς, είναι απρόσμενα αποτελεσματικό». Αυτό μπορεί να σημαίνει βόλτες στο κρύο, κινηματογραφικές βραδιές, δοκιμή νέων συνταγών ή πατινάζ στον πάγο. «Συχνά επικεντρωνόμαστε μόνο στα πράγματα που δυσκολεύουν τον χειμώνα, ενώ στην πραγματικότητα υπάρχει ένας ολόκληρος κόσμος εποχικών δραστηριοτήτων που είναι πιο απολαυστικές όταν κάνει κρύο», σημειώνει.
2. Αποδεχθείτε ότι χρειάζεστε περισσότερη ξεκούραση
Τον χειμώνα, η ρουτίνα για πολλούς με σταθερό ωράριο εργασίας συνεχίζεται κανονικά, αλλά οι περισσότεροι κυριεύονται από την αίσθηση ότι κουράζονται παραπάνω. «Είναι φυσιολογικό να μην είμαστε τόσο παραγωγικοί ή δραστήριοι όσο το καλοκαίρι· τα σώματά μας είναι βιολογικά προγραμματισμένα για περισσότερη ξεκούραση αυτή την εποχή», εξηγεί.
Όπως τα ζώα και τα φυτά, έτσι κι εμείς πρέπει να επιβραδύνουμε και να προσαρμόζουμε τη συμπεριφορά μας. Η ειδικός σε έρευνες φυτών Δρ. Em May Armstrong τονίζει τη σημασία της ισορροπίας ανάμεσα στην ξεκούραση και την αδράνεια. Προτείνει την έννοια της «ενεργητικής αδράνειας» - έναν τρόπο ζωής πιο ήρεμο, αλλά ταυτόχρονα δημιουργικό και διανοητικά ενεργό. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δραστηριότητες όπως επιδιόρθωση ρούχων ή προετοιμασία για το νέο έτος. «Μπορεί να μην είναι τόσο δραστήριο όσο, για παράδειγμα, ένα ταξίδι ή το κάμπινγκ, αλλά είναι εξίσου ενεργό - με έναν πιο θεραπευτικό τρόπο», λέει.
3. Να κάνετε σχέδια
Αν και η ανάγκη για περισσότερη ξεκούραση είναι φυσική, είναι εξίσου σημαντικό να βρίσκουμε χρόνο για όσα μας ευχαριστούν και για επαφή με άλλους ανθρώπους, σύμφωνα με τον γενικό γιατρό Gavin Francis. «Είμαστε κοινωνικά όντα· ακόμη και ο πιο μοναχικός άνθρωπος δεν ζει πραγματικά μόνος. Όλοι εξαρτόμαστε από τους άλλους», τονίζει. Ο ίδιος προτείνει να προγραμματίζουμε δραστηριότητες από πριν, δίνοντας προτεραιότητα σε ανθρώπους και δραστηριότητες που μας φτιάχνουν τη διάθεση. Με αυτόν τον τρόπο, λέει, δεσμευόμαστε και η κακή διάθεση που ίσως έχουμε εκείνη την ημέρα δεν θα μας εμποδίσει να συμμετέχουμε.
«Μπορείτε να αρχίσετε να σημειώνετε στο ημερολόγιό σας περισσότερες δραστηριότητες με αυτούς τους ανθρώπους μέσα στον χειμώνα», λέει. Προσθέτει επίσης, ότι μικρά πρακτικά πράγματα, όπως ο καλός ύπνος, η αποφυγή υπερβολικού αλκοόλ ή ξενυχτιών και η ισορροπημένη διατροφή, είναι εξίσου σημαντικά. «Δεν είναι πυρηνική φυσική», λέει, «αλλά είναι θεμελιώδη για να έχουμε έναν υγιή κιρκάδιο ρυθμό και μια καλή φυσιολογία κατά τη διάρκεια του χειμώνα».
