«ΞΕΝΙΤΙΑ ΕΙΝΑΙ ΝΑ μην έχεις πού να ακουμπήσεις». Το περιγράφει ο ραδιοφωνικός παραγωγός Ξενοφών Ραράκος, αφηγούμενος την ιστορία του στο βιβλίο «Από τα ξένα στα ξένα. Ανάμεσα σε δύο πατρίδες». Το βιβλίο της Κωνσταντίνας Βαρσάμη και του Παναγιώτη Σιάνη, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος, μεταφέρει τις μαρτυρίες ανθρώπων που γεννήθηκαν στα ξένα και ήρθαν στην Ελλάδα σε μικρή ηλικία. Είναι ευαίσθητο, συγκινητικό και σε κάποια σημεία σπαρακτικά τρυφερό.
Όμως ο Ραράκος δεν γεννήθηκε στην ξενιτιά. Ούτε έζησε έξω. Την ξενιτιά τη βίωσε μέσα του όταν, σε ηλικία πέντε ετών, ξύπνησε ένα πρωί και οι γονείς του είχαν φύγει μετανάστες στη Γερμανία. Ο μικρός Ξενοφώντας έμεινε με τη γιαγιά του και ένιωθε τον πόνο της ξενιτιάς κάθε φορά που οι γονείς του, μετά τις καλοκαιρινές διακοπές, επέστρεφαν στη Γερμανία.
Με ευαισθησία και ρέουσα γραφή, το βιβλίο συγκεντρώνει αφηγήσεις 28 ανθρώπων που γεννήθηκαν στο εξωτερικό ή βίωσαν αλλιώς το τραύμα της ξενιτιάς.
Ναι, η ξενιτιά έχει πόνο από όποια πλευρά και αν την αγγίξεις. Ακόμα κι αν δεν πονάς εσύ, διακρίνεις τη δυσφορία στα πρόσωπα των δικών σου ανθρώπων. Ο Ηλίας Μαγκλίνης, που γεννήθηκε στο Κονγκό, λέει ότι οι γονείς του βίωσαν την επιστροφή στην Ελλάδα όπως οι πρωτόπλαστοι την έκπτωση από τον Παράδεισο. Η Άλκηστις Πρωτοψάλτη φέρνει στο μυαλό της τη μυρωδιά της Αλεξάνδρειας.
Κωνσταντίνα Βαρσάμη, Παναγιώτης Σιάνης, Από τα ξένα στα ξένα: Ανάμεσα σε δύο πατρίσες, εκδόσεις Παπαδόπουλος
Ο Θεμιστοκλής Νικολαΐδης έγινε «Ντέμης» επειδή όταν γεννήθηκε, στη Γερμανία, ο Ντέμης Ρούσσος έκανε σουξέ και οι γονείς του σκέφτηκαν ότι οι ντόπιοι δεν θα μπορούσαν να προφέρουν το βαφτιστικό του. Ο Πύρρος Δήμας πέρασε τα ελληνοαλβανικά σύνορα έχοντας στη βαλίτσα του έναν γάτο, όνειρα και μια βίζα που δεν ήταν για τον ίδιο.
Ο Μάκης Παπασημακόπουλος, που γεννήθηκε στην Αγγλία, είχε προβλήματα με την Ελληνίδα καθηγήτρια αγγλικών − προσπαθούσε να του διορθώσει την προφορά. Και πάντα αισθάνεται και Έλληνας και Άγγλος. Οι περισσότεροι αισθάνονται Έλληνες και κάτι άλλο, αν και η Κωνσταντίνα Βαρσάμη, που είδε για πρώτη φορά τον κόσμο από την Τσεχία, λέει ότι πατρίδα της είναι η κόρη της.
Με ευαισθησία και ρέουσα γραφή, το βιβλίο συγκεντρώνει αφηγήσεις 28 ανθρώπων που γεννήθηκαν στο εξωτερικό ή βίωσαν αλλιώς το τραύμα της ξενιτιάς, όπως ο Ραράκος. Ανάμεσά τους, εκτός από τους παραπάνω: Έλλη Πασπαλά, Μαργαρίτα Ζορμπαλά, Τάσος Μπουλμέτης, Άρης Πορτοσάλτε, Πασχάλης και Γιώργος Μουχταρίδης, Δημήτρης Βραχνός, Νίκος Κωνσταντάρας.
«Δεν είναι ανάγκη να έχει μεταναστεύσει κανείς για να νιώσει ξένος», γράφει η Κωνσταντίνα Βαρσάμη, ενώ ο Παναγιώτης Σιάνης στοχάζεται στον πρόλογο για το πώς οι αποφάσεις των άλλων, εν προκειμένω των γονέων, χαράσσουν τον χάρτη της ζωής μας, ορίζουν την τύχη μας. Είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσμα, τόσο ευαίσθητο όσο τα δάκρυα του αποχωρισμού ή της αντάμωσης.
