Γιατί έχουν αυξηθεί τα τροχαία στην Ελλάδα;

smalltalk1203
Παρά τις σημαντικές μειώσεις που πετύχαμε σε νεκρούς (π.χ. το 1990 είχαμε 2.050 νεκρούς) και τραυματίες, βρισκόμαστε ακόμα πολύ μακριά από το να θεωρούμε τη χώρα μας ως ένα καλό παράδειγμα εξάλειψης του φαινομένου. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0

— Γιατί έχουν αυξηθεί τα τροχαία;
Ήταν κάτι που οι συγκοινωνιολόγοι αναμέναμε να συμβεί. Από το 2010 μέχρι και το 2020, η Ελλάδα ήταν η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που πέτυχε τον στόχο της μείωσης κατά 50% των νεκρών από τροχαία ατυχήματα. Οι λόγοι της μείωσης είναι πολλοί: ολοκλήρωση και χρήση των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων της χώρας, μετανάστευση κινητικά ενεργού πληθυσμού και μείωση του μεταφορικού έργου λόγω οικονομικής κρίσης, περιορισμοί στη μετακίνηση λόγω πανδημίας από Έλληνες και τουρίστες.

Μετά το έτος 2021, όμως, η χώρα επιστρέφει σε μια «κανονικότητα», οικονομική και κοινωνική. Η επάνοδος στην κανονικότητα επαναφέρει στον δημόσιο διάλογο και ζητήματα όπως είναι τα τροχαία ατυχήματα, για τα οποία –πέραν της ανάπτυξης των οδικών αξόνων που αναφέρθηκε προηγουμένως– λίγα πράγματα έγιναν από την ελληνική πολιτεία τα προηγούμενα 15 χρόνια. Φαίνεται ότι το «κατώφλι» των 584 νεκρών το 2020, που είναι η καλύτερη επίδοση της χώρας από την αρχή της καταγραφής των επιδόσεών της, εδώ και πάνω από 50 χρόνια, δεν μπορεί εύκολα να μειωθεί ακόμα περισσότερο, αν δεν ενεργοποιηθούν επιπλέον μηχανισμοί ανάσχεσης του νοσηρού αυτού φαινομένου. Τα στατιστικά δεδομένα μάς δείχνουν τη στόχευση: αστικά οδικά δίκτυα (50% του συνόλου των ατυχημάτων στην Ελλάδα έναντι 39% στην Ε.Ε.) και δικυκλιστές (38% του συνόλου των ατυχημάτων στην Ελλάδα έναντι 19% στην Ε.Ε.) είναι δύο αποκλίνουσες από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο συνιστώσες οι οποίες χρήζουν άμεσης προσοχής. 

«Συνηθίζω να λέω ότι, τελικά, ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στον δρόμο είναι μια αποτύπωση του επιπέδου δημοκρατίας που θέλουμε να έχουμε ως κοινωνία: πόσο σεβόμαστε τον συνάνθρωπό μας; Τον ευάλωτο χρήστη; Τον παππού; Το παιδί; Το άτομο με αναπηρία;».

— Πώς θα χαρακτηρίζατε την οδηγική κουλτούρα των Ελλήνων;
Η ζοφερή ανάγνωση των δεικτών οδικής ασφάλειας της χώρας μας αφήνουν λίγα περιθώρια σχολιασμού για το ερώτημα αυτό. Παρά τις σημαντικές μειώσεις που πετύχαμε σε νεκρούς (π.χ. το 1990 είχαμε 2.050 νεκρούς) και τραυματίες, βρισκόμαστε ακόμα πολύ μακριά από το να θεωρούμε τη χώρα μας ως ένα καλό παράδειγμα εξάλειψης του φαινομένου. Δεν είναι όμως φυλετικό το ζήτημα.

Ο αναπληρωτής καθηγητής Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού του ΑΠΘ, Ιωάννης Πολίτης
Ο αναπληρωτής καθηγητής Συγκοινωνιακού Σχεδιασμού του ΑΠΘ, Ιωάννης Πολίτης

Κάθε άνθρωπος που αισθάνεται ότι υπάρχει ατιμωρησία απέναντι στην παραβατικότητα, χαλαρότητα στην εφαρμογή των νόμων αλλά και μια εν τέλει χρηματική «επίπτωση» σε περίπτωση βεβαίωσης μιας παράβασης δημιουργεί μια κουλτούρα δυνητικής υποβόσκουσας παραβατικότητας που κάποια στιγμή θα γίνει πράξη. Συνηθίζω να λέω ότι, τελικά, ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε στον δρόμο είναι μια αποτύπωση του επιπέδου δημοκρατίας που θέλουμε να έχουμε ως κοινωνία: πόσο σεβόμαστε τον συνάνθρωπό μας; Τον ευάλωτο χρήστη;, Τον παππού; Το παιδί; Το άτομο με αναπηρία;

— Τι πάει στραβά και τι πρέπει να αλλάξουμε; Είναι ο νέος ΚΟΚ μια καλή αρχή;
Η απάντηση δεν μπορεί να είναι μονοδιάστατη σε ένα τόσο σύνθετο ζήτημα. Μια καλή αρχή για να ξετυλίξουμε τον μίτο της Αριάδνης είναι να σκεφτούμε τους τρεις παράγοντες που είναι υπαίτιοι για την εκδήλωση ενός ατυχήματος: το όχημα, η υποδομή και ο οδηγός.

Τα οχήματα έχουν βελτιώσει σημαντικά τα τελευταία χρόνια τα συστήματα παθητικής και ενεργητικής ασφάλειάς τους. Δυστυχώς, όμως, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση στην Ε.Ε. ως προς την ηλικία των οχημάτων (όλων των κατηγοριών), πολλά απ’ τα οποία μάλιστα έχουν χαμηλό επίπεδο συντήρησης.

Ως προς την υποδομή, η μεγάλη έμφαση πρέπει να δοθεί στο υπεραστικό επαρχιακό δίκτυο και στα μεγάλα αστικά κέντρα. Στο υπεραστικό δίκτυο απαιτείται άμεσα η συντήρηση των οδών (οδοστρώματα, φωτισμός) αλλά και η επαναχάραξη κάποιων τμημάτων, καθώς η δυναμική των οχημάτων έχει μεταβληθεί σημαντικά τα τελευταία αρκετά χρόνια, καθιστώντας επικίνδυνη την υφιστάμενη γεωμετρία. Πέραν των παραπάνω, στα οδικά δίκτυα των πόλεων θα πρέπει να ενισχυθεί η χρήση νέων τεχνολογιών εποπτείας και βελτιστοποίησης. Η ενοχική τους εφαρμογή λόγω ζητημάτων GDPR έχει πλέον παρακαμφθεί από την τεχνολογική εξέλιξη και είναι κάτι που θα πρέπει η ελληνική πολιτεία να εισαγάγει άμεσα, ως πρώτη προτεραιότητα.

Τελευταία συνιστώσα ο οδηγός, που είναι και αυτή με τη μεγαλύτερη συμβολή στην εκδήλωση των ατυχημάτων. Η στόχευση εδώ πρέπει να είναι στη νέα γενιά. Πρέπει να δοθεί μια οραματική διάσταση από την ελληνική πολιτεία, η οποία θα πρέπει να στοχεύσει σε ανθρώπους που θα οδηγήσουν σε 10 ή περισσότερα χρόνια από σήμερα και μέσα από στοχευμένες συνεχείς δράσεις να καλλιεργήσει μια κουλτούρα τελείως διαφορετική από τη σημερινή. Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζονται πόροι, οργάνωση, στοχοπροσήλωση, συνεχής και εντατική εκπαίδευση αλλά και παρακολούθηση. 

Σχετικά με τον ΚΟΚ: οι αλλαγές που προτείνονται είναι λογικές και συμβατές με τη διεθνή πρακτική. Όμως, κανένα νομικό κείμενο δεν θα εφαρμοστεί στην πράξη εάν δεν αναπτυχθεί ένα αυτόματο, δίκαιο και αυστηρό, όπου απαιτείται, σύστημα καταγραφής της παραβατικότητας. 

— Τέλος, υπάρχουν χώρες στο εξωτερικό που μπορούν να αποτελέσουν ένα καλό παράδειγμα προς μίμηση;
Συνηθίζουμε να λέμε ότι οι χώρες-πρότυπο για τις επιδόσεις τους στην οδική ασφάλεια είναι οι σκανδιναβικές: το 2022, η Νορβηγία είχε 2,14 νεκρούς ανά 1 εκατ. κατοίκους, η Σουηδία 2,17/1 εκατ. και η Ισλανδία 2,39/1 εκατ., τις καλύτερες καταγραφόμενες επιδόσεις παγκοσμίως.

Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι οι πολιτικές που εφαρμόστηκαν σε αυτές τις χώρες θα μπορέσουν να λειτουργήσουν και στην Ελλάδα. Ούτε επίσης μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι χώρες με σημαντικές βελτιώσεις στους δείκτες οδικής ασφάλειας θα πρέπει να αποτελούν άκριτα τα «καλά παραδείγματα» προς εφαρμογή.

Η Ελλάδα θα πρέπει να αναζητήσει καλές πρακτικές από χώρες με ίδια μορφολογικά, κλιματολογικά, πληθυσμιακά και συμπεριφορικά χαρακτηριστικά. Η υποδοχή, για παράδειγμα, τουριστών που πλέον ξεπερνούν το διπλάσιο του πληθυσμού της χώρας, ειδικά τους θερινούς μήνες, αποτελεί μια ειδική συνθήκη που δεν μπορεί να αγνοήσει κανένας. Στο πλαίσιο αυτό, χώρες της μεσογειακής λεκάνης, όπως είναι η Κύπρος, η Κροατία και η Σλοβενία, που καταφέρνουν μειώσεις νεκρών ακόμα και τα τελευταία χρόνια, μπορούν να αποτελέσουν μια καλή πηγή αναζήτησης επιτυχημένων πρακτικών και πολιτικών που μπορούν ευκολότερα να εφαρμοστούν και στην ελληνική πραγματικότητα. 

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το κρασί, το λάδι και ένας υπουργός του Τραμπ

Οπτική Γωνία / Ειδήσεις που περνούν στα ψιλά και είναι πιο σημαντικές από το μαλλί ενός υπουργού

Η σύγχρονη ακροδεξιά από τη μία κλείνει το μάτι στην πιο παραδοσιακή, αδιάφορη για θέματα υγείας και περιβάλλοντος, κουλτούρα, ενώ από την άλλη, ορισμένοι εκπρόσωποί της, όπως ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, δείχνουν ευαισθησία απέναντι στους κινδύνους του τεχνολογικού καπιταλισμού.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Το δικαίωμα στην απομόνωση

Ιλεκτρίσιτυ / Ας αφήσουμε τους ιθαγενείς στην ησυχία τους

Οι φυλές ιθαγενών που ζουν αποκομμένες από τον ανθρώπινο πολιτισμό χαίρουν νομικής προστασίας, καθώς η επαφή τους με τα οργανωμένη κράτη ενέχει καταστροφικές συνέπειες για τις κοινότητές τους.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
«To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Enrico Bellini / «To TikTok πέτυχε γιατί σε διασκεδάζει»

Ο επικεφαλής Κυβερνητικών Σχέσεων και Δημόσιας Πολιτικής του TikTok στη Νότια Ευρώπη, Enrico Bellini, περιγράφει το μυστικό της επιτυχίας της δημοφιλούς πλατφόρμας και εξηγεί γιατί η προστασία των δεδομένων των Ευρωπαίων χρηστών είναι υψίστης σημασίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Οπτική Γωνία / Πόσο απέχει ένα βιντεοπαιχνίδι για βιασμούς από την incel πραγματικότητα που ζούμε;

Ορθώς μας σοκάρει το «No Mercy» που «παίζει» με τον βιασμό και την αιμομιξία, όμως την ίδια στιγμή ζούμε σε μια κοινωνία όπου η γυναικεία υποταγή πλασάρεται ως κανονικότητα.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τα νέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Πολιτική / Nέα στοιχεία για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή τον επαναφέρουν στο προσκήνιο 

Η υπόθεση των Τεμπών επιστρέφει στη Βουλή μέσω της δικογραφίας για τον Κώστα Αχ. Καραμανλή, αλλά στελέχη της κυβέρνησης υποστηρίζουν ότι αυτήν τη φορά είναι καλά προετοιμασμένοι. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
κωνσταντοπουλου

Βασιλική Σιούτη / Ποιος είναι, τελικά, αξιωματική αντιπολίτευση;

Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν πλέον στη δεύτερη θέση το κόμμα της Πλεύσης Ελευθερίας. Θα διατηρήσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου τη δυναμική που απέκτησε; Θα αλλάξει σύντομα πάλι η σειρά των κομμάτων; Το σίγουρο είναι πως η ρευστότητα είναι η νέα πολιτική συνθήκη. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Tίτλος: Explainer: Το κίνημα "Cute Winter Boots" και το κριντζ της ψηφιακής πολιτικοποίησης

Explainer / «Cute Winter Boots»: Όσο κι αν το υποτιμάτε, το TikTok παράγει πολιτική

Το hashtag #CuteWinterBoots συγκεντρώνει τους προβληματισμούς των χρηστών για την άνοδο της παγκόσμιας ακροδεξιάς και για τον τρόπο που εφαρμόζεται η δημοκρατία σήμερα. Έχουμε αφήσει πίσω μας για πάντα το «για να συμμετέχω στην πολιτική πάω σε συνελεύσεις και γράφομαι σε κόμμα».
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Τι μας δείχνουν τα πρώτα ίχνη ζωής εκτός της Γης;

Διάστημα / Βρέθηκαν όντως ίχνη εξωγήινης ζωής;

Τι ανακάλυψε ακριβώς το τηλεσκόπιο James Webb; Θα υπάρξει σύντομα κατοικήσιμος πλανήτης; Πόσο κοντά είμαστε στην κατάκτηση του Διαστήματος; Ο αστρονόμος και καθηγητής Φυσικής του Διαστήματος Ξενοφών Μουσάς εξηγεί τι σηματοδοτεί η ανακάλυψη του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Βασιλική Σιούτη / Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει τρίτη θητεία και τα δίνει όλα για να αλλάξει το κλίμα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα διεκδικήσει και τρίτη πρωθυπουργική θητεία και τα δίνει όλα με στόχο την άμεση αντιστροφή του αρνητικού πολιτικού κλίματος.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χριστόφορος Πισσαρίδης: «Με ενοχλεί που η Ελλάδα, σε όλες τις λίστες, βρίσκεται στην τελευταία θέση»

Χριστόφορος Πισσαρίδης / «Με ενοχλεί που η Ελλάδα βρίσκεται παντού στην τελευταία θέση»

Από τον Τραμπ και την AI μέχρι την ελληνική γραφειοκρατία και την παγκόσμια ύφεση, ο νομπελίστας καθηγητής Οικονομικών Σερ Χριστόφορος Πισσαρίδης μιλά στη LIFO για το μέλλον της εργασίας και την απειλή του λαϊκισμού, εξηγώντας γιατί η Ελλάδα χρειάζεται λιγότερο Δημόσιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Οπτική Γωνία / Τζέφρι Σακς: «Η κατάληψη των πανεπιστημίων από τον Τραμπ δεν θα πετύχει»

Ο καθηγητής Οικονομικών και διευθυντής του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια σχολιάζει στη LiFO τη σύγκρουση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της κυβέρνησης Τραμπ και των αμερικανικών πανεπιστημίων και πώς βλέπει την επόμενη μέρα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Τα ηλεκτρικά πατίνια και το χάος της μικροκινητικότητας/ Πώς θα μπει τάξη στο χάος με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;/ «Δεν γίνεται να μην έχουμε πατίνια γιατί είναι επικίνδυνο να κυκλοφορήσουν»

Ρεπορτάζ / Τι θα γίνει επιτέλους με τα ηλεκτρικά πατίνια στην Αθήνα;

Τα ηλεκτρικά πατίνια είναι η νέα τάση μετακίνησης στην πόλη αλλά προς το παρόν δημιουργούν αρκετά προβλήματα και προκαλούν αντιδράσεις. Πώς θα μπουν όρια στην άναρχη κυκλοφορία τους και τη στάθμευσή τους και ποιες υποδομές χρειάζονται;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Ρεπορτάζ / Τα μεγάλα έργα που αλλάζουν τη χώρα: Ποια προχωρούν και ποια καθυστερούν

Νέοι αυτοκινητόδρομοι, νέες γραμμές μετρό, νοσοκομεία, σιδηρόδρομοι, αεροδρόμια. Στις μακέτες όλα φαίνονται φανταστικά. Πότε όμως στ' αλήθεια παραδίδονται, πόσο κοντά στις μακέτες θα είναι η πραγματικότητα; Και ποια οφέλη μπορεί να προσφέρουν στην κοινωνία και την οικονομία;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η οικονομία από νέο κραχ;

Οπτική Γωνία / Έρχεται νέο παγκόσμιο κραχ;

Εμπορικοί πόλεμοι, γεωπολιτικές απειλές και ο κίνδυνος παγκόσμιας ύφεσης. Πόσο θα επηρεαστεί η Ελλάδα από τη νέα εποχή Τραμπ; Ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, Κώστας Μήλας, μιλά στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Οπτική Γωνία / Μπορεί μια φεμινίστρια να είναι χριστιανή; 

Υπάρχει τελικά ασυμβίβαστο μεταξύ χριστιανισμού και φεμινισμού; Μπορούν οι δύο ταυτότητες να συνυπάρξουν ή πρόκειται για έναν αδύνατο συνδυασμό; Δύο γυναίκες παραθέτουν τα επιχειρήματα κάθε πλευράς.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ