Βιμ Βέντερς: Το σινεμά δεν λέει πια ιστορίες· πουλάει πληροφορίες

Βιμ Βέντερς: Το σινεμά δεν λέει πια ιστορίες· πουλάει πληροφορίες Facebook Twitter
0

ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΖΟΥΜΕ σε μια εποχή τεράστιων αλλαγών της κοινωνίας μας, της δικής μας ψυχολογίας, τού ποιοι είμαστε ως άνθρωποι, του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζουμε ο ένας τον άλλον. Συνειδητοποιούμε ότι η ψηφιακή εποχή, η οποία ξεκίνησε τόσο ελπιδοφόρα («Ω, τι... Είναι αδιανόητο τι μπορούμε να κάνουμε όλοι μας τώρα και πόσο γρήγορα μπορούμε να ανταλλάξουμε πληροφορίες και να είμαστε σε επαφή») στράφηκε προς μια άλλη κατεύθυνση απ' ό,τι περιμέναμε. Και η αφήγηση ιστοριών εξαφανίζεται. Αντί να λέμε ιστορίες, πουλάμε ιστορίες. Έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε κάθε εικόνα ως πληροφορία, αλλά και οι ταινίες γίνονται πληροφορίες. Τα πάντα πλέον είναι πληροφορίες και τα πάντα είναι ψηφιακά. Και έχουμε χάσει την επαφή με πολλά πράγματα με τα οποία είχαμε επαφή πριν από 20, 30 χρόνια. Και αυτό αφορά όλους μας, και είμαστε όλοι εθισμένοι σε αυτό το μηχάνημα, και όλοι χάνουμε πολλές από τις δικές μας ικανότητες και τις μεταβιβάσαμε σε αυτό το πράγμα. Αυτό είναι τώρα η μνήμη μας, και έχει αντικαταστήσει τη δική μας μνήμη. Έχουμε παραδώσει τις μνήμες μας στον υπολογιστή, οτιδήποτε χρησιμοποιούμε.

Πρόκειται για μια τεράστια αλλαγή. Και φυσικά, ο κινηματογράφος είναι μέρος αυτής της αλλαγής. Και ο κινηματογράφος, από πολλές απόψεις, για μια ολόκληρη νέα γενιά, είναι μια μορφή πληροφόρησης και όχι πλέον μια μορφή αφήγησης. Και αν δείτε μια ταινία στο κινητό σας τηλέφωνο ή στον υπολογιστή σας, βλέπετε κάτι άλλο. Βλέπεις κάτι που ισοπεδώνεται από όλα τα άλλα που προβάλλονται σε αυτή την πλατφόρμα. Και οι ταινίες δεν είναι πια, δεν έχουν πια την αθωότητα της αφήγησης.

H αφήγηση ιστοριών εξαφανίζεται. Αντί να λέμε ιστορίες, πουλάμε ιστορίες. Έχουμε συνηθίσει να αντιμετωπίζουμε κάθε εικόνα ως πληροφορία, αλλά και οι ταινίες γίνονται πληροφορίες.

Οι σειρές είναι εικόνες προς κατανάλωση· δεν σχετίζονται με την αφήγηση του σινεμά

Η αφήγηση ιστοριών είναι μια από τις αρχαιότερες μορφές επικοινωνίας για τους ανθρώπους, και όλοι μας χάνουμε την υπομονή για την αφήγηση ιστοριών γιατί οι ιστορίες χρειάζονται χρόνο. Και αρχίζουμε να βλέπουμε τις ταινίες σαν να ήταν απλώς μια άλλη μορφή πληροφορίας, και αυτό αλλάζει όλο το παιχνίδι. Και χαίρομαι τόσο πολύ που είναι γεμάτο το θέατρο, και τις προάλλες το θέατρο στο Λονδίνο επίσης. Εκπλήσσομαι με το πόσο πολύς κόσμος στην Ινδία εξακολουθεί να πηγαίνει να δει ταινίες στους κινηματογράφους, και είναι σχεδόν ένα όνειρο που γίνεται πραγματικότητα για κάποιον που ζει στην Ευρώπη, όπου πολλά θέατρα αντιμετωπίζουν πολύ δύσκολες στιγμές, επειδή η πανδημία βοήθησε στο να απομακρυνθεί το κοινό από τους κινηματογράφους, να μείνει στα σπίτια του, όπου βλέπει όλες τις πληροφορίες που θέλει.

Οι άνθρωποι έχουν συνηθίσει να βλέπουν σειρές  πολύ περισσότερο από ταινίες. Και οι σειρές είναι μια άλλη μορφή αφήγησης, αλλά με τον τρόπο που καταναλώνονται, εντείνουν την ιδέα ότι οι εικόνες υπάρχουν για να καταναλώνονται. Η κατανάλωση είναι ο εχθρός της αφήγησης. Έτσι, ζούμε σε αυτή την εποχή στην οποία ο κινηματογράφος πρέπει να τα αντιμετωπίσει όλα αυτά... Δεν νομίζω ότι όλα έχουν τελειώσει... Νομίζω ότι ο κινηματογράφος έχει  πολλή μεταμορφωτική δύναμη, και το έχει αποδείξει στα 130 χρόνια του. 'Εχει επίσης μια θεραπευτική δύναμη, και μερικές φορές σήμερα, αισθάνομαι ότι πρέπει να βασιστούμε στη θεραπευτική δύναμη της θεατρικής εμπειρίας και του κινηματογράφου- οι ταινίες ως μορφή αφήγησης για να μας επαναφέρουν σε μια διαφορετική σφαίρα από την υπερφόρτωση, το τσουνάμι πληροφοριών στο οποίο είμαστε εκτεθειμένοι.
 

Η θανατηφόρα ψηφιακή μοναξιά

Το ίδιο συμβαίνει και με τον «Αμερικανό φίλο» για τον οποίο μιλάμε σήμερα. Η φιλία έχει αλλάξει το νόημά της. Τώρα οι άνθρωποι έχουν εκατομμύρια φίλους, αλλά δεν γνωρίζουν κανέναν από αυτούς, και όταν χρειάζονται κάποιον, δεν έχει μείνει κανείς γιατί όλοι είναι στα κινητά τους τηλέφωνα. Έτσι, όπως γνωρίζετε, πολλές από τις ταινίες μου ασχολούνται με το θέμα της μοναξιάς. Σήμερα, υπάρχει μια εντελώς νέα μορφή μοναξιάς, μια πολύ άρρωστη μορφή μοναξιάς. Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, γινόμαστε όλο και πιο αντικοινωνικοί και αποξενωνόμαστε όλο και περισσότερο από τις εμπειρίες από πρώτο χέρι. Νομίζω ότι ακόμη και οι ταινίες πρέπει να αρχίσουν να αντιμετωπίζουν το θέμα της μοναξιάς με διαφορετικό τρόπο, επειδή υπάρχει μια νέα ασθένεια, μια νέα, θανατηφόρα μορφή μοναξιάς ― η ψηφιακή μοναξιά.

Oι «αναλογικές» Perfect Days

Ζούμε μέσα σε αυτή την τεράστια αλλαγή και φυσικά ο κινηματογράφος βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της αλλαγής. Αλλά πιστεύω ότι ο κινηματογράφος έχει μεγάλη δύναμη αναγέννησης και  τη δύναμη να πείσει ότι είναι καλύτερο μέσο από τα κοινωνικά μας μέσα. Έκανα το Perfect Days, για παράδειγμα, χωρίς να σκέφτομαι ότι αυτή ήταν μια ταινία που θα είχε μεγάλη επιτυχία στις κινηματογραφικές αίθουσες, και ποτέ δεν είχα μια ταινία με περισσότερους θεατές από το Perfect Days. Και ήταν μια ταινία για έναν άνθρωπο που καθαρίζει τουαλέτες, που δεν είναι στο διαδίκτυο, που δεν έχει τηλεόραση, που δεν γνωρίζει καν κανένα ψηφιακό μέσο. Και οι άνθρωποι αισθάνονται ότι ζει μια διαφορετική ζωή από ό,τι αυτοί, και ότι έχει κάτι που αποζητούν απεγνωσμένα. Έτσι, πιστεύω ότι ο κινηματογράφος έχει τη δύναμη να εξακολουθεί να είναι ένα θεραπευτικό μέσο και να ξεπεράσει την επίθεση των ψηφιακών μέσων. Σας ευχαριστώ.

Οθόνες
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ MICHAEL DOUGLAS

Οθόνες / Μάικλ Ντάγκλας: Το ήσυχο αντίο ενός ανήσυχου σταρ

«Nepo baby» πριν καν υπάρξει ο όρος, ο Μάικλ Ντάγκλας βρήκε τη δική του φωνή μέσα από ρόλους που σφράγισαν το Χόλιγουντ, φτάνοντας σε μια καριέρα έξι δεκαετιών γεμάτη σκαμπανεβάσματα και δυνατές στιγμές.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
TAINIES

Οθόνες / Ο ανανεωμένος Superman και 6 ακόμα λόγοι για να πάτε σινεμά

Ένας υπερήρωας, μερικοί επικίνδυνοι καρχαρίες, ένα αμερικανικό ρομαντικό δράμα, μπόλικος σουρεαλισμός και γαλλικό chanson: Το κινηματογραφικό μενού της εβδομάδας έχει από όλα - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.
THE LIFO TEAM
Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου cartoon

Oθόνες / Superman: Ένα αβαρές επεισόδιο κυριακάτικου καρτούν

Υπερφορτωμένο, κατά διαστήματα απολαυστικό, με μια τετράποδη προσθήκη που θα κάνει τους ζωόφιλους να γαβγίζουν από χαρά, το «Superman» του Τζέιμς Γκαν δεν προσποιείται πως θέλει να προσφέρει τίποτα παραπάνω από δύο ευχάριστες ώρες στο σινεμά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Πολιτισμός / Superman, καρχαρίες και Νταλί από αύριο στους κινηματογράφους

Η πρώτη ταινία του αναγεννημένου διευρυμένου σύμπαντος της DC, ο υβριδικός μεταμεσονύκτιος χαβαλές του «Dangerous Animals» και το χιτσκοκικό «Spellbound», με την ονειρική σεκάνς ανθολογίας που σχεδίασε ο Σαλβαδόρ Νταλί, ξεχωρίζουν από το πρόγραμμα αυτής της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Οθόνες / Νύχτα Αγωνίας: Το trendy δράμα του Χίτσκοκ με τη συμμετοχή του Νταλί

Ο μεγαλοπαραγωγός Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ επιθυμούσε ένα trendy δράμα για την ψυχανάλυση, ενώ ο Άλφρεντ Χίτσκοκ γύρισε άλλο ένα θρίλερ για το σεξ, την ερωτική επιθυμία και τον ρόλο μιας δυναμικής γιατρού, απροστάτευτης σε ένα σεξιστικό ανδροκρατούμενο μικρόκοσμο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αναγέννηση του Jurassic World με ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικά αναχρονιστική

Οθόνες / Jurassic World: Ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικό πισωγύρισμα

Ο Κόλιν Τρεβόροου ξεκίνησε δυνατά τη δεύτερη τριλογία του Jurassic σύμπαντος και την έστειλε στον αγύριστο ή περίπου στη μέση του πουθενά, με τους τροποποιημένους δεινοσαύρους αδέσποτους, οπλισμένους κι επικίνδυνους, σε ένα φινάλε με οικολογικές κορόνες, πανηγυρικά χαοτικό, ψευδεπίγραφα απειλητικό και, εν τέλει, εξαιρετικά ανιαρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Οθόνες / Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Ο Μπραντ Πιτ, σε έναν μεγαλειώδη αναχρονισμό σε σύγκριση με τους ζορισμένους άνδρες του σύγχρονου κινηματογράφου, παίζει την ψυχούλα που όλοι φανταζόμαστε στο «F1», έναν (καθόλου σκοτεινό) ιππότη της ασφάλτου, ριψοκίνδυνο για το fun της ιστορίας, σε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, πιστό στο σχεδόν ερωτικό του ραντεβού με τον φακό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικές προβολές-events που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το καλοκαίρι

Οθόνες / 10 θρυλικές ταινίες που θα δούμε φέτος στα θερινά

Πέρα από τις ταινίες της διανομής, το καλοκαίρι διεξάγονται events, φεστιβάλ κaι αφιερώματα που (επανα)συστήνουν θησαυρούς από το κινηματογραφικό παρελθόν. Επιλέγουμε μια προβολή από δέκα τέτοιες δράσεις, στις οποίες κάθε σινεφίλ αξίζει να χτυπήσει κάρτα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ