ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

Ευρώπη-πλήξη

Ευρώπη-πλήξη Facebook Twitter
Τα κόμματα σε όλες τις χώρες χρησιμοποιούν τις ευρωεκλογές ως προθάλαμο ή δοκιμαστήριο των εθνικών εκλογικών αναμετρήσεων. Εικονογράφηση: bianka/LIFO
0

ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ ΛΟΓΟ προκαλεί πάντα πλήξη η «Ευρώπη» και οι εκλογές της; Έχουν προταθεί πολλές ερμηνείες. Το ότι αισθανόμαστε την πολιτική με τοπικούς και εθνικούς όρους, το ότι τα ευρωπαϊκά θέματα έχουν στιγματιστεί ως ελιτίστικα και δυσνόητα και, φυσικά, το ότι τα κόμματα σε όλες τις χώρες χρησιμοποιούν τις ευρωεκλογές ως προθάλαμο ή δοκιμαστήριο των εθνικών εκλογικών αναμετρήσεων.

Ωστόσο, όλες οι μεγάλες εξηγήσεις νομίζω ότι παραβλέπουν κάτι σημαντικό: ότι στη δημόσια ζωή μπορούμε να αλλάζουμε μοτίβα και να επιδρούμε με τη σειρά μας στις διαμορφωμένες τάσεις. Στην πολιτική αξίζει πάντα τον κόπο να φανταζόμαστε πώς θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά τα πράγματα. Αν το σκεφτούμε, άλλωστε, η πλήξη με την «Ευρώπη» είναι πλήξη με όλες τις διαστάσεις της επίσημης και θεσμικής πολιτικής. Προφανώς, η πολυπλοκότητα των θεμάτων, η δυσκολία των «ντοσιέ» τρομάζει. Κάποιος που δεν έχει επαγγελματική διαστροφή με τα δημόσια και πολιτικά θέματα δεν θέλει να έχει στο κεφάλι του και αυτό το άγχος.

Το ερώτημα για την Ευρώπη είναι στην ουσία ένα ερώτημα για το πώς μπορούμε να βγούμε από τον ύπνο μιας ρουτίνας δίχως να γλιστρήσουμε στο παραμύθι ενός αγανακτισμένου μικροαστισμού.

Μέσα από αυτήν τη διαδικασία αποξένωσης και βαρεμάρας βγαίνουν νικήτριες δυο λογικές. Η πρώτη πάει να απλοποιήσει τα πράγματα στη βάση της απέχθειας, ενώ η δεύτερη οχυρώνεται πίσω από την υπερβολική πολυπλοκότητα. Η πρώτη εκμεταλλεύεται θερμά συναισθήματα και η δεύτερη παίζει με τους ψυχρούς υπολογισμούς και τις ανασφάλειες. Αυτές οι λογικές βρίσκουν πολιτική έκφραση είτε στον αστερισμό των ακροδεξιών είτε σε κόμματα και προσωπικότητες του τεχνοκρατικού κέντρου, είτε λίγο προς τα δεξιά είτε λίγο πιο προοδευτικά. Ό,τι κινείται πολιτικά στην Ευρώπη παίζεται μεταξύ αυτών των δυο λογικών που εκφράζουν η μεν ακροδεξιά τον λαϊκίστικο συναισθηματισμό, το δε κέντρο έναν ελιτίστικο ορθολογισμό. 

Οι προσπάθειες για να υπάρξει μια διαφορετική λογική έχουν μικρή επιτυχία. Οι εύκολες λύσεις ελκύουν περισσότερο. Εύκολη λύση είναι ο εθνικισμός όσο και η τεχνοκρατική προσδοκία με αμφίδρομα δάνεια απ' όλες τις πολιτικές παραδόσεις.

Η πλήξη, πάντως, δεν είναι θετικό συναίσθημα για τον δημοκρατικό πολιτισμό. Στην ουσία είναι ανάθεση και ευθυνοφοβία. Αφήνει το πεδίο της δράσης σε εκείνους που δεν πλήττουν καθόλου, σε ανεξέλεγκτες ολιγαρχίες, σε φιλόδοξους νάρκισσους, σε δημαγωγούς και γκρίζους επαγγελματίες των κενών λόγων.

Τι θα ήταν τελικά το αντίθετο της πλήξης; Εδώ οι απαντήσεις διαφέρουν και δεν θα ήταν δυνατό να είναι ίδιες. Για κάποιους, ας πούμε, θα ήταν ένα θερμό και διαρκές ενδιαφέρον για τα δημόσια ζητήματα, μια αφυπνισμένη κοινωνικοπολιτική συνείδηση. Για άλλους όμως (και αυτοί έχουν γίνει περισσότεροι με τα χρόνια), μια κουλτούρα πολιτικής ευαισθητοποίησης είναι προορισμένη για κάποιες οριακές στιγμές της Ιστορίας, για στιγμές εξέγερσης ή καθεστωτικών αλλαγών. Στις «φιλελεύθερες δημοκρατίες» η ρουτίνα παίζεται με υφέσεις και εξάρσεις, κυρίως όμως με πολλές δόσεις… πλήξης! Από μια άποψη, λένε ορισμένοι, καλύτερα να πλήττουμε παρά να σφαζόμαστε ή να παθιαζόμαστε σαν χούλιγκαν και τζιχαντιστές της πολιτικής.

Γιατί όμως πρέπει να πρέπει να διαλέγουμε πάντα ανάμεσα σε καρικατούρες; Να είμαστε είτε αρχαϊκά φανατικοί είτε αλά καρτ νερόβραστοι και απολιτίκ; Να κινούμαστε αναθέτοντας το συναίσθημά μας σε εθνικοπατριώτες δημαγωγούς και τη λογική μας σε δυνάμεις της συμβατικής διαχείρισης;

Το ερώτημα για την Ευρώπη είναι στην ουσία ένα ερώτημα για το πώς μπορούμε να βγούμε από τον ύπνο μιας ρουτίνας δίχως να γλιστρήσουμε στο παραμύθι ενός αγανακτισμένου μικροαστισμού. Μέχρι να συμβεί αυτό, οι πολιτικοί θα ανακαλύπτουν το ΤikTok και τη «νεολαία» – αυτήν τη νεολαία που έχει γίνει ο τελευταίος εξωτικός προορισμός για την παραδοσιακή εκλογική μας αγωνία.

Οπτική Γωνία
0

ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Οπτική Γωνία / Αμπντελά Ταϊά: «Η γενιά αυτή τολμά όσα δεν τολμήσαμε εμείς και της αξίζει κάθε στήριξη!»

Ο Μαροκινός συγγραφέας και σκηνοθέτης, κάτοικος Γαλλίας πλέον και γνωστός στην Ελλάδα από το υπέροχο μυθιστόρημα «Η ζωή με το δικό σου φως», μιλά με θαυμασμό για την εξέγερση της νεολαίας που συνταράσσει την πατρίδα του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Συνέντευξη / Νίκος Χασαπόπουλος: «Παραλίγο να πεθάνω από τη σκευωρία της Novartis»

Μετά από μισό αιώνα στο «Βήμα», ο Νίκος Χασαπόπουλος μιλά για πρώτη φορά για την πιο δύσκολη απόφαση της ζωής του, τις στιγμές που έζησε δίπλα σε Λαμπράκη, Ψυχάρη και πρωθυπουργούς, αλλά και για το μεγάλο λάθος του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Οπτική Γωνία / Ένας άλλος «Μεσοπόλεμος»: Το μένος για τα θύματα (που γίνονται φωνή)

Έχουμε ένα καινούργιο συναίσθημα, όχι το κλασικό της εποχής των φασισμών, δηλαδή τον φόβο μη βρεθεί κανείς στη θέση των κατώτερων, όσων έμειναν πίσω ή «από κάτω». Πλέον βλέπει κανείς μένος για τα θύματα που μιλάνε.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Μποτιλιαρισμένοι στην Αθήνα: Δαπανούμε έναν μισθό στον δρόμο κάθε έτος

Οπτική Γωνία / Κάθε χρόνο χάνουμε 110 ώρες από τη ζωή μας κολλημένοι στο τιμόνι

Πώς μπορεί να μειωθεί άμεσα το μποτιλιάρισμα στους δρόμους της πρωτεύουσας; Γιατί η λεωφόρος Κηφισού δεν θα αδειάσει ποτέ; Ο συγκοινωνιολόγος και καθηγητής του ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Κεπαπτσόγλου, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Βασιλική Σιούτη / Ο Ερντογάν που (δεν) τα πήρε όλα και οι αποκαλύψεις πίσω από τις εντυπώσεις

Οι εκ των υστέρων αποκαλύψεις για τη συνάντηση Τραμπ - Ερντογάν κατέδειξαν τις πραγματικές ισορροπίες στο πεδίο των διεθνών σχέσεων: καμία πλευρά δεν κερδίζει άνευ ανταλλαγμάτων και οι διεθνείς σχέσεις δεν καθορίζονται από προσωπικές συμπάθειες.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Βασιλική Σιούτη / Η στρατηγική του Νίκου Δένδια και η λεπτή ισορροπία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη

Την ώρα που η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με τα Τέμπη και με την ακρίβεια, που προκαλεί κοινωνική δυσφορία, ο Νίκος Δένδιας εμφανίζεται ως μεταρρυθμιστής που θα οδηγήσει τις Ένοπλες Δυνάμεις στη νέα εποχή.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Ακροβατώντας / Χθες ο Μαζωνάκης, σήμερα ο Μπισμπίκης: Ποιο θα είναι το επόμενο «μεγάλο θέμα»;

Αξιολογώντας ως πιο σημαντικό ένα τροχαίο από τη συνάντηση Τραμπ - Νετανιάχου, τα κυρίαρχα μέσα αναδεικνύουν το ασήμαντο χάριν τηλεθέασης, εξυπηρετώντας συγκεκριμένες σκοπιμότητες που θα μετατοπίσουν το ενδιαφέρον της κοινωνίας από τα σημαντικά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Joe Coughlin: «Η τρίτη ηλικία δεν είναι κρουαζιέρες ή πατερίτσες»

Οπτική Γωνία / Joe Coughlin: «Γηρατειά δεν είναι μόνο κρουαζιέρες, πατερίτσες και να είσαι με το ένα πόδι στον τάφο»

Ο φιλέλληνας καθηγητής εξετάζει τις όψεις της μακροζωίας, πιστεύει πως στην Ελλάδα αυτό το φαινόμενο μπορεί να συνδυαστεί άνετα με το lifestyle και μιλάει με τρόπο ασυνήθιστο για το γήρας.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Οπτική Γωνία / Κοσμάς Μαρινάκης: «Σε ποιον θα πουλήσει ο καπιταλιστής αν ο κόσμος δεν έχει να το αγοράσει;»

Ο δημιουργός του Greekonomics μιλά στη LiFO για την επιτυχία αυτού του εγχειρήματος αλλά και τις επιθέσεις που δέχτηκε πρόσφατα για κάποιες «άβολες αλήθειες» που επισήμανε αναφορικά με τα διαπλεκόμενα συμφέροντα πολιτικών, οικονομικών «καρτέλ» και ΜΜΕ στην Ελλάδα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Οπτική Γωνία / Γιατί οι διεθνείς συγκυρίες δεν ευνοούν την Ελλάδα;

Από την Ουκρανία και την κρίση στη Γαλλία μέχρι τις αποφάσεις Τραμπ, η Ευρώπη περνάει κρίση ταυτότητας. Πώς επηρεάζεται η χώρα μας; Μιλά στη LiFO ο Σωτήρης Ντάλης, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης του τμήματος Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κάποτε στην Αμερική…

Ακροβατώντας / Η αμερικανική δημοκρατία οδεύει προς το τέλος της

Η κυβέρνηση Τραμπ έχει επιδοθεί σε ανελέητο κυνηγητό όσων αμφισβητούν την αλήθεια της. Κυνηγάει δημοσιογράφους, παρουσιαστές, ακτιβιστές, αντιφρονούντες, δικαστές, όποιον τολμήσει να την αμφισβητήσει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Χωρίς αναισθητικό, χωρίς δικαιώματα: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Χωρίς αναισθητικό: Τι συμβαίνει με τις θρησκευτικές σφαγές για halal και kosher στην Ελλάδα;

Παρά τις προσπάθειες νομιμοποίησης του εβραϊκού και ισλαμικού τρόπου σφαγής των ζώων χωρίς αναισθητοποίηση, το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα δεν έχει αλλάξει. Η σχεδιαζόμενη Εθνική Στρατηγική Halal επαναφέρει το θέμα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
H εξέγερση της «κανονικότητας»

Οπτική Γωνία / H εξέγερση της «κανονικότητας»

Μια τάση που θέλει να προσελκύσει μετριοπαθή ακροατήρια, αντλώντας από μια ψευδή εκδοχή της Ιστορίας, η οποία θέλει τον δυτικό πολιτισμό να υποφέρει ή να παρακμάζει γιατί τάχα έπεσε θύμα του ανθρωπισμού του.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ