Σιωπή (Silence)

0

Τον 17ο αιώνα, δύο Ιησουίτες ιερείς αντιμετωπίζουν βίαιες διώξεις όταν ταξιδεύουν στην Ιαπωνία για να εντοπίσουν τον χαμένο τους μέντορα και να διαδώσουν τον χριστιανισμό.

Αφήνοντας για λίγο πίσω τη νευρώδη κίνηση της κάμερας, την ανεξάντλητη λίστα τραγουδιών, όχι όμως και την αγαπημένη του κινηματογραφική έννοια (και έγνοια), την ενοχή, ο Μάρτιν Σκορσέζε βαθαίνει την πνευματική αμφιβολία στη «Σιωπή», ένα αναπάντεχα ταπεινό έργο σε σχέση με ό,τι έχει δείξει μέχρι σήμερα. Μπρεσονικό στην αίσθηση και εν μέρει στην ουσία, ένας φόρος τιμής στους Ιάπωνες μετρ του σινεμά, το φιλμ είναι προσωπική υπόθεση και το επεξεργάζεται εκ των ένδον. Στην άλλη μεγάλη του ταινία επί της πίστης, τον «Τελευταίο Πειρασμό», φαινόταν να χρησιμοποιεί τον Νίκο Καζαντζάκη για να στήσει ένα κινηματογραφικό «όραμα» και ταυτόχρονα μια λυτρωτική δικαιολογία του αδύναμου ανθρώπου επί της διπλής φύσης: ο Ιησούς τού ήταν χρήσιμος ως υποδειγματικό θύμα που παλεύει με τον Θεό του, περίπου όπως ένας αμαρτωλός με την καθολική του ανατροφή. Κοίταξε το θέμα του εντυπωσιακά, εξαντλητικά, αν και δεν μπήκε ποτέ στην καρδιά του. Η «Σιωπή», του Θεού βεβαίως (η διφορούμενη απραξία μπροστά στο κάλεσμα του πιστού στα δύσκολα), εξιστορεί το μακρύ ταξίδι της ακλόνητης βεβαιότητας στην πικρή ήττα της προδοσίας μέσα από την οδύσσεια δύο Πορτογάλων Ιησουιτών ιερέων στην Ιαπωνία του 17ου αιώνα.

Ο Ροντρίγκεζ (Άντριου Γκάρφιλντ) και ο Γκαρούπε (Άνταμ Ντράιβερ) ζητούν επίμονα να μεταβούν στην ξένη χώρα, αναζητώντας τον μέντορά τους, τον πατέρα Περέρα (Λίαμ Νίσον), όταν μαθαίνουν, έκπληκτοι, πως αποστάτησε. Ο βασανισμός και ο διωγμός τους, μετά από μια μεγάλη περιήγηση στον τόπο των Σογκούν, όπου οι λιγοστοί προσηλυτισμένοι χριστιανοί ζουν λαθραία και υφίστανται ταπεινωτικό εξαναγκασμό απάρνησης ποδοπατώντας και φτύνοντας εικόνες, παρουσιάζεται ως μαρτύριο πολύ πιο ρεαλιστικό και χθόνιο από τις περιγραφές της Καινής Διαθήκης − και σίγουρα πιο ρευστό στο ηθικό του πλαίσιο: ο Σκορσέζε προσπαθούσε για πάνω από 20 χρόνια να διασκευάσει το μυθιστόρημα του Σουζάο Έντο, έχοντας τον Ντάνιελ Ντέι Λιούις και τον Μπενίσιο ντελ Τόρο στα αρχικά του πλάνα, αλλά τώρα φαίνεται πόσο επείγον και επίκαιρο είναι, με δεδομένη τη διαβρωτική, θανάσιμη μισαλλοδοξία των καιρών μας. Οι ιερείς δεν έχουν επίγνωση της επιθετικής φύσης της «δουλειάς» τους, υπεροπτικά θεωρώντας φυσική την αλλαγή πίστης σε μια χώρα που ανέκαθεν φημιζόταν για τις ισχυρές της ρίζες, την αμετακίνητη παράδοση και τη βίαιη εξάρθρωση των εχθρών της. Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο Ιησουιτών με τους Ιάπωνες «εξολοθρευτές» είναι το κλειδί της ταινίας, ένας ήπιος αναχρονισμός στην εκφορά του, που θέτει διαχρονικά ερωτήματα μεταξύ γκανγκστερισμού και διπλωματίας, εκβιασμού και ευγενικής ανταλλαγής επιχειρημάτων.

Με μεγάλες σκηνές, αν και όχι με τις χαρακτηριστικές plans-séquences, που ναι μεν θαυμάζει, αλλά δεν ταιριάζουν στην ιδιοσυγκρασία του, ο Σκορσέζε σκύβει διακριτικά σε μια κουλτούρα που θαυμάζει, παίρνοντας τη θέση του εισβολέα που δεν διαθέτει το πλεονέκτημα της έδρας και συνεπώς οφείλει να ακούσει προσεκτικά − τον ρόλο του εξεταστή ενσαρκώνει με χιούμορ και απειλή, καταπληκτικά, ο Ίσεϊ Ογκάτα, τον οποίο είχαμε δει στην «Ήλιο» του Αλεξάντερ Σοκούροφ ως αυτοκράτορα Χιροχίτο. Με δύο ζουμ όλα κι όλα, ένα out όταν η ελπίδα του Ροντρίγκεζ τον εγκαταλείπει κι ένα in την κρίσιμη στιγμή, ο Σκορσέζε καταθέτει τη σκέψη του με λιτότητα και δέος, χωρίς κινηματογραφικούς εκβιασμούς και άσχετα με το θέμα διλήμματα. Η «Σιωπή» είναι ένα επικίνδυνο ταξίδι στην καρδιά του σκότους σε μια ειδυλλιακή Αποκάλυψη, μέχρι να βρεθεί ο εξαφανισμένος αρχηγός, που, όπως ο Κουρτζ, λειτουργεί σαν φάντασμα καλά κρυμμένο στις αντικρουόμενες φήμες γύρω από την ψυχική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, και σαν τον Μάρλον Μπράντο στο αριστούργημα του Κόπολα μετατρέπεται σε πυξίδα που μπερδεύει τη λογική, πολύ πριν εμφανιστεί στην οθόνη.

Oscars Critics
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αναγέννηση του Jurassic World με ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικά αναχρονιστική

Οθόνες / Jurassic World: Ανακυκλωμένα υλικά, ανακουφιστικό πισωγύρισμα

Ο Κόλιν Τρεβόροου ξεκίνησε δυνατά τη δεύτερη τριλογία του Jurassic σύμπαντος και την έστειλε στον αγύριστο ή περίπου στη μέση του πουθενά, με τους τροποποιημένους δεινοσαύρους αδέσποτους, οπλισμένους κι επικίνδυνους, σε ένα φινάλε με οικολογικές κορόνες, πανηγυρικά χαοτικό, ψευδεπίγραφα απειλητικό και, εν τέλει, εξαιρετικά ανιαρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Οθόνες / Στο «F1», o Μπραντ Πιτ θυμίζει τους σταρ μιας άλλης εποχής

Ο Μπραντ Πιτ, σε έναν μεγαλειώδη αναχρονισμό σε σύγκριση με τους ζορισμένους άνδρες του σύγχρονου κινηματογράφου, παίζει την ψυχούλα που όλοι φανταζόμαστε στο «F1», έναν (καθόλου σκοτεινό) ιππότη της ασφάλτου, ριψοκίνδυνο για το fun της ιστορίας, σε πλήρη έλεγχο της κατάστασης, πιστό στο σχεδόν ερωτικό του ραντεβού με τον φακό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικές προβολές-events που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το καλοκαίρι

Οθόνες / 10 θρυλικές ταινίες που θα δούμε φέτος στα θερινά

Πέρα από τις ταινίες της διανομής, το καλοκαίρι διεξάγονται events, φεστιβάλ κaι αφιερώματα που (επανα)συστήνουν θησαυρούς από το κινηματογραφικό παρελθόν. Επιλέγουμε μια προβολή από δέκα τέτοιες δράσεις, στις οποίες κάθε σινεφίλ αξίζει να χτυπήσει κάρτα. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Απώλειες / Κατερίνα Γιουλάκη (1938-2025): «Η θεία όλων μας»

Η αγαπημένη ηθοποιός, που έφυγε πλήρης ημερών πριν από λίγες ημέρες, υπήρξε η επιτομή της Ελληνίδας θείας, τόσο στην τηλεόραση όσο και στον κινηματογράφο. Ο ανιψιός της, Φώτης Σεργουλόπουλος, θυμάται στιγμές μαζί της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

The Review / Γιατί να δει κανείς το «Φοινικικό σχέδιο» αν δεν είναι φαν του Γουές Άντερσον;

O Χρήστος Παρίδης συζητά με τη Βένα Γεωργακοπούλου για την τελευταία ταινία του Τεξανού δημιουργού. Πρόκειται, τελικά, για μια αντικαπιταλιστική αλληγορία της εποχής μας;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Army of Lovers», όπως «Στρατός Εραστών»

Οθόνες / «Army of Lovers»: Μια ταινία για τα ζευγάρια εραστών του Ιερού Λόχου

Ο σκηνοθέτης Λευτέρης Χαρίτος εξηγεί πώς αποφάσισε να θίξει ένα θέμα που για αιώνες θεωρείται ταμπού: τις ερωτικές σχέσεις μεταξύ αντρών στην Αρχαία Ελλάδα, ακόμη και στο πεδίο της μάχης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tsoula Festival

Μουσική / Tsoula Festival: Το πιο φρέσκο νησιώτικο φεστιβάλ στήνεται στην Αστυπάλαια

Με όνομα εμπνευσμένο από το παραδοσιακό φυλαχτό του νησιού, το φεστιβάλ που οραματίστηκαν τρεις δημοσιογράφοι στρέφει τα βλέμματα στην «πεταλούδα του Αιγαίου» – και έχουμε αποκλειστικά το πλήρες πρόγραμμά του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Τζόυς Ευείδη

Οι Αθηναίοι / Τζόυς Ευείδη: «Φαίνομαι πολύ κουλ; Μπα, ρόλος είναι»

Αν της είχαν κάνει στο θέατρο όσες επαγγελματικές προτάσεις είχε ως σερβιτόρα, θα ήταν η Βουγιουκλάκη – όπως λέει. Κι αν και συχνά αυτολογοκρίνεται, δεν κρύβεται πίσω από τις λέξεις. Είναι μια αγαπητή κωμική ηθοποιός, που κάποτε ήθελε να παίξει δραματικούς ρόλους. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Pulp Fiction / Sonny boy: Ο Αλ Πατσίνο με τα δικά του λόγια

Mε αφορμή την βιογραφία του που μόλις κυκλοφόρησε στα Ελληνικά, ανατρέχουμε στη ζωή και την καριέρα του κορυφαίου σταρ, που προσπάθησε πολύ να αποφύγει τη διασημότητα, αλλά, ευτυχώς για εμάς, απέτυχε.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ