Κλειστοφοβική Παραλία / Τόπο στα Νιάτα, 2

Κλειστοφοβική Παραλία / Τόπο στα Νιάτα, 2 Facebook Twitter
0
Κλειστοφοβική Παραλία / Τόπο στα Νιάτα, 2 Facebook Twitter
Λευτέρης Καλοσπύρος

1. Το Σχέδιο: «Υπάρχει η παραλία κάτω απ' το πλακόστρωτο», έλεγαν οι τοίχοι τον Μάη του '68. Το λέει κι ο Tόμας Πίντσον στο προηγούμενο μυθιστόρημά του (Έμφυτο Ελάττωμα, μτφρ. Γιώργος Κυριαζής, εκδ. Καστανιώτη). Το προτάσσει, μάλιστα, ως μότο. Ο Ρέιμον Τσάντλερ, μαζί με τον Ramόn Gόmez de la Serna, διατύπωσαν την αποσβολωτική, ακριβοδίκαιη απόφανση: δεν υπάρχει τίποτα πιο άδειο από μια άδεια πισίνα, που εμείς (εγώ, δηλαδή, μην παίρνω κι άλλους στον λαιμό μου), κατά καιρούς, διασκευάσαμε/επισκευάσαμε ως: τίποτα πιο άδειο από ένα άδειο ψυγείο, και: τίποτα πιο άδειο από ένα άδειο ποτήρι. Κι έρχεται ο Λευτέρης Καλοσπύρος (Αθήνα, 1980) να μεταμφιέσει το χιούμορ σε επίσης χιούμορ, όπως ο Ε.Χ. Γονατάς που μεταμφίεσε το εξοχικό του σπίτι σε χειμερινό εργαστήριο και τούμπαλιν, έχοντας δύο πανομοιότυπα σπίτια, και επιτυγχάνοντας έτσι το τέλειο καμουφλάζ. Ιδού το σχέδιο του Καλοσπύρου: μεθοδεύει και οργανώνει το υλικό του έτσι ώστε να μη διακρίνεις με ασφάλεια τα όρια του ταλέντου (είναι ταλαντούχος μυθιστοριογράφος; δοκιμιογράφος; ιστορικός της σύγχρονης μυθιστοριογραφίας; κοινωνιολόγος; παθολογοανατόμος της καθημερινής ζωής;), οπότε και αφήνει ανοιχτό το ποια θα είναι η επόμενη κίνησή του. Μπορεί να είναι άλλο ένα μυθιστόρημα, σίκουελ της Μοναδικής Οικογένειας, με τη μικρή Χριστίνα να έχει μεγαλώσει και να είναι ένα κράμα από Νικίτα και Κορίτσι με το τατουάζ. Μπορεί να είναι ένα εικονογραφημένο τύπου Logicomix (εκδ. Ίκαρος) με ήρωα τον Βαγγέλη Ραπτόπουλο, άσπονδο εχθρό του Τάκη Θεοδωρόπουλου, σε μια συγκλονιστική τιτανομαχία με θέμα τη σύγκρουση του Αβρού Ευρωπαϊκού Πνεύματος με τους Εκδικητές του Δημήτρη Μητροπάνου. Μπορεί να είναι μια οκτάτομη ενδελεχής ανάλυση του έργου του Μποστ. Τέλος, και αυτό υποψιάζομαι εγώ, μπορεί (και πρέπει) να είναι το Λιμπρέτο του Gravity's Rainbow που θα μεταφέρει στην όπερα η Λόρι Άντερσον με ένα μονόχορδο μπάντζο, σύμφωνα με το περιλάλητο συμβόλαιο που είχε συνάψει η Λόρι με τον Commander, μία παράγραφος του οποίου όριζε το λιμπρέτο να το αναλάβει ο πρώτος Έλληνας μυθιστοριογράφος που θα κατορθώσει να εντάξει στο ίδιο μυθιστόρημα τον Πίντσον, τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας, τον Δημήτρη Χατζή, τον Ευγένιο Αρανίτση, πέντε αρχιτέκτονες, ένα παιδί-θαύμα, έναν μεσόκοπο-τραύμα, τον Ντον ΝτεΛίλο, το Σαντεκλέρι Ευρυτανίας (ο ευρών αμειφθήσεται), και τον πρωτοεξαφανιζόμενο Κορεάτη σκηνοθέτη Ντου Ρι Τσα.

2. Η Σαλοτραπεζαρία: Η Μοναδική Οικογένεια (εκδ. Πόλις) είναι talk of the town. Και δικαίως. Είναι ένα μυθιστόρημα όσο μεγάλο πρέπει, όσο έξυπνο πρέπει, όσο συναισθηματικό πρέπει, όσο συγκροτημένο πρέπει, και, last but not least, όσο συγκρατημένο πρέπει. Επίσης, είναι αρκετά εντός της πραγματικής πραγματικότητας, την οποία εντούτοις υπονομεύει με σκακιστική μεθοδικότητα και με ένα μόνιμο μειδίαμα, μειλίχιο μεν, μάλλον μακάβριο μολοντούτο. Η Μοναδική Οικογένεια είναι ένα μυθιστόρημα για όλη την οικογένεια, που καμώνεται πως είναι μια οικογένεια για όλα τα μυθιστορήματα. Η Μοναδική Οικογένεια τα έχει όλα και συμφέρει. Αλλά, προσοχή, μπορεί να σας παρασύρει σε ατραπούς επικίνδυνες, στο να επαναξιολογήσετε, φέρ' ειπείν, το έργο της Δούκα, του Τσίρκα ή του Χατζή, ή να ανακαλύψετε ότι το χιούμορ είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στους χιουμορίστες, ή, ακόμα χειρότερα, να αντιληφθείτε, όπως εγώ χρόνια πριν, ότι άμα δεν έχεις καταπιεί βιβλιοθήκες επί βιβλιοθηκών στην εποχή μας δεν μπορείς να έχεις χιούμορ, ότι το χιούμορ είναι υπόθεση των πολύ, μα πολύ, μα πάρα πολύ μορφωμένων, διότι, όπως μας είχε πει, στα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα και στο βιβλιοπωλείο των Αδελφών Ζαχαρόπουλων στη Σταδίου, ο Μισέλ Κατσαρός: «Πρέπει να πίνεις μπίρα για να έχεις χόμπι».

Λευτέρης Καλοσπύρος - Η μοναδική οικογένεια. Εκδόσεις: Πόλις. Σελίδες: 3103. Η Παραλία: Ο Καλοσπύρος κρύβει επιμελώς τα χαρτιά του για να μας δελεάσει να τα βρούμε. Επειδή πρόκειται, όπως όλοι ξέρουμε, για ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα μυστηρίου, για ένα όχι και τόσο αναίμακτο αστικό θρίλερ, για ένα road movie δωματίου, για ένα πολιτικά στρατευμένο νουάρ, δεν θα αποκαλύψω τα της πλοκής. Ο αναγνώστης ας περιπλανηθεί στους μεταμοντέρνους λαβυρίνθους αυτού του ξέφρενου, αλλά, ας τονίσω και πάλι, πάντα συγκροτημένου/συγκρατημένου interstellar overdrive της σύγχρονης, λίαν δυναμικής, ελληνικής πεζογραφίας. Ο αναγνώστης ας έχει υπόψη του, μπαίνοντας στο living room της Μοναδικής Οικογένειας, ότι, όπως έλεγε και ο William «Ficciones» Droll, ο περιλάλητος μέντορας του Καλοσπύρου, «Τίποτα δεν είναι όπως ήταν προτού το αντιληφθεί η παντογνώστρια housekeeper, αλλά αυτό δεν είναι επαρκής λόγος για να μη διαβάσεις το Infinite Jest». Με άλλα λόγια, ας μη νομίζει o κύριος Αναγνώστης ότι το έδαφος, επειδή είναι καλογυαλισμένο, δεν είναι και ολισθηρό. Απεναντίας. Εξάλλου, όσο κι αν μοιάζει απλόχωρο, το σύμπαν της Μοναδικής Οικογένειας είναι πνιγηρό. Ο Καλοσπύρος φανέρωσε με δύο λέξεις όσα χιλιάδες κοινωνιολογικές σελίδες δεν έχουν τολμήσει, ή διανοηθεί, να πουν: κλειστοφοβική παραλία (σ. 106). Η γενιά του Καλοσπύρου ζει σε έναν περίκλειστο κόσμο, πάλλεται ιδιοφυώς μες στην εσωστρέφειά της, βλέπει το βουνό σαν απειλή ή σαν τρόπαιο, φοράει τζόκεϊ σαν να φοράει σκάφανδρο, βλέπει την Τέχνη σαν σκακιέρα όπου συγκρούεται ο Marcel Duchamp με τον Μαρσέλ Ντισάν, αντιλαμβάνεται την παραλία, ναι, ω Θεοί, την παραλία σαν μια κλειστοφοβική απλωσιά. Μ' αρέσει αυτή η γενιά. Έχει ψωμί! (Ίσως αποκτήσει κάποτε και τριαντάφυλλα).

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ