«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού Facebook Twitter
Η Μιράντα Τζουλάι έγραψε ένα παράξενο, σέξι και απροσδόκητο βιβλίο για μια γυναίκα που λίγο πριν τα πενήντα διαλύει η ίδια την  τη ζωή της και αφήνεται να χαθεί σε μια ερωτική δίνη.
0


ΚΑΘΕ ΧΡΟΝΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ
κάποια «καυτά» βιβλία που εμφανίζονται σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αναφέρονται σε αμέτρητες λίστες και κυριαρχούν στις «καλοκαιρινές» προτιμήσεις των αναγνωστών. Είναι σπάνια όμως η περίπτωση ενός μυθιστορήματος που όχι μόνο υπερβαίνει το λογοτεχνικό σύμπαν για να κυριαρχήσει στην ευρύτερη πολιτισμική συζήτηση, αλλά εξακολουθεί να κάνει θραύση ένα χρόνο μετά την πρώτη του κυκλοφορία. Αυτή είναι η περίπτωση του «All Fours» (Στα τέσσερα) της συγγραφέως, σκηνοθέτριας, ηθοποιού και εικαστικού Μιράντα Τζουλάι, ενός παράξενου, σέξι και απροσδόκητου βιβλίου για μια γυναίκα που λίγο πριν τα πενήντα διαλύει η ίδια τη ζωή της και αφήνεται να χαθεί σε μια ερωτική δίνη. Με το που κυκλοφόρησε σχεδόν, έγινε αμέσως γνωστό από στόμα σε στόμα, και έκτοτε ο θόρυβος έχει γίνει όλο και πιο δυνατός. Το περιοδικό TIME ανακήρυξε την συγγραφέα του ως έναν από τους 100 «πιο επιδραστικούς» ανθρώπους του 2025 ενώ το βιβλίο έχει κερδίσει υποψηφιότητες για πολλά βραβεία και ήδη έχει πάρει το δρόμο της μεταφοράς του σε τηλεοπτική σειρά.

Εκτός από την ερωτική επιθυμία, η αφηγήτρια και το βιβλίο εξετάζουν θέματα όπως η γήρανση, η φιλοδοξία, η δημιουργικότητα, η θνησιμότητα, η μητρότητα και ο γάμος, θέτοντας πάντα υπό αμφισβήτηση την προκαθορισμένη πορεία των γυναικών στο δεύτερο μισό της ζωής τους.

Αναμφισβήτητα ωστόσο, ο μεγαλύτερος αντίκτυπος του μυθιστορήματος έχει να κάνει με τις συζητήσεις που ξεκίνησε, ειδικά ανάμεσα στις γυναίκες. Το βιβλίο περνάει από χέρι σε χέρι, καθώς πολλές αναγνώστριες πιέζουν ανυπόμονα τις φίλες, τις αδελφές, τις μητέρες, τις συγγενείς τους να το διαβάσουν. Πολλές το χαρακτήρισαν ως το βιβλίο που άλλαξε τη ζωή τους. Κάποιες το μίσησαν. Όλοι όμως όσοι διαβάζουν αυτό το βιβλίο έχουν κάτι να πουν γι' αυτό. Στο μυθιστόρημα, μια ανώνυμη αφηγήτρια –  μια 45χρονη ημι-διάσημη καλλιτέχνιδα (όπως η ίδια η Τζουλάι) και παντρεμένη μητέρα ενός παιδιού – ξεκινάει ένα οδοιπορικό από το Λος Άντζελες στη Νέα Υόρκη, ένα δώρο στον εαυτό της, αφού μια εταιρεία ουίσκι της κατάβαλε 20.000 δολάρια για να χρησιμοποιήσει μια φράση της σε μια διαφήμιση. Η ίδια ελπίζει ότι το ταξίδι θα την μετατρέψει «στο είδος της χαλαρής, προσγειωμένης γυναίκας που πάντα ήθελα να είμαι». Μόνο που δεν καταφέρνει να φτάσει στο Μανχάταν. Με το ζόρι βγαίνει από το Λος Άντζελες και σταματάει για βενζίνη σε μια μικρή πόλη που ονομάζεται Μονρόβια. Εκεί, μια συνάντηση με έναν νεαρότερο άντρα, τον Ντέιβι, την οδηγεί σε ένα μοτέλ για τη νύχτα, όπου καταλήγει να περάσει τις επόμενες τρεις εβδομάδες (και να ξοδέψει όλο το ποσό που κέρδισε για να ανακαινίσει το δωμάτιο του μοτέλ σε στυλ παριζιάνικου ξενοδοχείου).

Miranda July
Miranda July, All Fours

Το γεωγραφικό ταξίδι ανταλλάσσεται με ένα συναισθηματικό. Μια ολοκληρωτική επιθυμία για τον Ντέιβι ξεκινάει όχι μόνο μια σεξουαλική αφύπνιση αλλά και μια πλήρη επανεκτίμηση της ζωής στο μέσο της διαδρομής της. Επιστρέφοντας σπίτι, ο γιατρός της λέει ότι βρίσκεται στην περιεμμηνόπαυση, τη μεταβατική φάση πριν από την εμμηνόπαυση, όπου τα κυμαινόμενα επίπεδα ορμονών μπορούν να προκαλέσουν πλήθος σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών. Όταν μαθαίνει ότι, σύμφωνα με τη βιολογία, η λίμπιντο της πρόκειται να «πέσει από τον γκρεμό», αυτό την ωθεί να κυνηγήσει με μανία τις επιθυμίες της, συνειδητοποιώντας ότι πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε «μια ζωή που περνούσε με λαχτάρα και προσμονή και σε μια ζωή που είναι διαρκώς απρόβλεπτη».

Εκτός από την ερωτική επιθυμία, η αφηγήτρια και το βιβλίο εξετάζουν θέματα όπως η γήρανση, η φιλοδοξία, η δημιουργικότητα, η θνησιμότητα, η μητρότητα και ο γάμος, θέτοντας πάντα υπό αμφισβήτηση την προκαθορισμένη πορεία των γυναικών στο δεύτερο μισό της ζωής τους. Κατά την κυκλοφορία του, το «All Fours» έλαβε σε μεγάλο βαθμό διθυραμβικές κριτικές. Οι New York Times το χαρακτήρισαν «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση». Το New York Magazine το χαρακτήρισε «μια εντυπωσιακά ερεθιστική ιστορία για την αναζήτηση της σεξουαλικής και δημιουργικής ελευθερίας». Η κριτική της Washington Post υπήρξε προφητική, λέγοντας: «υπάρχει κάτι στο All Fours –η εξωφρενική σεξουαλικότητά του, το ιδιόρρυθμο χιούμορ του, η ειλικρινής αναζήτηση της αλλαγής– που θα μπορούσε να συσπειρώσει μια ολόκληρη γενιά γυναικών». Σχετικά με τα κίνητρά της για τη συγγραφή του βιβλίου, η Τζουλάι μίλησε για το έλλειμμα αφηγηματικής τέχνης για αυτή τη φάση της ζωής. «Αν συνέβαινε στους άνδρες αυτή η τεράστια αλλαγή, θα ήταν κάτι το μνημειώδες! Θα υπήρχαν τελετουργίες. Θα υπήρχαν γιορτές. Θα υπήρχαν δικαιώματα και θρησκείες», δήλωσε στον Guardian.

Ενώ όμως για πολλές αναγνώστριες το βιβλίο υπήρξε υπερβατικό, για άλλες η εμπειρία ήταν αρνητική, γεγονός που έχει οδηγήσει σε μερικές πολύ έντονες και διχαστικές συζητήσεις στις απανταχού λέσχες βιβλίου σχετικά με την αξία του. Πέρα από τις «αμφιλεγόμενες» επιλογές της αφηγήτριας –η σχέση με έναν νεαρό άνδρα ή η απόφασή της αργότερα να κάνει «ανοικτό» τον γάμο της– τριβές προκάλεσε και η προνομιούχα κατάστασή της (δεν έχουν πολλοί τον χρόνο ή τα χρήματα για να φύγουν για ένα ερωτικό road trip τριών εβδομάδων). Και ορισμένοι αναγνώστες απλώς δεν μπορούν να χωνέψουν τον χαρακτήρα της, χαρακτηρίζοντάς την ναρκισσίστρια, ανώριμη και αντιπαθητική.

Είτε πρόκειται όμως για ένα ριζοσπαστικό δείγμα «λογοτεχνίας της κρίσης της μέσης ηλικίας» είτε όχι, ο αντίκτυπος του βιβλίου δείχνει ότι υπάρχει μια δίψα για τέχνη που αποκαλύπτει πραγματικά τη μεταμορφωτική, ακατάστατη και μερικές φορές μαγική γυναικεία εμπειρία της μέσης ηλικίας. Ένα από τα αγαπημένα αποφθέγματα της συγγραφέως προέρχεται από τον Αλμπέρ Καμύ: «Η μυθοπλασία είναι το ψέμα μέσω του οποίου λέμε την αλήθεια».

Με στοιχεία από BBC Culture

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Ψυχή & Σώμα / Είναι αλήθεια ότι στην εμμηνόπαυση παχαίνουμε χωρίς να τρώμε;

Τι σημαίνει «σωστή» διατροφή στην εμμηνόπαυση; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων; Πόσοι από τους διατροφικούς «κανόνες» που ακούμε είναι μύθοι; Η Μερόπη Κοκκίνη συζητά με τον νοσοκομειακό διαιτολόγο Χρήστο Παπαβαγγέλη.
ΜΕΡΟΠΗ ΚΟΚΚΙΝΗ
Αν είστε κοντά στην περιεμμηνόπαυση και ξεχνάτε πράγματα, μερικές επιστημονικές απαντήσεις

Υγεία & Σώμα / Γιατί ξεχνάμε πράγματα όταν είμαστε κοντά στην εμμηνόπαυση;

Η «ομίχλη του εγκεφάλου», ή αλλιώς η τάση να ξεχνάμε πράγματα και να βυθιζόμαστε σε στιγμιαίες κρίσεις πανικού κατά τη διάρκεια της περιεμμηνόπαυσης, είναι μια απολύτως εξηγήσιμη κατάσταση.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΥ
Προεμμηνόπαυση: Διατροφή και άσκηση, οι σύμμαχοί σας σε αυτήν τη μεταβατική περίοδο

Υγεία & Ευεξία / Προεμμηνόπαυση: Διατροφή και άσκηση, οι σύμμαχοί σας σε αυτήν τη μεταβατική περίοδο

Η προεμμηνόπαυση είναι μια φυσική φάση στη ζωή κάθε γυναίκας, η οποία συνήθως εμφανίζεται γύρω στην ηλικία των 40-50 ετών. Πρόκειται για την περίοδο πριν από την πλήρη παύση της εμμήνου ρύσεως και χαρακτηρίζεται από σημαντικές ορμονικές και σωματικές αλλαγές.
THE LIFO TEAM

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ