«Οι ώρες»: Ξαναδιαβάζοντας το ευφυές μυθιστόρημα του Μάικλ Κάνινγχαμ

ΔΕΥΤΕΡΑ To πίσω ράφι/ Μάικλ Κάνινγχαμ: «Οι ώρες» Facebook Twitter
Ο Μάικλ Κάνινγχαμ. Εικονογράφηση: Τζόγια Κόκλα/ LiFO
0

ΜΙΑ ΑΝΟΙΞΙΑΤΙΚΗ ΜΕΡΑ ΤΟΥ 1941, δυο μήνες μετά τον χαμό του Τζέιμς Τζόις κι ενώ ένας ακόμη παγκόσμιος πόλεμος έχει αρχίσει, η Βιρτζίνια Γουλφ αποφασίζει να βάλει οριστικό τέλος στη ζωή της. Είναι σίγουρη ότι τρελαίνεται πάλι κι ότι οι φωνές που ουρλιάζουν μέσα της δεν θα καταλαγιάσουν ποτέ.

Στην πλαγιά του ποταμού, στις όχθες του οποίου της άρεσε να περπατάει, ανακάλυψαν το μπαστούνι και το καπέλο της. Λίγες βδομάδες αργότερα, βρέθηκε και το πτώμα της. Θάνατος από πνιγμό, θα πουν.

Έτσι ξεκινούν και οι «Ώρες» του Αμερικανού Μάικλ Κάνινγχαμ: με την ανάπλαση της τελευταίας ημέρας μιας από τις σπουδαιότερες πεζογράφου του 20ού αιώνα. Όμως, και τα κεφάλαια που ακολουθούν, από τη Γουλφ είναι στοιχειωμένα. Από τις σκέψεις της, από την «Κυρία Νταλογουέι», από κάποιες ιδιωτικές της στιγμές. Ακόμη κι ο τίτλος του βιβλίου είναι δανεισμένος από ένα μυθιστόρημα που την απασχολούσε για καιρό αλλά έμεινε ημιτελές.

«Δεν έχω χρόνο να περιγράψω τα σχέδιά μου» έγραφε η ίδια τον Αύγουστο του 1923 στο ημερολόγιό της. «Θα έπρεπε να πω κάμποσα πράγματα για τις "Ώρες" και την ανακάλυψή μου. Πώς σκάβω όμορφες σπηλιές πίσω από τους χαρακτήρες μου. Νομίζω ότι τούτο τους δίνει αυτό που θέλω. Ανθρωπιά, χιούμορ, βάθος. Η ιδέα είναι όλες οι σπηλιές να συνδέονται μεταξύ τους και η καθεμιά να αποκαλύπτεται στο φως της μέρας την παρούσα στιγμή».

Το μυθιστόρημα του Μάικλ Κάνινγχαμ θα μπορούσε να είναι ένα στεγνό φιλολογικό παιχνίδι. Ένα διανοουμενίστικο στοίχημα. Ένα παζλ αναφορών, απροσπέλαστο στους αμύητους. Όμως δεν είναι τίποτε από τα παραπάνω.

Το μυθιστόρημα του Μάικλ Κάνινγχαμ θα μπορούσε να είναι ένα στεγνό φιλολογικό παιχνίδι. Ένα διανοουμενίστικο στοίχημα. Ένα παζλ αναφορών, απροσπέλαστο στους αμύητους. Όμως δεν είναι τίποτε από τα παραπάνω. Ευαίσθητο κι ευφυές, τιμημένο με Πούλιτζερ και Pen/Faulkner το 1999, δημοφιλές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη και μεταφερμένο μ’ επιτυχία στο σινεμά, με πρωταγωνίστριες τις Νικόλ Κίντμαν, Τζούλιαν Μουρ και Μέριλ Στριπ, το «Οι ώρες» (μετ. Λύο Καλοβυρνάς, Λιβάνης 2000, Πεδίο 2020) αποτελείται από τρεις ιστορίες, οι οποίες φαινομενικά δεν τέμνονται πουθενά.

Μάικλ Κάνινγχαμ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ. Μάικλ Κάνινγχαμ, Οι Ώρες, Μτφ. Λύο Καλοβυρνάς, εκδ. Λιβάνη

Η πρώτη διαδραματίζεται έξω από το Λονδίνο το 1923. Αν στον πρόλογό του ο Κάνινγχαμ φαντάζεται την τελευταία μέρα της Βιρτζίνια Γουλφ, στη συνέχεια τη συναντάει μερικά χρόνια νωρίτερα, την εποχή που αρχίζει να γράφει ένα από τα πιο γνωστά έργα της, την «Κυρία Νταλογουέι».

Η δεύτερη ιστορία του βιβλίου εκτυλίσσεται στο Λος Άντζελες, μια μέρα του 1949. Εδώ πρωταγωνιστεί μια νεαρή γυναίκα που ασφυκτιά και ως σύζυγος και ως μητέρα και ως νοικοκυρά, και της οποίας μοναδική απόλαυση είναι να βυθίζεται στις σελίδες της «Κυρίας Νταλογουέι».

Η τρίτη ιστορία, τέλος, διαδραματίζεται στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 στη Νέα Υόρκη, την ημέρα που μια αυτάρκης, αμφισεξουαλική κι επιτυχημένη εκδότρια που ακούει στο παρατσούκλι Νταλογουέι, ετοιμάζει μια γιορτή για τον επίσης αμφισεξουαλικό ποιητή, πρώην εραστή της, ο οποίος αργοπεθαίνει από ΑIDS.

O Kάνινγχαμ σκιαγραφεί τα πορτρέτα των παραπάνω γυναικών παρακολουθώντας ένα εικοσιτετράωρο από τη ζωή τους. Η μια αναμετριέται με την τέχνη της, η άλλη με τα απραγματοποίητα όνειρά της, η τρίτη αναπολεί το παρελθόν κι αναρωτιέται αν και πού έσφαλε.

Τρεις «όμορφες σπηλιές», τρεις τελείως διαφορετικοί χαρακτήρες, που όμως ενσαρκώνουν όλες τις εμμονές και τους φόβους της Βιρτζίνια Γουλφ. Προσπαθώντας να ικανοποιήσουν τις προσωπικές τους επιθυμίες αλλά και τις απαιτήσεις των ανθρώπων που τις περιστοιχίζουν, διεκδικώντας το μερίδιό τους στην καταξίωση, τον έρωτα και την αυτογνωσία, οι ηρωίδες των «Ωρών» παίρνουν διαδοχικά τη σκυτάλη, μέχρι που, μ’ ένα θεαματικό εύρημα του Κάνινγχαμ, οι μοίρες τους ενώνονται και γίνονται όλες ένα.

To πίσω ράφι/ Μάικλ Κάνινγχαμ:  «Οι ώρες» Facebook Twitter
H Νικόλ Κίντμαν τιμήθηκε με Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου για τον ρόλο της ως Βιρτζίνια Γουλφ στην κινηματογραφική μεταφορά του «Οι ώρες».

Τιμώντας τη συγγραφέα του «Φάρου» και των «Κυμάτων», ο Αμερικανός πεζογράφος έκλεισε το μάτι στα εκατομμύρια των θαυμαστών της και ταυτόχρονα κατάφερε να δημιουργήσει κάτι εντελώς αυθεντικό.

Ολοκληρώνοντας την ανάγνωση, η αυτοκτονία της Γουλφ μοιάζει πια πολύ μακρινή. Εκείνο που μένει είναι ένα μήνυμα αισιοδοξίας. Γιατί, πράγματι, υπάρχει πάντα αυτή η παρηγοριά: «Μια ώρα εδώ κι εκεί, όταν η ζωή μας μοιάζει, ενάντια σε κάθε πιθανότητα και κάθε προσδοκία, να ξεχειλίζει από ζωντάνια και να μας δίνει όσα τολμήσαμε να φανταστούμε…».

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ. 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Τα κύματα» της Β. Γουλφ: Πόσοι άνθρωποι κατοικούν μέσα μας;

Λέσχη Ανάγνωσης: Φίλοι και παρέες / «Τα κύματα» της Βιρτζίνια Γουλφ: Πόσοι άνθρωποι κατοικούν μέσα μας;

Το άκρως πειραματικό και ποιητικό μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ αναδεικνύει τη θαυμαστή πολυπλοκότητα του ψυχισμού μας και την πολλαπλότητα που κατοικεί μέσα μας.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
woolf

Βιβλίο / Η ασυμβίβαστη κριτικός Βιρτζίνια Γουλφ

Δυο σπάνια δοκίμια της Βιρτζίνια Γουλφ για τη λογοτεχνία και την τέχνη σε μια ενιαία έκδοση με τον τίτλο «Μια συζήτηση περί τέχνης και Λεξιτεχνία», που μόλις κυκλοφόρησαν από τις εκδόσεις Περισπωμένη, μας δίνουν την αφορμή να θυμηθούμε τον πάντοτε μοντέρνο και καίριο λόγο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ξαναδιαβάζοντας τη «Μυστική ιστορία» της Ντόνα Ταρτ

Το πίσω ράφι / Ξαναδιαβάζοντας τη «Μυστική ιστορία» της Ντόνα Ταρτ

Συνδυάζοντας τη φρεσκάδα με την ωριμότητα, η Ντόνα Ταρτ, με το παρθενικό της μυθιστόρημα, μίλησε για τη χαμένη αθωότητα της γενιάς της, την αμφιλεγόμενη ηθική της, τον εγωισμό της, τη δίψα της για το απόλυτο.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΓΕΟΣΟΥΑ

Το πίσω ράφι / «Ρετροσπεκτίβα» του Α. Γεοσούα: Μπορεί ένα μυθιστόρημα ιδεών να σε κρατάει δέσμιο ως το τέλος;

Από τους σημαντικότερους συγγραφείς του Ισραήλ, ο πρόσφατα χαμένος Αβραάμ Γεοσούα αφηγείται εδώ την ιστορία ενός εβδομηντάχρονου κινηματογραφιστή που κουβαλά ένα νεανικό αμάρτημα κι εξετάζει αναδρομικά τα πεπραγμένα του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Απρόσμενη αγάπη»: Ένα από τα κορυφαία μυθιστορήματα του Ισραηλινού Άαρον Άπελφελντ

Το πίσω ράφι / «Απρόσμενη αγάπη»: Ένα από τα κορυφαία μυθιστορήματα του Ισραηλινού Άαρον Άπελφελντ

Ένα μυθιστόρημα αποτελούμενο από σύντομα κεφάλαια, γραμμένο χωρίς περιττά στολίδια, με κύριους άξονες τη συγγραφική δημιουργία, την απώλεια της εβραϊκής ταυτότητας και τη βαρβαρότητα του ολοκληρωτισμού.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μαρκ Τουέιν, «Οι περιπέτειες του Χακ Φιν»

Το πίσω ράφι / Το μυθιστόρημα του Μαρκ Τουέιν που έθαψαν οι κριτικοί και το αποθέωσε ο Χέμινγουεϊ

Στις «Περιπέτειες του Χακ Φιν» ο Μαρκ Τουέιν έπλασε τον πιο ελεύθερο ήρωα της αμερικανικής λογοτεχνίας, που αρνήθηκε τους κανόνες της κοινωνίας του και ένωσε την τύχη του με έναν σκλάβο δραπέτη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί την ζωή χωρίς αυτόν

Βιβλίο / Ο Σάχης του Ιράν και η Αμερική που δεν μπορούσε να φανταστεί τη ζωή χωρίς αυτόν

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Βασιλεύς των Βασιλέων», όπως αποκαλούσε τον εαυτό του ο Ρεζά Παχλαβί, εστιάζει στις διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ που «αποδέχτηκαν πρόθυμα τις φαντασιώσεις του, τόσο για τον εαυτό του όσο και για τη χώρα του».
THE LIFO TEAM
Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Βιβλίο / Γωγώ Ατζολετάκη: «Οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας δεν είναι “ληγμένα προϊόντα”»

Σταρ Ελλάς στα νιάτα της, διακρίθηκε ως ηθοποιός, θιασάρχης, ραδιοφωνική παραγωγός, δοκιμάστηκε επίσης στη συγγραφή έχοντας κυκλοφορήσει μέχρι τώρα επτά βιβλία μαζί με το πρόσφατο «Η τρίτη άνοιξη» (εκδ. Επίμετρο), που έδωσε και το έναυσμα γι’ αυτήν τη συνέντευξη.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Οι Αθηναίοι / O Δημήτρης Γκιώνης, οι ένδοξες μέρες της «Ελευθεροτυπίας» και το σημερινό μιντιακό σούπερ μάρκετ

Ο 81χρονος δημοσιογράφος και συγγραφέας που για δεκαετίες διηύθηνε τις πολιτιστικές σελίδες της Ελευθεροτυπίας, αφηγείται τη συναρπαστική καριέρα του στη LiFO
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Βιβλίο / Κλαίρη Μιτσοτάκη: «Η αξιοπρέπεια και η φιλία είναι τα θεμέλια της ζωής μας»

Η σπουδαία μεταφράστρια, που έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δουλειάς της στον Μαρσέλ Προυστ, μας ξεναγεί στον πολύπλοκο κόσμο του και εκφράζει τον θυμό της για την πανταχού παρούσα απάτη της εποχής μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Βιβλίο / Η αλήθεια για τον «Συνταγματάρχη» Πάρκερ, τον διαβόητο μάνατζερ του Έλβις Πρίσλεϊ

Ένα νέο βιβλίο με τίτλο «Ο Συνταγματάρχης και ο Βασιλιάς» εξερευνά τη συναρπαστική ζωή ενός ακούραστου κομπιναδόρου που προσπαθούσε απεγνωσμένα να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό του.
THE LIFO TEAM
Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Βιβλίο / Γνώριζαν ή όχι οι Γερμανοί για τα εγκλήματα του Χίτλερ;

Πότε ακριβώς χάθηκε ο πόλεμος για τον Άξονα; Ποια ήταν η πιο σημαντική μάχη του πολέμου; Πόσο «συμμέτοχος» ήταν ο Γερμανικός λαός στο ολοκαύτωμα; Σ’ αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει μια νέα ογκώδης έκδοση με τίτλο «Η συνολική ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου».
THE LIFO TEAM
Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Βιβλίο / Αudiobooks: Αντί να διαβάσεις το νέο βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ, το ακούς

Είναι νωρίς να πούμε πως αυτά τα ηχητικά λογοτεχνικά αρχεία μπορούν να αντικαταστήσουν το βιβλίο. Είναι όμως μια υπέροχη λύση για όσους θέλουν να διαβάσουν αλλά δεν έχουν χρόνο ή έχουν μπλοκάρει με το κανονικό διάβασμα.
ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΥ
«Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

Βιβλίο / «Στα τέσσερα»: Το πιο καυτό και αμφιλεγόμενο βιβλίο του φετινού καλοκαιριού

«Κάποιες το λάτρεψαν, άλλες το σιχάθηκαν»: Το βιβλίο της Miranda July για την ερωτική περιπλάνηση μιας γυναίκας στη μέση ηλικία που χαρακτηρίστηκε ως «το πρώτο μεγάλο μυθιστόρημα για την περιεμμηνόπαυση», είναι η λογοτεχνική επιτυχία της χρονιάς.
THE LIFO TEAM
Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Βιβλίο / Πατρίτσια Χάισμιθ: «Ο κόσμος και τα μαρτίνι του είναι δικά μου!»

Τα πολυσυζητημένα ημερολόγια της Χάισμιθ αποκαλύπτουν κρυφές σκέψεις της συγγραφέως του «Ταλαντούχου κύριου Ρίπλεϊ», τους άγνωστους έρωτες και την εξάρτησή της από τη γραφή και το αλκοόλ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ