«Οι γυναίκες του λαθροθήρα»: Μια εντελώς διαφορετική οπτική σε ένα θρυλικό ερωτικό τρίγωνο

Claude Pujade-Renaud Facebook Twitter
H Pujade-Renaud πριν ξεκινήσει τις «Γυναίκες του λαθροθήρα» είχε ξεκοκαλίσει οτιδήποτε διαθέσιμο γύρω από τους βασικούς της ήρωες. Φωτ.: Gamma-Rapho via Getty Images/Ideal Image
0

H ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ Τεντ Χιουζ είναι γνωστή ακόμα και σ' εκείνους που δεν έχουν ιδέα για το έργο του. Από τους αυθεντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα, προικισμένος με το χάρισμα να εμφυσά ψυχή στα ελώδη τοπία και τα άγρια ζώα της αγγλικής ενδοχώρας, στην υπηρεσία της βασιλικής αυλής από το 1984 ως τον θάνατό του από καρκίνο και συγγραφέας κάμποσων βιβλίων για παιδιά, ο Τεντ Χιουζ (1930-1998) είχε το θλιβερό προνόμιο να διασχίσει μεγάλο μέρος της διαδρομής του με τη ρετσινιά του καταραμένου συζύγου, ως «υπαίτιος» για την αυτοκτονία της Αμερικανίδας ποιήτριας Σίλβια Πλαθ.

Τον δρόμο της αυτοκτονίας ήταν γραφτό ν' ακολουθήσει και ένα από τα παιδιά τους, ο Νίκολας, που βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του στην Αλάσκα τον Μάρτιο του 2009. Αυτή την απώλεια ο Χιουζ δεν πρόλαβε να τη βιώσει. Τον Μάρτιο του 1969, όμως, μία εξαετία μετά την αυτοχειρία της δημιουργού του «Άριελ» και του «Γυάλινου κώδωνα», η τότε σύντροφός του, η κοσμοπολίτισσα καλλονή Άσια Ουέβιλ, για την οποία είχε εγκαταλείψει την Πλαθ, έδινε κι εκείνη τέλος στη ζωή της, παρασύροντας στον θάνατο και την τετράχρονη κόρη τους... Τι προκάλεσε αυτή την εκατόμβη; Και τι μερίδιο ευθύνης αναλογεί πραγματικά στον δαφνοστεφή ποιητή;

Η Claude Pujade-Renaud κατάφερε να δώσει ένα βιβλίο που ούτε καθαρόαιμο μυθιστόρημα είναι, ούτε δημοσιογραφική έρευνα, ούτε συνηθισμένη βιογραφία, αλλά ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις.

Αυτή την ιστορία με τ' αναπάντητα ερωτήματα ξεδιπλώνει η Γαλλίδα συγγραφέας Claude Pujade-Renaud στις «Γυναίκες του λαθροθήρα» (μτφρ. Α. Σιγάλα, εκδόσεις Ψυχογιός, 2011), σαφώς επηρεασμένη από τα «Γράμματα γενεθλίων», το κύκνειο άσμα του Τεντ Χιουζ, μια συλλογή ογδόντα οχτώ ποιημάτων μνήμης, αγάπης, τρυφερότητας αλλά και σπαρακτικής οδύνης και δαιμονολογίας (μτφρ. Γ. Αντιόχου, εκδόσεις Μελάνι) όπου ο Χιουζ, ως άλλος Ορφέας, θρηνεί την Ευρυδίκη του, ξεδιπλώνοντας χωρίς ενοχές το χρονικό της σχέσης του με την Πλαθ σαν έναν αγώνα όπου το αρσενικό πασχίζει να υπερισχύσει του θηλυκού...

cover
Το βιβλίο της Claude Pujade-Renaud «Οι Γυναίκες του λαθροθήρα» είναι εξαντλημένο από τον εκδότη. 

Χορεύτρια και χορογράφος που συνέβαλε στη διάδοση του σύγχρονου αμερικανικού χορού στη Γαλλία, με θητεία στο Πανεπιστήμιο της Βανσέν κι αφοσιωμένη για δεκαετίες στη λογοτεχνία, η Pujade-Renaud (1932-2024) πριν ξεκινήσει τις «Γυναίκες του λαθροθήρα» είχε ξεκοκαλίσει οτιδήποτε διαθέσιμο γύρω από τους βασικούς της ήρωες – ανάμεσά τους και το «Στη σκιά μιας άλλης» των Κορέν και Νεγκέβ για την αποσιωπημένη από τα ΜΜΕ Ουέβιλ (Πατάκης).

Κυρίως, όμως, είχε εντρυφήσει στο λογοτεχνικό έργο της Πλαθ και σ' εκείνο του Χιουζ, αποφασισμένη να σπείρει ίχνη τους σ' όλη την έκταση του γραπτού της. Και κατάφερε να δώσει ένα βιβλίο που ούτε καθαρόαιμο μυθιστόρημα είναι, ούτε δημοσιογραφική έρευνα, ούτε συνηθισμένη βιογραφία, αλλά ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις. Γιατί, πέρα από εκείνες που αποδίδονται στα μέλη του τραγικού ερωτικού τριγώνου, η συγγραφέας δίνει εναλλάξ φωνή και σε φίλους, γείτονες και συγγενείς τους, σε προδομένους εραστές, λογοτεχνικούς κριτικούς και ψυχαναλυτές, κεντώντας έτσι πολλές «αλήθειες» πάνω στον βασικό της καμβά.

Ιδού ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα από την οπτική γωνία της τόσο ταλαντούχας αλλά και τόσο τραυματισμένης από την απώλεια του πατέρα της Σίλβια Πλαθ, το οποίο μεταδίδει τη «γλυκύτητα» και τη «λύσσα» που την κατέκλυζαν νιόπαντρη, στο ταξίδι του μέλιτος, πλάι στο «βίαιο και καθησυχαστικό συνάμα, ογκώδες κορμί» του Χιουζ:

«Μου άρεσε να κοιτάω τον Τεντ να στρώνεται στο γράψιμο, να συγκεντρώνεται, μυώδη, ζωώδη, έτοιμο να συνουσιαστεί ή να σκοτώσει. Κάποιες στιγμές από την ταράτσα μας έβλεπα τα μάτια του να περιπλανώνται στον θαλασσινό ορίζοντα, αλλά γνώριζα ότι δεν εντόπιζαν τίποτα πραγματικό. Ήταν σ' επιφυλακή για το πέρασμα μιας εικόνας, ενός κοπαδιού λέξεων, ποιο να πρωτοπιάσει; Αυτή η παλλόμενη ένταση, όπως στο κρεβάτι. Διαβάζαμε φωναχτά τα προσχέδια των κειμένων μας – εύθυμες κριτικές ή άγριες κατσάδες κάποιες φορές.

Μοίρασμα της γλώσσας, γλώσσα δώρο των κορμιών, και τα πρωινά δώρο των ονείρων: αυτή τη νύχτα συνάντησα τον Μόγλη, το γάτο των παιδικών μου χρόνων, βόλταρε από δέντρο σε δέντρο νιαουρίζοντας διαπεραστικά. Μου τον δανείζεις για το επόμενο αφήγημά μου; Πάρε, πάρε με τις χούφτες ό,τι θέλεις, και ο Τεντ άρπαζε τ' όνειρό μου και τα χείλη μου, και ανοιγόμουν ξανά. Με τα κορμιά μας να κολλούν ακόμη από τον ιδρώτα, το σπέρμα, την ηδονή, ξαναπιάναμε τη δουλειά μας. Το γράψιμο ήταν όπως η προσευχή: έξαψη και συγκέντρωση. Όνειρα, ποιήματα, ζωγραφιές πολλαπλασιάζονταν χάρη στην πορώδη παρουσία του άλλου»...

Πώς εξανεμίστηκαν όλα αυτά; Γιατί απέτυχε ο γάμος τους; Από ποια ρωγμή εισέβαλε η σαγηνευτική Άσια ανάμεσά τους; Μήπως το «πρωταρχικό» τους λάθος ήταν που «απαρνήθηκαν τα ζωώδη ένστικτα κι έγιναν ένα συνηθισμένο συζυγικό ζευγάρι», όπως μονολογεί ο Χιουζ; «Δεν είναι θύμα κανενός, και πάνω απ' όλα όχι του συζύγου της», διατείνεται στον απόηχο της αυτοχειρίας της Πλαθ η κουνιάδα της.

«Όπου κι αν είμαστε, η Σίλβια θα είναι πάντα παρούσα» παραπονιέται η διάδοχός της στο συζυγικό κρεβάτι και στη φροντίδα των ορφανών της παιδιών. Όσο για την Ορέλια Πλαθ, δεν το χωράει ο νους της: «Η κόρη μου, που τόσο ήταν παθιασμένη με τα παιδιά της όπως και με τις κατσαρόλες της, να έχει αναχθεί σε φεμινιστικό είδωλο...».

Κόκκινο πανί για τις Αμερικανίδες φεμινίστριες, ο Τεντ Χιουζ, έστω και μετά θάνατον, βρήκε στο πρόσωπο της Γαλλίδας συγγραφέως μια πολύτιμη σύμμαχο. Κι όσοι πιστεύουν αφελώς ότι οι ποιητές... πετούν στα σύννεφα, απαλλαγμένοι από τα βαρίδια της πιο πεζής καθημερινότητας, διαβάζοντας τις «Γυναίκες του λαθροθήρα» θα διαψευστούν.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM