«Ο εχθρός»: Το φλογερό βιβλίο του Εμανουέλ Καρέρ

Εμανουέλ Καρέρ Facebook Twitter
Ο Εμανουέλ Καρέρ κατάφερε  να διηγηθεί με ακρίβεια, μέρα με τη μέρα, αυτήν τη ζωή της μοναξιάς και της απάτης ενός ανθρώπου που δεν ξεγελούσε μόνο τους άλλους, αλλά κυρίως τον εαυτό του.
0

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ. Τον Ιανουάριο του 1993 ένας φαινομενικά φιλήσυχος και αξιοπρεπής πολίτης, ονόματι Ζαν-Κλοντ Ρομάν, Γάλλος εγκατεστημένος στην Ελβετία, σκότωσε τους γονείς, τη γυναίκα του και τα δυο ανήλικα παιδιά του κι αποπειράθηκε ν’ αυτοκτονήσει.

Η προηγούμενη ζωή του Ρομάν ήταν ένα τεράστιο ψέμα. Επί δεκαοχτώ ολόκληρα χρόνια, ο άνθρωπος αυτός παρίστανε τον γιατρό, εμφανιζόταν ως ερευνητής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, παινευόταν για τη φιλία του μ’ επωνύμους, όπως ο Μπερνάρ Κουσνέρ, κι είχε καταφέρει να μην τον υποψιαστεί κανένας.

Ξεκινούσε κάθε πρωί για το «γραφείο» του και περιπλανιόταν άσκοπα στα δάση, στην εθνική οδό, σε πορνοσινεμά, σε καφενεία. Πώς ζούσε; Αποσπώντας από τα κοντινά του πρόσωπα –γονείς, ερωμένη, πεθερικά– τεράστια ποσά, με την υπόσχεση να τ’ αβγατίσει επενδύοντάς τα, αφορολόγητα και προνομιακά, σε τράπεζες της Ελβετίας.

Κάποια στιγμή τα χρήματα σώθηκαν. Η αποκάλυψη της αλήθειας πλησίαζε και ο τρόμος του Ρομάν διοχετεύτηκε σ’ ένα ποτάμι από αίμα. Η δίκη του συγκλόνισε την κοινή γνώμη, ο ίδιος καταδικάστηκε σε ισόβια και η περίπτωσή του καρφώθηκε στον νου του Εμανουέλ Καρέρ σε τέτοιο βαθμό, ώστε να γράψει δύο βιβλία. Το «Μαθήματα στο χιόνι» και τον «Εχθρό» (μετ. Δημήτρης Δημουλάς, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 1997 και 2000 αντίστοιχα).

Ισορροπώντας πάνω σε λεπτό σκοινί, με την έγνοια να ερμηνεύσει το ανεξήγητο και να μην παραδοθεί αμαχητί ούτε στην απόρριψη ούτε στον οίκτο, ο συγγραφέας του «Εχθρού» μπήκε σε κίνδυνο. Βυθίστηκε στον Άδη κι έδωσε ένα όντως φλογερό βιβλίο.

Ο 63χρονος Εμανουέλ Καρέρ (βλ. «Το μουστάκι», «Ένα ρώσικο μυθιστόρημα», «Λιμόνοφ», «Γιόγκα») αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση στη γαλλική λογοτεχνική σκηνή. Λιγότερο στυλίστας και περισσότερο μάστορας της πλοκής, τοποθετεί συνήθως τους ήρωές του σε καταστάσεις ανεξέλεγκτης υπαρξιακής κρίσης.

Η υπόθεση Ρομάν τού κίνησε το ενδιαφέρον εξαρχής. Όχι οι λεπτομέρειες των οικονομικών του καταχρήσεων ούτε η σκηνοθετημένη διπλή ζωή του. Αυτά έγιναν γρήγορα γνωστά από τη δίκη, την οποία ο ίδιος είχε φροντίσει να καλύψει δημοσιογραφικά για λογαριασμό του «Nouvel Observateur».

Ο Καρέρ δεν μπήκε καν στον πειρασμό να σκαλίσει την απίστευτη αφέλεια –ή μήπως υποκρισία;– του συντηρητικού περίγυρου του «γιατρού», που δεν προσβλήθηκε ποτέ από το μικρόβιο της αμφιβολίας.

ΕΠΕΞ Εμανουέλ Καρέρ «Ο εχθρός» Facebook Twitter
Ο Ζαν-Κλοντ Ρομάν επί δεκαοχτώ ολόκληρα χρόνια παρίστανε τον γιατρό, εμφανιζόταν ως ερευνητής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, παινευόταν για τη φιλία του μ’ επωνύμους κι είχε καταφέρει να μην τον υποψιαστεί κανένας.

Εκείνο που ενδιέφερε τον Γάλλο συγγραφέα ήταν τι σκεφτόταν ο Ρομάν στη διάρκεια των ωρών που υποτίθεται πως περνούσε στο γραφείο. Παρά την απέχθεια που ένιωθε, ή ακόμα κι εξαιτίας της, ο Καρέρ θέλησε να καταλάβει ποιες σκοτεινές δυνάμεις κινούσαν τα γρανάζια του μυαλού του. Του έστειλε λοιπόν ένα γράμμα στη φυλακή, ενημερώνοντάς τον για την πρόθεσή του να γράψει ένα βιβλίο γι’ αυτόν, ζητώντας και τη δική του συνεργασία.

ΕΧΘΡΟΣ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Εμμανουέλ Καρρέρ, Ο Εχθρός, Μτφρ.: Δημήτρης Δημουλάς, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου

Ο Ρομάν δεν απάντησε. Το διάστημα που ακολούθησε, ωστόσο, υπήρξε γόνιμο για τον Καρέρ. Έπεσε με τα μούτρα σ’ ένα μυθιστόρημα –το καλύτερό του ως τότε, σύμφωνα με τον ίδιο– που ασυνείδητα πάλευε να γράψει όλον τον προηγούμενο καιρό.

Το βιβλίο στρεφόταν γύρω από την εικόνα ενός δολοφόνου πατέρα που περιπλανιόταν μόνος στα χιονισμένα δάση, και εστίαζε στους εφιάλτες που αναστατώνουν διαρκώς τον ανυποψίαστο, αλλά υπερευαίσθητο, μικρό του γιο. Ήταν τα «Μαθήματα στο χιόνι», που γρήγορα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Κλοντ Μιλέρ.

Διαβάζοντας ο Ρομάν στη φυλακή την παραπάνω ιστορία, αποφάσισε να ενδώσει τελικά στις κρούσεις του Καρέρ. Είχε αναγνωρίσει σ’ αυτήν τα μίζερα παιδικά του χρόνια. Τις απαιτήσεις των γονιών του, την αγωνία του να μη διαψεύσει τα όνειρά τους.

Από μια αποτυχία του, άλλωστε, είχαν ξεκινήσει όλα: από το ότι δεν πέρασε στο τρίτο έτος της ιατρικής σχολής της Λιόν, γεγονός που του ήταν αδύνατον να παραδεχτεί δημοσίως…

Εχθρός για τους καθολικούς είναι ο Σατανάς. «Εχθρός» ήταν κι ο τίτλος του βιβλίου που προέκυψε, το οποίο επίσης μεταφέρθηκε στο σινεμά από την Νικόλ Γκαρσιά, με πρωταγωνιστή τον Ντανιέλ Οτέιγ.

Ο Εμανουέλ Καρέρ κατάφερε  να διηγηθεί με ακρίβεια, μέρα με τη μέρα, αυτήν τη ζωή της μοναξιάς και της απάτης ενός ανθρώπου που δεν ξεγελούσε μόνο τους άλλους, αλλά κυρίως τον εαυτό του. Ισορροπώντας πάνω σε λεπτό σκοινί, με την έγνοια να ερμηνεύσει το ανεξήγητο και να μην παραδοθεί αμαχητί ούτε στην απόρριψη ούτε στον οίκτο, ο συγγραφέας του «Εχθρού» μπήκε σε κίνδυνο. Βυθίστηκε στον Άδη κι έδωσε ένα όντως φλογερό βιβλίο.

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ