Με το δάνειο του χρόνου

Με το δάνειο του χρόνου Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Ατελιέ/ LIFO
0

1.

Πολύτιμη περιπέτεια. Οι μεταφραστές είναι οι χαλκέντεροι ταπεινοί ήρωες των γραμμάτων. Η περιπέτεια της μετάφρασης είναι πολύτιμη και οφείλουμε ευγνωμοσύνη σ' εκείνους τους ρομαντικούς σταχανοβίτες δουλευτές που μεταφέρουν, σαν γεροδεμένοι αγόγγυστοι βαστάζοι των λέξεων, σαν αχθοφόροι των νοημάτων, βιβλία βαριά κι ασήκωτα, από τα γερμανικά, τα γαλλικά, τα ιταλικά, τα ισπανικά, τα ολλανδικά, τα γιαπωνέζικα, τα κινέζικα, τα ρωσικά και πάει λέγοντας, στα ελληνικά, επιτρέποντάς μας έτσι την πρόσβαση στο θησαυροφυλάκιο που είναι η παγκόσμια λογοτεχνία. Κλέβω, δανείζομαι μάλλον, τον τίτλο Με το δάνειο του χρόνου από τον ποιητή Κώστα Μαυρουδή που, μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Το Δέντρο», μας κέρασε πολύτιμα μεταφράσματα. Με το δάνειο του χρόνου, λοιπόν, αναμετριούνται οι μεταφραστές με το εκάστοτε πρωτότυπο, καθώς δανείζονται ώρες και μέρες και βδομάδες και μήνες και χρόνια, αφήνοντας στην άκρη τη δική τους εργασία για να καταπιαστούν με την εργασία άλλων, ζώντων και τεθνεώτων, και να μας την προσφέρουν, με αληθινά απροσμέτρητη ανιδιοτέλεια. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος (1915-2004) και ο Χάρης Βλαβιανός (1957) αναμετρήθηκαν με την παλλόμενη ποιητική σύνθεση The marriage of heaven and hell του William Blake (1757-1827) και μας δώρισαν το έργο Οι γάμοι του ουρανού και της κόλασης, το 1953 ο πρώτος, το 1997 (νέα έκδοση 2014) ο δεύτερος.


2.

Λορεντζάτος. «Τον καιρό της σποράς μάθαινε, το θέρο δίδασκε, το χειμώνα ευφραίνου. Οδήγα το κάρο και το αλέτρι σου πάνω από τα κόκαλα των αποθαμένων./ Ο δρόμος της υπερβολής φέρνει στα παλάτια της σοφίας. Η Σύνεση είναι μια πλούσια ασχημομούρα γεροντοκόρη που τη νοστιμεύεται η Ανικανότη./ Όποιος θρέφει άνεργες επιθυμίες φέρνει την πανούκλα./ Το κομμένο σκουλήκι δίνει συχώρεση στο αλέτρι./ Όποιος αγαπάει το νερό να τόνε βουτάς στο ποτάμι./ Ένας παλαβός δε βλέπει το ίδιο δέντρο που βλέπει ένας γνωστικός».


3.

Βλαβιανός. «Τον καιρό της σποράς μάθαινε, τον καιρό του θερισμού δίδασκε, τον χειμώνα απολάμβανε./ Οδήγησε το κάρο και το αλέτρι σου πάνω από τα κόκαλα των νεκρών./ Ο δρόμος της υπερβολής καταλήγει στο παλάτι της σοφίας./ Η Σύνεση είναι μια πλούσια άσχημη γεροντοκόρη, που τη φλερτάρει η Ανικανότητα./ Αυτός που επιθυμεί αλλά δεν πράττει, γεννάει την πανούκλα./ Το κομμένο σκουλήκι δίνει άφεση στο αλέτρι./ Βούτηξε στο ποτάμι εκείνον που αγαπάει το νερό./ Ο ηλίθιος δεν βλέπει το ίδιο δέντρο που βλέπει ο σοφός».


4.

Γρέζια & σμίλη. Η μετάφραση του Λορεντζάτου έχει γρέζια, είναι σαγρέ, κλοτσάει ενίοτε, και φταίει ο χρόνος γι' αυτό, ο χρόνος που κάνει τις λέξεις πιο τραχιές, πιο αγκωνάρια όσο μένουν απαράλλαχτες. Αλλά ο χρόνος είναι και η σμίλη της γλώσσας, ο χρόνος δουλεύει υπέρ της στιλπνότητας, στιλβώνει ο χρόνος τις λέξεις, και ο Βλαβιανός δουλεύει με τις λείες λέξεις. Κερδισμένοι, και στις δύο περιπτώσεις/εκδοχές/αποδόσεις, εμείς οι αναγνώστες.


5.

William Blake & Jim Morrison. Γράφει ο Blake: «If the doors of perception were cleansed, every thing would appear to man as it is: Infinite». Λορεντζάτος: «Αν οι πύλες της αντίληψής μας καθαρίζανε από τη λοιμική τους, το καθετί θα φανερωνότανε στον άνθρωπο όπως είναι, απέραντο». Βλαβιανός: «Αν οι πύλες της αντίληψής μας αποκαθαίρονταν, το καθετί θα φανερωνόταν στον άνθρωπο όπως είναι, Άπειρο». Ο πολυμαθέστατος (διάβαζε κοντά 1.000 σελίδες το εικοσιτετράωρο ωσότου τυφλώθηκε!) Aldous Huxley (1894-1963) έγραψε, επηρεασμένος από τον Blake, το θρυλικό δοκίμιο The doors of perception (1954) όπου καταπιάνεται με τη μεσκαλίνη. Ο νέος Διόνυσος, ο Jim Morrison (1943-1971), όταν παρέα με τον Ray Manzarek, τον Robby Krieger και τον John Densmore, έφτιαξε την μπάντα που έμελλε να αναστατώσει την υφήλιο, καθώς συνέδεσε για πάντα το ροκ με την ποίηση, εμπνεύστηκε από τον Huxley που είχε εμπνευστεί από τον Blake, κι έδωσε στο συγκρότημά του το όνομα The Doors.


6.

Λορεντζάτος & Βλαβιανός. «Μέσα στην ιστορία του αγγλικού πολιτισμού ο Γουλιέλμος Μπλέηκ είναι μόνος του, σαν τον Προμηθέα στον βράχο» (Ζ.Λ.). «Ο William Blake (1757-1827), ο οραματιστής ποιητής που κάποτε χλευάστηκε ως παράφρων και σήμερα τιμάται ως μεγαλοφυΐα, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μείζονες ποιητές της αγγλικής λογοτεχνίας» (Χ.Β.).

Τα βιβλία της εικόνας:

1. Ζήσιμος Λορεντζάτος, Μεταφράσεις, Εκδόσεις Ίκαρος, Σελίδες: 205

2. William Blake, Οι γάμοι του ουρανού και της κόλασης, Μτφρ.: Χάρης Βλαβιανός, Εκδόσεις Νεφέλη, Σελίδες: 115

radiobookspotting.blogspot.gr/

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ