Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Γκάρι με τον Ashley Bickerton, περ. 1986. Φωτ.: Courtesy of Larry Johnson
0

Μικρός το δέμας, αλλά σπουδαίο μυαλό, ο Γκάρι Χόισινγκτον, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Γκάρι Ιντιάνα, γεννήθηκε στο Νιου Χαμσάιρ. Ξεκίνησε σπουδές στο Μπέρκλεϊ, όμως τα παράτησε, και αφού έζησε για κάποια χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαταστάθηκε, μετά το 1978, στη Νέα Υόρκη.

To γνωστότερο συγγραφικό έργο του είναι η τριλογία πραγματικών εγκλημάτων Resentment, Three Month Fever: The Andrew Cunanan Story και Depraved Indifference, όπου εξιστορεί την κατάσταση «διεφθαρμένης αδιαφορίας» που χαρακτήριζε την αμερικανική κοινωνία στο τέλος της χιλιετίας. O κριτικός Christopher Glazek επινόησε τον όρο «αποπληθωριστικός ρεαλισμός» για να περιγράψει τη γραφή του Iντιάνα, ο οποίος συνέταξε και δύο κλασικά δοκίμια για την τέχνη των μέσων του 20ού αιώνα για το «Artforum» και το «Art in America». Μέσα στο 2023 επανεκδόθηκαν δύο σημαντικά μυθιστορήματά του με έντονο queer στοιχείο, το Rent Boy (1994) και το Do everything in the dark (2003).

Όμως δεν ήταν μόνο συγγραφέας. Σκηνοθέτησε και συμμετείχε σε δώδεκα θεατρικά έργα που αρχικά παίχτηκαν σε underground στέκια του «Μεγάλου Μήλου» όπως το Mudd Club, το Club 57, το Performing Garage και η «Πίσω Αυλή» του Bill Rice Studio στην East 3rd. Έπαιξε και σε διάφορες πειραματικές, κυρίως, ταινίες όπως «Η αποπλάνηση του Πάτρικ», που συνέγραψε με τον σκηνοθέτη Μάικλ Όντερ (1979), και Ο Ντόριαν Γκρέι στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου της Ούλρικε Ότινγκερ (1984).

Στο μυθιστόρημά του Gone tomorrow μετέφερε μάλιστα τις εμπειρίες του από αυτά τα κινηματογραφικά γυρίσματα: «Δεν σπούδασα ποτέ υποκριτική και σίγουρα δεν είχα την τεχνική κατάρτιση ενός επαγγελματία ηθοποιού. Οι σκηνοθέτες με έπαιρναν στο κάστινγκ λόγω αυτού που ήμουν, όχι λόγω αυτού που θα μπορούσα να προσποιηθώ ότι είμαι», έλεγε.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου.

Σε ένα μεταγενέστερο έργο του, το Mrs. Watson's missing parts, τροποποίησε δραστικά μια θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Οκτάβιου Μιρμπό «Ο κήπος των βασανιστηρίων», αντικαθιστώντας όλους τους διαλόγους με μια «σχεδόν ακατανόητη, γεμάτη αισχρότητες λιβιδική γλωσσολαλιά», ενώ το Horse Crazy (1989) ήταν ένα από τα πρώτα δυνατά μυθιστορήματα για την κρίση του AIDS, γραμμένο με ενσυναίσθηση, θυμό αλλά και χιούμορ. Ιστορία έγραψε και η viral στήλη κριτικής που κρατούσε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Village Voice την περίοδο 1985-1988.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα του. Φωτ.: © Timothy Greenfield-Sanders, @tgs

Από τις καλλιτεχνικές του δουλειές ιδιαίτερη μνεία αξίζει το βίντεο Stanley Park που συμμετείχε στη Whitney Biennale του 2014. Συνδυάζοντας πλάνα από μια πρώην φυλακή της Κούβας, το πανοπτικό Presidio Modelo και σκηνές από τις ταινίες Το άγγιγμα του Κακού και The Shanghai Gesture, το έργο συνδέει τις συνέπειες της παγκόσμιας περιβαλλοντικής υποβάθμισης με τις ολοένα πιο αυταρχικές κυβερνητικές πρακτικές.

Ως μεταφορά για την ασφυκτική κρατική επιτήρηση χρησιμοποίησε τη μέδουσα, «έναν οργανισμό χωρίς εγκέφαλο και με πλήθος δηλητηριώδη πλοκάμια που συλλέγουν αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε δεδομένα», έλεγε.

Η video art του Ιντιάνα περιλαμβάνει ακόμα τα έργα Soap (2004-2012), εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Francis Ponge, «Plutot la vie» (2005), ένα σχόλιο πάνω στην κοινωνία του θεάματος και στη μαζική ύπνωση, και Unfinished Story (2004-2005), όπου καταγράφει αναγνώσεις και συζητήσεις μεταξύ του καλλιτέχνη και της φωτογράφου Λιν Ντέιβις. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Taylor Mead και η Chris Kapp στην παράσταση του Ιντιάνα «The Roman Polanski Story» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 1984. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 2012. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου. Δεν έκανε τρομερές καταχρήσεις, όπως συνήθιζαν άλλοι στο σινάφι του, έπινε όμως πολύ. «Η στοργή είναι η θανάσιμη ασθένεια των μοναχικών ανθρώπων», ήταν μια διάσημη ρήση του, όντας και ο ίδιος κατά βάθος μοναχικός.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Το αυτοβιογραφικό «I can give you anything but love» (Rizzoli Ex Libris).

«Η Αμερική αγαπάει τους επιτυχημένους κοινωνιοπαθείς και θεωρεί φυσιολογικό να ονειρεύεται κανείς να γίνει κάτι τέτοιο», «Τίποτε δεν συμβαίνει τώρα ούτε και πρόκειται να συμβεί (σ.σ. στην πολιτική, την τέχνη κ.λπ.) γιατί το χρήμα έχει καταπιεί τα πάντα», «Οι ομοφυλόφιλοι κατατάσσονται ευρέως στην κατηγορία των παράνομων βρόμικων πραγμάτων, όπως τα ναρκωτικά, από τα οποία οι άνθρωποι πρέπει να προστατεύονται... δεδομένου ότι ο ομοφυλόφιλος αυθυποβάλλεται συνεχώς από τον κόσμο γύρω του ότι ο φυσικός του χώρος είναι ο υπόνομος είναι μοναδικά εξοπλισμένος για να ανακαλύψει τι πραγματικά ανήκει και τι όχι σε αυτόν τον υπόνομο», ήταν μερικά ακόμα αποφθέγματα αυτού του «ήρωα του underground», όπως τον αποκάλεσε στη νεκρολογία της η «Guardian».

«Ας είσαι ευλογημένος, τοξικέ νάνε!» ήταν το αγαπησιάρικο άρθρο-κατευόδιο που έγραψε o Άιρα Σίλβερμπεργκ, «ένα από τα πολλά αποξενωμένα φιλικά του πρόσωπα», στο ψηφιακό νεοϋορκέζικο περιοδικό Vulture. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Αφίσα για το έργο του Ιντιάνα «Phantoms of Louisiana» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Flyer για το έργο του Ιντιάνα «Curse of the Dog People» (1980). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το πίσω ράφι / «Πώς αλλάζει κανείς, πώς φτάνει σε σημείο να μην αναγνωρίζει τον εαυτό του»

Το μυθιστόρημα «Δαμάζοντας το κτήνος» της Έρσης Σωτηροπούλου είναι χτισμένο στην εικόνα της «μοναξιάς που μοιράζονται πολλοί άνθρωποι μαζί». Επανεκδίδεται σε λίγες μέρες από τον Πατάκη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Βιβλίο / Μάργκαρετ Άτγουντ: «Δεν νομίζω να με αγαπούσε ο Πλάτωνας»

Γεννήθηκε σαν σήμερα μία από τις σημαντικότερες συγγραφείς της εποχής μας. Στη συνέντευξή της στη LifO δίνει (ανάμεσα σε άλλα) οδηγίες για το γράψιμο και τη ζωή, τη γνώμη της για τον Πλάτωνα αλλά και για την αξία των συμβολικών μύθων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Βιβλίο / Σεξ, (πολλά) ναρκωτικά και rock & roll με τον Μάρτιν Σκορσέζε

Στο νέο βιβλίο του, που κυκλοφορεί δύο χρόνια μετά τον θάνατό του, ο Ρόμπι Ρόμπερτσον, ο ηγέτης του θρυλικού συγκροτήματος The Band, μιλάει για όσα έζησε με τον διάσημο σκηνοθέτη και κολλητό του στο ηδονιστικό Χόλιγουντ της δεκαετίας του '70.
THE LIFO TEAM
Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Βιβλίο / Ο «Θάνατος του Βιργιλίου» και τρία ακόμα λογοτεχνικά διαμάντια

Τα έργα-σταθμοί της λογοτεχνίας, από την υψηλή ποίηση μέχρι τη μυθοπλασία, ανέκαθεν αποτύπωναν τα ακραία σημεία των καιρών, γι’ αυτό είναι επίκαιρα. Παραθέτουμε τέσσερα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα που βγήκαν πρόσφατα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ζοζέ Σαραμάγκου: Η ζωή ενός αντισυμβατικού συγγραφέα

Βιβλίο / Ζοζέ Σαραμάγκου: «Πιστεύω πως ό,τι είναι να γίνει δικό μας, θα φτάσει τελικά στα χέρια μας»

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο σπουδαίος Πορτογάλος λογοτέχνης που ξεκίνησε να γράφει για να δοκιμάσει «τι στ’ αλήθεια μπορεί ν’ αξίζει ως συγγραφέας» και έφτασε να πάρει Νόμπελ Λογοτεχνίας.
ΕΛΠΙΔΑ ΜΟΥΡΚΑΚΟΥ
Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο όπου θερίζει το Aids

Βιβλίο / Ο ξεχασμένος «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη κυκλοφορεί ξανά

Ένας ύμνος για την γκέι αγάπη και τη φιλία σε έναν κόσμο που τον θερίζει το AIDS. Μια τολμηρή ματιά την Αθήνα των ’90s μέσα από το απελπισμένο στόρι δύο γκέι εραστών. Ο «Κωνσταντίνος» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη ήταν εκτός κυκλοφορίας για τρεις σχεδόν δεκαετίες. Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί ξανά.
M. HULOT
Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Βιβλίο / Μαρκ Μπρέι: «Είναι δύσκολο να είσαι αντιφασίστας σήμερα στις ΗΠΑ»

Ο ιστορικός και συγγραφέας του βιβλίου «Antifa», που εγκατέλειψε πρόσφατα οικογενειακώς τις ΗΠΑ εξαιτίας απειλών που δέχτηκε για τη ζωή του, μιλά για την αμερικανική πολιτική σκηνή και για το αντιφασιστικό κίνημα σήμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Νόρμαν Μέιλερ «Μάγισσα τέχνη»

Το πίσω ράφι / Νόρμαν Μέιλερ: «Οι καλλιτέχνες δίνουν όρκο να είναι εγωιστές. Ειδάλλως, δεν θα γίνει τίποτα»

Ο Αμερικανός συγγραφέας ξεκίνησε μη μπορώντας να συντάξει μια πρόταση, αλλά με το πρώτο του μυθιστόρημα ξεχώρισε. Έκτοτε διαβάστηκε, αμφισβητήθηκε, προκάλεσε κι έμεινε ως το τέλος διαυγής και θαρραλέος.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Εμμανουήλ Καραλής: Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, στο χειροκρότημα και στη λάμψη, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν

Οι Αθηναίοι / Manolo: «Πολλοί είναι δίπλα σου στα μετάλλια, αλλά μετά οι προβολείς σβήνουν»

Έχει μάθει να περνά τον πήχη, να ξεπερνά τους φόβους και να καταρρίπτει στερεότυπα. Θεωρεί ότι η ζωή του αθλητή μοιάζει πολύ με τη ζωή του μοναχού. Ο πρωταθλητής στο άλμα επί κοντώ αφηγείται τη ζωή του και μιλά για τα παιδικά του χρόνια, τις όμορφες και δύσκολες στιγμές, την ψυχική του υγεία, τον έρωτα, την πίστη και την αγάπη που τον κρατούν όρθιο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ