Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Γκάρι με τον Ashley Bickerton, περ. 1986. Φωτ.: Courtesy of Larry Johnson
0

Μικρός το δέμας, αλλά σπουδαίο μυαλό, ο Γκάρι Χόισινγκτον, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Γκάρι Ιντιάνα, γεννήθηκε στο Νιου Χαμσάιρ. Ξεκίνησε σπουδές στο Μπέρκλεϊ, όμως τα παράτησε, και αφού έζησε για κάποια χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαταστάθηκε, μετά το 1978, στη Νέα Υόρκη.

To γνωστότερο συγγραφικό έργο του είναι η τριλογία πραγματικών εγκλημάτων Resentment, Three Month Fever: The Andrew Cunanan Story και Depraved Indifference, όπου εξιστορεί την κατάσταση «διεφθαρμένης αδιαφορίας» που χαρακτήριζε την αμερικανική κοινωνία στο τέλος της χιλιετίας. O κριτικός Christopher Glazek επινόησε τον όρο «αποπληθωριστικός ρεαλισμός» για να περιγράψει τη γραφή του Iντιάνα, ο οποίος συνέταξε και δύο κλασικά δοκίμια για την τέχνη των μέσων του 20ού αιώνα για το «Artforum» και το «Art in America». Μέσα στο 2023 επανεκδόθηκαν δύο σημαντικά μυθιστορήματά του με έντονο queer στοιχείο, το Rent Boy (1994) και το Do everything in the dark (2003).

Όμως δεν ήταν μόνο συγγραφέας. Σκηνοθέτησε και συμμετείχε σε δώδεκα θεατρικά έργα που αρχικά παίχτηκαν σε underground στέκια του «Μεγάλου Μήλου» όπως το Mudd Club, το Club 57, το Performing Garage και η «Πίσω Αυλή» του Bill Rice Studio στην East 3rd. Έπαιξε και σε διάφορες πειραματικές, κυρίως, ταινίες όπως «Η αποπλάνηση του Πάτρικ», που συνέγραψε με τον σκηνοθέτη Μάικλ Όντερ (1979), και Ο Ντόριαν Γκρέι στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου της Ούλρικε Ότινγκερ (1984).

Στο μυθιστόρημά του Gone tomorrow μετέφερε μάλιστα τις εμπειρίες του από αυτά τα κινηματογραφικά γυρίσματα: «Δεν σπούδασα ποτέ υποκριτική και σίγουρα δεν είχα την τεχνική κατάρτιση ενός επαγγελματία ηθοποιού. Οι σκηνοθέτες με έπαιρναν στο κάστινγκ λόγω αυτού που ήμουν, όχι λόγω αυτού που θα μπορούσα να προσποιηθώ ότι είμαι», έλεγε.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου.

Σε ένα μεταγενέστερο έργο του, το Mrs. Watson's missing parts, τροποποίησε δραστικά μια θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Οκτάβιου Μιρμπό «Ο κήπος των βασανιστηρίων», αντικαθιστώντας όλους τους διαλόγους με μια «σχεδόν ακατανόητη, γεμάτη αισχρότητες λιβιδική γλωσσολαλιά», ενώ το Horse Crazy (1989) ήταν ένα από τα πρώτα δυνατά μυθιστορήματα για την κρίση του AIDS, γραμμένο με ενσυναίσθηση, θυμό αλλά και χιούμορ. Ιστορία έγραψε και η viral στήλη κριτικής που κρατούσε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Village Voice την περίοδο 1985-1988.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα του. Φωτ.: © Timothy Greenfield-Sanders, @tgs

Από τις καλλιτεχνικές του δουλειές ιδιαίτερη μνεία αξίζει το βίντεο Stanley Park που συμμετείχε στη Whitney Biennale του 2014. Συνδυάζοντας πλάνα από μια πρώην φυλακή της Κούβας, το πανοπτικό Presidio Modelo και σκηνές από τις ταινίες Το άγγιγμα του Κακού και The Shanghai Gesture, το έργο συνδέει τις συνέπειες της παγκόσμιας περιβαλλοντικής υποβάθμισης με τις ολοένα πιο αυταρχικές κυβερνητικές πρακτικές.

Ως μεταφορά για την ασφυκτική κρατική επιτήρηση χρησιμοποίησε τη μέδουσα, «έναν οργανισμό χωρίς εγκέφαλο και με πλήθος δηλητηριώδη πλοκάμια που συλλέγουν αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε δεδομένα», έλεγε.

Η video art του Ιντιάνα περιλαμβάνει ακόμα τα έργα Soap (2004-2012), εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Francis Ponge, «Plutot la vie» (2005), ένα σχόλιο πάνω στην κοινωνία του θεάματος και στη μαζική ύπνωση, και Unfinished Story (2004-2005), όπου καταγράφει αναγνώσεις και συζητήσεις μεταξύ του καλλιτέχνη και της φωτογράφου Λιν Ντέιβις. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Taylor Mead και η Chris Kapp στην παράσταση του Ιντιάνα «The Roman Polanski Story» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 1984. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 2012. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου. Δεν έκανε τρομερές καταχρήσεις, όπως συνήθιζαν άλλοι στο σινάφι του, έπινε όμως πολύ. «Η στοργή είναι η θανάσιμη ασθένεια των μοναχικών ανθρώπων», ήταν μια διάσημη ρήση του, όντας και ο ίδιος κατά βάθος μοναχικός.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Το αυτοβιογραφικό «I can give you anything but love» (Rizzoli Ex Libris).

«Η Αμερική αγαπάει τους επιτυχημένους κοινωνιοπαθείς και θεωρεί φυσιολογικό να ονειρεύεται κανείς να γίνει κάτι τέτοιο», «Τίποτε δεν συμβαίνει τώρα ούτε και πρόκειται να συμβεί (σ.σ. στην πολιτική, την τέχνη κ.λπ.) γιατί το χρήμα έχει καταπιεί τα πάντα», «Οι ομοφυλόφιλοι κατατάσσονται ευρέως στην κατηγορία των παράνομων βρόμικων πραγμάτων, όπως τα ναρκωτικά, από τα οποία οι άνθρωποι πρέπει να προστατεύονται... δεδομένου ότι ο ομοφυλόφιλος αυθυποβάλλεται συνεχώς από τον κόσμο γύρω του ότι ο φυσικός του χώρος είναι ο υπόνομος είναι μοναδικά εξοπλισμένος για να ανακαλύψει τι πραγματικά ανήκει και τι όχι σε αυτόν τον υπόνομο», ήταν μερικά ακόμα αποφθέγματα αυτού του «ήρωα του underground», όπως τον αποκάλεσε στη νεκρολογία της η «Guardian».

«Ας είσαι ευλογημένος, τοξικέ νάνε!» ήταν το αγαπησιάρικο άρθρο-κατευόδιο που έγραψε o Άιρα Σίλβερμπεργκ, «ένα από τα πολλά αποξενωμένα φιλικά του πρόσωπα», στο ψηφιακό νεοϋορκέζικο περιοδικό Vulture. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Αφίσα για το έργο του Ιντιάνα «Phantoms of Louisiana» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Flyer για το έργο του Ιντιάνα «Curse of the Dog People» (1980). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
ΕΠΕΞ Γυναικείες φωνές από διαφορετικά μέρη του κόσμου

Βιβλίο / Από τη Μαλαισία μέχρι το Μεξικό: 5 νέα βιλία που αξίζει να διαβάσετε

5 συγγραφείς από διαφορετικά σημεία του πλανήτη χαράζουν νέους δρόμους στη λογοτεχνία. Ανάμεσά τους, η Τζόχα Αλχάρθι που κέρδισε το Booker και η βραβευμένη με Πούλιτζερ Κριστίνα Ριβέρα Γκάρσα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Αρχαιολογία / Ποιοι ήταν οι αληθινοί «σκλάβοι» της ηδονής στην Αρχαία Ρώμη;

Η διακεκριμένη ιστορικός Mary Beard στο βιβλίο της «Οι Ρωμαίοι Αυτοκράτορες. Οι ηγεμόνες του αρχαίου ρωμαϊκού κόσμου», παρουσιάζει τη ζωή και το έργο των αυτοκρατόρων μέσα από ανεκδοτολογικές αφηγήσεις και συναρπαστικές λεπτομέρειες, που θυμίζουν απολαυστικό μυθιστόρημα. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια εστιάζει στον ρόλο των δούλων, τόσο στην καθημερινή ζωή όσο και στη σεξουαλική ζωή των Ρωμαίων αυτοκρατόρων.
M. HULOT
Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Βιβλίο / Τα μικρά ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία ενώνουν τις δυνάμεις τους

Από την Αμοργό ως την Αλεξανδρούπολη και από την Ξάνθη ως τη Μυτιλήνη, τα μικρά βιβλιοπωλεία αποκτούν για πρώτη φορά συλλογική φωνή. Βιβλιοπώλες και βιβλιοπώλισσες αφηγούνται τις προσωπικές τους ιστορίες, αλλά και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Lifo Videos / «Μικρή μου, ας τους αφήσουμε αυτούς τους κερατάδες τους καλόγερους»

Η Αγλαΐα Παππά διαβάζει ένα απόσπασμα από τις βέβηλες και αμφιλεγόμενες «120 Μέρες των Σοδόμων» του Μαρκησίου ντε Σαντ, ένα βιβλίο αναγνωρισμένο πλέον ως αξεπέραστο λογοτεχνικό αριστούργημα και χαρακτηρισμένο ως «εθνικός θησαυρός» της Γαλλίας.
THE LIFO TEAM
Το «προπατορικό αμάρτημα» του Τζο Μπάιντεν

Βιβλίο / Ποιο ήταν το θανάσιμο σφάλμα του Τζο Μπάιντεν;

Ένα νέο βιβλίο για τον πρώην Πρόεδρο αποτελεί καταπέλτη τόσο για τον ίδιο όσο και για τη δουλοπρεπή κλίκα πιστών και μελών της οικογένειάς του, που έκαναν το παν για να συγκαλύψουν τον ραγδαίο εκφυλισμό της γνωστικής του ικανότητας.
THE LIFO TEAM
ΕΠΕΞ Συγγραφείς/ Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου / 8 Έλληνες συγγραφείς ξαναγράφουν τους μύθους και τις παραδόσεις

Η Λυσιστράτη ερμηνεύει τις ερωτικές σχέσεις του σήμερα, η Ιφιγένεια διαλογίζεται στην παραλία και μια Τρωαδίτισσα δούλα γίνεται πρωταγωνίστρια: 8 σύγχρονοι δημιουργοί, που συμμετέχουν με τα έργα τους στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, συνομιλούν με τα αρχαία κείμενα και συνδέουν το παρελθόν με επίκαιρα ζητήματα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζούντιθ Μπάτλερ: «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Τζούντιθ Μπάτλερ / «Θέλουμε να ζήσουμε με ανοιχτή ή με κλειστή καρδιά;»

Μια κορυφαία προσωπικότητα της σύγχρονης παγκόσμιας διανόησης μιλά στη LiFO για τo «φάντασμα» της λεγόμενης ιδεολογίας του φύλου, για το όραμα μιας «ανοιχτόκαρδης κοινωνίας» και για τις εμπειρίες ζωής που της έμαθαν να είναι «ένας άνθρωπος ταπεινός και ταυτόχρονα θαρραλέος».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT